Kategori: Mitoloji

Antigone; tragedya kahramanlarının en cana yakını, hayat hikâyesi bize en çok dokunanıdır.

Antigone. Oidipus’un kendi anası İokaste’den doğma kızı (Tab. 19). Antigone tragedya kahramanlarının en cana yakını, hayat hikâyesi bize en çok dokunanıdır. Davranışı, eylemiyle bugün bile çözümlenememiş bir toplum sorununu dile getirdiği içindir ki, çağdaş insanı derin derin etkileyen, sonsuzca düşündüren bir kişilik taşır. Sophokles’le işlenmeye başlayan Antigone dramı canlılığını bugüne

OKUMAK İÇİN TIKLA

Ruhları yargılayan Tanrılar mahkemesinin başta gelen kişisi ANUBİS

ANUBİS Ruhları yargılayan Tanrılar mahkemesinin başta gelen kişisi ANUBİS, alemin yaratıldığı gün herkesin yerini saptadı ve bunu öyle yaptı ki herkes için her yer, zamanların sonuna kadar burada da, öbür dünyada da belirlenmiş olsun. S. Mayassis, «ölülerin ve ruhlarının bir koruyucu tanrısıdır ve bu koruma onlara yardım edip, onları arıtmaya

OKUMAK İÇİN TIKLA

Yirmi değişik şekil altında HORUS, Mısır tanrılar gurubunun en büyük tanrılarındandır.

HORUS Yirmi değişik şekil altında HORUS Mısır panthâonunun (tanrılar gurubunun) en büyük tanrılarındandır. O, Louvre Müzesinde görebileceğimiz, firavunun önünde zarif kutsama Jestini tekrarlayan atmaca başlı (hieracoc6phale) Horus’tur. Edfou’da, kutsalların kutsalının mabet kapısının kulelerinin on dört katiyle korunduğu, şabin başlı acımasız Horus’da görülebilir. Bedenlerin Açıcısı da denilen Hor – Behoudit, tanrılann

OKUMAK İÇİN TIKLA

Mısır İnancında Ruhun Tartılma Sahnesi

IV. BAB ÖLÜLERİN EBEDİ BİR ADLARI VARDIR VE ONLAR KAPILARI AÇICI SÖZCÜKLERİ BİLMEK ZORUNDADIRLAR. Ölüler Kitabı sayesinde, ölüler, daha doğrusu dubleleri, doğumlarında onlarla beraber olmuş bulunan, ölümden sonra onları terk eden ka’larının ellerinde, kötü ruhların hilelerini bozacak sihirli formüller vardı. Bu papirüs sayesinde ikinci İsimlerini ebedi adlarını hiçbir zaman unutmayacaklardır.

OKUMAK İÇİN TIKLA

KALITIMSAL İMGE BİLMECESİ / DOĞUŞTAN GELEN UYARICI MEKANİZMA – NORMALÜSTÜ BULGU UYARIMLARI

KALITIMSAL İMGE BİLMECESİ Popüler olmuş birçok filmde deniz kaplumbağalarını ve yavruların yumurtadan çıkışını şaşkınlıkla seyretmişizdir. Dişiler sudan çıkar, kumsalda gelgit hattından emin bir noktaya kadar gider, orada bir çukur açar, yüzlerce yumurta bırakır, çukuru örter ve denize döner. On sekiz gün sonra binlerce küçük kaplumbağa kumun üstüne çıkar ve tabancanın

OKUMAK İÇİN TIKLA

“Mitolojinin bütün vahşi imgeleminde, hayal peşinde koşan bir ruhun rol ve içtenlik çizgisinin sınırındaki oyunu vardır”

MASKENİN ÖĞRETTİĞİ Thomas Mann’ın dediği gibi, sanatçı gözü yaşamı mitosumsu gören bir bakışa sahiptir24. Buna dayanarak, mitolojik dünyaya -tanrıların ve şeytanların dünyasına, maskelerin karnavalına ve yaşanan mitos şenliğinin zamanın bütün yasalarını ortadan kaldıran, ölüleri tekrar yaşama döndüren o garip ‘sanki’ oyununa ve ‘bir varmış bir yokmuş’un yaşanan an olduğu dünyaya-

OKUMAK İÇİN TIKLA

BİLİMLE MASALIN SÖYLEŞİSİ

Mitolojiye bilimsel bir yaklaşım sağlama çabalan, alanının geniş ve verilerinin dağınık olması yüzünden geçen yüzyıla kadar bir türlü başarı kazanamadı. Bütün araştırma alanlarında (Klasik çağ, Doğu, karşılaştırmalı filoloji, folklor, Mısırbilim, Kutsal Kitap eleştirileri, antropoloji, vb.) bilgi hazinesi genişlerken bir yandan da, özellikle on dokuzuncu yüzyıl boyunca, yetkelerin, kuramların ve fikirlerin

OKUMAK İÇİN TIKLA

ŞAMAN İMGELEMİ

Şamanlık gücünün kazanıldığı içsel deneyimler ve bunlardan şaman ritlerinin motiflerinin çıkmasıyla ilgili en iyi ipuçları geniş Sibirya bölgesinin Buryat, Yakut, Ostyak, Vogul ve Tunguz şamanlarının son yıllarda toplanılan yaşam öykülerinden çıkartılabilir. Batıda Yenisey ırmağından doğuda Lena’ya, güneyde Baykal Gölünden kuzeyde Taymir Yarımadasına uzanan Sibirya paleolitik çağlardan beri şamanizmin klasik akademisi

OKUMAK İÇİN TIKLA

KOLOMB ÖNCESİ AMERİKA’DA AŞK-ÖLÜM RİTÜELİ

Kuzey Amerika’nın öldürülen ve insana yiyecek olmak üzere ekilen kutsal varlık mitologemiyie ilgili en tanınmış örneği Büyük Göller yöresinin Ojibwaylarına aittir. 1820’lerde genç ABD hükümetinin memuru Henry Rowe Schoolcraft (1793-1864) tarafından kaydedilmiş ve Longfellow’un Hiawatha Şarkısı’na esin ve kaynak olmuştur. Schoolcraft’ın karısı hıristiyanlığı kabul etmiş bir kızılderiliydi ve karısının bazı

OKUMAK İÇİN TIKLA

ATLAS – Psikiyatride kullanılan kelimenin mitosu

Servikal vertebraların birincisi Atlas adını alır. O vertebra ki, başı tutar. Baş, onun üstünde durur ve onun ekseni üzerinde bütün hareketleri yapar. Baş, insan vücudunun en önemli kısmıdır. Adeta insanın dünyasıdır. Dünya yuvarlaktır. Baş da yuvarlaktır. Atlas, tüm dünyayı, bazılarına göre de, kuvvetli ve yorulmaz kolları ile göğü kaldıran bir

OKUMAK İÇİN TIKLA

ANDROMEDA – Psikiyatride kullanılan kelimenin mitosu

Kadının gerek biyolojik, gerekse ruhsal ve sosyal pek çok bağlarla serbestisi kısıtlanmış, hareket olanakları daraltılmıştır. Cinsel siklusun yaratmakta olduğu bio-psiko-sosyal kısıtlanmaların yanı sıra, kadın, pek çok defa cinsel bir temastan sonra bu birleşmenin kanıtını aylarca vücudunda taşımaya ve sonra da -dünyaya getirdiği bebekle- bütün hayatınca etrafına ilan etmeye mecburdur, mahkûmdur.

OKUMAK İÇİN TIKLA

ALEXANDROS – Psikiyatride kullanılan kelimenin mitosu

Burada, esasında mitolojiden değil, tarihten psikiyatriye geçmiş Alexandrism tabirinden söz etmek isteriz. Tarihteki Büyük İskender’in isminden psikiyatriye Tuke tarafından alınan Alexandrism tabiri ile fethetme, milletleri mahvetme ve ortadan kaldırma deliliği ifade edilmek istenmektedir. Aynı psikotik halin ifadesi için de, Alexandrism gibi, agriothymia ambitiosa tabiri de kullanılmaktadır. PSYKHIATRIA ve MYTHOS,Dr. Kriton

OKUMAK İÇİN TIKLA

AKHILLEUS – Psikiyatride kullanılan kelimenin mitosu

Nörolojide her gün kullandığımız Achille refleksinin kökeni mitolojinin tâ derinliklerinde yatar. Bir Yunan mitosudur; ama, asıl hadise Troya’da geçer. Yani Çanakkale’de, Anadolu’da… Homeros’un Iliada’sı, esasında, Ilion yani Troya şehrinin menkibesi olmaktan çok, Akhilleus’un destanıdır. Peleus ile Thetis’in oğlu olan Akhilleus’un tüm hikâyesini yazmak ne bizim harcımız ne de bu monografinin

OKUMAK İÇİN TIKLA

ADONIS – Psikiyatride kullanılan kelimenin mitosu

Eski psikofarmakolojide, sakinleştirici şurupların excipient’i olarak pek sıklıkla kullanılan adonis vernalis infusionundaki Adonis Vernalis nebatı, ismini tipik bir Anadolu efsanesi olan Kybele-Attis mitosundan, bir toprak-bereket masalından almaktadır. Myrrha, diğer adıyla Smyrna, Suriye kralı Theias ya da Kıbrıs kralı Kinyras’ın kızı idi. Bu güzel kız, Aphrodite’in lanetine uğramış olduğundan babasına âşık

OKUMAK İÇİN TIKLA

Türk ve Yunan-Roma Mitolojilerinde Kurt

Türk ve Yunan-Roma mitolojilerinde rastlanan birçok benzer konudan biri de kurt konusudur. Burada, bu iki mitolojideki kurt ile insan arasındaki ilişki ile ilgili kısımları kısaca aktarmak isteriz. a) Türk mitolojisinde kurt Türk mitolojisinde kurt, kutsal ve uğurlu bir hayvan olarak tanınır. Totem olarak kabul edildiği, baba veya ana olduğu veyahut

OKUMAK İÇİN TIKLA

Kral Oidipus ve Aşk Yumağı Antigone

Tebai kraliçesi İokaste, hiç de hayra yormadığı bir düş gördü gebeliği sırasında… Kocası kral Layos’la (Laios) birlikte bu düşü yorumlaması için ünlü bilici kör Teyresyas’a (Teiresias) başvurdular. Bilici, ‘doğacak çocuğun öz babasını öldüreceğini ve kraliçe olan annesiyle evleneceğini’ söyledi! Haliyle bu sözleri duyunca kral ve kraliçe, tepeden tırnağa ürperdiler… Bu

OKUMAK İÇİN TIKLA

Sisyphos tanrılara karşı suç işlemiş kişidir, onlarla boy ölçüşmeye giriştiği için de ölüler ülkesinde korkunç bir cezaya çarpılır.

Sisyphos. İlkçağın efsanelik kişileri arasında zamanımızın yazar ve düşünürlerini en çok ilgilendiren biri de Sisyphos’tur. Prometheus gibi insanları tanrılara karşı tuttugundan, Odysseus gibi insan aklı ve kurnazlığıyla tanrılara bile üstün olduğundan olsa gerek. Sisyphos tanrılara karşı suç işlemiş kişidir, onlarla boy ölçüşmeye giriştiği için de ölüler ülkesinde korkunç bir cezaya

OKUMAK İÇİN TIKLA

Gün ışığının sızmadığı karanlık ülkenin tanrısı Hades

Hades. (1) ADI. Yeraltındaki ölüler ülkesinin tanrısı Hades, Aidoneus ve Plüton (zengin) adlarıyla da anılır. “Görünmez” anlamına gelen Hades adı hem tanrının kendisi, hem de egemen olduğu ölüler ülkesi için kullanılır. Hades tanrının bir özelliği kendisini görünmez kılan başlığıdır. Kuzey mitolojilerinde geçen ve Alman masallarında “Tarnkappe” diye anılan bu başlığı

OKUMAK İÇİN TIKLA

Toprak ve bereketi simgeleyen Ana Tanrıça Artemis, her çağ ve bölgede başka adlarla ve ayrı biçimlerde varlığını sürdürmüştür.

Artemis, Akdeniz çevresinde bin yıllarca tutunmuş bir tanrıçaya belli bir süre içinde ve belli bir bölgede verilen addır. Kaynağı Orta Anadolu’da bulunduğu en son arkeoloji kazılarından kesinlikle anlaşılan ve genel olarak Ana Tanrıça diye tanımlanabilen bu tanrısal varlık Yunan din ve efsanelerinde Artemis adıyla anılır. Bu tanrıçanın kültü Anadolu’dan Mezopotamya’ya,

OKUMAK İÇİN TIKLA

Azgın, çılgın deli, uğursuz olarak nitelendirilen ARES insanların baş belası, elleri kanlı, kaleler yıkan olumsuz bir varlıktır.

Ares. Savaş tanrı Ares’in Roma’da karşılığı Mars’tır. Roma devleti bu tanrıya ne kadar değer vermiş, saygı göstermişse, Yunan dünyası onu o kadar hor görmüş, sevimsiz, giderek gülünç bir kişi olarak canlandırmıştır. Hele Homeros destanlarında kaba kuvveti simgeleyen Ares’e eklenmedik aşağılayıcı sıfat kalmamıştır. Azgın, çılgın deli, uğursuz olarak nitelendirilen Ares insanların

OKUMAK İÇİN TIKLA