Kategori: Ahlak Felsefesi

Spinoza’nın İyi ve Kötü Kavramlarının Göreceliği ve 17. Yüzyıl Ahlak Felsefesine Bir Bakış

17. Yüzyıl Ahlak Felsefesinin Mutlakçı Temelleri Spinoza’nın Felsefi Sistemi ve Göreceli Ahlak Anlayışı Spinoza’nın felsefi sistemi, panteist bir ontoloji ve katı bir determinizm üzerine kuruludur. Ona göre, evren tek bir tözden (Tanrı ya da Doğa) oluşur ve her şey bu tözün nedensel zinciri içinde belirlenmiştir. Bu çerçevede, iyi ve kötü

OKUMAK İÇİN TIKLA

Nietzsche’nin Efendi ve Köle Ahlakı ile Antik Yunan Aretésinin Değer Dönüşümleri

Antik Yunan’da Areténin Anlamı ve Kökleri Antik Yunan kültüründe areté, bireyin kendi potansiyelini en yüksek düzeyde gerçekleştirmesi anlamına gelir. Homeros destanlarında, areté genellikle kahramanların fiziksel ve zihinsel yetkinlikleriyle ilişkilendirilir; cesaret, güç, bilgelik ve topluma katkı gibi özellikler ön plandadır. Bu kavram, bireyin yalnızca kendi mükemmeliyetine ulaşmasını değil, aynı zamanda polis

OKUMAK İÇİN TIKLA

Kant’ın Kategorik Buyruğu ve Habermas’ın Söylem Etiği: Güncel Bir Diyalog

Kant’ın Evrensel Ahlak İlkesi Kategorik buyruk, Kant’ın ahlak felsefesinin temel taşıdır ve bireyin eylemlerini evrensel bir yasa olarak genelleştirilebilirlik ilkesine dayandırır. Bu ilke, bir eylemin ahlaki olup olmadığını değerlendirmek için, o eylemin herkes tarafından aynı şekilde yapılmasının mantıksal ve pratik sonuçlarını sorgular. Modern etik teorilerinde bu yaklaşım, bireysel özerklik ve

OKUMAK İÇİN TIKLA

Dört Kapı Kırk Makam: Bireysel Ahlak Gelişiminin Manevi Haritası

Öğretinin Yapısı ve Temel İlkeleri Dört Kapı Kırk Makam, Alevilikte bireyin manevi ve ahlaki olgunlaşma sürecini yönlendiren bir yol haritası olarak tanımlanabilir. Bu öğreti, dört ana aşamadan (Şeriat, Tarikat, Marifet, Hakikat) ve her birinde on makamdan oluşan bir sistem sunar. Şeriat kapısı, bireyin toplumsal kurallara uyumunu ve temel ahlaki ilkeleri

OKUMAK İÇİN TIKLA

Antik Yunan Felsefesinde Physis ve Nomos Tartışmalarının Sofistlerin Hukuk ve Ahlak Anlayışına Etkisi

Doğanın ve Yasanın Kavramlarının Kökeni Antik Yunan felsefesinde physis ve nomos arasındaki tartışma, insan varoluşunun temel sorularına yanıt arayan bir düşünce zemini oluşturmuştur. Physis, doğanın kendiliğinden işleyen düzenini ve evrensel gerçeklikleri ifade ederken, nomos insan yapımı yasaları, toplumsal kuralları ve kültürel normları temsil eder. Bu kavramlar, özellikle MÖ 5. yüzyılda

OKUMAK İÇİN TIKLA

Psikoterapide Etik İkilemler ve Kant’ın Kategorik Buyruk Anlayışının İlişkisi

Etik İkilemlerin Doğası ve Psikoterapideki Yeri Psikoterapide etik ikilemler, terapistlerin mesleki sorumlulukları ile ahlaki değerler arasında sıkışmasıyla ortaya çıkar. Örneğin, bir danışanın gizliliğini koruma yükümlülüğü, danışanın kendisine veya başkalarına zarar verebileceği durumlarda çatışmaya yol açar. Bu tür durumlar, terapistin hem bireysel hem de toplumsal sorumluluklarını sorgulamasını gerektirir. Gizlilik, terapötik güvenin

OKUMAK İÇİN TIKLA

İş Yerinde Cinsiyetçi Çatışmalar: Gilligan’ın Etik Bakım ve Kohlberg’in Ahlaki Gelişim Teorileri Üzerinden Bir Analiz

Etik Bakım Teorisinin Temel İlkeleri Gilligan’ın etik bakım teorisi, ahlaki karar alma süreçlerinde bireyler arası ilişkilerin ve empati odaklı sorumlulukların merkezi olduğunu savunur. Bu teori, ahlaki yargıların soyut ilkelerden ziyade, bağlamsal ve ilişkisel faktörlere dayandığını öne sürer. Kadınların ahlaki gelişiminde bakım etiğinin daha belirgin olduğu gözlemlenmiş; bu nedenle teori, bireylerin

OKUMAK İÇİN TIKLA

Gide’in Pastoral Senfoni’sinde Ahlaki Çelişkiler ve Nietzsche’nin Efendi-Köle Ahlakı: Modern Bireyin İnanç-Arzu Çatışması

Çöldeki Çoban: Papazın İkilemi ve Ahlaki Gerilimlerin Kökeni Pastoral Senfoni, bir Protestan papazın kör bir kıza duyduğu aşk üzerinden ahlaki çelişkileri inceler. Papaz, inancının rehberliğinde bir kurtarıcı rolü üstlenirken, kendi arzularıyla yüzleşir. Bu durum, bireyin içsel çatışmalarını ve dışsal sorumluluklarını sorgular. Nietzsche’nin efendi ve köle ahlakı kavramı, bu çelişkileri çözümlemek

OKUMAK İÇİN TIKLA

Hakan Günday’ın Ziyan ve Sabahattin Ali’nin Kuyucaklı Yusuf Romanlarında Bireyin Ahlaki Çöküşü ve Adalet Arayışının Karşılaştırmalı Analizi

Bu metin, Hakan Günday’ın Ziyan romanında bireyin ahlaki çöküşünü Slavoj Žižek’in ideolojik fantezi teorisi çerçevesinde analiz ederken, Sabahattin Ali’nin Kuyucaklı Yusuf romanındaki adalet arayışıyla etik farklılıkları ortaya koyar. Analiz, bireyin toplumsal sistemler içindeki varoluşsal krizlerini, ideolojik yapıların birey üzerindeki etkilerini ve etik duruşların farklı bağlamlarda nasıl şekillendiğini değerlendirir. İdeolojik Fantezinin

OKUMAK İÇİN TIKLA

Eğitimde Değerler Eğitiminin Ahlaki Gelişim ve Bakım Etiği Perspektifinden İncelenmesi

Değerler Eğitiminin Kapsamı ve Önemi Değerler eğitimi, bireylerin sosyal, ahlaki ve etik ilkeleri içselleştirmesini amaçlayan bir süreçtir. Bu eğitim, bireylerin yalnızca bilişsel gelişimini değil, aynı zamanda duygusal ve sosyal becerilerini de geliştirmeyi hedefler. Toplumların sürdürülebilirliği için bireylerin ortak değerler etrafında birleşmesi gerektiği düşüncesi, bu eğitimin temel dayanağıdır. Eğitim sistemlerinde değerler

OKUMAK İÇİN TIKLA

Antik Yunan Tanrılarının İnsanlarla İlişkileri ve Ahlaki Kusurların Yansımaları

Antik Yunan mitolojisi, tanrıların insanlarla olan ilişkilerini karmaşık, çok katmanlı ve çoğu zaman çelişkili bir şekilde tasvir eder. Tanrılar, insanlara hem ilham veren hem de onları sınayan varlıklar olarak ortaya çıkar. Bu ilişkiler, tanrıların ahlaki kusurlarını ve insan doğasının kırılganlıklarını gözler önüne seren bir ayna işlevi görür. Mitler, tanrıların insanlara

OKUMAK İÇİN TIKLA

Roman Kahramanlarının Çıkmazları: Tess ve Hetty Üzerinden Faydacılığın İzleri

Bu çalışma, Thomas Hardy’nin Tess of the d’Urbervilles ve George Eliot’un Adam Bede romanlarındaki başkahramanlar Tess Durbeyfield ve Hetty Sorrel’in ahlaki ikilemlerini, John Stuart Mill’in faydacılık teorisi çerçevesinde derinlemesine incelemeyi amaçlar. Faydacılık, eylemlerin sonuçlarının topluma ve bireye sağladığı fayda veya zarar üzerinden değerlendirilmesini önerir. Bu bağlamda, Tess ve Hetty’nin karar

OKUMAK İÇİN TIKLA

Bireyin Gündelik Etik İkilemleri: Kant ve Mill’in Yaklaşımlarının Karşılaştırması

Gündelik Kararların Etik Boyutu İnsan, günlük yaşamında sürekli olarak etik ikilemlerle karşı karşıya kalır. Bu ikilemler, bir yalan söyleyip bir arkadaşın duygularını korumak ile dürüst olup incitmeme arasında seçim yapmaktan, iş yerinde bir haksızlığı bildirmek ile iş güvenliğini riske atmamaya kadar geniş bir yelpazede yer alır. Kant’ın kategorik imperatif ilkesi,

OKUMAK İÇİN TIKLA

Kohlberg’in Ahlaki Gelişim Teorisi Üzerine Çok Yönlü Bir İnceleme

Bireysel Yargının Evrimi Lawrence Kohlberg’in ahlaki gelişim teorisi, bireylerin ahlaki yargılarının zaman içinde nasıl evrildiğini anlamak için sistematik bir çerçeve sunar. Teori, bireyin ahlaki karar alma süreçlerini, bilişsel gelişimle bağlantılı olarak altı aşamalı bir modelde ele alır. Bu aşamalar, üç ana düzeye ayrılır: gelenek öncesi, geleneksel ve gelenek sonrası. Her

OKUMAK İÇİN TIKLA

Cicero’nun Doğal Hukuk Anlayışı ve Evrensel Ahlak Yasaları

Evrensel İlkelerin Temelleri Cicero’nun doğal hukuk anlayışı, insan aklının evrensel bir düzen içinde ahlaki ilkeleri keşfedebileceği fikrine dayanır. Romalı düşünür, doğal hukuku, yalnızca insan topluluklarına özgü değil, aynı zamanda evrenin işleyişine içkin bir düzen olarak tanımlar. Ona göre, bu düzen, insan aklıyla kavranabilen ve doğanın temel yapısında bulunan bir yasadır.

OKUMAK İÇİN TIKLA