Etiket: Marx

Žižek’in Semptom Kavramı ve Marx’ın Kapitalist Fetişizm Eleştirisi Arasındaki Bağlantılar

tarihinde gönderilmiş tarafından

Semptom Kavramının Temelleri Žižek’in semptom kavramı, psikanalitik bir çerçeveden türetilmiş olup, bireysel ve toplumsal düzeyde bilinçdışının dışa vurumlarını ifade eder. Bu kavram, Lacan’ın psikanaliz teorisinden esinlenerek, toplumsal düzenin çelişkilerinin ve bastırılmış unsurlarının yüzeye çıktığı bir gösterge olarak tanımlanabilir. Semptom, bir yanda bireyin içsel çatışmalarını, diğer yanda toplumsal düzenin işleyişindeki çatlakları

OKUMAK İÇİN TIKLA

Lenin’in Devrimci Teorisinin Marx’tan Evrimi ve Modern Politik Hareketlere Etkileri

tarihinde gönderilmiş tarafından

Marx’ın Sınıf Mücadelesi Anlayışının Temelleri Karl Marx’ın sınıf mücadelesi teorisi, kapitalist toplumların temel çelişkisini üretim araçlarına sahip olan burjuvazi ile emeğini satan proletarya arasındaki antagonizmaya dayandırır. Marx, tarihsel materyalizm çerçevesinde, ekonomik yapıların toplumsal ilişkileri belirlediğini ve sınıf çatışmasının tarihsel değişimin motoru olduğunu savunur. Kapitalist sistemde, işçilerin artı-değerinin burjuvazi tarafından el

OKUMAK İÇİN TIKLA

Marx’ın Yabancılaşma Teorisi Modern İş Yerlerinde Çalışan Motivasyonunu Nasıl Açıklar?

tarihinde gönderilmiş tarafından

Emeğin Parçalanması ve Anlam Kaybı Marx’a göre, kapitalist üretim biçiminde işçi, emeğinin yalnızca küçük bir parçasını kontrol eder. Modern iş yerlerinde bu, genellikle tekrarlayan, mekanik görevler ve uzmanlaşmış iş bölümleriyle kendini gösterir. Örneğin, bir fabrika işçisi yalnızca bir vida sıkarken, bir ofis çalışanı sürekli veri girişi yapabilir. Bu tür bir

OKUMAK İÇİN TIKLA

İnsanlık Durumunun Esaret ve Direniş Yansılamaları

tarihinde gönderilmiş tarafından

Dilber’in Kölelik Deneyimi ve İnsan Olmanın Yitimi Samipaşazade Sezai’nin Sergüzeşt romanında, Dilber’in kölelik deneyimi, bireyin kendi varlığına ve emeğine yabancılaşmasının trajik bir yansıması olarak ortaya çıkar. Marx’ın yabancılaşma teorisi, insanın emeğinin ürününden, üretim sürecinden, kendi insanlığından ve nihayetinde diğer insanlardan kopuşunu ifade eder. Dilber, Kafkasya’dan koparılıp İstanbul’da bir mal gibi

OKUMAK İÇİN TIKLA

Toplum-Birey İlişkilerinde Duygusal Yabancılaşma: Marx ve Fromm Perspektifinden Bir İnceleme

tarihinde gönderilmiş tarafından

Bireyin Toplum İçindeki Konumu Duygusal yabancılaşma, bireyin toplumla kurduğu bağların zayıflaması ve kendi varlığına yabancı hissetmesi olarak tanımlanabilir. Bu durum, bireyin hem kendi iç dünyasından hem de çevresindeki sosyal yapılarla ilişkisinden kopuşunu ifade eder. Karl Marx, yabancılaşmayı ekonomik üretim süreçleriyle ilişkilendirirken, bireyin emeğine ve üretimine yabancılaşmasının toplumsal ilişkilerdeki kopukluklara yol

OKUMAK İÇİN TIKLA

Gogol’un Palto Eserinde Akakiy Akakiyeviç’in Trajedisi ve Marx’ın Yabancılaşma Kavramı Arasındaki Bağlantı Nasıldır?

tarihinde gönderilmiş tarafından

Bireyin Toplumsal Yapı Karşısındaki Çaresizliği Akakiy Akakiyeviç’in trajedisi, 19. yüzyıl Rus toplumunun katı bürokratik düzeninde bireyin kimlik ve özerklik kaybını yansıtır. Marx’ın yabancılaşma kavramı, bireyin emeğinin ürününe, üretim sürecine, kendi özüne ve diğer insanlara yabancılaşmasını ifade eder. Akakiy, bir kâtip olarak, düşük statülü bir memur konumunda, monoton bir iş döngüsüne

OKUMAK İÇİN TIKLA

Parasite Filmi: Marx’ın Materyalizmi ve Bourdieu’nün Kültürel Sermayesiyle Sınıf Çatışması

tarihinde gönderilmiş tarafından

Sınıf Çatışmasının Tarihsel Materyalizm Çerçevesinde Ele AlınışıParasite filmi, Kim ve Park aileleri arasındaki ilişkiyi, ekonomik eşitsizlik ve sınıf farklılıklarının keskin bir yansıması olarak sunar. Marx’ın tarihsel materyalizm teorisi, toplumsal ilişkilerin maddi üretim koşullarına dayandığını ve sınıf çatışmasının bu koşullardan doğduğunu öne sürer. Filmde, Kim ailesinin yoksulluğu ve Park ailesinin zenginliği,

OKUMAK İÇİN TIKLA

Bilişsel Çarpıtmalar ve Yanlış Bilinç: Bir Karşılaştırma

tarihinde gönderilmiş tarafından

Bilişsel Çarpıtmaların Doğası Bilişsel çarpıtmalar, Daniel Kahneman ve Amos Tversky’nin öncülük ettiği bilişsel psikoloji çalışmalarında, bireylerin düşünce süreçlerinde sistematik hatalar yaptığını ortaya koyan kavramlardır. İnsan zihni, karmaşık bilgileri işlerken genellikle sezgisel kestirme yollar (heuristics) kullanır ve bu kestirmeler, çoğu zaman doğru kararlar alınmasını sağlasa da, bazen gerçekliği çarpıtan sonuçlara yol

OKUMAK İÇİN TIKLA

Marx’ın Yabancılaşma Teorisi ve Gig Ekonomisi: Foucault’nun Öznel Deneyimiyle Bir Kesişim

tarihinde gönderilmiş tarafından

Bu metin, Karl Marx’ın yabancılaşma teorisini günümüz gig ekonomisi bağlamında değerlendirirken, Michel Foucault’nun öznel deneyim kavramıyla nasıl birleştirilebileceğini çeşitli boyutlarıyla ele alıyor. Gig ekonomisi, kuryelik, freelance çalışma ve platform temelli iş modelleriyle modern çalışma düzenini şekillendirirken, bireylerin emek süreçlerindeki deneyimleri karmaşık bir yapı sergiler. Marx’ın yabancılaşma kavramı, işçinin emeğine, ürüne,

OKUMAK İÇİN TIKLA

Sergüzeşt Romanında Kölelik ve Felsefi Çelişkiler

tarihinde gönderilmiş tarafından

Samipaşazade Sezai’nin Sergüzeşt romanı, Osmanlı toplumunda kölelik meselesini merkeze alarak bireysel ve toplumsal dinamikleri derinlemesine işler. Roman, Dilber’in trajik hikâyesi üzerinden köleliğin birey üzerindeki etkilerini ve toplumsal hiyerarşilerin yarattığı çelişkileri ele alır. Bu metin, kölelik meselesini Karl Marx’ın sınıf mücadelesi teorisiyle ilişkilendirirken, Dilber’in kaderini Friedrich Nietzsche’nin güç istenci kavramıyla karşılaştırarak

OKUMAK İÇİN TIKLA

Toplumsal Kopuşun İki Yüzü: Yabancılaşma ve Anomi

tarihinde gönderilmiş tarafından

Karl Marx’ın “yabancılaşma” ve Émile Durkheim’ın “anomi” kavramları, modern toplumlardaki birey-toplum ilişkisinin kırılganlığını ele alan iki temel kavramdır. Her iki kavram da, sanayi devrimi sonrası toplumsal dönüşümlerin birey üzerindeki etkilerini farklı açılardan inceler. Marx, yabancılaşmayı kapitalist üretim ilişkilerinin bir sonucu olarak tanımlarken, Durkheim anomiyi toplumsal normların zayıflaması ve bireyin yön

OKUMAK İÇİN TIKLA

Toplum ve Birey Arasındaki Yabancılaşma: Marx ve Simmel Perspektifleri

tarihinde gönderilmiş tarafından

Yabancılaşma, bireyin kendi varlığı, emeği, toplumu veya çevresiyle bağlarının kopması olarak tanımlanabilir. Bu kavram, modern toplumların karmaşık yapılarında bireyin kimlik, anlam ve aidiyet arayışını sorgulayan temel bir tartışma konusudur. Karl Marx ve Georg Simmel, bu olguyu farklı bağlamlarda ele almış, birey-toplum ilişkilerindeki gerilimleri açıklamak için özgün yaklaşımlar sunmuştur. Marx, yabancılaşmayı

OKUMAK İÇİN TIKLA

Artı Değer ve Güvencesiz Çalışma: Gig Ekonomisinin Derinliklerinde Bir İnceleme

tarihinde gönderilmiş tarafından

Bu metin, Karl Marx’ın artı değer teorisinin, günümüz gig ekonomisindeki güvencesiz çalışmayı açıklama gücünü, çok katmanlı ve derinlemesine bir yaklaşımla ele alıyor. Marx’ın kapitalist üretim süreçlerinde emek ve sermaye arasındaki ilişkiyi çözümleyen teorisi, modern çalışma biçimlerinin karmaşık dinamiklerini anlamak için güçlü bir çerçeve sunar. Gig ekonomisi, esnek çalışma vaadiyle öne

OKUMAK İÇİN TIKLA

Hayalete Dönüşen Emek Metaforu: Emeğin Görünmezliği ve Yabancılaşma

tarihinde gönderilmiş tarafından

Giriş: Metaforun Anlamı ve Kökeni “Hayalete dönüşen emek” metaforu, emeğin maddi ve manevi karşılığının kaybolmasını, bir nevi “görünmez” hale gelmesini ifade eder. Hayalet, somut bir varlığı olmayan, yalnızca bir izlenim ya da gölge bırakan bir imgedir. Emek ise insan yaşamının temel taşlarından biridir; bireyin kendini gerçekleştirme, üretme ve topluma katkı

OKUMAK İÇİN TIKLA

Sanatın Çok Yüzlü Doğası

tarihinde gönderilmiş tarafından

Sanat, insanlığın varoluşsal arayışlarının hem aynası hem de sorgulayıcısıdır. Adorno, Bukowski ve Barthes’ın sanat anlayışları, bu arayışların farklı yansımalarını sunar: Eleştirel bir duruş, otantik bir ifade ve okurun yeniden yaratım gücü. Bu üç düşünür, sanatın ne olması gerektiği sorusuna yanıt ararken, insan deneyiminin sınırlarını zorlar. Adorno’nun eleştirel yaklaşımı, sanatı toplumsal

OKUMAK İÇİN TIKLA

Varlık ile Doğa Arasında: Heidegger ve Spinoza’nın Karşılaşması

tarihinde gönderilmiş tarafından

Heidegger’in “Varlık” sorusu ile Spinoza’nın “Deus sive Natura” anlayışı, felsefi düşüncenin temel sorularından birine, varlığın anlamına ve insanlığın evrendeki yerine dair iki farklı yaklaşımı temsil eder. Bu iki düşünce sistemi, ontolojik, etik, antropolojik ve dilbilimsel düzlemlerde birbiriyle çatışır ve zaman zaman örtüşür. Heidegger, varlığın kendisini sorgularken, insan varoluşunun geçiciliği ve

OKUMAK İÇİN TIKLA

İnsan Doğasının Çözümlemesi: Nietzsche, Kierkegaard ve Spinoza’da Ahlakın Temelleri

tarihinde gönderilmiş tarafından

Perspektifin Gücü: Nietzsche’nin Ahlak Anlayışı Nietzsche’nin ahlak anlayışı, bireyin dünyayı yorumlama biçimine, yani perspektifine dayanır. Ona göre ahlak, evrensel bir doğrular sistemi değil, bireyin güç istenci (Wille zur Macht) üzerinden şekillenen bir yaratımdır. Geleneksel ahlak, özellikle Hristiyan ahlakı, Nietzsche için bir zayıflık ifadesidir; çünkü bu ahlak, bireyin özünü bastırır ve

OKUMAK İÇİN TIKLA

Söylemin Sınırlarında: Foucault ve Derrida’nın Karşılaşması

tarihinde gönderilmiş tarafından

İktidarın Üretkenliği ve Söylemin Dokusu Michel Foucault’nun iktidar anlayışı, bireylerin ve toplumların nasıl şekillendiğini anlamak için söylemi merkezine alır. İktidar, ona göre yalnızca baskıcı bir kuvvet değil, aynı zamanda öznellikleri inşa eden, bilgi üreten ve toplumsal ilişkileri düzenleyen bir mekanizmadır. Söylemler, bu bağlamda, tarihsel arşivlerde biriken ve bireylerin kimliklerini, arzularını,

OKUMAK İÇİN TIKLA

Lacan ve Foucault Arasındaki Diyalog: Bilinçdışı ve Söylemin Öznellik Üzerindeki Etkileri

tarihinde gönderilmiş tarafından

Öznelliğin İnşasında Dilin Rolü Jacques Lacan’ın “bilinçdışı dil gibi yapılandırılmıştır” iddiası, öznelliğin oluşumunda dilin merkezi rolünü vurgular. Lacan’a göre, bilinçdışı, dilin simgesel düzeni aracılığıyla işler; bu düzen, bireyin arzularını, kimliğini ve toplumsal varlığını şekillendirir. Bilinçdışı, öznenin kendi içsel gerçekliğini anlamaya çalıştığı bir alan değildir yalnızca; aynı zamanda dilin kodları, imgeleri

OKUMAK İÇİN TIKLA

Varoluşun Çatışmaları: Fanon, Sartre, Bukowski ve Şiddetin Üç Yüzü

tarihinde gönderilmiş tarafından

Frantz Fanon, Jean-Paul Sartre ve Charles Bukowski’nin eserleri, insan varoluşunun sınırlarında gezinen farklı isyan biçimlerini ele alır. Her biri, bireyin ya da topluluğun özgürlük arayışını, kendi bağlamlarında ve yöntemleriyle sorgular. Sartre, kaygı (angoisse) üzerinden bireyin varoluşsal boşluğunu ve özgürlüğün ağırlığını merkeze alırken; Fanon, sömürgecilik karşıtı mücadelede şiddeti bir kurtuluş aracı

OKUMAK İÇİN TIKLA