Okuyun ama yutmayın, çiğneyin.
Söylemin Tanımı ve İşlevi Foucault, söylemi yalnızca kelimeler ya da cümlelerden oluşan bir dil sistemi olarak tanımlamaz; söylem, belirli bir bağlamda anlam üreten, kurallar ve normlarla şekillenen bir pratikler bütünüdür. Ona göre söylem, ne söylendiği kadar kimin, nerede, ne zaman ve nasıl söylediğiyle de ilgilidir. Örneğin, bir doktorun tıbbi bir
OKUMAK İÇİN TIKLASöylemin Doğası ve Sanatın Rolü Foucault’nun söylem anlayışı, dilin ötesine uzanarak toplumsal pratikler, kurumlar ve tarihsel bağlamlar aracılığıyla anlamların nasıl üretildiğini ve düzenlendiğini inceler. Söylem, belirli bir dönemde hangi bilgilerin “doğru” ya da “meşru” kabul edildiğini belirleyen kurallar ve yapılar bütünüdür. Sanat eserleri, bu söylemsel yapılar içinde birer ifade biçimi
OKUMAK İÇİN TIKLAFoucault’nun soykütüksel yöntemi, tarihsel olguların ve toplumsal yapıların yüzeydeki anlatılarından öteye geçerek, bu yapıların altında yatan karmaşık güç ilişkilerini açığa çıkarmayı amaçlar. Bu yöntem, tarihsel süreçleri kesintisiz bir ilerleme ya da nedensel bir zincir olarak görmek yerine, olayların ve kurumların nasıl belirli güç dinamikleri tarafından şekillendirildiğini sorgular. Soykütüğün Kavramsal Temelleri
OKUMAK İÇİN TIKLAToplumsal Gerçekliğin Perdesi Slavoj Žižek’in ideolojik fantezi kavramı, bireylerin ve toplulukların ideolojileri yalnızca bir inanç sistemi olarak değil, aynı zamanda gerçekliği anlamlandırmak için kullandıkları bir çerçeve olarak ele alır. İdeolojik fantezi, bireylerin toplumsal düzenin çelişkilerini ve boşluklarını örten bir anlatı oluşturmasını sağlar. Popülist hareketlerin yükselişi, bu bağlamda, insanların mevcut düzenin
OKUMAK İÇİN TIKLAİktidarın Yeni Yüzü: Sosyal Medyanın Denetim Mekanizmaları Sosyal medya platformları, bireylerin günlük yaşamını yeniden şekillendiren bir alan olarak, Michel Foucault’nun iktidar ve bilgi kavramlarının çağdaş bir yansımasını sunar. Foucault’nun panoptikon modeli, Bentham’ın hapishane tasarımından esinlenerek, bireylerin sürekli gözetim altında olduğu bir toplumu tasvir eder. Sosyal medya, bu gözetimi dijital bir
OKUMAK İÇİN TIKLABilginin Düzenleyici Yapısı Hakikat rejimleri, bilginin üretim, dağıtım ve kabul edilme süreçlerini düzenleyen tarihsel ve toplumsal yapılardır. Bu yapılar, bireylerin gerçeklik algısını, hangi bilgilerin “doğru” veya “meşru” kabul edileceğine dair kurallar koyarak şekillendirir. Bilgi, nötr bir olgu değil, belirli bir bağlamda ortaya çıkan ve toplumsal kurumlar, uzmanlar veya otoriteler tarafından
OKUMAK İÇİN TIKLABilgi Üretimi ve İktidarın Dolaşımı Foucault’nun düşüncesinde bilgi, nötr bir gerçeklik temsili değildir; aksine, iktidar ilişkileriyle iç içe geçmiş bir üründür. Bilgi, belirli tarihsel dönemlerde ortaya çıkan söylemler aracılığıyla şekillenir ve bu söylemler, hangi bilginin geçerli sayılacağına karar veren güç ilişkileri tarafından yönlendirilir. Örneğin, modern tıbbın yükselişi, hastanelerin ve kliniklerin
OKUMAK İÇİN TIKLAİktidarın Kılcal Damarları Foucault’nun mikro-güç anlayışı, iktidarın hiyerarşik ve merkezi bir yapıdan ziyade, toplumsal ilişkilerin her düzeyinde dağılmış bir ağ olarak işlediğini savunur. Sosyal medya platformlarında bu ağ, kullanıcıların her bir paylaşımı, beğenisi, yorumu ve hatta sessiz kalışıyla yeniden üretilir. Örneğin, bir siyasi paylaşımın viral hale gelmesi, yalnızca içeriğin gücüyle
OKUMAK İÇİN TIKLAİktidarın Çekiciliği ve Hırsın Kökenleri Macbeth’in hikâyesi, hırsın ve iktidar arzusunun bireyi nasıl ele geçirdiğini çarpıcı bir şekilde ortaya koyar. Macbeth, başlangıçta sadık bir soylu olarak tanıtılır; ancak cadıların kehaneti, onun içindeki bastırılmış arzuları uyandırır. Foucault’nun iktidar anlayışı bağlamında, bu kehanet, bireyin kendi özneleşme sürecinde dışsal bir etkiye maruz kalışını
OKUMAK İÇİN TIKLA“Karşılaştığımız bu ‘politik’ İslâm belki ‘iktidara’ bile gelebilir. Ama gerçek anlamda toplumsal yaşantıyı dönüştürme yetisine sahip değildir. Bunun temel nedeni ise, İslâmi projelerin İslâm’dan ve tek tanrıcı dinlerden bile önce toplumsal yaşama içkin olarak bulunan bir ‘heteroloji’ bilgisine sahip olmamaları, hattâ ifade edildikleri yerde onlara katlanamamalarıdır. ‘Bizim iktidarımızda her görüş
OKUMAK İÇİN TIKLA
