Etiket: #edebiyat

Yoksul Mahallelerden Yeraltı Dünyasına: Mekânsal Temsiller ve Sosyolojik Dinamiklerin Karşılaştırmalı Analizi

Mekânsal Temsillerin Üçüncü Mekân Teorisiyle İncelenmesi Yoksul mahallelerin mekânsal temsili, Latife Tekin’in Berci Kristin Çöp Masalları‘nda fiziksel bir alan olmanın ötesine geçerek toplumsal ve kültürel anlamların üretildiği bir zemin olarak ortaya çıkar. Edward Soja’nın üçüncü mekân teorisi, bu bağlamda güçlü bir analitik çerçeve sunar. Teori, mekânı yalnızca maddi bir gerçeklik

OKUMAK İÇİN TIKLA

Soyut Cinselliğin Dijital Arzuya Dönüşümü

Luciana Parisi’nin “soyut cinsellik” teorisi, Steven Shaviro’nun No Speed Limit: Virtual Sex in an Era of Viral Capitalism adlı eserinde ele alınan postkapitalist arzu kavramıyla kesişerek, dijitalleşmenin bireysel ve toplumsal deneyimleri nasıl yeniden şekillendirdiğini derinlemesine sorgular. Parisi’nin teorisi, cinselliğin maddi bedenlerden soyutlanarak algoritmik, teknolojik ve siber uzamda yeniden inşa edildiğini

OKUMAK İÇİN TIKLA

Raif Efendi’nin Yalnızlığı ve Modernite Eleştirileri

Yalnızlığın Anlam Arayışındaki Yeri Sabahattin Ali’nin Kürk Mantolu Madonna romanında Raif Efendi’nin yalnızlığı, Albert Camus’nün absürd felsefesiyle derin bir bağ kurar. Camus’nün absürd kavramı, insanın evrendeki anlam arayışının anlamsızlıkla karşılaşmasıdır. Raif Efendi, iç dünyasında bu anlamsızlığı yoğun bir şekilde yaşar; duygularını ifade edememesi, toplumsal normlara uyum sağlayamaması ve Maria Puder’le

OKUMAK İÇİN TIKLA

Anlatının Gerçekliği: Otistik Bakış Açısının Temsili

Mark Haddon’ın The Curious Incident of the Dog in the Night-Time romanı, otistik bir anlatıcı olan Christopher Boone’un gözünden dünyayı betimleyerek, nörodiverjansın edebi temsiline dair önemli bir tartışma başlatır. Bu metin, romanın otistik bakış açısını ne kadar gerçekçi yansıttığını çok katmanlı bir şekilde değerlendirir. Anlatıcının zihinsel süreçleri, dil kullanımı, toplumsal

OKUMAK İÇİN TIKLA

Duyguların Derinliklerinde: Maggie Verver ve Lena’nın James’in Duygu Teorisi Çerçevesinde Karşılaştırmalı Analizi

James’in Duygu Teorisi ve Edebi Karakterler William James’in duygu teorisi, duyguların fizyolojik tepkilerin bir sonucu olarak ortaya çıktığını öne sürer. Bu teoriye göre, birey önce bir uyarana fiziksel bir tepki verir (örneğin, kalp atışının hızlanması), ardından bu tepkiyi bir duygu olarak algılar. Edebi karakterlerin duygusal durumlarını analiz ederken, bu teori,

OKUMAK İÇİN TIKLA

Marquez’in Başkan Babamızın Sonbaharı’nda Çok Yönlü Aydınlatma ve Anlatıcı: Güç Dinamiklerinin Derinlemesine İncelemesi

Anlatının Parçalı Yapısı ve Gerçekliğin Yeniden İnşası Çok yönlü aydınlatma, romanda farklı anlatıcıların seslerini bir araya getirerek, tek bir doğrusal hikâyenin yerine, gerçekliğin parçalı bir temsilini oluşturur. Anlatıcılar, diktatörün hayatını, onunla ilişkili bireylerin gözünden betimler; bu kişiler arasında hizmetçiler, askerler, halktan insanlar ve hatta kurbanlar yer alır. Her anlatıcı, kendi

OKUMAK İÇİN TIKLA

Gabriel García Márquez’in Başkan Babamızın Sonbaharı: Totaliter Yalnızlık, Güç ve İnsanlık Krizi

Yalnızlığın Totaliter Mekanizmaları Gabriel García Márquez’in Başkan Babamızın Sonbaharı adlı eserinde yalnızlık, yalnızca bireysel bir duygu değil, totaliter rejimlerin bireyi ve toplumu atomize eden bir kontrol aracıdır. Hannah Arendt’in “totaliter yalnızlık” kavramı, bireyin toplumsal bağlardan koparılarak rejimin mutlak otoritesine teslim edildiği bir izolasyon sürecini tanımlar. Romanda, diktatörün yalnızlığı, sınırsız gücünün

OKUMAK İÇİN TIKLA

İktidarın Sanat Üzerindeki Bilgi Denetimi

Foucault’nun bilgi-iktidar ilişkisi, bilginin yalnızca bir hakikat arayışı değil, aynı zamanda bir denetim ve disiplin aracı olduğunu savunur. Benim Adım Kırmızı’da, Osmanlı minyatür sanatı, bu ilişkinin somut bir yansımasıdır. Minyatür, estetik bir üretimden çok, iktidarın ideolojik aygıtı olarak işlev görür. Sanatçılar, geleneksel üsluplara sıkı sıkıya bağlı kalmaya zorlanır; bu, sanatsal

OKUMAK İÇİN TIKLA

Farelerin ve İnsanların Ortak Kaderi

Toplumsal Düzenin Kırılganlığı John Steinbeck’in Fareler ve İnsanlar ile Fareli Köyün Kavalcısı masalı, bireylerin toplumsal düzenle olan çatışmasını ve bu düzenin kırılganlığını ele alır. Steinbeck’in eserinde, George ve Lennie’nin hayalleri, ekonomik bunalım ve toplumsal hiyerarşinin katılığı karşısında dağılır. Benzer şekilde, Fareli Köyün Kavalcısında kasaba halkı, fare istilasından kurtulmak için dış

OKUMAK İÇİN TIKLA

Nazım Hikmet’in Memleketimden İnsan Manzaraları’nda Toplumsal Gerçeklerin Epik Merceği

Toplumsal Çelişkilerin İnsan Hikayelerindeki YansımasıNazım Hikmet’in Memleketimden İnsan Manzaraları, 20. yüzyıl Türkiye’sinin toplumsal çelişkilerini, epik şiirin geniş anlatım olanaklarıyla derinlemesine işler. Eser, sınıfsal ayrışmalar, ekonomik adaletsizlikler ve ideolojik mücadeleler gibi dönemin temel gerçekliklerini, bireylerin yaşam kesitleri üzerinden resmeder. Köylüler, işçiler, mahkumlar, aydınlar ve çocuklar gibi farklı kesimlerden karakterler, toplumsal yapının

OKUMAK İÇİN TIKLA

J.M. Coetzee’nin Barbarları Beklerken Eserinde İmparatorluk, Öteki ve Ahlaki İkilemler: Said’in Oryantalizm Eleştirisiyle Bir Okuma

İmparatorluk ve Öteki’nin İnşası J.M. Coetzee’nin Barbarları Beklerken adlı eseri, imparatorluk söyleminin ötekileştirme mekanizmalarını sorgulayan bir anlatı sunar. Eser, imparatorluğun sınırlarında yaşayan “barbarlar”ı, medeni-vahşi ikiliği üzerinden bir tehdit olarak kurgular. Bu kurgu, Edward Said’in Oryantalizm eleştirisindeki temel argümanlarla örtüşür: Batı, doğuyu anlamak yerine, onu kendi hegemonyasını meşrulaştıran bir ayna olarak

OKUMAK İÇİN TIKLA

Unutuşun ve Hafızanın Kırılgan Dengesi: İhsan Oktay Anar’ın Suskunlar ve Zülfü Livaneli’nin Serenad Romanlarında Bellek İncelemesi

Suskunluk Kavramının Anlam Ağı Suskunluk, bireylerin ve toplulukların geçmişle bağ kurma biçimlerini şekillendiren bir olgu olarak, İhsan Oktay Anar’ın Suskunlar romanında merkezi bir tema olarak işlenir. Bu bağlamda suskunluk, yalnızca sessizlik değil, aynı zamanda bastırılmış anlatılar ve toplumsal bellekteki boşluklar olarak tanımlanabilir. Paul Ricoeur’ün unutuş ve bağışlama teorisi, suskunluğu bireysel

OKUMAK İÇİN TIKLA

Keloğlan’ın Özgünlüğü: Anadolu’nun Tembel Ama Şanslı Kahramanı

Anadolu masallarının ikonik figürü Keloğlan, İngiliz Jack ve Alman Hans gibi tembel ama şanslı kahramanlarla yüzeysel benzerlikler taşısa da, derinlemesine incelendiğinde özgün bir karakter olarak öne çıkar. Bu özgünlük, Anadolu’nun toplumsal yapısı, tarihsel dinamikleri, dilbilimsel zenginliği ve kültürel değerlerinden kaynaklanır. Keloğlan, yalnızca bir masal kahramanı değil, aynı zamanda Anadolu insanının

OKUMAK İÇİN TIKLA

Toplumsal Dinamiklerin Kuramsal Çözümlemesi: Thornton ve Silas Marner Üzerinden Durkheim ile Weber’in Karşılaştırması

Bu metin, Elizabeth Gaskell’in Kuzey ve Güney adlı eserindeki John Thornton ile George Eliot’un Silas Marner adlı eserindeki Silas Marner karakterlerinin toplumsal dinamiklerini, Émile Durkheim’in işlevselcilik teorisi ve Max Weber’in rasyonelleşme teorisi üzerinden karşılaştırmalı olarak ele alır. Thornton ve Silas, 19. yüzyıl İngiltere’sinin sanayi devrimi ve kırsal dönüşüm bağlamında, toplumsal

OKUMAK İÇİN TIKLA

Dijital Duyusalılık ve Sosyal Medya Melankolisi: Hansen’in Feed-Forward Perspektifinden Tao Lin’in Taipei’si

Yeni Medyanın Algısal Dönüşümü Mark B.N. Hansen’in Feed-Forward: On the Future of Twenty-First-Century Media adlı eserinde ortaya koyduğu dijital duyusalılık, insan bilincinin ötesine geçen bir algılama ve deneyimleme biçimini ifade eder. Hansen, dijital teknolojilerin, özellikle veri akışlarının ve algoritmaların, bireyin duyusal dünyasını yeniden yapılandırdığını savunur. Bu bağlamda, duyusal deneyim artık

OKUMAK İÇİN TIKLA

Sömürgecilik Sonrası Kimlik Çatışmaları: Okonkwo ve Saleem Sinai Üzerinden Fanon’un Özne Teorisi

Kimlik ve Sömürgecilik Arasındaki Gerilim Frantz Fanon’un sömürgecilik sonrası özne teorisi, bireyin kimlik inşasını sömürgeci tahakkümün travmatik etkileri üzerinden ele alır. Fanon’a göre, sömürgeleştirilen birey, kendi kültürel değerleriyle sömürgecinin dayattığı yabancı değerler arasında bir ikilik yaşar; bu da özneleşmeyi karmaşık bir süreç haline getirir. Chinua Achebe’nin Parçalanma romanındaki Okonkwo ve

OKUMAK İÇİN TIKLA

Sanal Mekânların Mitik Dokusu: Foucault’nun Heterotopyası, OASIS ve Hades’in Yeraltı Krallığı

Michel Foucault’nun heterotopya kavramı, mekânların yalnızca fiziksel değil, aynı zamanda toplumsal, kültürel ve sembolik anlamlarla yüklü olduğunu öne sürer. Ernest Cline’ın Ready Player One romanındaki sanal gerçeklik evreni OASIS ile Hades’in yeraltı krallığı miti, bu bağlamda iktidar, kimlik ve gerçeklik algısının kesişim noktalarını sorgular. Heterotopyalar, sıradan mekânlardan farklı olarak, birden

OKUMAK İÇİN TIKLA

Robin Vote’un Kimliksizliği: Nightwood’da Queer Teori ve Kimlik Sabitliği Eleştirisi

Djuna Barnes’ın Nightwood adlı eseri, modernist edebiyatın en karmaşık ve derinlikli metinlerinden biri olarak, kimlik, cinsiyet ve toplumsal normların sorgulanması üzerine yoğunlaşır. Robin Vote’un cinsiyetsiz ve sınır tanımayan kimliği, queer teorinin kimlik sabitliğine yönelik eleştirileriyle çarpıcı bir uyum sergiler. Bu metin, Robin’in kimliğini ve Dr. Matthew O’Connor’ın onunla ilişkisini, queer

OKUMAK İÇİN TIKLA

Toplumsal Cinsiyet Anlatıları ve Güç Dinamikleri

Hikâyelerin Kökeni Toplumsal cinsiyet rolleri, insanlık tarihinin en eski anlatılarında bile belirgin bir şekilde yer alır. Prenseslerin kurtarılmayı bekleyen pasif figürler, prenslerin ise aktif kurtarıcılar olarak tasvir edilmesi, yalnızca masalların değil, aynı zamanda toplumların yapı taşlarını oluşturan inanç sistemlerinin bir yansımasıdır. Bu anlatılar, eski uygarlıkların mitolojilerinden Orta Çağ destanlarına kadar

OKUMAK İÇİN TIKLA

Hacı Murat’ın Trajedisi: İktidar, Direniş ve Kafkas Savaşlarının Çelişkileri

Birey ve İktidar Arasındaki Çatışmanın Teorik Çerçevesi Hacı Murat’ın birey-otorite çatışması, iktidarın bireyi şekillendirme ve direnişin bu şekillendirmeye karşı çıkma dinamiklerini açığa çıkarır. Foucault’nun iktidar teorisi, iktidarın yalnızca baskıcı bir kuvvet olmadığını, aynı zamanda bireylerin kimliklerini, arzularını ve eylemlerini inşa eden bir ağ olduğunu öne sürer. Hacı Murat, Çarlık Rusyası

OKUMAK İÇİN TIKLA