Etiket: #sartre

Ötekinin Yüzü ve Bakışın Ağırlığı: Levinas ile Sartre Üzerinden İnsan İlişkilerinin Derinlikleri

tarihinde gönderilmiş tarafından

Yüzün Çağrısı ve Etik Karşılaşma Levinas’ın yüz etik felsefesi, bireyin ötekiyle ilişkisini ahlaki bir sorumluluk düzleminde ele alır. Yüz, yalnızca fiziksel bir imge değil, ötekinin kırılganlığını ve insanlığını açığa vuran bir varoluşsal olaydır. Bu felsefede, ötekinin yüzü, bireyi kendi ben-merkezciliğinden kopararak ona sınırsız bir sorumluluk yükler. Bu sorumluluk, herhangi bir

OKUMAK İÇİN TIKLA

Hafızanın Silinmesi: Kimlik, Özgürlük ve Varoluşun Çözülüşü

tarihinde gönderilmiş tarafından

Kimliğin Hafızayla İmtihanıHafıza, insan kimliğinin temel taşlarından biridir; Locke’un felsefesinde, bireyin sürekliliği, bilinç ve anıların birikimiyle tanımlanır. Eternal Sunshine of the Spotless Mind’da Joel ve Clementine’in hafıza silme kararı, Locke’un kimlik anlayışını sarsar. Anılar silindiğinde, birey hâlâ aynı kişi midir? Film, bu soruyu, Joel’in silme işlemi sırasında Clementine’e dair anılarını

OKUMAK İÇİN TIKLA

İnsan Doğasının İkiliği: Skinner’ın Davranışçılığı ile Sartre’ın Özgürlük Anlayışının Karşılaşması

tarihinde gönderilmiş tarafından

Koşullanmanın Kısıtlayıcı Doğası Davranışçılık, insan doğasını çevresel uyarıların ve tepkilerin bir ürünü olarak görür. Skinner’ın yaklaşımı, bireyin davranışlarının ödüller ve cezalar yoluyla şekillendiğini savunur. Bu görüş, insan eylemlerini öngörülebilir bir makine gibi ele alır; her seçim, geçmiş koşullandırmaların bir yansımasıdır. İnsan, bu çerçevede, özgür iradesinden çok, çevrenin ona dayattığı tepkilerle

OKUMAK İÇİN TIKLA

Dijital Varlık Çağında Heidegger’in Dasein’i ve Sartre’ın Kendilik Ayrımı

tarihinde gönderilmiş tarafından

Varlığın Kökenine Bir Bakış Heidegger’in Dasein kavramı, insan varoluşunu dünyada-olma haliyle tanımlar; insan, yalnızca bir nesne değil, kendi varlığını sorgulayan, dünyaya atılmış bir varlıktır. Sartre’ın kendinde-şey (en-soi) ve kendi-için-şey (pour-soi) ayrımı ise bilincin özgürlüğüne ve nesnelliğin sabitliğine işaret eder. Dasein, varlığın anlamını ararken zamansal ve ilişkisel bir boyutta yer alır;

OKUMAK İÇİN TIKLA

Zebercet’in Yalnızlığı ve Varoluşsal Çıkmaz: Anayurt Oteli’nde Sartre’ın Bulantısıyla Kesişen Bir İnsanlık Halimde

tarihinde gönderilmiş tarafından

Yusuf Atılgan’ın Anayurt Oteli, Zebercet karakteri üzerinden insan varoluşunun en çıplak, en rahatsız edici sorularını ortaya serer. Zebercet’in yalnızlığı, yalnızca fiziksel bir tecrit değil, aynı zamanda varoluşsal bir bulantının, Sartre’ın Bulantı eserinde kristalleşen o derin anlamsızlık hissinin cisimleşmiş halidir. Otel, bu bağlamda, Zebercet’in zihninin bir yansıması olarak bireysel bir hapishane

OKUMAK İÇİN TIKLA

Yabancılaşmanın Çöldeki Yüzü: Hakkâri’de Bir Mevsim ve Yabancı Üzerine Bir Karşılaştırma

tarihinde gönderilmiş tarafından

Ferit Edgü’nün Hakkâri’de Bir Mevsim’i ile Albert Camus’nün Yabancı’sı, insan varoluşunun kıyılarında gezinen iki eserdir. Her ikisi de bireyin kendi benliğiyle, toplumla ve evrenle yüzleşme serüvenini, farklı coğrafyalarda ve bağlamlarda ele alır. Hakkâri’de Bir Mevsim’deki adsız anlatıcı, uzak bir köyde sürgünlüğün ve yabancılığın ağır yükü altında ezilirken, Camus’nün Meursault’su absürt

OKUMAK İÇİN TIKLA

Ulysses: Bloom’un İç Monologları ve Modern Bireyin Çelişkileri

tarihinde gönderilmiş tarafından

James Joyce’un Ulysses adlı eserindeki Leopold Bloom’un iç monologları, Freud’un bilinçaltı teorileriyle derin bir bağ kurar ve modern bireyin umut ile acılar arasındaki gerilimini çarpıcı bir şekilde yansıtır. Bloom’un zihinsel akışı, insan bilincinin karmaşıklığını, bastırılmış arzuları, çelişkili duyguları ve toplumsal bağlamda bireyin varoluşsal sıkışmışlığını açığa vurur. Bu metin, Bloom’un iç

OKUMAK İÇİN TIKLA

Nesnelerin Ağırlığı ve Dilin Sınırları: Roquentin’in Bulantısı ile Merleau-Ponty’nin Algı Dünyası

tarihinde gönderilmiş tarafından

Varoluşun Çıplak Karşılaşması Jean-Paul Sartre’ın Bulantı romanındaki Antoine Roquentin, nesnelerin saf varoluşuyla yüzleştiğinde, onların anlamsız, yoğun ve neredeyse tehditkâr bir ağırlığını hisseder. Bu bulantı, varlığın kendi başına bir anlam taşımadığını, insan bilincinin ona anlam yüklemeye çalıştığını fark ettiği bir kriz anıdır. Roquentin’in hissettiği bu ağırlık, yalnızca fiziksel nesnelerin değil, varoluşun

OKUMAK İÇİN TIKLA

Gregor Samsa’nın Böceğe Dönüşümü ve Varoluşsal Yüzleşme

tarihinde gönderilmiş tarafından

Franz Kafka’nın Dönüşüm adlı eserinde Gregor Samsa’nın bir sabah uyandığında kendini dev bir böceğe dönüşmüş bulması, yalnızca fiziksel bir değişim değil, aynı zamanda insan varoluşunun en derin çelişkilerini sorgulayan bir düşünce düzlemi açar. Bu dönüşüm, bireyin kendi varlığıyla, toplumsal beklentilerle ve öznelliğin kırılgan sınırlarıyla yüzleşmesini merkeze alır. Martin Heidegger’in Dasein

OKUMAK İÇİN TIKLA

Teknolojik Tekillik ve İnsan Özgürlüğü Üzerine Bir İnceleme

tarihinde gönderilmiş tarafından

İnsanın Kendi Yarattığı Tanrı: Tekillik Kavramı Vernor Vinge’in teknolojik tekillik fikri, insan zekâsını aşan bir süper zekânın ortaya çıkışıyla bilginin ve teknolojinin kontrol edilemez bir hızda ilerleyeceği bir eşik olarak tanımlanır. Bu kavram, insanlığın tarih boyunca kendi sınırlarını zorlama arzusunu yansıtır; ateşten tekerleğe, matbaadan internete uzanan bir serüvenin doruk noktasıdır.

OKUMAK İÇİN TIKLA

Meursault’nün Kayıtsızlığı ve Josef K.’nın Yargılanması: Varoluşsal ve Etik Çatışmalar

tarihinde gönderilmiş tarafından

Albert Camus’nün Yabancı adlı eserinde Meursault’nün kayıtsızlığı ve Franz Kafka’nın Dava adlı eserinde Josef K.’nın absürt bir yargılama sürecine kapılmışlığı, modern insanın varoluşsal krizlerini ve etik sorgulamalarını çarpıcı bir şekilde ortaya koyar. Meursault’nün kayıtsızlığı, saçmalık felsefesinin bir yansıması mıdır, yoksa toplumsal normlara karşı bilinçli bir başkaldırı mı? Josef K.’nın absürt

OKUMAK İÇİN TIKLA

Mine Söğüt’ün Roman Kahramanlarında Aşk, Umut ve İntiharın Schopenhauer’in İrade Kavramıyla Kesişimi

tarihinde gönderilmiş tarafından

Mine Söğüt’ün roman kahramanları, insan varoluşunun en derin çelişkilerini, aşk, umut ve intihar gibi duygu durumları üzerinden açığa vururken, Schopenhauer’in irade kavramıyla çarpıcı bir kesişim sunar. Schopenhauer’in felsefesinde irade, evrenin özünü oluşturan bilinçsiz, amaçsız ve durdurulamaz bir itici güçtür; insan yaşamını haz ve acı arasındaki bitimsiz bir gerilimle tanımlar. Söğüt’ün

OKUMAK İÇİN TIKLA

Dostoyevski’nin Kahramanlarının Ahlaki ve Etik Çatışmaları: Nietzsche ve Kierkegaard Arasında Bir Yolculuk

tarihinde gönderilmiş tarafından

Dostoyevski’nin romanları, insan ruhunun en karmaşık dehlizlerinde gezinen kahramanlarıyla, ahlaki ve etik çatışmaların sahnesi olur. Raskolnikov ve İvan Karamazov gibi karakterler, bireyin kendi varoluşsal sınırlarını zorladığı, doğru ile yanlış arasındaki çizgiyi sorguladığı ve ilahi ya da dünyevi otoritelere meydan okuduğu bir evrende mücadele eder. Bu metin, Dostoyevski’nin kahramanlarının bu çatışmalarını,

OKUMAK İÇİN TIKLA

Yeraltındaki Çığlık: Özgür İrade, Varoluşsal Yalnızlık ve Modern Bireyin Aynası

tarihinde gönderilmiş tarafından

Dostoyevski’nin Yeraltından Notlar’ındaki isimsiz anlatıcı, insan bilincinin kaotik derinliklerinde gezinen, özgür iradeyi absürt bir isyan bayrağı gibi sallayan ve modern bireyin yalnızlık ile anlamsızlık arasındaki sıkışmışlığını bedenleştiren bir figürdür. Bu metin, anlatıcının “iki kere iki dört değil, beştir” savunusunu Sartre’ın varoluşsal özgürlük kavramıyla karşılaştırırken, aynı zamanda onun modern bireyin içsel

OKUMAK İÇİN TIKLA

Çiçikov’un Sahtekârlığı: Kapitalist Çöküşün Aynası mı, Hırsın Portresi mi?

tarihinde gönderilmiş tarafından

Nikolay Gogol’ün Ölü Canlar eserindeki Pavel İvanoviç Çiçikov, yalnızca bir roman karakteri değil, aynı zamanda insan doğasının ve toplumsal düzenin karmaşık bir yansımasıdır. Çiçikov’un sahtekârlığı, ölü kölelerin mülkiyet belgelerini satın alarak servet biriktirme planıyla, hem bireysel hırsın hem de kapitalist toplumun ahlaki erozyonunun bir temsili olarak okunabilir. Bu metin, Çiçikov’un

OKUMAK İÇİN TIKLA

Antik Yunan Tanrılarının İnsan Biçimli Tasvirleri ve Kültürel Yansımaları

tarihinde gönderilmiş tarafından

Antik Yunan’daki tanrıların insan biçimli (antropomorfik) tasvirleri, yalnızca dini bir anlatı değil, aynı zamanda insanlığın kendi varoluşsal sorgulamalarını, toplumsal düzenini ve anlam arayışını yansıtan bir ayna olarak işlev görür. Bu tasvirler, Lévi-Strauss’un mit ve yapı analizleriyle kesişirken, insan doğasının karmaşıklığını, ahlaki ikilemlerini ve evrensel düzene dair kavrayışlarını açığa çıkarır. Antik

OKUMAK İÇİN TIKLA

Kafka’nın Dava’sı ile Tanpınar’ın Saatleri Ayarlama Enstitüsü’nde Toplumsal Eleştirilerin Karşılaştırması

tarihinde gönderilmiş tarafından

Franz Kafka’nın Dava ve Ahmet Hamdi Tanpınar’ın Saatleri Ayarlama Enstitüsü eserleri, bireyin modern toplumdaki yerini, bürokrasinin ve sistemin insan üzerindeki etkilerini sorgulayan derin ve çok katmanlı metinlerdir. Her iki eser de kahramanların mücadelelerini, bireysel ve toplumsal çelişkiler üzerinden kurgularken, farklı kültürel ve tarihsel bağlamlarda özgün eleştiriler sunar. Kafka’nın absürt ve

OKUMAK İÇİN TIKLA

Melankolinin Öngörüsü: Yevgeni Onegin ve Modern Bireyin Yabancılaşması

tarihinde gönderilmiş tarafından

Aleksandr Puşkin’in Yevgeni Onegin adlı eseri, yalnızca bir 19. yüzyıl Rus romanı değil, aynı zamanda modern bireyin yalnızlık, anlamsızlık ve varoluşsal huzursuzluk deneyimlerinin erken bir habercisidir. Eserin başkahramanı Yevgeni Onegin’in melankolisi, bireyin iç dünyasındaki çatışmaların, toplumsal bağlardan kopuşun ve anlam arayışındaki çaresizliğin bir yansıması olarak, modernitenin ruhsal krizlerini öngörür. Bu

OKUMAK İÇİN TIKLA

Anna Karenina ve Levin: Aşk, İntihar ve Manevi Arayışın Felsefi Çatışmaları

tarihinde gönderilmiş tarafından

Lev Tolstoy’un Anna Karenina romanı, insan ruhunun karmaşık doğasını, aşkın dönüştürücü gücünü ve bireyin toplumsal düzenle çatışmasını derinlemesine işleyen bir başyapıttır. Anna’nın trajik yolculuğu, etik bir çöküş mü yoksa bireysel özgürlüğün bir savunusu mu sorusunu ortaya atarken, Levin’in manevi arayışı, bireyin varoluşsal sorgulamalarını merkeze alır. Bu metin, Anna’nın aşk ve

OKUMAK İÇİN TIKLA

Mine Söğüt Kadınları: Kırılganlığın ve Direncin Edebi Temsili

tarihinde gönderilmiş tarafından

Mine Söğüt’ün Deli Kadın Hikâyeleri ve Beş Sevim Apartmanı, kadınlığın sınırlarını zorlayan anlatılarla doludur. Bu eserler, toplumsal cinsiyet normlarının kadın bedeni ve ruhu üzerindeki tahakkümünü ifşa ederken, bireysel travmaların derin yaralarını da gözler önüne serer. Kahramanlar, ne salt bir isyanın ne de yalnızca kişisel çöküşün temsilcileridir; aksine, her ikisinin kesişiminde

OKUMAK İÇİN TIKLA