Kategori: Otizm

Daniel Stern’in Görüşleri, Bebek-Bakım Veren İlişkisinde Karşılıklılık, Öznelerarasılık ve Sanat Psikoterapileri

Daniel Stern’in görüşleri, özellikle bebek-bakım veren ilişkisindeki öznelerarasılığın (intersubjectivity) önemi üzerine odaklanarak, otistik spektrumdaki çocuklarla sanat terapisi modelini şekillendirmede temel bir rol oynamıştır. Bebek-Bakım Veren İlişkisinde Karşılıklılık ve Öznelerarasılık Stern’in çalışmaları, bebek ile birincil bakım veren arasındaki karşılıklılığın (reciprocity) ve bunun gelişimin en erken aşamalarında başladığının önemine işaret eder. Bu

OKUMAK İÇİN TIKLA

Otizmin İç Dünyası

Otizmin iç dünyası, otistik spektrumdaki bireylerin duyusal deneyimlerinin, iletişim biçimlerinin ve benlik algılarının derinlemesine anlaşılmasıyla ortaya çıkar. Duyusal Deneyimlerin Yoğunluğu ve Aşırı Yüklenmesi Otistik bireylerin iç dünyalarının en belirgin özelliklerinden biri, duyusal sistemdeki farklılıklardır. Donna Williams gibi otistik bireylerin otobiyografik anlatımları, otizmle ilgili temel sorunun duyularla bağlantılı olduğunu göstermektedir. Bu

OKUMAK İÇİN TIKLA

Otizmde Sanat Psikoterapilerinin Psikodinamiği

Sanat terapisinin, otistik spektrumdaki çocuklarla yapılan çalışmalardaki kuramsal temel ilkeleri, çağdaş çocuk ve bebek psikolojisinden, özellikle duygusal gelişim ve ilişkiler üzerine yapılan araştırmalardan derinleşimle beslenir. Bu yaklaşımlar, otizmin temel özelliklerinden biri olan iletişim ve hayal gücündeki belirgin eksiklikleri ele alarak, sanatın bu alandaki dönüştürücü potansiyelini vurgular. 1. Otizmin Gelişimsel Eksikliklerinin

OKUMAK İÇİN TIKLA

Otizm Terapilerinde Zorlayıcı Yöntemlerin Etik Sınırları

Bireyin Özerkliği ve Onuru Otizm terapilerinde zorlayıcı yöntemler, genellikle bireyin davranışlarını şekillendirmek için dışsal baskılar içerir. Örneğin, Uygulamalı Davranış Analizi (ABA) gibi yöntemler, ödüllendirme ve cezalandırma mekanizmalarıyla davranış değişikliği hedefler. Ancak, bu tür müdahaleler, bireyin özerkliğine ne ölçüde saygı gösterdiği sorusunu gündeme getirir. Bireyin kendi seçimlerini yapma hakkı, özellikle otizmli

OKUMAK İÇİN TIKLA

Otizm ve Toplumsal Damgalanma: Etik Bir İnceleme

Toplumun Algısında Otizm Otizm spektrum bozukluğu (OSB), nörolojik ve gelişimsel bir durum olarak, bireylerin sosyal etkileşim, iletişim ve davranışsal esneklik alanlarında farklılıklar göstermesine neden olur. Ancak, toplumun otizmli bireylere yönelik algısı genellikle eksik bilgiye ve önyargılara dayanır. Bu durum, otizmli bireylerin damgalanmasına yol açar ve onların toplumsal entegrasyonunu zorlaştırır. Damgalanma,

OKUMAK İÇİN TIKLA

Otistik Çocuklarda Müziğe Fizyolojik Yanıt Farklılıkları

Duyusal İşlemleme Farklılıkları Duyusal işlemleme, otistiklerde erken evrede ayrışır ve kortikal entegrasyona uzanır. Nörotipiklerde superior temporal gyrus filtrelerken, otistiklerde zayıf filtreleme EEG’de N100-P200 gecikmeleri yaratır. Meta-analizler, alfa bandı gücünün %15-25 azaldığını ve dikkat dağınıklığına yol açtığını belirtir. HR ölçümleri, ritmik yanıtın uzadığını (30 sn) gösterir; amigdala-hipokampus hiper-reaktivitesi valence’i etkiler. Talamo-kortikal

OKUMAK İÇİN TIKLA

Nöroçeşitlilik ve Otizm Müdahalelerine Eleştirel Bir Bakış

Nöroçeşitliliğin Ortaya Çıkışı Nöroçeşitlilik paradigması, 1990’larda Jim Sinclair gibi otizm savunucularının öncülüğünde şekillenmiş bir yaklaşımdır. Bu paradigma, otizm gibi nörolojik farklılıkları bir bozukluk ya da tedavi edilmesi gereken bir durum olarak görmek yerine, insan beyninin doğal bir çeşitliliği olarak tanımlar. Sinclair’in “Don’t Mourn for Us” (Bizim İçin Yas Tutmayın) adlı

OKUMAK İÇİN TIKLA

Risperidon ve Otizm Tedavisinde Etkinlik ve Etik Sorular

Farmakolojik Müdahalelerin Bilimsel Temeli Risperidon, ikinci nesil antipsikotik bir ilaç olarak, dopamin ve serotonin reseptörleri üzerinde etki gösterir. Otizmde kullanım amacı, genellikle agresyon, öfke nöbetleri, kendine zarar verme ve hiperaktivite gibi ikincil belirtileri yönetmektir. Yapılan klinik çalışmalar, risperidonun bu belirtileri azaltmada etkili olduğunu göstermektedir. Örneğin, 2002 yılında yayımlanan bir çalışma

OKUMAK İÇİN TIKLA

Spektrumun Ötesinde: Otizm Anlatılarının Görünmez Kıldığı Deneyimler ve Haraway’in Siborg Manifestosu

Spektrum Kavramının Kökenleri ve Sınırları Otizm spektrumu, 20. yüzyılın sonlarında tıbbi ve psikolojik söylemlerde ortaya çıkan bir kavram olarak, otizmi tek bir tanı kategorisi yerine geniş bir yelpaze olarak tanımlar. Bu metafor, bireylerin bilişsel, duygusal ve sosyal işlevlerini bir çizgi üzerinde konumlandırarak çeşitliliği vurgular. Ancak bu yaklaşım, otizmi yalnızca belirli

OKUMAK İÇİN TIKLA

Sosyal Beceri Eğitim Programlarının Otizm Spektrum Bozukluğu Bireylerde Sosyal Etkileşimleri Geliştirme Potansiyeli

Sosyal Beceri Eğitim Programlarının Temel İlkeleri Sosyal beceri eğitim programları, otizm spektrum bozukluğu (OSB) olan bireylerin sosyal etkileşimlerini geliştirmek için yapılandırılmış müdahaleler sunar. Bu programlar, bireylerin sosyal ipuçlarını anlama, iletişim başlatma ve sürdürme, duygusal ifadeleri tanıma gibi becerileri kazanmalarına odaklanır. Genellikle kanıta dayalı yaklaşımlar kullanılarak tasarlanır ve bireysel ihtiyaçlara göre

OKUMAK İÇİN TIKLA

Otizmli Yetişkinler İçin Terapiyi Nasıl Daha İyi Hale Getirebiliriz?

Uyarlamalar, Deneyimler ve Nöroçeşitliliği Onaylayan Yaklaşımlar 1. Giriş: Bir Boşluğun İçinde Konuşmak Otizmli yetişkinler, ruhsal sağlık sorunları açısından yüksek risk altında. Kaygı, depresyon, yalnızlık ve sosyal dışlanma gibi deneyimler, yaşam kalitesini doğrudan etkiliyor. Dahası, destek aradıklarında çoğu zaman nörotipik normlara göre tasarlanmış hizmetlerle karşılaşıyorlar. Bugüne kadar birçok klinisyen, otistik bireyler

OKUMAK İÇİN TIKLA

Otizm Araştırmalarında Yanlış Şeyi Doğru Ölçmek mi?

Sandra C. Jones’un “Measuring the Wrong Thing the Right Way? Time to Rethink Autism Research Tools” makalesi, otizm araştırmalarında kullanılan ölçüm araçlarını ve metodolojiyi radikal biçimde sorguluyor. Artık Paradigma Değişiminin Zamanı 1. Giriş: Kimin Deneyimi, Kimin Ölçüsü? Otizm araştırmaları son yıllarda büyük adımlar atıyor. Bunun en önemli nedenlerinden biri, artık

OKUMAK İÇİN TIKLA

Otizm ve Zihin-Beden Terapileri: Neden Bilime Dayalı Bir Yaklaşım Şart?

Otizm Spektrum (OSB) sahibi bireyler ve aileleri, zaman zaman geleneksel tedavilerin ötesine geçerek “zihin‑beden terapilerine” yönelir. Bu terapilerin neler sunduğu, ne kadar güvenilir olduğu ve bilimsel olarak ne kadar desteklendiği hep merak edilmiştir. İşte bu sorulara yanıt arayan sistematik inceleme, bize önemli bir perspektif sunuyor. Bilimsel İncelemenin Özeti 2017 tarihli

OKUMAK İÇİN TIKLA

Otizm ve LGBTQIA+ Kesişimselliği: Çeşitliliğin Kökenleri

Bireysel Kimliklerin Çaprazlama Dinamikleri Otizm spektrum bozukluğu (OSB) ve LGBTQIA+ kimlikleri, bireylerin kendilerini ifade etme biçimlerinde benzersiz kesişim noktaları oluşturur. Araştırmalar, otistik bireylerde cinsel kimlik ve cinsiyet çeşitliliğinin, nörotipik bireylere kıyasla daha yaygın olduğunu göstermektedir. Örneğin, 2018’de yapılan bir çalışma, otistik bireylerin %15-35’inin kendilerini LGBTQIA+ olarak tanımladığını, bu oranın genel

OKUMAK İÇİN TIKLA

Otistik Bireylerin Cinsel Eğitimi ve Foucault’nun Cinsellik Anlayışı Üzerine Bir İnceleme

Toplumsal Normların Gölgesinde Yoksunluk Otistik bireylerin cinsel eğitimi, genellikle toplumsal normların katı sınırları ve önyargılar nedeniyle ihmal edilir. Toplum, cinselliği yalnızca belirli normlara uyan bireylerin hakkı olarak görme eğilimindedir; bu normlar genellikle nörotipik bireylerin davranış kalıplarına dayanır. Otistik bireyler, sosyal iletişim zorlukları ve davranışsal farklılıklar nedeniyle bu normların dışında algılanır

OKUMAK İÇİN TIKLA

Otizm Annelerinin “Süper Anne” Miti ve Tükenmişlik

Toplumsal Beklentilerin Ağırlığı Otizmli bireylerin annelerine yönelik “süper anne” söylemi, toplumun idealize ettiği bir anne imgesini yüceltirken, bu kadınların omuzlarına ağır bir sorumluluk yükler. Bu söylem, annelerin otizmli çocuklarının bakımında olağanüstü bir çaba göstermesi gerektiğini ima eder. Toplum, bu anneleri fedakârlık, sabır ve tükenmez bir enerjiyle donatılmış kahramanlar olarak resmeder.

OKUMAK İÇİN TIKLA

Otizm ve Nöroçeşitlilik Manifestosu (2018)

Beş Temel İlke 1️⃣ Engelliliğin Sosyal ModeliOtistik insanlar ve diğer nöroçeşitli bireyler, “bozuk” oldukları için değil; toplumun onlara kattığı engeller yüzünden engellenirler. Engellilik, bireyin içindeki bir kusur değil, toplumsal ve çevresel koşulların yarattığı bir durumdur. 2️⃣ Nöroçeşitlilik Yaklaşımıİnsanlık farklı beyin örgütlenmeleriyle çeşitlidir. Otizm, ADHD, disleksi, dispraksi gibi durumlar bu çeşitliliğin

OKUMAK İÇİN TIKLA

“Meltdowns’un Gizli Koruyuculuğu”: Yıkımın Arkasındaki Direniş

Giriş: Bir Kabullenme Hikâyesi Meltdown anları — o ani, bedensel seviyeyi tümüyle ele geçiren, içten gelen patlamalar— çoğumuzun anlatmakta zorlandığı deneyimlerdir. MaxField Sparrow’un sözleriyle: “Meltdownlardan nefret ediyorum… Bedeni ele geçirip kontrolü tamamen elimden alıyorlar. Beni hasta hissettiriyorlar… Bazen birkaç dakika sürüyor, bazen günler. Her şeyi durdurup, sadece toparlanmam gerekiyor.” (cle-autistes.fr)

OKUMAK İÇİN TIKLA

“Tedavi Değil, Kabul: Otizm Hareketinin Umudu”

Tedavi Değil, Kabul: Otizm Hareketinin Öyküsü ve Gücü Giriş Otizmle ilgili hikâyeler genellikle hastalık, tedavi ve “iyileştirme” odaklı ilerler. Ama ya bu bakış açısını tersine çevirebilirsek? 26 Haziran 2006’da NPR, bu değişimin ilk yankılarından birini “Autism Movement Seeks Acceptance, Not Cures” başlığıyla duyurdu. Bu sadece bir başlık değildi: Otistik bireylerin

OKUMAK İÇİN TIKLA

Delilik ve Nöroçeşitlilik: Kritik Bir Diyalog İçin

Akademik dünya ve aktivizm, uzun yıllar boyunca deneyim sahibi bireyleri, yani “söz konusu” olanları, bilgi üretim süreçlerinin dışında bıraktı. Ancak son yıllarda ortaya çıkan iki güçlü çalışma alanı, bu durumu değiştirmeyi hedefliyor: Delilik Çalışmaları (Mad Studies) ve Nöroçeşitlilik. Bu iki hareket, tıp ve toplumun baskıcı normlarına karşı ortak bir zemin

OKUMAK İÇİN TIKLA