Okuyun ama yutmayın, çiğneyin.
Dilin Yapısını Çözmek Derrida’nın yapıbozumu, Saussure’ün yapısalcı dil teorisini kökten sarsar. Saussure, dilin bir işaretler sistemi olduğunu, anlamın sabit bir yapı içinde üretildiğini savunur. Ancak Derrida, bu sistemin kendi içinde çelişkiler barındırdığını öne sürer. İşaretlerin anlamı, sabit bir merkez yerine, diğer işaretlerle sonsuz bir ilişkiler ağına dayanır. Bu, dilin hiyerarşik
OKUMAK İÇİN TIKLAW.G. Sebald’ın Austerlitz romanı, hafızanın bireysel ve kolektif boyutlarını mimari yapılar aracılığıyla incelerken, Jacques Derrida’nın “iz” kavramını derin bir şekilde somutlaştırır. Bu metin, istasyonlar ve kütüphaneler gibi mekanların hafızayla kurduğu ilişkiyi, Derrida’nın iz fikri üzerinden çok katmanlı bir şekilde ele alır. Hafızanın süreksiz, parçalı ve her zaman eksik olan doğası,
OKUMAK İÇİN TIKLAMerkezsizlik ve Orijinallik İddiası Jacques Derrida’nın merkezsiz yapı kavramı, anlamın sabit bir merkezden türemediğini, bunun yerine bağlamsal ve ilişkisel bir ağ içinde sürekli yer değiştirdiğini öne sürer. Bu görüş, non-fungible token’ların (NFT’ler) orijinallik iddiasıyla çelişir. NFT’ler, blockchain teknolojisiyle dijital varlıkların benzersizliğini ve sahipliğini garanti altına almayı vaat eder. Ancak, bu
OKUMAK İÇİN TIKLABu metin, Jacques Derrida’nın merkezsizleştirme kavramını, Arnold Schoenberg’in atonal müziğin geleneksel tonal merkezi yıkışıyla ilişkilendirerek, bu iki düşünsel ve sanatsal hareketin kesişimlerini derinlemesine incelemektedir. Derrida’nın dekonstrüksiyon felsefesi, anlamın sabit bir merkez etrafında örgütlenmesini sorgularken, Schoenberg’in atonal müziği, tonalitenin hiyerarşik yapısını reddederek müziğin organizasyonel ilkelerini yeniden tanımlar. Bu bağlamda, metin, bu
OKUMAK İÇİN TIKLABi Gan’ın Long Day’s Journey Into Night filmi, sinema sanatının 3D teknolojisiyle kurduğu ilişkiyi, Jacques Derrida’nın “hayalet” kavramıyla kesiştirerek, modern sinemada zaman, bellek ve varoluşun sınırlarını sorgular. Film, Luo Hongwu’nun geçmişle hesaplaşmasını ve kayıp bir aşkı arayışını, 3D teknolojisinin sunduğu mekânsal derinlik ve gerçeklik yanılsamasıyla yeniden yapılandırır. Derrida’nın hayalet kavramı,
OKUMAK İÇİN TIKLAJames Lovelock’un Gaia hipotezi, Dünya’yı canlı bir organizma gibi işleyen, kendi kendini düzenleyen bir sistem olarak tanımlar. Jacques Derrida’nın merkezsizleştirme kavramıyla birleştiğinde, bu hipotez, insanın Antroposen çağındaki konumunu kökten sorgular. İnsan, Yahveh’in “dünya efendisi” olarak yarattığı bir varlık olmaktan çıkar; onun yerine, gezegenin karşılıklı bağımlılık ağında yalnızca bir bileşen haline
OKUMAK İÇİN TIKLAPandora’nın kutusunun açılması miti, insanlık tarihindeki anlam arayışının ve dilin kaygan doğasının bir yansıması olarak, Jacques Derrida’nın yapısöküm felsefesiyle derin bir diyalog kurar. Bu metin, mitin dilbilimsel ve kavramsal katmanlarını, Pandora’nın kutusunun açılmasının insan bilincinde ve dilde uyandırdığı sorular üzerinden inceler. Mit, kontrol edilemeyen anlamların ve sembollerin kaotik doğasını nasıl
OKUMAK İÇİN TIKLAKazım Öz’ün Zer filmi, dilsiz bir kadın kahramanın işaret diliyle kendini ifade etme çabası üzerinden, insan varoluşunun, kimliğin ve anlamın sınırlarını sorgular. Bu bağlamda, işaret dili, Jacques Derrida’nın différance kavramıyla ilişkilendirilebilir mi? Différance, anlamın sürekli ertelenmesini, kelimeler arasındaki farkların ve izlerin birbiriyle ilişkili bir ağ oluşturmasını ifade eder. Zerê’nin sessiz
OKUMAK İÇİN TIKLAPopüler kültürün sürekli değişen akımları ve retro dalgalarının geri dönüşü, Jacques Derrida’nın différance kavramıyla anlamın sabitlenememesini çarpıcı bir şekilde açığa vurur. Anlam, sabit bir zemin yerine kaygan bir yüzeyde gezinir; ne tam olarak yakalanabilir ne de nihai bir forma hapsolabilir. Bu döngüsel hareket, bir yandan anlamın sürekli ertelenmesini ve çoğullaşmasını
OKUMAK İÇİN TIKLAAnlamın Sürekli Ertelenişi Popüler kültür, anlamın sabitlenemediği bir alan olarak, différance kavramının zamansal ve anlamsal erteleme boyutunu çarpıcı bir şekilde ortaya koyar. Derrida’nın différanceı, anlamın bir öze ya da merkeze sabitlenemeyeceğini, sürekli farklılaşma ve erteleme yoluyla oluştuğunu savunur. Popüler kültürde bu, trendlerin hızlı döngüleri ve geçmişten ödünç alınan estetiklerin yeniden
OKUMAK İÇİN TIKLABireyin İç Dünyasında Fragmanlar Tezer Özlü’nün Çocukluğun Soğuk Geceleri, bireysel belleğin parçalı ve travmatik doğasını, otobiyografik bir anlatı üzerinden derinlemesine işler. Özlü’nün yazımı, çocukluk anılarının keskin ama kopuk imgeleriyle, bireyin kendi geçmişiyle yüzleşmesini bir tür içsel sorgulama olarak sunar. Bu anlatı, Franz Kafka’nın Dava ve Değişim’deki bireyin anlaşılmaz bir sistem
OKUMAK İÇİN TIKLARaskolnikov’un İdeali ve Nietzsche’nin Gölgesi Raskolnikov’un “üstün insan” fikri, Dostoyevski’nin Suç ve Ceza eserinde, bireyin ahlaki sınırları aşarak kendi yasalarını yaratabileceği düşüncesiyle şekillenir. Bu ideal, Nietzsche’nin übermensch kavramıyla yüzeysel bir akrabalık taşır: Her ikisi de sıradan ahlakın ötesine geçmeyi, bireyin kendi değerlerini yaratmasını savunur gibi görünür. Ancak Raskolnikov’un ideali, Nietzsche’nin
OKUMAK İÇİN TIKLARomantizmin Çığlığı: Werther’in Acısı Goethe’nin Genç Werther’in Acıları, 18. yüzyılın Sturm und Drang hareketinin bir yansıması olarak, bireyin iç dünyasındaki fırtınaları ve toplumsal normlarla çatışmasını merkeze alır. Werther’in intiharı, romantik bir aşk idealinin peşinde koşan bir ruhun trajik sonu gibi görünse de, daha derin bir sorgulamaya işaret eder. Werther’in Lotte’ye
OKUMAK İÇİN TIKLAKürasyon pratikleri, bireyin kimliğini bir tiyatro sahnesi gibi düzenleyip sunarken, différance bu düzenlemenin ardındaki yönetsel iradeyi sorgular. Kimlik, kürasyon yoluyla bir anlatıya dönüşür; birey, seçilmiş imgeler, söylemler ve jestlerle kendini bir performans olarak inşa eder. Ancak Jacques Derrida’nın différance kavramı, bu performansın yönetmeninin kim olduğunu, anlamın nasıl ertelendiğini ve farklılıkların
OKUMAK İÇİN TIKLAPopüler kültür, bireyin kimliğini bir tür sonsuz yapıbozum süreci olarak şekillendirir; bu süreç, sabit bir özü reddeder ve anlamın sürekli ertelenmesiyle işler. Jacques Derrida’nın différance kavramı, bu inşanın çıkışsızlığını anlamak için bir anahtar sunar: Anlam, hiçbir zaman tam olarak sabitlenemez, çünkü her işaret, başka işaretlere gönderme yaparak kendi eksikliğini açığa
OKUMAK İÇİN TIKLAAnlamın Kaygan Zemininde Metafor Metafor, insan düşüncesinin sınırlarını zorlayan bir araçtır; dilin, zihnin ve kültürün kesişim noktasında durur. Lacan’ın “arzunun kayması”, Derrida’nın “merkezsizleştirme” ve Wittgenstein’ın “dil kullanımı” kavramları, metaforun farklı yüzlerini açığa vurur. Lacan’da metafor, arzunun sürekli yer değiştiren, sabitlenemeyen doğasını ifade eder; bir şeyin yerine başka bir şeyin geçtiği,
OKUMAK İÇİN TIKLABireyin Özgürleşme Çabası ve Toplumun Duvarları Franz Kafka’nın Değişim adlı eseri, bireyin kendi varoluşunu sorguladığı ve toplumun dayattığı yapılar içinde sıkışıp kaldığı bir anlatı sunar. Gregor Samsa’nın bir sabah böceğe dönüşmesi, yalnızca fiziksel bir değişim değil, aynı zamanda insanın toplumsal düzen içindeki yerini ve bu düzenin birey üzerindeki baskısını sorgulayan
OKUMAK İÇİN TIKLAHeidegger’in “varlık” ve “otantiklik” kavramları, bireyin dünyada kendi varoluşunu anlamlandırma çabasını merkeze alır. Gregor’un böceğe dönüşmesi, onun insan bedeninden koparak Dasein’in (varlık) otantik bir şekilde sorgulanmasına zorlanması olarak okunabilir. İnsan bedeni, toplumsal roller ve beklentilerle şekillenmiş bir kimlik taşırken, böcek bedeni bu kimliği tümüyle parçalar. Gregor, artık bir “seyahat eden
OKUMAK İÇİN TIKLABireyin Değersizleşme Korkusu Gregor’un bir sabah böceğe dönüşmesi, modern bireyin kapitalist sistem içindeki yerini sorgulamasının güçlü bir sembolüdür. Gregor, ailesinin geçimini sağlayan bir pazarlamacı olarak, kendi varlığını işlevselliği üzerinden tanımlar. Ancak böceğe dönüşmesiyle bu işlevsellik kaybolur ve o, hem kendisi hem de ailesi için bir “yük” haline gelir. Bu durum,
OKUMAK İÇİN TIKLAAbsürdün Tanımlanışı ve Varoluşçu Yankılar Franz Kafka’nın Dönüşüm adlı eseri, absürt kavramını insanın varoluşsal çıkmazlarıyla yüzleştiği bir alan olarak tanımlar. Gregor Samsa’nın bir sabah uyanıp kendini dev bir böceğe dönüşmüş bulması, yalnızca fiziksel bir değişim değil, aynı zamanda bireyin anlam arayışındaki çaresizliğini yansıtan bir durumdur. Kafka, absürdü, insanın dünyadaki yerini
OKUMAK İÇİN TIKLA
