Kategori: Antropoloji

Mitlerin Psiko-Politik Gücü

Toplumsal Düzenin Görünmez Mimarı Mitler, insanlığın kolektif bilincinde derin kökler salmış anlatılardır; yalnızca hikâye değil, aynı zamanda toplumu şekillendiren birer anlam haritasıdır. Antik Mısır’da firavun-tanrı miti, bu anlatıların en çarpıcı örneklerinden biridir. Firavun, yalnızca bir kral değil, aynı zamanda tanrısal bir varlıktı; Horus’un yeryüzündeki cisimleşmiş hali, Ra’nın oğlu. Bu mit,

OKUMAK İÇİN TIKLA

Yolun Çağrısı: Mitolojik Sürgün ve Modern Mültecilik

Köklerden Kopuşun Evrensel Öyküsü Antik mitolojilerdeki sürgün hikayeleri, Odysseus’un Ithaca’ya dönüşü ya da Aeneas’ın Troya’dan yeni bir vatan arayışı, insanlığın en eski anlatılarından biridir. Bu hikayeler, evini terk etmek zorunda kalan bireyin, bilinmeyene doğru yola çıkışını yüceltir; ancak bu yücelik, modern mülteci deneyiminde trajik bir yankı bulur. Odysseus’un denizlerdeki çilesi,

OKUMAK İÇİN TIKLA

Kadim Toprakların Gölgesinde: Despotizmin, Şiddetin ve Direnişin Öyküsü

Mezopotamya’nın bereketli toprakları, insanlığın ilk büyük uygarlıklarını doğururken, aynı zamanda otoritenin, şiddetin ve direnişin kadim sahnesini hazırladı. Sümer, Akad ve Babil’in şehir-devletleri, Asur’un militarist gövde gösterisi ve Ezidilerin tarih boyunca süren varoluş mücadelesi, yalnızca geçmişin hikâyeleri değil, aynı zamanda insanlığın kolektif bilincinde yankılanan ahlaki, politik ve antropolojik meselelerdir. Bereketli Hilal’in

OKUMAK İÇİN TIKLA

Mitlerin Toplumsal Dokusu: Ritüellerin Ötesinde

Mitlerin Toplumsal Harcı Mitler, insan topluluklarının anlam arayışının en eski araçlarından biridir. Toplumsal birliği pekiştiren bu anlatılar, ritüellerle güçlenerek bireyleri ortak bir kimlikte birleştirir. Mısır’da Osiris kültü, ölüm ve yeniden doğuş döngüsünü kutlayarak toplumu korkularıyla yüzleştirirken, Uzakdoğu’daki Taoist ritüeller doğayla uyumun felsefi bir yansımasını sunar. Bu ritüeller, bireyin kaotik evrendeki

OKUMAK İÇİN TIKLA

Çiçeklerin Dili: İnsanlığın Kırılgan Aynasında Semboller ve Metaforlar

Çiçekler, insanlığın en kadim sembolleri arasında yer alır; onların narin yaprakları, geçici ömürleri ve büyüleyici renkleri, insan deneyiminin kırılganlığını, güzelliğini ve çelişkilerini yansıtır. Doğanın bu sessiz elçileri, yalnızca estetik birer obje değil, aynı zamanda felsefi, mitolojik, antropololojik ve etik anlamlarla yüklü metaforik araçlardır. Çiçeklerin sembolizmi, insanlığın evrensel hakikat arayışını, kültürel

OKUMAK İÇİN TIKLA

Amazonların Dansı: Efrasiyab Masalları ile Antik Yunan Mitolojisinde Kadın Savaşçıların Çok Katmanlı Anlamları

Amazon kadınları, gerek Efrasiyab masallarında gerekse Antik Yunan mitolojisinde, yalnızca savaşçı figürler olmaktan çok daha öte anlamlar taşır. Onlar, bireysel özgürlüğün, toplumsal düzenin sorgulanışının ve insan ruhunun derinliklerindeki çatışmaların sembolü olarak tarih boyunca yankılanmıştır. Bireysel Özgürlüğün Savaşçıları Efrasiyab masallarında Amazon kadınları, bireysel özgürlüğün cesur bir yansıması olarak belirir. Onlar, erkek

OKUMAK İÇİN TIKLA

Müziğin Kutsal ile Dünyevî Arasında Köprü Kurma Serüveni

Müzik, insanlık tarihinin en kadim ifadelerinden biri olarak, kutsal ile dünyevî arasında bir köprü kurma görevini üstlenmiştir. Farklı dinî geleneklerde, bu köprü, hem birleştirici hem de ayrıştırıcı bir rol oynar; zira müzik, ruhun derinliklerine hitap ederken aynı zamanda toplumsal, tarihsel ve ideolojik bağlamlara sıkı sıkıya bağlıdır. Hristiyanlık, İslam, Şamanizm ve

OKUMAK İÇİN TIKLA

Müziğin İlk Nefesi: İnsanlığın Erken Dönemlerinde Sesin Kökeni ve Anlamı

Müzik, insanlığın tarihsel yolculuğunda bir araç, bir bağ, bir anlam yaratıcısı olarak ortaya çıktı. Homo sapiens’in mağara çağlarında, taşların ve kemiklerin ritmik tınısıyla başlayan bu serüven, yalnızca bir estetik arayış değil, aynı zamanda hayatta kalma, topluluk oluşturma ve evrenle bağ kurma çabasıydı. Antropolojik ve tarihsel perspektiften bakıldığında, müziğin kökeni ritüeller,

OKUMAK İÇİN TIKLA

Hitit Şölenlerinde Yemek Paylaşımı ve Modern Toplumların Ritüelleriyle Karşılaştırması

Kolektif Bilincin Sofrası Hitit şölenleri, yalnızca karın doyurmanın ötesine geçen bir anlam taşırdı. Yemek paylaşımı, Hitit toplumunda bireyleri bir araya getiren, kolektif bilinci güçlendiren bir ritüeldi. Bu sofralar, tanrılara adanmış kurbanlarla başlar, topluluğun her kesiminden insanın katılımıyla bir tür kutsal eşitlik sahnesi yaratırdı. Yemek, sadece bedensel bir ihtiyaç değil, aynı

OKUMAK İÇİN TIKLA

Antik Yunan Sahnesinde Amazonlar

Antik Yunan mitolojisinde Amazonlar, savaşçı kadınlar topluluğu olarak hem büyüleyici hem de tehditkâr bir imge sunar. Homeros’tan Herodot’a, tragedyalarından vazo resimlerine, Amazonlar, erkek kahramanlarla çarpışan, yay ve kargı kullanan, at sırtında özgürce dolaşan figürlerdir. Bu anlatılar, Amazonları bir yandan vahşi, öte yandan disiplinli bir topluluk olarak resmeder. Onların Thermodon Irmağı

OKUMAK İÇİN TIKLA

Hititlerde Ekmek: Besinden Sembole

Toprağın Bereketi ve Ekmeğin Kökeni Hititler için ekmek, yalnızca karın doyuran bir yiyecek değil, toprağın bereketinin cisimleşmiş haliydi. Çorum’un bereketli ovalarında yetişen buğday, Hitit uygarlığının temel taşıydı; tarım, yaşamın sürekliliğini sağlarken, ekmek bu döngünün en somut göstergesiydi. Toprağın cömertliği, Hititlerin tanrılarına sunduğu bir hediye olarak görülür, buğday taneleri öğütülürken adeta

OKUMAK İÇİN TIKLA

Hitit Bereket Tanrıçaları ve Modern Mutfak Mitolojisi

Toprağın Kutsallığı ve Hepat’ın Nefesi Hitit mitolojisinde bereket tanrıçaları, özellikle Hepat, toprağın can damarıydı. Hepat, bolluğun, doğurganlığın ve yaşamın sembolü olarak tapınılırdı; onun varlığı, tarlaların verimliliğiyle, tahılın bereketiyle doğrudan bağlantılıydı. Hititler için yemek, yalnızca bedeni doyurmaz, aynı zamanda tanrısal bir lütfun sofraya inmesiydi. Hepat’ın ritüellerinde sunulan ekmekler, şaraplar ve etler,

OKUMAK İÇİN TIKLA

Göçlerin Medeniyet Döngüsündeki Yeri

İlk Adımların Çağrısı Homo sapiens, yaklaşık 300 bin yıl önce Afrika’nın sıcak topraklarında ortaya çıktığında, hayatta kalma içgüdüsüyle hareket etti. İlk göçler, bir avuç insanın bilinmeyene doğru attığı cesur adımlarla başladı. Bu hareketler, yalnızca coğrafi bir yer değiştirme değil, aynı zamanda insanlığın kendini yeniden inşa etme serüveninin ilk kıvılcımıydı. Yiyecek

OKUMAK İÇİN TIKLA

Göçün Çağrısı: İnsan Hareketliliğinin Kuramsal ve Çok Boyutlu Yüzleri

Göç, insanlığın tarihsel serüveninde hem bir zorunluluk hem de bir arayış olarak kendini gösterir. Toplumların, bireylerin ve kültürlerin yer değiştirmesi, sadece fiziksel bir hareket değil, aynı zamanda kimliklerin, hayallerin ve çatışmaların yeniden şekillendiği bir süreçtir. Sosyolojik ve antropolojik kuramlar, bu karmaşık olguyu anlamak için bir pusula sunar; ancak modern mülteci

OKUMAK İÇİN TIKLA

İzmir Yahudileri / 19.-20. yüzyıl – Henri Nahum

Henri Nahum’a ait bu titiz çalışma, II. Abdülhamit’in tahta çıkışından II. Dünya Savaşı’na kadar geçen 60 yıllık sürede bir şehri, İzmir’i ve bir dönem şehre damgasını vuran bir cemaati, Yahudi cemaatinin tarihini aydınlatıyor. İzmir, Osmanlı İmparatorluğu’nun çok cemaatli yapısının en karakteristik şehirlerinden biriydi. Türkler, Rumlar, Ermeniler, Yahudiler ve Frenk toplumları

OKUMAK İÇİN TIKLA

Tarihöncesinde – Dil Alan Barnard

İnsanlar tarihimizin yüzde doksanında “avcı-toplayıcı” olarak yaşadılar ve birbirleriyle konuşuyorlardı. Konuştukları dilin kökenine ve evrimine ilişkin elimizde dolaysız bir kanıt mevcut değil; hatta ilk insanların konuşma ya da işaret dili var mıydı, bilmiyoruz. Bu zorluğun farkında olan antropolog Alan Barnard, çevremizde var olanlardan hareketle dile ilişkin geçmişimizi önemli ölçüde anlayabileceğimizi

OKUMAK İÇİN TIKLA

Hayvan Olmak : Bir İnsanın Hayvana Dönüşmesinin İzini Sürmek – Charles Foster

“Eğer insandışı bir hayvanla hakiki bir iletişim kurmayı başarabilirsem, insan ilişkileri için de umut taşıyabilirim.” Doğabilimci Charles Foster hayvanların dünyasına duyduğu merakla doğanın derinliklerine uzandığı Hayvan Olmak’ta bir porsuk, susamuru, alageyik, tilki ve ebabil gibi yaşadığı günleri yad ediyor. İçimizdeki hayvani duyuları ve dürtüleri bulma ve yokluklarını kavrama arzusuyla misafir

OKUMAK İÇİN TIKLA

“Yoksulluğun etnikleşmesi” ne demektir? “Yoksulluk kültürü” nedir?

Antropoloji literatüründe “yoksulluk” üzerine çalışmalar var mıdır? “Yoksulluğun etnikleşmesi” ne demektir? “Yoksulluk kültürü” nedir? Küreselleşmenin mevcut evresinin, gelişmiş ülkelerde merkezileşen sermayenin, 1970’li yılların başlarındaki petrol krizinin tetiklediği yeni arayışlar ile iletişim ve ulaşım teknolojilerindeki büyük yeniliklerin çakışmasından kaynaklandığına daha önce değinmiştik. Petrol krizinin neden olduğu üretim maliyetlerindeki ani artış, sanayileşmiş

OKUMAK İÇİN TIKLA

15. ve 16. yüzyıllarda keşif gezileri ve soruları

Geziler ve Yeni Sorular XV ve XVI. yüzyıllarda artan keşifler, Marco Palo’nun «akıllara durgunluk veren» gezilerini ve anılarını doğruluyordu: Yeryüzünde, beyaz tenli, Hıristiyan Avrupalıya benzemeyen insanlar ve toplumlar vardı. Batı yolundan Hindistan’a (Amerika’ya) ulaşanlar, orada «Kızılderili» yerlilere rastlamışlardı.

OKUMAK İÇİN TIKLA

Bir 10 Ekim – Zafer Köse

02:15 Otobüslere binmemiz için sesleniyorlar. Günlerdir duyuruları, hazırlıkları yapılan Ankara’daki mitinge katılacağız. Emek, Barış, Demokrasi mitingi. Uğurlamaya gelen Yalovalı dostlarımız el sallıyor. Onların hazırladığı kumanyalar yanımızda. Selamlarını da yanımıza alıyoruz. Ankara’da buluşacağımız, tanımadığımız ama bildiğimiz dostlara götürüyoruz selamlarını. 03:10 İzmit’i geçiyoruz. Aracımız otoyolda ilerlerken daha az sarsılıyor. Otobüs içindeki canlılık

OKUMAK İÇİN TIKLA