Lev Tolstoy her zaman tercihimdir. Romanlarında gereksiz uzatmalar olmadığı için. Daha az didaktik olduğu için. Hem mülk sahibi çevreleri hem de köylüyü aynı başarıyla betimleyebildiği için. Dostoyevski’de hiç bulunmayan olağanüstü doğa betimleri için. Yer yer bilinç akımına yaklaşan anlatım özellikleri için.
Suç ve Ceza’yı, Karamazov Kardeşler’i, Budala’yı bir daha okur muyum, bilmem. Fakat İvan İliç’in Ölümü’nü, Anna Karenina’yı, Savaş ve Barış’ı yine okuyabilirim. Tolstoy’un yapıtlarında genişleyen, derinleşen bir şey var. Dostoyevski ise hep kendi çevresinde dönüyor gibi.
Sonuç olarak ikisi de çok büyük yazarlar. Fakat Tolstoy’un açık, aydınlık, araştırıcı, canlı yaşamla dolu ruhu, bana Dostoyevski’nin huzursuz, asabi, patetik kimliğinden çok daha yakın.
Ataol Behramoğlu