2011 yılında kaybettiğimiz şair Didem Madak’ın yapıtı, son yıllarda çok sevilen, ilgiyle elden ele dolaşan üç kitaptan oluşuyor : Grapon Kâğıtları, Ah’lar Ağacı ve Pulbiber Mahallesi. Aralık 2014’te Didem Madak’ın dostları, eleştirmen ve akademisyenler ve tutkulu okurları bir sempozyumda bir araya geldiler ve onun eserini farklı veçheleriyle ele aldılar. Madak’ın poetikası kimlik, benlik, dil, zaman ve mekân ilişkileri, hatırlama ve unutma, edebi kanon ve kadınlık halleri gibi başlıklar altında verimli bir yorumlamanın ve tartışmanın konusu oldu.
Türkiye’nin son yılları, Didem Madak’ın da eserini verdiği bu dönem, hem kadınlar üzerindeki siyasi ve kültürel baskıların giderek arttığı hem de kadınların toplumsal mücadelelerinin farklı bir düzeye yükseldiği yıllar. Tam da bu nedenle bu kitapta bir araya gelen çoğu yazı, Didem Madak’a sadece edebiyat eleştirisinin perspektifinden bakmak yerine, daha geniş, farklı disiplinler tarafından beslenen bir bakış açısını benimseyerek bizlere Türkiye’de kadın olmanın, hem kadın hem şair olmanın deneyimlerini hatırlatan bir niteliğe sahip.
Bu bildirilerde gösterilen düşünsel çaba, edebiyat eserleri üzerine tartışma ve yorumlamanın, farklı okuma biçimlerinin, söz konusu eseri bir anlamda yeniden inşa ederek ne kadar üretken olabileceğini de kanıtlıyor.
Önsöz, Solmaz Zelyüt, s. 13
Şerife güzel bir hafta sonu bana iki kadınla çaya geldi. Kadınları sevdim hemen. Didem Madak hakkında bir anma sempozyumu yapmak istiyoruz diyorlardı. Heyecanlı ve azimliydiler. Şerife ikna olmuştu zaten. Dilek ile konuştum. Dilek her zamanki gibi olumlu bakıyordu. Didem Madak’ı bu sefer daha bir sıkı okumaya başladım ve okudukça o, Didem oldu, benim için. Beş kadın tekrar buluştuk. Anabilim Dalımızdaki diğer arkadaşlarımızın, enstitümüzün onayını aldık. Asuman ve Müjde’nin teklifini kabul ettik ve omuz omuza verip çalışmaya başladık. Beşi bir yerdeydik artık. Asuman ve Müjde sponsorları ayarlayacaktı, biz de resmi yazışmaları. Bu işbölümü zaman içinde darmadağın oldu ve hepimiz her işi yapmaya başladık. Güle güle ve itiraf ediyorum, ara sıra ağlaya ağlaya…
Sempozyum gününü hayatımızın milâdı saydığımız günler yaşadık, işlerimizi s.s diye erteledik. Öğrencilerimiz, enstitümüz, dostlarımız hep beraber her şeyi çözdük. O günün arefesinde uyuyamadık. Ve nihayet o gün geldi. Salonumuz doldu taştı: coşkuyla, hüzünle, neşeyle. Çok güzel bir sempozyum oldu. Dinlemeye gelenler konuşmacılarımızı, konuşmacılarımız dinlemeye gelenleri tutuşturdu ve görkemli bir Didem ateşi yaktık!
Şimdi Metis’le şölenimizi yayıyoruz. Ne güzel!
Kitabın Künyesi
Didem Madak’ı Okumak
Hazırlayan: Solmaz Zelyüt
Yayına Hazırlayan: Emine Bora, Niyazi Zorlu
Metis yayınları
Kapak Tasarımı: Semih Sökmen
Kitabın Baskıları:
1. Basım: Aralık 2015
376 s.
İÇİNDEKİLER
Önsöz
Solmaz Zelyüt
Açılış Konuşması
Platon Didem’i Severdi
Solmaz Zelyüt
Birinci Bölüm
Kimlik, Kendilik, Benlik
Didem’den Efsunlu İzler
Müjde Bilir
Didem Madak Şiirinde Söyleyiş: Ses, Sesleniş ve Hitap
Zeynep Direk
Didem Madak: İri, Ekşi Vişne Tanesi
Mahmut Temizyürek
Mahallenin Kayıp Kızı: Didem Madak Şiirinde
Üç Benlik
Osman Konuk
Cadı Olmaya Özenen Külkedisi
Necmiye Alpay
Didem Madak ve Bıkkın Tanrıçasının İdiolektik Anlatımı
Riitta Cankoçak
Didem Madak: Şiire Karşı Şiir
Şükran Yücel
Didem Madak İçin
Semih Sökmen
İkinci Bölüm
Dille Yıkan, Dille Özgürleşen
Didem Madak’ın “Şeffaf Dünyası”
Esra Yalazan
Kanon’u Zorlayan Didem Madak
Dilek Direnç
Grapon Kâğıtları Üzerinden
1990’lar Şiirine Bakmak
Orhan Kâhyaoğlu
Pulbiber’de Minör Edebiyat
Asuman Susam
Didem Madak’ın Dille Alıp Veremediği
Nazmi Ağıl
Bir Kadın Deneyimi olarak Şiir:
Didem Madak’ın Şiirlerinde Dilin Örgütlenişi,
Biçim ve İçerik Üzerine
Nilay Özer
Didem Madak Şiirinde Politik Olan
Erdem Çolak
Üçüncü Bölüm
Unutmak Hatırlamak Sarkacında
Zaman-Mekân İlişkileri
Kayıp Şiirin İzinde: “Sylvia Uyan! Nicholas Sütünü İçmedi!”
Zeynep Köylü
Didem Madak Şiirinde Zaman ve Mekân
Cemal Salman
Pulbiber Şubesinin Koordinatları:
Didem Madak Şiirinde Anlatıcının “Dışarı”yla İlişkisi
Miray Çakıroğlu Unutma-Hatırlama: Didem Madak Şiirlerinde Bellek İnşası
Hazel Melek Akdik, Melek Aydoğan
Didem Madak’ın Pulbiber Mahallesi: Şairin Dilinde İstanbul
Ayşe Duygu Yavuz
Dördüncü Bölüm
Kadınlık Halleri
Mutfağın Bir Adım Ötesindeki Karanlık:
Bir Kadın Şairin Tragedyası
Mehmet Kazım
Didem Madak Şiirinde Kadının Eylem Alanlarına
Yakından Bakma Denemesi
Ayşegül Ergül
Hüznün Mizahını Yapmak: Didem Madak
ve Kadın Olmayı Kucaklamak
Berrin Yanıkkaya
Kadınlık Halleri Müzesi: Kadınların Kolektif Belleği
Bağlamında Didem Madak Şiiri
Neşe Yaşın
Didem Madak’ın Şiirlerinde Bir Direnme Mekânı
olarak “Ev İçi” ve Direnme Eylemi olarak “Yuva İşi”
İpek Şahbenderoğlu
Didem Madak’ın Şiirleri Üzerinden Kadınların
Eşyayla İlişkisini Okumak
Derya Acuner
Sutyen Lastiğinin Toplumdaki Yeri
Songül Çelik, Tamer Özşeker, Ümran Altan Kebapçıgil
Sempozyumdan Kitaba
ya da Bendeki Didem ve Ötesi…
Şerife Yalçınkaya
Son Sözü Didem Söylüyor
Didem Madak
Katkıda Bulunanlar
Kaynakça
Solmaz Zelyüt
İzmir doğumlu. Mezun olduğu Ege Üniversitesi Felsefe bölümünde öğretim üyesi olarak çalışıyor. Aynı zamanda Kadın Çalışmaları Anabilim Dalında ders veriyor ve bir süredir başkanlık yapıyor. Bir kızı var.