“Yeni Gericilik Biçimleri”

tarihinde gönderilmiş tarafından

Günümüzde sadece siyasetle özetlenen ve dayatılan hayatımızın her köşesine sızan bir tuhaf dalgaya bakıyoruz. Politikadan kültüre, iç dünyadan sosyal medyaya kadar uzanan bu değişken-paraçalyıcı akımlar, bazen değişmeden bile var olmadan bizi sürdürüyor. Günlük hayatta “Bu işte bir gariplik var” dediğimiz şeyleri estetik ve toplumsal bir gözle anlamamız gerekiyor.

Modern görünümlü, algoritmik içerikli, pazar dostu tahakküm türleri

📍 1. Estetikle Maskeleyen Gericilik

Örnekler:

  • Suudi Arabistan’da konserli reform süslemeleri
  • Türkiye’de “aile” temasının (zenginlik-mafya – sevgi ) dizilerle pazarlanması
  • Amerika’da silah lobisi destekli “özgürlük” reklamları

🎯 İddia: Yeni gericilik, şal değil logodur.
Estetikle ambalajlanır, Netflix diliyle konuşur.

❝ Baskı artık sopayla değil, story’yle geliyor. ❞

🧠 2. Nöro-gericilik: Duyguların Denetimi

Özellikleri:

  • Öfke, kaygı ve nostaljiye sürekli yatırım
  • “Gelenek” söylemiyle aidiyet fetişizmi
  • Dijital içeriklerle mikro duygulanım aygıtları

Byung-Chul Han’ın deyimiyle:

❝ Artık iktidar bağırmaz. Sessizce içine sızar. ❞

🧬 3. Biyopolitik Gericilik: Aile, Cinsellik, Doğurganlık Üzerinden

Göstergeler:

  • Kadın bedeninin doğurganlık ideolojisiyle tanımlanması
  • “Anne olmayan kadın eksiktir” alt metinli aile kampanyaları
  • LGBT+ karşıtı söylemin “çocuk koruma” örtüsüyle sunulması

🎯 İddia: Yeni gericilik, yasaklamaz.
Koruyormuş gibi yaparak yeniden biçimlendirir.

💻 4. Algoritmik Gericilik: Dijital Yansıma Tuzakları

Pratikleri:

  • “Kendin ol” sloganlarıyla kişilik metalaştırması
  • TikTok trendleriyle normatif kimlik çoğaltımı
  • YouTube, Instagram, TikTok algoritmalarının hegemonik içerik filtresi

🎯 İddia: Gericilik artık vaazla değil, “içerikle” yayılır.

❝ Yeni çağın imamı bir influencer’dır. ❞

🛠 5. Yumuşak Totalitarizm: Rıza Üretimli Gericilik

Özellikleri:

  • “Ailenize sahip çıkın” = kadınları eve kapatın
  • “Toplumsal huzur” = muhalefeti sindirin
  • “Değerlerimiz” = itaat ve sessizlik

Gramsci’nin hegemonya kavramıyla kesişen bir süreç:

❝ Gericilik artık zorla değil, özdeşleşmeyle işler. ❞
İnsanlar baskıyı “bizden biri” sanarak kabul eder.

📚 Derinleşme Önerileri:

  • Byung-Chul Han – Psikopolitika, Yorgunluk Toplumu
  • Foucault – Biyopolitika, Cinselliğin Tarihi
  • Zizek – Hoşgeldiniz Gerçek Çölüne
  • Gramsci – Hapishane Defterleri