Okuyun ama yutmayın, çiğneyin.
Sigmund Freud25Psikiyatrist olmayı seçmekle zihinsel gelişme maceram başlamış oldu. Tüm saflığımla akıl hastalarını dıştan izlemeye başladım ve çarpıcı ruhsal süreçlerle karşılaştım. Bu vakaları içeriğini hiç anlamadan not ediyor ve sınıflandırıyordum. Zaten bu vakalar “patolojik” diye değerlendiriliyor ve iş orada bitiyordu. Zamanla daha iyi anladığım, paranoya, manik depresif delilik ve psikojenik
OKUMAK İÇİN TIKLA🧠 Sigmund Freud (1856–1939) ve Bilinçdışı Kavramı 📍 Kısaca Kimdir? 🔍 Bilinçdışı Nedir? Freud’a göre zihnimiz 3 katmandan oluşur: Freud, özellikle bilinçdışı süreçlerin insan davranışlarını yönlendirdiğini savunmuştur. 🧩 Bilinçdışının Özellikleri 📚 Freud’un Eserlerinde Bilinçdışı 1. “Rüyaların Yorumu” (1900) 2. “Gündelik Yaşamın Psikopatolojisi” (1901) 3. “Üç Kuram” (1923): İd tamamen bilinçdışıdır
OKUMAK İÇİN TIKLASanat, insanlığın varoluşsal arayışlarının hem aynası hem de sorgulayıcısıdır. Adorno, Bukowski ve Barthes’ın sanat anlayışları, bu arayışların farklı yansımalarını sunar: Eleştirel bir duruş, otantik bir ifade ve okurun yeniden yaratım gücü. Bu üç düşünür, sanatın ne olması gerektiği sorusuna yanıt ararken, insan deneyiminin sınırlarını zorlar. Adorno’nun eleştirel yaklaşımı, sanatı toplumsal
OKUMAK İÇİN TIKLAHeidegger’in “Varlık” sorusu ile Spinoza’nın “Deus sive Natura” anlayışı, felsefi düşüncenin temel sorularından birine, varlığın anlamına ve insanlığın evrendeki yerine dair iki farklı yaklaşımı temsil eder. Bu iki düşünce sistemi, ontolojik, etik, antropolojik ve dilbilimsel düzlemlerde birbiriyle çatışır ve zaman zaman örtüşür. Heidegger, varlığın kendisini sorgularken, insan varoluşunun geçiciliği ve
OKUMAK İÇİN TIKLAPerspektifin Gücü: Nietzsche’nin Ahlak Anlayışı Nietzsche’nin ahlak anlayışı, bireyin dünyayı yorumlama biçimine, yani perspektifine dayanır. Ona göre ahlak, evrensel bir doğrular sistemi değil, bireyin güç istenci (Wille zur Macht) üzerinden şekillenen bir yaratımdır. Geleneksel ahlak, özellikle Hristiyan ahlakı, Nietzsche için bir zayıflık ifadesidir; çünkü bu ahlak, bireyin özünü bastırır ve
OKUMAK İÇİN TIKLABireyin İç Dünyasında Fragmanlar Tezer Özlü’nün Çocukluğun Soğuk Geceleri, bireysel belleğin parçalı ve travmatik doğasını, otobiyografik bir anlatı üzerinden derinlemesine işler. Özlü’nün yazımı, çocukluk anılarının keskin ama kopuk imgeleriyle, bireyin kendi geçmişiyle yüzleşmesini bir tür içsel sorgulama olarak sunar. Bu anlatı, Franz Kafka’nın Dava ve Değişim’deki bireyin anlaşılmaz bir sistem
OKUMAK İÇİN TIKLAİktidarın Üretkenliği ve Söylemin Dokusu Michel Foucault’nun iktidar anlayışı, bireylerin ve toplumların nasıl şekillendiğini anlamak için söylemi merkezine alır. İktidar, ona göre yalnızca baskıcı bir kuvvet değil, aynı zamanda öznellikleri inşa eden, bilgi üreten ve toplumsal ilişkileri düzenleyen bir mekanizmadır. Söylemler, bu bağlamda, tarihsel arşivlerde biriken ve bireylerin kimliklerini, arzularını,
OKUMAK İÇİN TIKLARaskolnikov’un İdeali ve Nietzsche’nin Gölgesi Raskolnikov’un “üstün insan” fikri, Dostoyevski’nin Suç ve Ceza eserinde, bireyin ahlaki sınırları aşarak kendi yasalarını yaratabileceği düşüncesiyle şekillenir. Bu ideal, Nietzsche’nin übermensch kavramıyla yüzeysel bir akrabalık taşır: Her ikisi de sıradan ahlakın ötesine geçmeyi, bireyin kendi değerlerini yaratmasını savunur gibi görünür. Ancak Raskolnikov’un ideali, Nietzsche’nin
OKUMAK İÇİN TIKLARomantizmin Çığlığı: Werther’in Acısı Goethe’nin Genç Werther’in Acıları, 18. yüzyılın Sturm und Drang hareketinin bir yansıması olarak, bireyin iç dünyasındaki fırtınaları ve toplumsal normlarla çatışmasını merkeze alır. Werther’in intiharı, romantik bir aşk idealinin peşinde koşan bir ruhun trajik sonu gibi görünse de, daha derin bir sorgulamaya işaret eder. Werther’in Lotte’ye
OKUMAK İÇİN TIKLABireyin Özgürleşme Çabası ve Toplumun Duvarları Franz Kafka’nın Değişim adlı eseri, bireyin kendi varoluşunu sorguladığı ve toplumun dayattığı yapılar içinde sıkışıp kaldığı bir anlatı sunar. Gregor Samsa’nın bir sabah böceğe dönüşmesi, yalnızca fiziksel bir değişim değil, aynı zamanda insanın toplumsal düzen içindeki yerini ve bu düzenin birey üzerindeki baskısını sorgulayan
OKUMAK İÇİN TIKLAHeidegger’in “varlık” ve “otantiklik” kavramları, bireyin dünyada kendi varoluşunu anlamlandırma çabasını merkeze alır. Gregor’un böceğe dönüşmesi, onun insan bedeninden koparak Dasein’in (varlık) otantik bir şekilde sorgulanmasına zorlanması olarak okunabilir. İnsan bedeni, toplumsal roller ve beklentilerle şekillenmiş bir kimlik taşırken, böcek bedeni bu kimliği tümüyle parçalar. Gregor, artık bir “seyahat eden
OKUMAK İÇİN TIKLABireyin Değersizleşme Korkusu Gregor’un bir sabah böceğe dönüşmesi, modern bireyin kapitalist sistem içindeki yerini sorgulamasının güçlü bir sembolüdür. Gregor, ailesinin geçimini sağlayan bir pazarlamacı olarak, kendi varlığını işlevselliği üzerinden tanımlar. Ancak böceğe dönüşmesiyle bu işlevsellik kaybolur ve o, hem kendisi hem de ailesi için bir “yük” haline gelir. Bu durum,
OKUMAK İÇİN TIKLAAbsürdün Tanımlanışı ve Varoluşçu Yankılar Franz Kafka’nın Dönüşüm adlı eseri, absürt kavramını insanın varoluşsal çıkmazlarıyla yüzleştiği bir alan olarak tanımlar. Gregor Samsa’nın bir sabah uyanıp kendini dev bir böceğe dönüşmüş bulması, yalnızca fiziksel bir değişim değil, aynı zamanda bireyin anlam arayışındaki çaresizliğini yansıtan bir durumdur. Kafka, absürdü, insanın dünyadaki yerini
OKUMAK İÇİN TIKLASpinoza ve Aristoteles’in demokrasi anlayışları, insanın doğası, özgürlüğü ve toplumsal düzen üzerine köklü farklılıklarla şekillenir. Spinoza’nın panteist dünya görüşü, evrensel bir akıl düzeniyle bireylerin güçlerini birleştirerek özgürleşebileceği bir demokrasi tasavvur ederken, Aristoteles’in hiyerarşik ve teleolojik bakışı, erdemi merkeze alarak demokrasiyi daha sınırlı bir çerçevede değerlendirir. Bu karşıtlık, Huxley’in Cesur Yeni
OKUMAK İÇİN TIKLAİnsanın Yabancılaşması Gregor Samsa’nın bir sabah dev bir böceğe dönüşmesi, yalnızca fiziksel bir değişim değil, aynı zamanda insanın kendi varlığına ve topluma yabancılaşmasının çarpıcı bir tasviridir. Kafka, bu dönüşümü, bireyin modern dünyada kimliğini yitirmesinin bir yansıması olarak kurgular. Gregor, bir pazarlamacı olarak, kapitalist sistemin dişlileri arasında sıkışmış, ailesine maddi destek
OKUMAK İÇİN TIKLASevim Burak’ın Afrika Dansı, modernist edebiyatın sınırlarını zorlayan, parçalı ve deneysel yapısıyla Kafkaesk anlatının evrensel temalarını yerel ve kişisel bir bağlama taşıyan bir eserdir. Franz Kafka’nın eserlerinde görülen bürokratik kaos, bireyin sistem karşısındaki çaresizliği ve varoluşsal yabancılaşma, Burak’ın metninde cinsiyet, kimlik ve kültürel bağlam üzerinden yeniden yorumlanır. Bu yeniden yorum,
OKUMAK İÇİN TIKLAAlbert Camus’nün Yabancı romanı, yalnızca bir bireyin hikâyesini değil, insan varoluşunun en rahatsız edici sorularını da merkeze alır. Meursault’nün kayıtsızlığı, cinayeti ve idama giden yolu, birey ile toplum arasındaki gerilimi, ahlakın sorgulanabilirliğini ve absürd bir evrende anlam arayışını çarpıcı bir şekilde ortaya koyar. Bu metin, Meursault’nün hikâyesini çeşitli boyutlarıyla ele
OKUMAK İÇİN TIKLAFranz Kafka’nın Dönüşüm adlı eseri, Gilles Deleuze ve Félix Guattari’nin felsefi kavramlarıyla okunduğunda, bireyin toplumsal yapılar, arzu dinamikleri ve kimlik sorgulamaları ekseninde karmaşık bir anlam haritası sunar. Gregor Samsa’nın böceğe dönüşümü, yalnızca bireysel bir kriz değil, aynı zamanda modern toplumun dayattığı normlara, üretim mekanizmalarına ve ötekilik deneyimlerine dair bir sorgulamadır.
OKUMAK İÇİN TIKLAFreud’un Yüceltme Kavramı ve Sanatın Psişik Kökenleri Freud’un yüceltme (sublimation) kavramı, insanın bastırılmış arzularını ve içsel çatışmalarını sanatsal yaratıma dönüştürerek toplumsal olarak kabul edilebilir bir forma büründürmesini ifade eder. Bu, yalnızca bireyin kaotik dürtülerini dizginlemesi değil, aynı zamanda bu dürtüleri estetik bir düzlemde yeniden inşa etmesidir. Sanat, Freud için bir
OKUMAK İÇİN TIKLAMeursault’nun Kesik Anlatımı ve Varoluşsal Yabancılaşma Albert Camus’nün Yabancı romanında Meursault’nun kısa, kesik ve duygu yoksunu anlatım tarzı, onun iç dünyasını ve absürd dünya görüşünü doğrudan yansıtır. Meursault’nun cümleleri, olayları kronolojik bir sırayla aktarırken, duygusal derinlikten yoksundur; örneğin, annesinin ölümü üzerine “Bugün annem öldü. Ya da belki dün, bilmiyorum” der.
OKUMAK İÇİN TIKLA
