Kategori: Ulus Baker

Kontrolün Sessiz Dalgaları: Deleuze, Baker ve Spinoza Üzerinden Bir Distopik Okuma

tarihinde gönderilmiş tarafından

  Denetimin Gündelik Dokusu Gilles Deleuze’ün “kontrol toplumu” kavramı, modernitenin disiplin toplumlarından daha akışkan, görünmez ve yaygın bir denetim biçimine geçişini tarif eder. Ulus Baker’in Türkiye’deki otoriter rejim eleştirileri, bu kavramı yerel bir bağlamda yeniden yorumlar; devlet aygıtının, medyanın ve toplumsal normların bireyi nasıl kuşattığını gösterir. Spinoza’nın “korku” etkilenimi ise

OKUMAK İÇİN TIKLA

Spinoza, Heidegger ve Deleuze’ün Ontolojik Kavşaklarında Özgürlük, Varlık ve Zamanın Diyalektiği

tarihinde gönderilmiş tarafından

1. Spinoza’nın Natura Naturans’ı ile Heidegger’in Dasein’ının Ontolojik KarşılaşmasıSpinoza’nın “Deus sive Natura” kavramsallaştırması, Natura naturans (doğuran doğa) ve Natura naturata (doğmuş doğa) ayrımında köklenir. Burada Tanrı, kendisini sürekli üreten ve dönüştüren bir dinamik olarak karşımıza çıkar. Heidegger’in “Varlık ve Zaman”da geliştirdiği Dasein analizi ise, bu panteist bütünlük içinde insanın ontolojik

OKUMAK İÇİN TIKLA

Arzunun Varolma Çabasıyla Buluşması

tarihinde gönderilmiş tarafından

Varolma Çabasının Özü: Spinoza’nın Conatus Kavramı Spinoza’nın conatus kavramı, her varlığın kendi varlığını sürdürme ve güçlendirme yönündeki içsel dürtüsünü ifade eder. Bu, bir tür ontolojik itki; yaşamın kendisini koruma ve genişletme arzusudur. Conatus, bireyin yalnızca hayatta kalma mücadelesini değil, aynı zamanda kendi özünü gerçekleştirme çabasını da kapsar. Spinoza için bu,

OKUMAK İÇİN TIKLA

Ulus Baker’in Sinema Merceğinden: Farkın Tekrarı ve Teknolojinin Eleştirisi

tarihinde gönderilmiş tarafından

Fark ve Tekrarın Sinemadaki Yansıması Gilles Deleuze’ün “fark ve tekrar” kuramı, özünde varlığın sabit bir öze dayanmadığını, aksine sürekli bir oluş süreci içinde farklılaşarak tekrar ettiğini savunur. Bu, Baker’ın sinema ve imge analizlerinde, imgelerin statik anlamlar taşımadığı, her gösterimde yeni bir bağlamda farklılaştığı bir temel oluşturur. Sinema, Deleuze için, zamanın

OKUMAK İÇİN TIKLA

Varlığın İçkin Dansı: Spinoza, Heidegger ve Deleuze Üzerine Bir Deneme

tarihinde gönderilmiş tarafından

Monizmin Tekil Düzlemi Spinoza’nın monist ontolojisi, varlığın tek bir tözde, Tanrı ya da Doğa’da birleştiğini savunur. Bu töz, sonsuz nitelikleriyle her şeyi kapsar; bireyler, nesneler, düşünceler, yalnızca bu tözün geçici ifadeleridir. Spinoza için gerçeklik, nedensel bir determinizmle işler; her şey, kendi doğasından zorunlu olarak akar. Bu, özgürlüğü bir yanılsama gibi

OKUMAK İÇİN TIKLA

Yaralarım Benden Önce de Vardı… Ulus Baker

tarihinde gönderilmiş tarafından

Metafiziği altetmek, demişti Heidegger, imkânsız! O, basit bir felsefi eğitim yöntemi değildir. Sanki birilerinin fikrini, kanaatini reddediyormuş gibi onu silip atamazsınız. Nietzsche’nin “hakikat sorunu” konusunda vurguladığı gibi, Dünya’nın Batısında yaşayan bir insan türü “metafizik” olmadan değil düşünmek, yaşayamaz bile. Bilginin “bir şeyleri bilmesi” modern metafizik varlıkbiliminin temelini atan Descartes’tan beri,

OKUMAK İÇİN TIKLA

Hayat Cebren Akıyor, Sinekler ve Örümcekler Ulus Baker

tarihinde gönderilmiş tarafından

Hayat Cebren Akıyor, Sinekler ve Örümcekler Ulus Baker ( Hayvan Dergisi , Cilt:7, Sayı: 44, Sayfa: 16–18) Spinoza, Negri’nin ifade ettiği gibi çağının bir anomalisi. Zorluklarla dolu, kısa bir yaşamı olmuş, aforoz edilmiş, hoşgörüsüzlüğün ne olduğunu anlatabilmek için, bir saldırıda hançerle yırtılan paltosunu hep yanında taşımış. Yaşamı çeşitli kaynaklardan okunabilir

OKUMAK İÇİN TIKLA

Spinoza Hayatın Geometrisi – Ulus Baker

tarihinde gönderilmiş tarafından

Felsefenin büyük kitaplarının harikulade bir özelliği, hem sokaktaki insanın okuyup anlayabileceği, hem de yalnızca işin jargonundan haberdar olan uzmanların, yani felsefecilerin başedebileceği iki ayrı düzlemde yazılmış olmalarıdır. Yayın dünyamıza üçüncü kez sessizce giren Spinoza’nın Ethica’sı işte bu tür kitaplar arasında belki de tarihsel önemi en yüksek olanlardandır. Sokaktaki insanın anlayabilmesi

OKUMAK İÇİN TIKLA

Spinoza ve Foucault’da İktidar Eleştirisi – Ulus Baker (sesli dinle)

tarihinde gönderilmiş tarafından

Spinoza’da potestas [iktidar] ile potentia agendi [eyleme kudreti] ayrımı. – Foucault’nun, hukuk modeline dayanan iktidara yönelik eleştirisi: teknoloji olarak iktidar. – İlkel toplumlarda devletsizlik; göçebelik-yerleşiklik; savaş makinası. – Batı’nın ve Doğu’nun farklı doğa koşullarına tepkileri: doğrudan müdahale/dolaylı negatif eylem. – Bakış açısı fikriyatının özeti. – Affect’ler ve imgeler kuramı. –

OKUMAK İÇİN TIKLA

Dolaylı Eylem – Ulus Baker “Yazmak iletişim kurmak değil direnmektir.”

tarihinde gönderilmiş tarafından

“Uzakdoğu uygarlığında ‘şiddet’ fikri çok farklıdır; ‘doğrudan eylem‘ dışlanır ‘dolaylı eylem’ övülür. En iyi tahsildar Çin’de en iyi vergi toplayan değil, vergi toplarken en az can yakandır; en iyi komutan en iyi savaşan değil, döneminde pek mesele çıkmayacak kadar talihli olandır… Bu Batı’nın erdem sorunsalıyla karşıt bir durum: Aristo’da erdem

OKUMAK İÇİN TIKLA

Hayat Cebren Akıyor, Sinekler ve Örümcekler – Ulus Baker

tarihinde gönderilmiş tarafından

Spinoza, Negri’nin ifade ettiği gibi çağının bir anomalisi. Zorluklarla dolu, kısa bir yaşamı olmuş, aforoz edilmiş, hoşgörüsüzlüğün ne olduğunu anlatabilmek için, bir saldırıda hançerle yırtılan paltosunu hep yanında taşımış. Yaşamı çeşitli kaynaklardan okunabilir ama onu anlamak için şu anekdotu bilmek gerek. Biyografisinin yazarı düşünür Tschirnhaus anlatıyor: “Spinoza’yı bir gün örümcek

OKUMAK İÇİN TIKLA

Orwellvari Bir Cehennem – Ulus Baker

tarihinde gönderilmiş tarafından

Çağımız, kitleler karşısında duyulan bir korku içinde. Bu korku bir taraftan devletçi bir mutlakçılığın imgelerini, öte yandan kamu vicdanının elektronik bir denetimini de birleştirmekten geri kalmıyor. Totaliterlik söylemlerinin belli bir süre oluşturduğu mitos, varlığını farklı düzlemlerde sürdürmeyi seçiyor. Geçmişe, özel olarak sosyalizmin geçmişine oranlıyor kendini. Ancak totaliterlik tezlerinin içselleştirilmiş oluşunun,

OKUMAK İÇİN TIKLA

Hasta kimdir? Ulus Baker

tarihinde gönderilmiş tarafından

“hastalık hayata bir bakış tarzıdır.” (g.d.) Michel Foucault’nun eserinin ülkemizde pek tanındığını söyleyemeyiz, tanınmasına hizmet edebilecek tercümelerinin oldukça itici ve anlaşılmaz olduklarım da itiraf etmeliyiz, son olarak onun “postmodem” bir düşünür olarak uzak tutulması gerektiği fikrine yalnızca batılılaşmanın karşıtı islami-muhafazakâr yazarların alayla bakmaları da yeterince manidar, böyle bir fikir ülkemizde

OKUMAK İÇİN TIKLA

Soğukluk ve Vahşet – Gilles Deleuze (Çeviren: Ulus Baker)

tarihinde gönderilmiş tarafından

Önsöz Sacher-Masoch’un hayatına dair bilgimizin çoğu sekreteri Schlichtegroll’dan (Sacher-Masoch und der Masochismus) ile Kürklü Venüs’ün kadın kahramanının adını taşıyan ilk karısı Wanda’dan (Wanda von Sacher-Masoch, Hayatımın İtirafları) geliyor. Wanda’nın kitabı bir harikadır ama çoğu zaman bu eser hakkında öznel izlenimlerini vermekten pek öteye geçemeyen sonraki biyografi yazarları tarafından kıyasıya eleştirilmiştir.

OKUMAK İÇİN TIKLA

Yetkin Bir Düşüncenin İzinde Ulus Baker

tarihinde gönderilmiş tarafından

Ulus Baker, on yedinci yüzyıl rasyonalist düşünürlerinden Spinoza’dan hareketle, ölümün tecrübe edilemez bir doğaya sahip olduğunu belirtir. Zira tanık olduğumuz, deneyimlediğimiz ölümler, hep başkalarına aittir. Diğer bir ifadeyle, ölüm hakkındaki fikirlerimizin tamamı başkalarının onu tecrübe ediş biçimlerine dayanmaktadır. Ölümün belirsiz, bilinemez karakteri üzerine, “Siz olduğunuzda o olmaz, o olduğunda da

OKUMAK İÇİN TIKLA

Sanat ve Arzu – Ulus Baker

tarihinde gönderilmiş tarafından

“Sanat, direnendir: Ölüme, köleliğe, alçaklığa, utanca direnir.” Gilles DELEUZE Sanat ve Arzu, sosyal bilimler eleştirisi ile yeni bir sosyal bilim önerisini birlikte geliştiren Ulus Baker’in ODTÜ Görsel-İşitsel Sistemler Araştırma ve Üretim Merkezi’nde 1998 yılında verdiği seminer dizisinin kitaplaştırılmış hali. Ulus Baker 17. yüzyıldan başlayıp Kant’la devam eden temel modern özneleşme

OKUMAK İÇİN TIKLA

Siyasal Dilde Huzur Söylemi – İslâm’da Huzur, Söylem ve Kanaat – Ulus Baker

tarihinde gönderilmiş tarafından

“Karşılaştığımız bu ‘politik’ İslâm belki ‘iktidara’ bile gelebilir. Ama gerçek anlamda toplumsal yaşantıyı dönüştürme yetisine sahip değildir. Bunun temel nedeni ise, İslâmi projelerin İslâm’dan ve tek tanrıcı dinlerden bile önce toplumsal yaşama içkin olarak bulunan bir ‘heteroloji’ bilgisine sahip olmamaları, hattâ ifade edildikleri yerde onlara katlanamamalarıdır. ‘Bizim iktidarımızda her görüş

OKUMAK İÇİN TIKLA