Etiket: Yaratıcılık

Lacan’ın Sinthome Kavramı ve Joyce’un Edebi Yaratıcılığı

Sinthome Kavramının Kökleri ve Gelişimi Sinthome, Lacan’ın 1970’lerdeki seminerlerinde, özellikle Seminer XXIII: Le Sinthome’ta geliştirdiği bir kavramdır. Geleneksel psikanalitik semptom kavramından farklı olarak, sinthome, bireyin bilinçdışındaki çatışmaları çözmekle kalmaz, aynı zamanda öznel yapıyı stabilize eden bir işlev görür. Lacan, bu kavramı geliştirirken, semptomun patolojik bir bozukluktan ziyade, bireyin varoluşsal bütünlüğünü

OKUMAK İÇİN TIKLA

Şizofreni ve Şizo-Analiz: Deleuze’ün Yeniden Tanımladığı İnsan Deneyimi

Şizofreninin Geleneksel Anlayışı Şizofreni, modern psikiyatride genellikle düşünce, duygu ve davranışlarda ciddi bozulmalarla karakterize edilen bir durum olarak tanımlanır. DSM-5 gibi tanı kılavuzlarına göre, halüsinasyonlar, sanrılar, düzensiz düşünce süreçleri ve sosyal işlevsellikte azalma gibi belirtiler şizofreninin temel özellikleridir. Bu geleneksel yaklaşım, şizofreniyi bir hastalık olarak sınıflandırır ve tedavi süreçlerini biyomedikal

OKUMAK İÇİN TIKLA

Sanatın İyileştirici Gücü ve Pozitif Psikolojinin Refah Yaklaşımı

İyileşme Süreçlerinde Sanatın Rolü Sanat, bireylerin duygusal ifade, stresle başa çıkma ve öz farkındalık geliştirme süreçlerinde etkili bir araç olarak kullanılmaktadır. Sanat terapisi, bireylerin çizim, müzik, drama veya yazma gibi yaratıcı süreçler aracılığıyla duygularını dışa vurmasını sağlar. Bu süreç, özellikle travma sonrası stres bozukluğu, anksiyete ve depresyon gibi durumlarda duygusal

OKUMAK İÇİN TIKLA

İçimdeki Mevsimler: Bipolarla Yaşamaya Otobiyogrifik Bir Bakış

Ergün DOĞAN İçimdeki Mevsimler, bipolar tanısıyla yaşayan belgesel sinemacı Sevda Doğan’ın kendi içsel yolculuğunu ve psikolojik dönüşümünü konu alan otobiyografik bir belgeseldir. Bu filmde,  yönetmen, kamerasını kendine çevirerek hem metin yazarlığı hem yönetmenlik hem de kamera karşısında ana karakter olarak yer alır. Yönetmen, kendi içsel yolculuğunu, iyileşme hikâyesini bipoların  mani

OKUMAK İÇİN TIKLA

Platon’un Mağarası ile Sanatın Gerçeklik Arayışı

İnsan Algısının Sınırları Platon’un mağara alegorisi, insan algısının gerçekliği kavrama konusundaki sınırlamalarını çarpıcı bir şekilde ortaya koyar. Mağarada zincirlenmiş insanlar, yalnızca duvara yansıyan gölgeleri görür ve bu gölgeleri gerçeklik sanır. Bu durum, insan bilincinin duyusal bilgiye bağımlılığını ve bu bilginin yanıltıcı doğasını vurgular. Algı, çevreden gelen verileri filtreler ve yorumlar;

OKUMAK İÇİN TIKLA

Nietzsche’nin Apolloncu ve Dionysosçu Unsurların Estetik Anlayışındaki Rolü ve Modern Estetik Teorilere Katkıları

Apolloncu ve Dionysosçu Kavramların Kökeni ve Anlamı Nietzsche, Apolloncu ve Dionysosçu kavramları Antik Yunan mitolojisinden ödünç alarak, sanatın iki temel dürtüsünü tanımlar. Apolloncu, düzen, biçim, uyum ve rasyonel yapıyı temsil eder. Bu, estetik deneyimde netlik, ölçü ve görsel-estetik bir denge arayışını ifade eder. Dionysosçu ise kaos, coşku, sınırların ötesine geçiş

OKUMAK İÇİN TIKLA

Zerdüşt’ün Üç Başkalaşımı: Bireyin Varoluşsal Yolculuğu

Friedrich Nietzsche’nin Böyle Buyurdu Zerdüşt adlı eserinde, Zerdüşt’ün “üç başkalaşım” metaforu, bireyin ahlaki ve varoluşsal dönüşümünü derin bir şekilde ele alan bir anlatıdır. Bu metafor, deve, aslan ve çocuk aşamaları üzerinden, bireyin kendini yeniden inşa etme sürecini betimler. Her bir aşama, bireyin toplumsal normlar, özerklik arayışı ve yaratıcı potansiyel arasındaki

OKUMAK İÇİN TIKLA

Sartre’ın Varoluşsal Anlayışında Bireyin Özgürlüğünü Sanat Yoluyla İfade Etme Biçimleri

Jean-Paul Sartre’ın varoluşsal düşüncesi, bireyin özgürlüğünün sanat aracılığıyla nasıl ifade edilebileceği üzerine derin bir tartışma sunar. Sartre’ın felsefesi, insanın varoluşsal sorumluluğunu ve özgürlüğünü merkeze alarak, sanatı bireyin kendini gerçekleştirme ve anlam yaratma aracı olarak konumlandırır. Bireyin Özgürlüğünün Temelleri Sartre’ın varoluşçuluğu, “varoluş özden önce gelir” ilkesine dayanır. Bu ilke, insanın önce

OKUMAK İÇİN TIKLA

Deleuze’ün Duyum Mantığı: Sanatta Yaratıcılık ve İfade Gücünün Temelleri

Duyumun Doğası ve Sanatsal Yaratım Deleuze’ün duyum mantığı, sanatın özünü anlamada duyusal deneyimin merkezi rolünü vurgular. Bu kavram, sanat eserinin yalnızca görsel ya da işitsel bir nesne olmaktan çıkarak, izleyicide fiziksel ve zihinsel bir tepki uyandıran bir güç alanı haline geldiğini öne sürer. Duyum, nesnel bir temsilden ziyade, öznel algının

OKUMAK İÇİN TIKLA

Yaratıcılık ve Akış: Psikolojide Sanatsal Üretimin Farklı Yüzleri

Yaratıcılığın Psikolojik Temelleri Yaratıcılık, insan zihninin karmaşık süreçlerinden biri olarak, yeni ve özgün fikirlerin üretimiyle ilişkilendirilir. Psikolojide yaratıcılık, bilişsel süreçler, duygusal dinamikler ve çevresel faktörlerin etkileşimiyle incelenir. Araştırmalar, yaratıcı düşüncenin, problem çözme, esnek düşünme ve özgün bağlantılar kurma yeteneğiyle şekillendiğini gösterir. Yaratıcı süreç, bireyin bilgi birikimiyle hayal gücünü birleştirerek yeni

OKUMAK İÇİN TIKLA

Freud’un Bilinçdışı Kavramının Modern Psikolojideki Yeri

Bilinçdışının Kökenleri ve Freud’un Katkıları Sigmund Freud’un bilinçdışı kavramı, insan zihninin görünmeyen katmanlarını anlamaya yönelik çığır açan bir girişim olarak modern psikolojinin temel taşlarından birini oluşturur. Freud, bilinçdışını, bireyin farkında olmadığı ancak davranışlarını, duygularını ve düşüncelerini derinden etkileyen zihinsel süreçlerin alanı olarak tanımlamıştır. Bu kavram, 19. yüzyılın sonlarında, psikolojinin bilimsel

OKUMAK İÇİN TIKLA

Erich Fromm’un Otantik Benlik Anlayışıyla Modern İnsanın Özgürleşme Yolculuğu

Bireyin İçsel Keşfi Fromm’un otantik benlik kavramı, bireyin kendi özünü tanıma ve bu özü dış dünyanın dayatmaları karşısında koruma çabasını vurgular. Modern toplum, bireyi standartlaştırılmış roller, tüketim alışkanlıkları ve toplumsal beklentiler aracılığıyla şekillendirmeye çalışır. Fromm’a göre, otantik benlik, bireyin bu dışsal baskılara karşı kendi içsel değerlerini, arzularını ve yetkinliklerini keşfetmesiyle

OKUMAK İÇİN TIKLA

Nietzsche’nin Ahlak Soy Kütüğü: Modern Etik Sistemlerin Kökenlerine Dair Derin Bir Sorgulama

Kökenlerin İzini Sürmek Nietzsche’nin ahlakın soy kütüğü tezi, etik değerlerin evrensel ya da değişmez olmadığını, aksine tarihsel süreçler içinde güç mücadelelerinin bir sonucu olarak ortaya çıktığını savunur. Ona göre, ahlak, belirli bir dönemde egemen olan grupların çıkarlarını yansıtan bir yapıdır. Örneğin, “efendi ahlakı” ve “köle ahlakı” kavramları, bu güç dinamiklerini

OKUMAK İÇİN TIKLA

Henri Bergson’un Süre Kavramı ve Kant’ın Zaman Anlayışının Karşılaştırması

Zamanın Felsefi Temelleri Kant’ın zaman anlayışı, onun epistemolojik sisteminin temel taşlarından biridir. Zaman, Kant’a göre, insan aklının dünyayı algılama biçimi için a priori bir koşuldur. Dış dünyayı deneyimlemek için nesnel bir gerçeklikten ziyade, insan bilincinin bir biçimlendirme aracı olarak işlev görür. Zaman, Kant’ın sisteminde uzayla birlikte, duyusal verilerin organize edildiği

OKUMAK İÇİN TIKLA

Bergson’un Bellek Anlayışıyla Zaman ve Bilinç Arasındaki Köprü

Belleğin Sürekliliği ve Bilinç Bergson, belleği statik bir depolama alanı olarak değil, dinamik bir süreç olarak tanımlar. Onun felsefesinde bellek, yalnızca geçmiş olayların kaydedildiği bir arşiv değil, aynı zamanda bilincin kendisini inşa ettiği bir akıştır. Bergson’un süre (durée) kavramı, zamanı lineer bir çizgi olarak değil, birbirine karışan ve sürekli dönüşen

OKUMAK İÇİN TIKLA

Nietzsche’nin Üstinsan İdeali: Modern Toplumda Özgürleşmenin Yönü

Bireyin Özerkliğini Yeniden Tanımlama Üstinsan kavramı, bireyin kendi varoluşsal anlamını yaratmasını merkeze alır. Modern toplum, bireyleri standartlaşmış ahlaki normlar ve toplumsal beklentiler aracılığıyla bir kalıba sokar. Bu normlar, bireyin özerkliğini kısıtlayarak onu dışsal otoritelerin belirlediği bir anlam arayışına iter. Nietzsche’nin üstinsanı, bu otoriteleri reddederek bireyin kendi değerlerini inşa etmesini önerir.

OKUMAK İÇİN TIKLA

Deleuze’ün Arzu Kavramının Freud’un Libidinal Teorilerine Meydan Okuyuşu

Arzunun Yeniden TanımlanışıDeleuze, Freud’un libidoyu bireysel bilinçdışına ve cinsel dürtülere bağlayan yaklaşımını eleştirir. Freud, libidoyu bireyin içsel bir enerjisi olarak tanımlar ve bu enerjiyi ailevi çatışmalar (Oedipus kompleksi) ve bastırma mekanizmalarıyla ilişkilendirir. Deleuze ise arzuyu, bireyin ötesine uzanan, toplumsal ve maddi üretim süreçleriyle iç içe bir kuvvet olarak yeniden kurgular.

OKUMAK İÇİN TIKLA

Bergson’un Seziş Kavramı: Rasyonel Düşünceye Karşı Yeni Bir Yaklaşım

Sezişin Tanımı ve Temel Özellikleri Seziş, Bergson’un felsefesinde bilginin ve gerçekliğin kavranışında merkezi bir rol oynar. Bu kavram, doğrudan deneyim yoluyla gerçekliğin özüne ulaşmayı ifade eder. Rasyonel düşünce, genellikle analitik ve sistematik bir yaklaşımla nesneleri parçalara ayırarak anlamaya çalışır. Ancak seziş, bu parçalayıcı yönteme karşı bütüncül bir algı sunar. Seziş,

OKUMAK İÇİN TIKLA

Yapay Zekanın Senfonileri ve Sanatın Aurası

Yeniden Üretimin Mekanikleri YZ’nin müzik besteleme süreci, algoritmaların veri kümelerinden öğrenerek melodiler, armoniler ve ritimler üretmesiyle işler. Bu süreç, Benjamin’in teknik yeniden-üretim çağında sanat eserinin kopyalanabilirliğine dair fikirlerini yankılar. Geleneksel bir besteci, kişisel deneyim ve tarihsel bağlamdan beslenirken, YZ, milyonlarca müzik parçasını analiz ederek istatistiksel örüntülerden türetilmiş kompozisyonlar oluşturur. Bu,

OKUMAK İÇİN TIKLA

Nietzsche’nin Sonsuz Dönüş Doktrini Modern Tükenmişliği Nasıl Açıklar?

Zamanın Döngüsel Doğası Nietzsche’nin sonsuz dönüş düşüncesi, evrenin ve yaşamın sonsuz bir döngü içinde tekrarlandığını öne sürer. Bu fikir, her anın, her kararın ve her deneyimin tekrar tekrar yaşanacağını iddia eder. Modern bireyin rutin iş yaşamındaki tükenmişlik hissi, bu bağlamda, aynı eylemlerin sürekli tekrarlanmasıyla ilişkilendirilebilir. Günümüz toplumunda bireyler, sabah kalkıp

OKUMAK İÇİN TIKLA