Etiket: Spinoza

Raskolnikov ve Akhilleus’un Yalnızlıkları Üzerine Bir İnceleme

tarihinde gönderilmiş tarafından

Bireyin İç Çatışması ve Toplumsal Beklentiler Raskolnikov’un yalnızlığı, Dostoyevski’nin Suç ve Ceza romanında bireysel bir sorgulamanın derinliklerinde kök salar. Yoksulluk, ahlaki çöküş ve kendi varoluşsal sınırlarını zorlama arzusu, Raskolnikov’u bir tür içsel sürgüne mahkûm eder. Onun yalnızlığı, bireyin kendi vicdanıyla hesaplaşmasından doğar; cinayet işleme kararı, Nietzsche’nin “üstinsan” kavramına benzer bir

OKUMAK İÇİN TIKLA

Varlığın Özgürlük ve Kaygı Arasındaki Gerilimi

tarihinde gönderilmiş tarafından

Spinoza ve Heidegger’in felsefeleri, insan varoluşunun sınırlarını ve potansiyelini anlamaya yönelik iki farklı ama derinlemesine iç içe geçmiş perspektif sunar. Spinoza’nın “conatus” kavramı, her varlığın kendi özünü koruma ve geliştirme çabasını ifade ederken, Heidegger’in “Dasein”ı, varlığın dünya içindeki kırılgan ve kaygılı konumunu vurgular. Bu iki düşünce, insan özgürlüğünün ve sınırlarının

OKUMAK İÇİN TIKLA

Varlığın Kıyısında: Öznellik, Güç ve Doğa

tarihinde gönderilmiş tarafından

Kierkegaard’ın Öznelliği: Varoluşun İçsel Çığlığı Søren Kierkegaard, öznelliği insanın varoluşsal hakikatinin merkezi olarak görür. Ona göre öznellik, bireyin kendi varlığını sorguladığı, Tanrı’yla ve kendisiyle yüzleştiği bir alandır. Bu, soyut bir kavram değil, insanın kaygı ve umutsuzlukla yoğrulmuş somut deneyimidir. Kierkegaard için öznellik, evrensel doğruların ötesine geçer; çünkü hakikat, bireyin kendi

OKUMAK İÇİN TIKLA

Platon’un Düzeni ve Deleuze’ün Akışı: Bir Karşıtlık İncelemesi

tarihinde gönderilmiş tarafından

Platon’un Devlet adlı eserinde ortaya koyduğu ideal toplum tasavvuru ile Gilles Deleuze’ün “köksüz yığın” (rhizome) kavramı, insan toplumu ve düzen anlayışını ele alış biçimleriyle keskin bir karşıtlık sergiler. Platon’un hiyerarşik, sabit ve idealar dünyasına dayalı sistemi, mutlak bir düzen arayışını yansıtırken, Deleuze’ün köksüz yığın modeli, akışkan, merkezsiz ve çoğulcu bir

OKUMAK İÇİN TIKLA

Varlığın İzinde: Heidegger ve Ulus Baker Üzerinden Toplumsal Hayaller

tarihinde gönderilmiş tarafından

  1. Varlığın Çağrısı Martin Heidegger’in felsefesi, varlığın ne olduğu sorusunu merkeze alır. Bu soru, yalnızca bir düşünce egzersizi değil, insanın dünya içindeki yerini ve anlamını sorgulayan bir çabadır. Heidegger, *Dasein* (orada-olan) kavramıyla, insanın varlıkla doğrudan bir ilişki kurduğunu ve bu ilişkinin, zaman ve sonluluk üzerinden şekillendiğini öne sürer. Varlık,

OKUMAK İÇİN TIKLA

Özgürlüğün Gelecekteki İmkânları: Spinoza, Deleuze ve Ulus Baker’in Kesişiminde Bir Vizyon

tarihinde gönderilmiş tarafından

  Spinoza’nın “özgür insan” ideali, Deleuze’ün “gelecek halk” kavramı ve Ulus Baker’in düşünsel izlekleriyle birleştiğinde, insanlığın toplumsallık, bireysellik ve varoluşsal anlam arayışında yeni bir ufuk açılır. Bu kesişim, bireyin ve topluluğun özgürleşme potansiyelini, tarihsel bağlamları ve toplumsal dinamikleri dikkate alarak yeniden düşünmeyi gerektirir. Aşağıda, bu üç düşünürün fikirlerinin birleşiminden doğan

OKUMAK İÇİN TIKLA

Heidegger’in Poiesis Kavramının Mitolojik ve Medyatik Yankıları

tarihinde gönderilmiş tarafından

  Martin Heidegger’in “poiesis” kavramı, varlığın ortaya çıkışını ve yaratım sürecini anlamada felsefi bir anahtar sunar. Antik Yunan’da “yapma” ya da “ortaya çıkarma” anlamına gelen poiesis, Heidegger’in düşüncesinde teknoloji, sanat ve insan varoluşu arasındaki ilişkiyi sorgulamak için yeniden ele alınır. Mitolojik yaratım anlatıları, evrenin ve insanın kökenini açıklamaya çalışırken, poiesis

OKUMAK İÇİN TIKLA

Teknoloji, İktidar ve İnsanın Modern Çıkmazı: Heidegger ve Baker’ın Eleştirel Diyaloğu

tarihinde gönderilmiş tarafından

  Heidegger’de Teknolojinin Metafizik Temelleri Heidegger’in teknoloji eleştirisi, basit bir araçsallık sorgusunun ötesine geçer. Ona göre modern teknoloji, “Gestell” (çerçeveleme) kavramıyla ifade ettiği bir varoluş tarzını dayatır. Bu, dünyanın sadece bir “kaynak deposu” olarak görülmesi ve her şeyin verimlilik mantığına tabi kılınmasıdır. Antik Yunan’da “techne”nin bir “açığa çıkarma” (poiesis) edimi

OKUMAK İÇİN TIKLA

Toplumsal Normların Üç Kuramsal Yorumu: Freud, Jung ve Deleuze

tarihinde gönderilmiş tarafından

Toplumsal normlar, bireyin topluluk içindeki davranışlarını, arzularını ve kimliğini şekillendiren görünmez kurallar olarak insanlık tarihinin temel taşlarından biridir. Freud’un Oedipus kompleksi, Jung’un arketipler kavramı ve Deleuze’ün anti-Oedipus düşüncesi, bu normların kökenini, işleyişini ve etkilerini açıklamak için farklı yollar sunar. Bu üç yaklaşım, birey ile toplum arasındaki ilişkiyi anlamak için tarihsel,

OKUMAK İÇİN TIKLA

Varlığın Açıklığı ile Hareketin Düşüncesi: Heidegger ve Baker Arasında Bir Karşılaşma

tarihinde gönderilmiş tarafından

  Martin Heidegger’in “açıklık” (Lichtung) kavramı ile Ulus Baker’in “toplumsal hareket” düşüncesi, felsefi ve toplumsal düzlemlerde derin bir diyalog kurar. Bu iki düşünür, varlığın ve insan topluluklarının dinamiklerini anlamaya çalışırken, birbirine hem yaklaşan hem de ayrışan yollar izler. Heidegger’in açıklık metaforu, varlığın kendini gösterdiği bir alan olarak ontolojik bir derinlik

OKUMAK İÇİN TIKLA

Akışın Doğası: Spinoza, Deleuze ve Ulus Baker’in Düşünce Evrenleri

tarihinde gönderilmiş tarafından

  Spinoza’nın “doğa” kavramı, Deleuze’ün “rizom” düşüncesi ve Ulus Baker’in “akış” fikri, felsefi düşüncenin farklı katmanlarında birbiriyle kesişen ve ayrışan yollar sunar. Bu üç düşünür, varlığın, ilişkilerin ve dünyanın işleyişini anlamak için farklı imgeler ve yaklaşımlar geliştirir. Spinoza, doğayı her şeyi kapsayan bir bütünlük olarak ele alırken, Deleuze rizomla hiyerarşisiz,

OKUMAK İÇİN TIKLA

Postkolonyal Özne ve Köksüz Yığın: Bir Varoluş Sorgusu

tarihinde gönderilmiş tarafından

Postkolonyal özne, modern dünyanın karmaşık dokusunda hem bir fail hem de bir nesne olarak durur. Deleuze’ün “köksüz yığın” (rhizome) kavramı, bu öznenin yerini sorgulamak için verimli bir zemin sunar. Ancak Spivak ve Butler’ın eleştirileri, bu yerleştirmeyi karmaşıklaştırır ve öznenin tarihsel, toplumsal ve dilbilimsel bağlamlarını yeniden düşünmeye zorlar. Bu metin, postkolonyal

OKUMAK İÇİN TIKLA

Gözetimin Toplumsal Dokusu: Platon, Foucault ve Günümüz

tarihinde gönderilmiş tarafından

Bekçilerin İzinde: Platon’un İdeal Düzeni Platon’un Devlet adlı eserinde bekçiler, toplumun koruyucuları olarak ideal bir düzenin bekçiliğini yapar. Bu seçkin sınıf, bilgiye dayalı bir otoriteyle donatılmış, hem fiziksel hem zihinsel disiplinle şekillendirilmiştir. Görevleri, toplumu kaostan korumak ve erdemli bir düzen sürdürmektir. Ancak bu bekçiler, gözetim yoluyla kontrolü ellerinde tutar; bireylerin

OKUMAK İÇİN TIKLA

Arzu-Makineleri: Felsefi Bir Köprü Olarak Deleuze

tarihinde gönderilmiş tarafından

Gilles Deleuze’ün “arzu-makineleri” kavramı, Spinoza’nın “bedenlerin kapasiteleri” ile Sartre’ın “hiçlik” kavramı arasında derin bir bağ kurar. Bu bağ, yalnızca felsefi bir köprü değil, aynı zamanda sosyolojik, antropolojik, etik ve dilbilimsel bir yeniden düşünme alanıdır. Deleuze, arzu-makineleri ile bireylerin ve toplumların üretim süreçlerini, Spinoza’nın bedensel kapasiteleriyle varlıkların etki ve edilgi güçlerini,

OKUMAK İÇİN TIKLA

Farkın Sesi, Kimliğin Sahnesi: Deleuze, Spivak ve Butler Üzerine Bir Deneme

tarihinde gönderilmiş tarafından

Varlığın Çoğulluğu Gilles Deleuze’ün fark ontolojisi, varlığın sabit bir özden değil, sürekli bir oluş ve farklılaşma sürecinden türediğini savunur. Bu düşünce, varlığın tekil bir merkezden dağılmadığını, aksine çoklu, ilişkisel ve akışkan bir yapıya sahip olduğunu öne sürer. Deleuze için fark, bir kimlikten önce gelir; varlık, farklılığın kendisi üzerinden tanımlanır. Bu,

OKUMAK İÇİN TIKLA

Kimliğin İnşası ve Ötekinin Sesi: Butler, Spivak ve Beauvoir Arasında Bir Diyalog

tarihinde gönderilmiş tarafından

Bu metin, Judith Butler’ın cinsiyet performativitesi, Gayatri Chakravorty Spivak’ın ötekini konuşturma çabası ve Simone de Beauvoir’ın “Kadın doğulmaz, kadın olunur” ifadesi arasındaki ilişkiyi ve olası gerilimleri inceliyor. Kimlik, öznellik, temsil ve güç dinamikleri üzerinden bu üç düşünürün fikirleri, tarihsel, toplumsal, dilbilimsel ve etik boyutlarıyla ele alınacak. Metin, bu kavramların birbirini

OKUMAK İÇİN TIKLA

İnsanlığın Ötesine Yolculuk: Transhümanizm ve Nietzsche’nin Üst-İnsanı

tarihinde gönderilmiş tarafından

Transhümanizm, insanın biyolojik sınırlarını teknolojiyle aşmayı vadeden bir düşünce akımıdır. Nietzsche’nin “üst-insan” (Übermensch) kavramı ise, bireyin kendi değerlerini yaratarak insan doğasını yeniden tanımlamasını önerir. Bu iki fikir, insanlığın potansiyelini sorgularken, bir yanda özgürleşme hayalleri, diğer yanda Žižek’in “ideolojik fantazma” eleştirisiyle karşılaşır. Transhümanizm, üst-insanı gerçekleştirebilir mi, yoksa kapitalizmin yeni bir örtüsü

OKUMAK İÇİN TIKLA

Şiddetin İkiliği: Devlet ve Devrim Arasında

tarihinde gönderilmiş tarafından

Devlet şiddeti ile devrimci şiddet arasındaki ayrım, insanlık tarihinin en karmaşık sorularından biridir. Bu ayrım, yalnızca fiziksel güç kullanımının ötesine uzanır; otoritenin meşruiyeti, ahlaki sınırlar, toplumsal düzenin yeniden inşası ve bireyin özgürlük arayışı gibi derin soruları içerir. Frantz Fanon, Pierre-Joseph Proudhon ve Niccolò Machiavelli, bu soruya farklı tarihsel ve düşünsel

OKUMAK İÇİN TIKLA

Varlığın Zamanı ve Toplumun Dönüşümü: Heidegger’in Tarihselliği ile Baker’ın Modern Türkiye’si

tarihinde gönderilmiş tarafından

  Varlığın Tarihsel Koşulları Martin Heidegger’in “tarihsellik” (Geschichtlichkeit) kavramı, varlığın zaman içindeki oluşunu ve insanın geçmişle olan bağını anlamlandırma çabasıyla şekillenir. *Varlık ve Zaman*’da Heidegger, tarihselliği bireyin ve topluluğun varoluşsal bir özelliği olarak tanımlar. İnsan, yalnızca şimdiki anda var olmaz; geçmişin izleri ve geleceğin olanaklarıyla yoğrulur. Tarihsellik, insanın “orada-oluş”u (Dasein)

OKUMAK İÇİN TIKLA

İktidarın Düzeneği: Foucault, Platon ve Žižek Arasında Bir Karşılaşma

tarihinde gönderilmiş tarafından

Foucault’nun disiplin toplumu analizi, Platon’un ideal devletindeki hiyerarşik düzenlemesi ve Žižek’in totalitarizm eleştirisi, insan toplumsallığının düzenlenmesine dair farklı düşünce katmanlarını bir araya getirir. Bu metin, Foucault’nun biyopolitik bakış açısını Platon’un sınıf temelli devlet modeliyle karşılaştırarak, Žižek’in ideoloji ve totaliter yapılara yönelik eleştirilerinin bu karşılaşmayı nasıl dönüştürdüğünü inceler. Tarihsel, toplumsal, düşünsel,

OKUMAK İÇİN TIKLA