Ay: Ekim 2025

Makinenin Ötesinde: Deleuze ve Guattari’nin Gözünden Teknolojinin İnsan Yaşamını Dönüştürmesi

Deleuze ve Guattari’nin “makine” kavramı, modern teknolojinin insan yaşamını yeniden yapılandırma biçimlerini anlamak için güçlü bir çerçeve sunar. Bu kavram, teknolojinin yalnızca fiziksel aygıtlarla sınırlı olmadığını, aynı zamanda toplumsal, ekonomik ve bireysel dinamikleri düzenleyen bir sistem olarak işlediğini öne sürer. Makine, bu bağlamda, insan ilişkilerini, arzuları ve üretim süreçlerini bir

OKUMAK İÇİN TIKLA

Borges’in “Ölümsüz” Hikâyesinde Sonsuzluk ve İnsan Varoluşunun Derinlikleri

Jorge Luis Borges’in “Ölümsüz” (El Inmortal) hikâyesi, insanlığın sonsuzluk fikriyle yüzleşmesini ve bu kavramın birey ile toplum üzerindeki etkilerini derinlemesine sorgulayan bir eserdir. 1949’da yayımlanan bu hikâye, Borges’in karakteristik tarzıyla, zaman, kimlik, bellek ve insan doğasının sınırlarını inceler. Anlatı, Roma İmparatorluğu döneminde bir asker olan Marcus Flaminius Rufus’un, ölümsüzlüğü bulma

OKUMAK İÇİN TIKLA

Ragnarök’ün Gölgesinde: The Seventh Seal ile İnsanlığın Sonu Üzerine Derin Bir İnceleme

Ragnarök, İskandinav mitolojisinin kıyamet anlatısı, evrenin sonunu getiren kaotik bir döngü olarak tanımlanır. Ingmar Bergman’ın 1957 yapımı The Seventh Seal (Yedinci Mühür) filmi, bu mitolojik çerçeveyi modern insanın varoluşsal korkuları ve ölümle hesaplaşması üzerinden yeniden yorumlar. Film, Orta Çağ’da veba salgınının gölgesinde geçen bir hikayede, Şövalye Antonius Block’un ölümle satranç

OKUMAK İÇİN TIKLA

Freud’un Oedipus Kompleksi ve Yunan Mitolojisinin İzleri

Oedipus Hikâyesinin Mitolojik Kökenleri Yunan mitolojisindeki Oedipus hikâyesi, Sophokles’in Kral Oedipus tragedyasıyla en bilinen biçimini almıştır. Thebes kralı Laius ve karısı Jocasta’nın oğlu olan Oedipus, doğduğunda bir kehanet nedeniyle terk edilir: Büyüyünce babasını öldürecek ve annesiyle evlenecektir. Bu kehanetten kaçmak için çeşitli önlemler alınsa da, kaderin kaçınılmazlığı hikâyenin merkezindedir. Oedipus,

OKUMAK İÇİN TIKLA

Ulucak Höyüğü’nde Keşfedilen 8000 Yıllık Kil Figürinler Neolitik Döneme İlişkin Neler Anlatır

Ulucak Höyüğü’nün Yerleşim Özellikleri Ulucak Höyüğü, İzmir’in Kemalpaşa ilçesinde konumlanan ve Batı Anadolu’nun en erken Neolitik yerleşimlerinden biri olarak tanımlanır. Höyük, Gediz Nehri’nin bir kolu olan Nif Çayı’nın batı ve güneyinde yer alır; kuzeyinde Spil Dağı, güneyinde ise Nif Dağı yükselir. Bu coğrafi konum, Ege Denizi’ne geçişi sağlayan Belkahve Geçidi’nin

OKUMAK İÇİN TIKLA

Masanluğun Masallar Yoluyla Avrupa Sanatındaki Dönüştürücü Etkileri

Orta Çağ’da Masanluğun Kökleri Masanluk, Avrupa’da özellikle Orta Çağ’da, toplumsal düzenin ve dini otoritenin şekillendirdiği bir dönemde ortaya çıkmıştır. Bu dönemde masallar, sözlü gelenek aracılığıyla nesilden nesile aktarılmış, köylülerden soylulara kadar geniş bir kitleye ulaşmıştır. Masallar, yalnızca eğlence aracı değil, aynı zamanda toplumsal normları pekiştiren, ahlak dersleri veren ve kolektif

OKUMAK İÇİN TIKLA

Herakleitos’un Karşıtların Birliği ve Antik Yunan Tiyatrosunun Dinamik İlişkisi

Herakleitos’un “karşıtların birliği” ilkesi, Antik Yunan düşünce dünyasında derin izler bırakmış bir kavram olarak, evrendeki değişim ve uyumun temelini oluşturur. Bu ilke, yalnızca doğa olaylarını değil, aynı zamanda insan yaşamındaki çatışmaları ve uyumu da açıklamaya çalışır. Antik Yunan tiyatrosu ve agonistik kültürle olan bağlantısı, bu düşüncenin toplumsal ve sanatsal ifadelerdeki

OKUMAK İÇİN TIKLA

Sartre’ın Varoluşsal Anlayışında Bireyin Özgürlüğünü Sanat Yoluyla İfade Etme Biçimleri

Jean-Paul Sartre’ın varoluşsal düşüncesi, bireyin özgürlüğünün sanat aracılığıyla nasıl ifade edilebileceği üzerine derin bir tartışma sunar. Sartre’ın felsefesi, insanın varoluşsal sorumluluğunu ve özgürlüğünü merkeze alarak, sanatı bireyin kendini gerçekleştirme ve anlam yaratma aracı olarak konumlandırır. Bireyin Özgürlüğünün Temelleri Sartre’ın varoluşçuluğu, “varoluş özden önce gelir” ilkesine dayanır. Bu ilke, insanın önce

OKUMAK İÇİN TIKLA

Camus’nün Absürdizmi ve Kierkegaard’ın İnanç Sıçraması: Karşıt Yollar, Ortak Sorular

Absürdizmin Ortaya Çıkışı Albert Camus’nün absürdizm anlayışı, insan yaşamının anlam arayışına dair temel bir soruya yanıt arar: Hayatın bir anlamı var mı? Camus, bu soruya yanıt olarak, evrenin sessizliği ile insanın anlam talebi arasındaki çatışmayı absürd olarak tanımlar. Absürd, ne yalnızca bireyin ne de evrenin bir özelliği değildir; bu iki

OKUMAK İÇİN TIKLA

Donatello’nun Davut Heykeli: Bronzun Rönesans Hümanizmine Katkıları

Donatello’nun bronz Davut heykeli, Rönesans döneminin sanatsal ve kültürel dönüşümünün en önemli örneklerinden biridir. 15. yüzyılın ilk yarısında yaratılan bu eser, yalnızca teknik bir başyapıt olmakla kalmaz, aynı zamanda hümanist düşüncenin estetik ve ideolojik yansımalarını da güçlü bir şekilde ortaya koyar. Bronz malzemenin seçimi, heykelin biçimsel özelliklerinden anlatısal derinliğine kadar

OKUMAK İÇİN TIKLA

Nietzsche’nin Sokrates’e Yönelttiği Eleştirilerde Rasyonalizmin Rolü

Nietzsche’nin Putların Alacakaranlığı adlı eserinde Sokrates’e yönelik eleştiriler, antik Yunan düşüncesinin dönüm noktalarını sorgulayan bir dizi inceleme üzerinden gelişir. Bu eleştirilerin merkezinde, Sokrates’in rasyonalizmi yer alır; zira Nietzsche, bu yaklaşımı bireysel ve toplumsal bir yozlaşmanın belirtisi olarak görür. Sokrates’in diyalog yöntemiyle öne sürdüğü akılcı ilkeler, Nietzsche’ye göre, doğal dürtülerin bastırılmasına

OKUMAK İÇİN TIKLA

Fight Club Filminde Erikson’un Kimlik Krizi ve Bir Benlik Arayışı

Erikson’un Kimlik Krizi Kavramının Temelleri Erik Erikson’un kimlik krizi kavramı, bireyin yaşam döngüsünde özellikle ergenlik ve genç yetişkinlik dönemlerinde karşılaştığı benlik arayışını ifade eder. Bu dönem, bireyin kim olduğunu, hangi değerlere bağlı kalacağını ve toplumsal rollerini nasıl şekillendireceğini sorguladığı bir süreçtir. Erikson’a göre, kimlik krizi, bireyin kendi benliğini inşa etme

OKUMAK İÇİN TIKLA

Klytaimnestra’nın Adalet Arayışı: Agamemnon’da Nemesis ve Argos’un Karanlık Yüzü

Aiskhylos’un Agamemnon tragedyası, Antik Yunan tiyatrosunun en çarpıcı eserlerinden biri olup, adalet, intikam ve insan doğasının karmaşıklığı üzerine derin bir sorgulama sunar. Klytaimnestra, bu eserde bir Nemesis arketipi olarak belirir; yani, ilahi adaleti uygulayan, tanrısal bir intikam figürü olarak hareket eder. Ancak, onun adalet anlayışı, bireysel öfke, toplumsal normlar ve

OKUMAK İÇİN TIKLA

Akıl Dışı Bir Toplumda Akılcı Bir Yaşam Nasıl Sürülür? Ayn Rand

Cevabımı bu sorunun tek, temel bir yönüyle sınırlı tutacağım. Bugün çok yaygın olan ve dünyadaki kötülüklerin yayılmasından sorumlu olan fikrin zıddı olan bir prensibi ifade edeceğim. Bu prensip şudur: Kişi, ahlâki yargılarını ifade etmekten asla kaçınmamalıdır. Hiçbir şey bir kültürü veya bir insanın karakterini ahlâki agnostisizm kadar mükemmel şekilde yozlaştıramaz. Ahlâkî agnostisizm,

OKUMAK İÇİN TIKLA

Müzik Terapisi Nörolojik Bozuklukların Çözümünde Ne Kadar Etkilidir?

Müzik terapisi, nörolojik bozuklukların tedavisinde giderek daha fazla dikkat çeken bir yöntemdir. Bu yaklaşım, müziğin duygusal, bilişsel ve fiziksel etkilerinden yararlanarak hastaların yaşam kalitesini artırmayı amaçlar. Nörolojik bozukluklar, Parkinson hastalığı, inme, demans, epilepsi ve multipl skleroz gibi geniş bir yelpazeyi kapsar. Müzik terapisinin bu bozukluklar üzerindeki etkileri, nörobilimsel araştırmalarla desteklenirken,

OKUMAK İÇİN TIKLA

Mozart’ın Sihirli Flüt Operasında Masonik Semboller ve Evrensel İdeallerin Yansımaları

Mozart’ın Sihirli Flüt (Die Zauberflöte) operası, yalnızca müzik ve tiyatro sanatının bir şaheseri değil, aynı zamanda 18. yüzyıl Aydınlanma düşüncesinin ve Masonik sembolizmin derin bir yansımasıdır. 1791 yılında prömiyeri yapılan bu eser, Wolfgang Amadeus Mozart ve librettist Emanuel Schikaneder’in ortak çalışmasıyla, dönemin entelektüel ve manevi akımlarını sahneye taşır. Operada yer

OKUMAK İÇİN TIKLA

İnsanların Çıkar “Çatışmaları” – Ayn Rand

Bazı objektivizm öğrencileri “akılcı insanlar arasında hiçbir çıkar çatışması olmadığı” Objektivist prensibini anlamakta zorluk çekmektedir. Tipik bir soru şöyledir: “İki kişinin aynı işe başvurduğunu varsayın. Bunlardan sadece biri işe alınacaktır. Bu çıkar çatışmasına bir örnek değil midir ve bir kişinin çıkarı diğerinin çıkarının feda edilmesi pahasına başarılmakta değil midir?” Akılcı

OKUMAK İÇİN TIKLA

Žižek’in Simgesel Düzen Kavramı ve Popüler Kültür Ürünlerinin İdeolojik Rolü

Slavoj Žižek’in “simgesel düzen” kavramı, popüler kültür ürünlerinin, özellikle filmlerin, toplumsal yapıları ve bireylerin dünya algısını nasıl şekillendirdiğini anlamak için güçlü bir araç sunar. Bu kavram, dil, semboller ve toplumsal normlar aracılığıyla oluşturulan anlam sistemlerini ifade eder ve bireylerin gerçeklik algısını düzenleyen bir çerçeve olarak işler. Popüler kültür ürünleri, bu

OKUMAK İÇİN TIKLA

Friedrich Nietzsche, Böyle Buyurdu Zerdüşt: Zerdüşt Neden Dağlardan Ovaya İndi?

Yalnızlığın Zirvesi Friedrich Nietzsche’nin Böyle Buyurdu Zerdüşt adlı eseri, Zerdüşt’ün on yıllık yalnızlık sürecinden sonra insanlara dönme kararını anlatır. Bu yalnızlık, Zerdüşt’ün içsel bir dönüşüm geçirdiği, kendi varoluşsal sorularıyla yüzleştiği bir dönemdir. Dağlarda geçen bu süre, bireyin kendi benliğini keşfetme ve dış dünyadan koparak özünü sorgulama çabası olarak yorumlanabilir. Nietzsche,

OKUMAK İÇİN TIKLA

Picasso, Les Demoiselles d’Avignon: Kübizm ve Gerçekliğin Yeniden İnşası

Gerçekliğin Parçalanışı Kübizm, 20. yüzyılın başında sanat dünyasında köklü bir dönüşüm başlattı. Geleneksel perspektif anlayışını reddederek, nesneleri ve figürleri aynı anda birden fazla açıdan betimleme çabası, modernist gerçeklik anlayışını yeniden tanımladı. Bu yaklaşım, yalnızca görsel bir yenilik değil, aynı zamanda insan bilincinin dünyayı algılama biçimini sorgulayan bir devrimdi. Pablo Picasso’nun

OKUMAK İÇİN TIKLA