Kategori: Varoluşculuk

Sartre’ın Kötü Niyet Kavramı: Modern Psikoloji ve Özgürlükte Temel Katkılar

Kötü Niyetin Tanımı ve Temel Unsurları Jean-Paul Sartre’ın kötü niyet kavramı, bireyin kendi varoluşsal gerçekliğini inkar etmesi olarak tanımlanır. Bu inkar, bireyin özgürlüğünü kabul etmemesi ve kendini nesneleştirerek sorumluluktan kaçması şeklinde ortaya çıkar. Kötü niyet, bireyin faktisite (gerçeklik) ve aşkınlık (özgürlük) arasındaki gerilimi yönetememesinden kaynaklanır. Faktisite, bireyin geçmiş eylemleri ve

OKUMAK İÇİN TIKLA

Nietzsche’nin Zerdüşt’ü Işığında Bengidönüş: Özgürlük mü Lanet mi?

Kavramın Temel Tanımı Bengidönüş, sonsuz bir döngüsel tekrar fikrini ifade eder. Bu süreçte her olay, her varlık ve her an sonsuza dek aynı şekilde yeniden yaşanır. Nietzsche’nin Böyle Buyurdu Zerdüşt’ünde bu, evrenin yapısal bir özelliği olarak sunulur. Tekrarın kaçınılmazlığı, bireyin varoluşsal konumunu doğrudan etkiler. Özgürlük, bireyin seçim yapma kapasitesiyle ölçülürken,

OKUMAK İÇİN TIKLA

Nietzsche’nin Bengidönüş Kavramı: Kozmolojik Gerçeklik mi, Etik Düşünce Deneyi mi?

Kavramın Kökeni ve Bağlamı Bengidönüş, Nietzsche’nin felsefi eserlerinde, özellikle Böyle Buyurdu Zerdüşt’te merkezi bir yer tutar. Kavram, evrenin sonsuz bir döngü içinde aynı olayları tekrar tekrar yaşadığı fikrine dayanır. Bu fikir, antik Yunan felsefesinden stoacılığa kadar uzanan bir düşünce geleneğine işaret eder. Ancak Nietzsche’nin bu kavramı, yalnızca bir kozmolojik hipotez

OKUMAK İÇİN TIKLA

Epikuros’un Ölüm Korkusu Modern Varoluşsal Psikoloji İle Nasıl Bir Bağ Kurar?

Epikuros’un Ölüm Anlayışı Epikuros, antik Yunan felsefesinde hedonizmin kurucusu olarak, ölüm korkusunu insanın mutluluğunu engelleyen temel bir sorun olarak ele almıştır. Ona göre, ölüm, duyuların sona erdiği bir durumdur ve bu nedenle ne acı ne de haz içerir. Epikuros’un ünlü aforizması, “Ölüm varken biz yokuz, biz varken ölüm yoktur,” ölümün

OKUMAK İÇİN TIKLA

Kierkegaard’ın Kaygı Kavramı ve Modern Anksiyete Bozuklukları

Kierkegaard’ın Kaygı Anlayışının Temelleri Kierkegaard, kaygıyı insanın özgürlükle yüzleştiği anda ortaya çıkan bir durum olarak tanımlar. 1844 yılında yayımlanan “Kaygı Kavramı” adlı eserinde, kaygıyı “özgürlüğün baş dönmesi” olarak nitelendirir. Bu ifade, insanın özgür iradesiyle karşı karşıya kaldığında yaşadığı belirsizlik ve sınırsız olasılıklar karşısında hissettiği huzursuzluğu yansıtır. Kierkegaard’a göre, kaygı ne

OKUMAK İÇİN TIKLA

Wabi-Sabi ile Schopenhauer’in Felsefesi: Geçicilik ve İrade Arasındaki Zıtlıkların Çarpışması

Wabi-Sabi’nin Özü ve Geçicilik Anlayışı Wabi-sabi, Japon estetiğinin temel taşlarından biri olarak, kusurluluğun, sadeliğin ve geçiciliğin güzelliğini yüceltir. Bu anlayış, doğanın döngüsel yapısına ve her şeyin geçici olduğuna dair bir kabullenmeyi içerir. Wabi, sadelik ve alçakgönüllülükle ilişkilendirilirken, sabi, zamanın geçişiyle ortaya çıkan melankolik bir güzelliği ifade eder. Örneğin, bir çay

OKUMAK İÇİN TIKLA

Nietzsche’nin Zerdüşt’ünde Bireyin Gerçeklik Algısının Dönüşümü

Bireyin Özerkliğini Yeniden Tanımlama Nietzsche’nin Zerdüşt’ü, bireyin özerkliğini merkeze alarak, mevcut ahlaki ve toplumsal düzenlere meydan okur. Geleneksel değer sistemlerinin bireyi kısıtladığını savunan Nietzsche, Zerdüşt aracılığıyla bireyin kendi değerlerini yaratması gerektiğini öne sürer. Bu süreç, bireyin gerçeklik algısını dönüştürmenin ilk adımıdır. Toplumsal normlar, bireyin dünyayı algılama biçimini şekillendiren bir çerçeve

OKUMAK İÇİN TIKLA

Borges’in Eserlerinde Aynanın Metaforik Anlamları ve Yazınsal Evrendeki Yeri

Aynanın Gerçeklik ve Yanılsama Arasındaki Sınırları Bulanıklaştırması Borges’in eserlerinde aynalar, gerçeklik ile yanılsama arasındaki sınırları sorgulamanın bir aracı olarak sıkça yer alır. Ayna, fiziksel bir nesne olarak bir görüntüyü yansıtır, ancak Borges bu yansımayı gerçekliğin doğasını sorgulamak için kullanır. Aynadaki görüntü, gerçek bir varlığın kopyası gibi görünse de, aynı zamanda

OKUMAK İÇİN TIKLA

Meursault’nün Yıldızlı Gökyüzü: Camus’nün Evrene Karşı Kabullenme Anlayışının İfadesi

Meursault’nün Son Anındaki Tutumu Meursault’nün Yabancı romanının sonunda idamını beklerken yıldızlı gökyüzüne bakışı, onun karakter gelişiminde bir kırılma anını temsil eder. Roman boyunca duygusal olarak mesafeli ve toplumsal normlara kayıtsız bir tavır sergileyen Meursault, bu sahnede evrenle doğrudan bir ilişki kurar. Bu bakış, onun içsel bir dönüşüm geçirdiğini gösterir; ancak

OKUMAK İÇİN TIKLA

Camus’nün Felsefesinde Ölümün Kaçınılmazlığı ve Bireyin Özgürlük Algısı

Absürd Kavramı ve Ölümün Kaçınılmazlığı Camus’nün felsefesinin temel taşı, absürd kavramıdır. Absürd, insanın evrende bir anlam arayışı ile evrenin bu arayışa kayıtsız kalması arasındaki çatışmadan doğar. Ölümün kaçınılmazlığı, bu çatışmayı keskinleştiren bir gerçektir. İnsan, yaşamını anlamlandırmak için çaba sarf ederken, ölümün kesinliği bu çabayı anlamsız kılacak bir son olarak belirir.

OKUMAK İÇİN TIKLA

Dostoyevski, Yeraltından Notlar: Anlatıcının Psikolojik Portresi ve İçsel Çatışma

Öz-Yıkıcı Eğilimler ve Varoluşsal Çatışma Yeraltından Notlar’ın anlatıcısı, kendi iç dünyasında yoğun bir çatışma yaşayan, toplumla ve kendisiyle uyumsuz bir bireydir. Kendini cezalandırma eğilimi, onun psikolojik yapısının temel taşlarından biri olup, karmaşık bir içsel dinamikle şekillenir. Anlatıcı, kendi varlığını sürekli sorgular ve bu sorgulama, kendine yönelik yıkıcı bir tutuma dönüşür.

OKUMAK İÇİN TIKLA

Zerdüşt’ün Nihilizmi ve Modern Bireyin Yalnızlık ile Kaygı Deneyimi

Nihilizmin Kökleri ve Zerdüşt’ün Bakış Açısı Nihilizm, geleneksel değerlerin, ahlaki normların ve metafizik inançların geçerliliğini sorgulayan bir felsefi akımdır. Zerdüşt, bu kavramı, Tanrı’nın ölümüyle birlikte ortaya çıkan anlam boşluğunu ifade etmek için kullanır. Ona göre, modern insan, mutlak bir hakikat ya da anlam kaynağı olmaksızın varoluşsal bir boşlukla karşı karşıyadır.

OKUMAK İÇİN TIKLA

Camus’nün Akdeniz Düşüncesi ve Batı Rasyonalizmine Yönelik Eleştirisi

Akdeniz Düşüncesinin Kökleri Camus’nün Akdeniz düşüncesi, onun doğup büyüdüğü Cezayir’in Akdeniz kıyılarındaki yaşam deneyimlerinden beslenir. Akdeniz, Camus için yalnızca bir coğrafya değil, aynı zamanda bir yaşam biçimi, bir duyarlılık ve bir düşünce tarzıdır. Bu düşünce, Antik Yunan’dan başlayarak Akdeniz havzasında şekillenen bir insan merkezli yaklaşımı yansıtır. Camus, Akdeniz’in güneşli, sıcak

OKUMAK İÇİN TIKLA

Sisyphus’un Taşı ve Godot’nun Bekleyişi: Anlamsızlığın Sonsuz Döngüsü

Ergün DOĞAN Sisyphus Efsanesinin Kökeni ve Anlamı Yunan mitolojisinde Sisyphus, kurnazlığı ve tanrılara meydan okumasıyla tanınır. Homeros’un anlatılarından başlayarak, Sisyphus’un hikayesi, insan iradesinin sınırlarını ve tanrısal otoriteye karşı gelmenin sonuçlarını sorgular. Sisyphus, ölümü kandırmaya çalışır ve bu nedenle sonsuza dek bir kayayı tepeye yuvarlamakla cezalandırılır; ancak kaya her defasında aşağı

OKUMAK İÇİN TIKLA

Rogers’ın Kişisel Merkezli Terapisi ile Sartre’ın Özgürlük Anlayışının Kesişim Noktaları

Carl Rogers’ın Kişisel Merkezli Terapi Anlayışı Carl Rogers’ın geliştirdiği kişisel merkezli terapi, bireyin kendi potansiyelini gerçekleştirme sürecine odaklanan bir psikoterapi yaklaşımıdır. Rogers, insanın doğuştan gelen bir “kendini gerçekleştirme eğilimi”ne sahip olduğunu savunur. Bu eğilim, bireyin sağlıklı bir şekilde gelişmesi ve kendi değerlerini keşfetmesi için uygun koşulların sağlanması durumunda ortaya çıkar.

OKUMAK İÇİN TIKLA

Rogers’ın Kişisel Merkezli Terapisi ile Sartre’ın Özgürlük Anlayışının Buluşma Noktaları

Bireyin Kendini Gerçekleştirme Süreci Carl Rogers’ın kişisel merkezli terapi yaklaşımı, bireyin kendi potansiyelini keşfetmesi ve gerçekleştirmesi üzerine kuruludur. Rogers’a göre, birey, uygun bir ortamda (koşulsuz kabul, empati ve içtenlik sunan bir ilişki) kendi içsel kaynaklarını harekete geçirerek kendini gerçekleştirebilir. Bu süreç, bireyin kendi değerlerini, ihtiyaçlarını ve hedeflerini keşfetmesini içerir. Rogers,

OKUMAK İÇİN TIKLA

Varlık Sorunsalının Antik Yunan’dan Sartre’a Uzanan Serüveni

Varlığın İlk Sorgulayıcıları Antik Yunan felsefesi, insan düşüncesinin en temel sorularından biri olan varlığın doğasını anlamaya yönelik ilk sistemli girişimleri temsil eder. Presokratik düşünürler, evrenin temel yapısını sorgularken, varlığın ne olduğu sorusunu fiziksel ve metafiziksel düzlemlerde ele aldılar. Thales, evrenin temel maddesinin su olduğunu öne sürerken, Anaksimandros “sınırsız” (apeiron) kavramıyla

OKUMAK İÇİN TIKLA

Camus’nün Absürd Duyarlılık Kavramı ve Modern Dünyadaki Yabancılaşma

Absürd Kavramının Kökeni ve Felsefi Temelleri Absürd duyarlılık, insanın evrendeki yerini sorguladığı bir düşünce biçimi olarak, Camus’nün felsefi eserlerinde merkezi bir yer tutar. Bu kavram, insanın anlam arayışıyla evrenin bu arayışa yanıt vermeyen kayıtsızlığı arasındaki çatışmayı ifade eder. İnsan, doğası gereği varoluşsal bir anlam bulmaya çalışır; ancak evren, bu beklentiye

OKUMAK İÇİN TIKLA

Camus’nün Absürdizmi ve Nihilizmi Ayrıştıran Bakış Açısı: Eserlerinde Umutun İzleri

Absürdizmin Tanımı ve Temel İlkeleri Camus, absürdizmi, insanın evrende bir anlam arayışı ile evrenin bu arayışa yanıt vermemesi arasındaki çatışma olarak tanımlar. Bu durum, insanın anlam beklentisi ile evrenin sessizliği arasındaki gerilimden doğar. Camus’nün Sisyphos Söyleni adlı eserinde, absürd, ne yalnızca insanda ne de yalnızca evrende bulunur; bu ikisinin karşılaşmasından

OKUMAK İÇİN TIKLA

Yaşar Kemal’in Kahramanlarında Otantiklik ve Toplumsal Normlar

Bireysel Kimlik Arayışı Yaşar Kemal’in eserlerinde kahramanlar, bireysel kimliklerini inşa etme çabasıyla varoluşçu felsefenin otantiklik kavramına yakın bir mücadele sergiler. Otantiklik, bireyin kendi değerleri ve anlam arayışı doğrultusunda yaşamını şekillendirmesi, dışsal dayatmalara karşı özgün bir duruş geliştirmesi olarak tanımlanabilir. Bu bağlamda, kahramanlar sıklıkla toplumsal normların kısıtlayıcı yapısına karşı çıkarlar. Örneğin,

OKUMAK İÇİN TIKLA