Okuyun ama yutmayın, çiğneyin.
Ah, O Ölçülere Sığmayan İnsanlığın Başına Gelenler! Yazar: Jungish Aziz Okuyucularım, Ey İnsan Ruhunun Sınırlarını Arayanlar! Şimdi size, o koca ruh bilimi (psikoloji) âleminin düştüğü yeni bir safsatadan bahsedeceğim. Meselemiz Otizm. Bir zamanlar bu meseleye “yaygın gelişimsel bozukluk” derlerdi; şimdi ise adına “Spektrum” (tayf, yelpaze) diyorlar. Sanırsınız ki, gökkuşağının renkleri
OKUMAK İÇİN TIKLAThe Conversation dergisinde yayımlanmış olan Francis Dupuis‑Déri’nin “The bogus ‘crisis’ of masculinity” başlıklı makalesi üzerine Fransızca sahne arkasında feminist bir ayna Hâlâ “erkekliğin krizi”nden konuşuyoruz — eğitimde geride kalan erkekler, artan intihar oranları, iş piyasasında belirsizlik… Ama Francis Dupuis‑Déri bize söylüyor ki: Belki de konuştuğumuz kriz değil, kriz söylemidir. (Academia)Yani
OKUMAK İÇİN TIKLAMélissa Blais’in “I Hate Feminists!: December 6, 1989 and its Aftermath” kitabını okudunuz mu ? 6 Aralık 1989’da, Montréal’deki École Polytechnique’ye giren genç bir erkek, tüfeğini kaldırmadan önce şu cümleyi söyledi:“I hate feminists.”Sonra sınıfta bulunan 14 kadını öldürdü. Bu olay yalnızca Kanada’nın değil, modern dünyanın da toplumsal hafızasında derin bir
OKUMAK İÇİN TIKLAÖnceki yazılarımızda, Carrie Drake ile ruhsal acının bir hastalık olup olmadığını sorguladık ve Ronald Bassman ile akıl sağlığı sisteminin bizi nasıl kişiliksizleştirdiğini gördük. Bu eleştiriler, psikolojinin birey üzerindeki dar odağının ötesine geçme ihtiyacını açıkça ortaya koydu. Peki, eğer acımız sadece beynimizdeki bir kimyasal dengesizlik veya kişisel bir başarısızlık değilse, o
OKUMAK İÇİN TIKLAUzun yıllar boyunca ruh sağlığı hizmetleri, iyileşenlerin ve yaşayan deneyim sahiplerinin bakış açısını göz ardı ederek, “bir grup insanı onlar olmadan tedavi etme” üzerine kurulu kabul görmüş bir pratik olarak ilerledi. Ancak Ronald Bassman’ın New York Ruh Sağlığı Ofisi (NYOMH) ile yürüttüğü çalışmalar, bu köhne paradigmaya karşı çıkan bir devrimin
OKUMAK İÇİN TIKLAGünümüz toplumunda ruhsal acı, yaygın bir deneyimdir. Milyonlarca insan ıstırap çekiyor ve bu acı, merhamet ve çözüm arayışını gerektiriyor. Ancak yazar Carrie Drake’in çarpıcı makalesinde sorguladığı gibi: Tüm ruhsal acılar kaçınılmaz olarak bir “ruhsal hastalık” anlamına mı gelir? Drake, bu sorunun yanıtını, zihinsel acının anlamını kontrol eden ve esasında bir
OKUMAK İÇİN TIKLAAteşin Felsefi Anlamı Herakleitos’un düşüncesinde ateş, evrenin temel yapı taşı ve değişimin ana itici gücü olarak merkezi bir rol oynar. Ona göre, evrendeki her şey sürekli bir akış ve dönüşüm halindedir; bu süreç, “panta rei” (her şey akar) ifadesiyle özetlenir. Ateş, bu bağlamda, hem fiziksel hem de soyut bir unsur
OKUMAK İÇİN TIKLAOrhan Kemal’in eserleri, 20. yüzyıl Türkiye’sinin sanayileşme ve kentleşme süreçlerinde işçi sınıfının yaşadığı yoksulluğu ayrıntılı bir şekilde tasvir eder. Romanları, maddi yoksunluğun ötesine geçerek, yoksulluğun bireylerin sosyal konumlarını, ilişkilerini ve fırsatlarını nasıl şekillendirdiğini gösterir. Karakterler genellikle fabrika işçileri, gecekondu sakinleri veya kırsaldan kente göç etmiş ailelerdir. Bu karakterler, temel ihtiyaçlarını
OKUMAK İÇİN TIKLAMithra Kültünün Kökenleri ve Özellikleri Mithra kültü, kökenlerini Pers mitolojisindeki Mitra figürüne dayandıran bir inanç sistemi olarak ortaya çıkmıştır. Bu kült, Roma İmparatorluğu’nda özellikle MS 1. yüzyıldan itibaren yaygınlaşmıştır. Mithra, güneşle ilişkilendirilen bir tanrı olarak, adalet, sadakat ve cesaret gibi değerleri temsil etmiştir. Roma’daki versiyonu, Pers kökenlerinden farklılaşarak yerel inançlarla
OKUMAK İÇİN TIKLAToplumsal Normların Birey Üzerindeki Etkisi Toplumsal normların bireyler üzerindeki etkisi, günlük yaşamın hemen her alanında kendini gösterir. Bu normlar, bireylerin davranışlarını şekillendiren bir çerçeve sunar ve toplumsal düzenin devamlılığını sağlamak için bireylerden belirli davranış kalıplarına uymalarını bekler. Araştırmalar, bu normların bireyler tarafından içselleştirildiğinde, bireysel özgürlüğün kısıtlanmasına yol açtığını gösterir. Örneğin,
OKUMAK İÇİN TIKLABedenler-Arası Kavramının Temelleri Deleuze’ün bedenler-arası kavramı, bireysel bedenlerin sabit ve izole varlıklar olarak değil, sürekli etkileşim ve akış içinde olan dinamik yapılar olarak ele alınmasını önerir. Bu kavram, bedenin sınırlarının geçirgen olduğunu ve diğer bedenlerle, teknolojilerle ya da çevresel unsurlarla ilişkiler aracılığıyla yeniden şekillendiğini vurgular. Deleuze, bedeni bir özne-nesne ikiliğinden
OKUMAK İÇİN TIKLAİyi İdeası’nın Felsefi Temelleri Platon’un İyi İdeası, onun metafizik ve etik sisteminin merkezinde yer alır. Bu kavram, duyular dünyasının ötesinde, değişmez ve mutlak bir gerçeklik olan İdealar dünyasında bulunur. İyi, diğer tüm ideaların varoluşsal ve anlam açısından bağlı olduğu nihai gerçekliktir. Platon’a göre, İyi İdeası, ahlaki değerlerin ve insan eylemlerinin
OKUMAK İÇİN TIKLABilinçdışının Anlam Üretimindeki Rolü Psikanaliz, insan zihninin bilinçdışı süreçlerini anlamlandırmada temel bir çerçeve sunar. Bu yaklaşım, sanatsal ifadelerin, bireyin içsel çatışmalarını, bastırılmış arzularını ve bilinçdışı imgelerini dışa vurduğu bir alan olduğunu savunur. Sanat eserleri, bu bağlamda, bireyin zihinsel süreçlerinin bir yansıması olarak görülür ve anlam, izleyicinin veya sanatçının bilinçdışı ile
OKUMAK İÇİN TIKLAİyileşme Süreçlerinde Sanatın Rolü Sanat, bireylerin duygusal ifade, stresle başa çıkma ve öz farkındalık geliştirme süreçlerinde etkili bir araç olarak kullanılmaktadır. Sanat terapisi, bireylerin çizim, müzik, drama veya yazma gibi yaratıcı süreçler aracılığıyla duygularını dışa vurmasını sağlar. Bu süreç, özellikle travma sonrası stres bozukluğu, anksiyete ve depresyon gibi durumlarda duygusal
OKUMAK İÇİN TIKLAFeminist Psikolojinin Ortaya Çıkışı ve Temel İlkeleri Feminist psikoloji, 1960’lar ve 1970’lerde ikinci dalga feminizmle birlikte psikoloji disiplininin erkek merkezli yapısını sorgulayan bir hareket olarak ortaya çıktı. Bu dönemde, kadınların toplumsal rollerine ve deneyimlerine yönelik sistematik bir ihmalin farkına varıldı. Psikoloji, tarihsel olarak erkek deneyimini norm kabul etmiş ve kadınların
OKUMAK İÇİN TIKLAMinimal Devletin Temel İlkeleri Nozick’in minimal devlet anlayışı, bireysel hakların korunmasını merkeze alır ve devletin işlevini yalnızca bu hakları güvence altına almakla sınırlandırır. Bu anlayışa göre, devlet yalnızca bireylerin yaşam, özgürlük ve mülkiyet haklarını korumakla yükümlüdür. Nozick, bu hakların mutlak olduğunu ve hiçbir şekilde ihlal edilemeyeceğini savunur. Minimal devlet, bireyler
OKUMAK İÇİN TIKLAİletişimsel Akıl Kavramının Temelleri Habermas’ın iletişimsel akıl kavramı, bireylerin rasyonel diyalog yoluyla ortak anlayışa ulaşma kapasitesini vurgular. Bu kavram, geleneksel aklın araçsal ve stratejik yönlerinden farklı olarak, bireyler arası iletişimde karşılıklı anlayış ve uzlaşmayı merkeze alır. İletişimsel akıl, dilin normatif gücüne dayanır ve konuşma eylemleri üzerinden toplumsal etkileşimlerin düzenlenmesini öngörür.
OKUMAK İÇİN TIKLAKant’ın Yüce Kavramının Temelleri Kant, yüceyi, insan aklının sınırlarını zorlayan, hayal gücünün kavrayamayacağı büyüklükte veya güçte bir deneyim olarak tanımlar. Matematiksel yüce, sonsuz büyüklük veya sınırsızlık hissi uyandıran fenomenlerle (örneğin, uçsuz bucaksız bir okyanus veya yıldızlı gökyüzü) ilişkilidir; dinamik yüce ise doğanın ezici gücüne (örneğin, fırtınalar veya volkanlar) karşı duyulan
OKUMAK İÇİN TIKLABireyin Özerkliğini Yeniden Tanımlama Nietzsche’nin Zerdüşt’ü, bireyin özerkliğini merkeze alarak, mevcut ahlaki ve toplumsal düzenlere meydan okur. Geleneksel değer sistemlerinin bireyi kısıtladığını savunan Nietzsche, Zerdüşt aracılığıyla bireyin kendi değerlerini yaratması gerektiğini öne sürer. Bu süreç, bireyin gerçeklik algısını dönüştürmenin ilk adımıdır. Toplumsal normlar, bireyin dünyayı algılama biçimini şekillendiren bir çerçeve
OKUMAK İÇİN TIKLAİç Kale Kavramının Stoacı Kökenleri Stoacılık, bireyin kontrol edebileceği ve kontrol edemeyeceği şeyler arasında kesin bir ayrım yapar. Marcus Aurelius, iç kale kavramıyla, bireyin zihinsel alanını dış dünyanın etkilerinden koruyan bir sığınak olarak tanımlar. Bu sığınak, bireyin düşüncelerini, tepkilerini ve değerlerini bilinçli bir şekilde yönlendirmesine olanak tanır. Stoacı öğretiler, mutluluğun
OKUMAK İÇİN TIKLA
