Türkiye’deki ortaokul ve lise öğrencilerinin ilgi gösterdiği anket defterleri, 19. yüzyılın ikinci yarısında İngiltere’de bir hayli popüler olmuş. 1849 yılından itibaren İngiltere’de yaşayan Karl Marx da (1818-1883), bazı tanıdıklarının ve akrabalarının anket sorularını yanıtlamış.
Aşağıda, ilk olarak, Marx’ın iki ayrı anket defteri için verdiği yanıtlar var. 1865 yılında Hollanda’nın Zaltbommel kentinde yanında kaldığı Lion Philips’in (annesinin kız kardeşinin eşi) anket sorularına verdiği yanıtlar orta sütunda yer alıyor.
Eşi Jenny Marx’ın anket defterindeki yanıtları ise sağ sütunda (aynı olanlar yeniden aktarılmıyor).
Soruların ve yanıtların orijinalleri İngilizce.
Netchen (ya da Nannette), Marx’ın kuzeni, Birince Enternasyonal’in Hollanda seksiyonunun bir üyesi ve o dönemde 28 yaşında olan Antoinette Philips. Martin Tupper, bir İngiliz şairi. Spartaküs, Eski Roma’da gerçekleştirilen bir köle ayaklanmasının lideri. Gretchen, Goethe’nin “Faust” adlı trajedisindeki aynı adlı kahramanın sevgilisi. Aiskilus, MÖ 525 yılı civarında doğmuş bir Yunanlı şair. Jenny, Marx’ın eşinin, Laura ise kızlarından birinin (Jenny Laura Marx) ismi. Jenny Marx’ın anket defterine Karl Marx’ın yanıtlarını, kızları Laura Marx yazmış.
Marx’ın Anket Defteri Sorularına Yanıtları
|
Soru
|
1865’teki yanıtlar
|
Jenny Marx’ın anket defterindeki yanıtlar
|
|
En sevdiğiniz meziyet
|
Yalınlık
|
|
|
Erkekte
|
Güçlülük
|
|
|
Kadında
|
Zayıflık
|
|
|
Temel özelliğiniz
|
Tek bir amaca odaklanmak
|
|
|
En sevdiğiniz uğraş
|
Netchen’e bakmak
|
Kitap kurtluğu yapmak
|
|
En nefret ettiğiniz zaaf
|
İtaatkarlık
|
|
|
En kolay bağışladığınız zaaf
|
Saflık
|
|
|
Size göre mutluluk
|
Mücadele etmek
|
|
|
Size göre mutsuzluk
|
Boyun eğmek
|
|
|
Nefret ettiğiniz şey
|
Martin Tupper
|
Martin Tupper, menekşe tozu
|
|
Erkek kahramanınız
|
Spartaküs, Keppler
|
|
|
Kadın kahramanınız
|
Gretchen
|
|
|
En sevdiğiniz şair
|
Aiskilus, Shakespeare
|
Dante, Aiskilus, Shakespeare, Goethe
|
|
En sevdiğiniz yazar
|
Diderot
|
Diderot, Lessing, Hegel, Balzac
|
|
En sevdiğiniz çiçek
|
Defne (Daphne)
|
Defne (Laurel)
|
|
En sevdiğiniz yemek
|
Balık
|
|
|
Düsturunuz (Maxim)
|
Nihil humani a me alienum puto
[İnsani olan hiçbir şey bana yabancı değildir] – Terence |
|
|
İlkeniz (Motto)
|
De omnibus dubitandum [her şeyden kuşku duy] – Descartes
|
|
|
En sevdiğiniz renk
|
Kırmızı
|
|
|
En sevdiğiniz göz ve saç renkleri
|
Siyah
|
|
|
En sevdiğiniz isimler
|
Jenny, Laura
|
|
|
Tarihteki en sevmediğiniz kişi
|
||
……………………………………………………
Friedrich Engels (1820-1895) ise, Marx’ın diğer kızı Jenny Caroline Marx’ın anket defterindeki soruları yanıtlamış. Sorular ve yanıtlar yine İngilizce. Spurgeon, İngiliz din adamı Charles Haddon Spurgeon. Ariosto, İtalyan şairi Ludovico Ariosto.
Engels’in Anket Defteri Sorularına Yanıtları
|
En sevdiğiniz meziyet
|
neşelilik
|
|
erkekte en sevdiğiniz özellik
|
kendi işiyle ilgilenmek
|
|
kadında en sevdiğiniz özellik
|
şeylerin yerlerini değiştirmemek
|
|
Temel özelliğiniz
|
her şeyi yarım bilmek
|
|
Size göre mutluluk
|
Château Margaux [şarap] 1848
|
|
Size göre mutsuzluk
|
dişçiye gitmek
|
|
Bağışladığınız zaaf
|
her türden aşırılık
|
|
Nefret ettiğiniz zaaf
|
İkiyüzlülük
|
|
Nefret ettiğiniz şey
|
yapmacıklı, kibirli kadın
|
|
En sevmediğiniz kişiler
|
Spurgeon
|
|
En sevdiğiniz uğraş
|
sataşmak ve sataşılmak
|
|
— Erkek kahraman
|
yok
|
|
— Kadın kahraman
|
tek birini anamayacağım kadar çok sayıda
|
|
— Şair
|
Reineke de Vos, Shakespeare, Ariosto, vb.
|
|
— Yazar
|
Goethe, Lessing, Dr Samelson
|
|
— Çiçek
|
Mavi çan çiçeği
|
|
— Renk
|
Anilin renkleri dışındaki hepsi
|
|
— Yemek
|
Soğuk: Salata, sıcak: Irish Stew (İrlanda’ya özgü etli sebze yemeği)
|
|
— Düstur (Maxim)
|
bir düsturumun olmaması
|
|
— İlke (Motto)
|
sakin ol
|
………………………………………………….
(İngilizceden çeviren: Erkin Özalp)
Kaynaklar:
http://marxists.org/archive/marx/works/1865/04/01.htm
http://www.marxists.org/archive/marx/works/1868/04/01.htm
Karşılaştırma için başvurulan Almanca kaynaklar:
http://www.uni-protokolle.de/Lexikon/Karl_Marx.html
http://wapedia.mobi/de/Friedrich_Engels
Bu çeviri ilk olarak 12 Eylül 2009’da haberveriyorum.net sitesinde yayımlandı.
Yazının Kaynağı: 1 Mart 2012, http://erkinozalp.blogspot.com