Glossolalia – Andrey Belıy

Rus şair, romancı ve kuramcı Andrey Belıy?ın Glossolalia adlı yapıtı, ses üzerine bir düzyazı şiir, bir sesli şiir. Belıy, bu şiirde, dille dans, dille müzik arasında bir ilişki kuruyor ve harflerin görünüm ve sesleriyle bir dansçının hareketleri arasında bir yakınlık olduğunu öne sürüyor. Gümüş Güvercin ve Petersburg adlı romanlarının ardından, 1917 yılında yazdığı Glossolalia?da, Belıy, çok zengin gizemci bağlantılarla dilin insanı kuşatan karmaşık yapısını sergiliyor ve şöyle diyor: ?Glossolalia ? birkaç sesli tema üzerine bir doğaçlamadır; bu temalar bende ses-imgeleri fantezisini geliştirdikçe, onları dışa vuruyorum.? Glossolalia, diğer yandan, yirminci yüzyıl başı Rus avangardının Mayakovski, Şklovski, Hlebnikov gibi öncülerinin yolunu aydınlatan bir şiir. Bir anlamda Rus Ekim Devrimi?nin sanattaki karşılıklarından biri: ?Halkların kardeşliği gelecektir: dillerin dili koparacak dillerimizi; ve ? Sözün ikinci zuhuru gerçekleşecek.? Glossolalia, glossa (dil) ve konuşma (lasso) sözleriyle oluşturulmuş bir sözcük. Ezoterik ve dini birçok uygulamada örneklerinin görülmesinin yanı sıra, çağdaş edebiyatta Belıy dışında John Barth, Neal Stephenson, Don Delillo gibi yazarların yapıtlarına da konu olmuştur.
“Düzyazıda ritmi ilke kabul etmesi; dilsel ve sessel kurallarda çok çeşitlilik ve farklılık; noktalama işaretlerinin, özellikle ?ve?, noktalı virgül, iki nokta üst üste ve tirenin alışılmadık biçimde kullanılması; çok karmaşık tümce kuruluşları; sözcüklerin geleneksel yapısını değiştirme; ritim adına sözcükler üzerinde beklenmedik vurgu bölünmeleri; gramer kurallarına aykırılık?, Belıy üslubunun kendine özgü özellikleri.” Radikal Kitap, 26/12/2008

Glossolalia / Andrey Belıy
Çevirmen: Sabri Gürses
Sayfa: 140
YKY’de 1. Baskı: 2007

Andrey Belıy’in Yaşam Öyküsü
(1880-1934, asıl adı Boris Nikolayeviç Bugayev). Şair, roman yazarı. Rus simgeciliğinin en önemli şairi ve kuramcısı olan Belıy, ilk olarak müzik ve dil arasında bir bileşim denemesi olan Simfoniya (1902) adlı eseriyle ünlendi. Zoloto v Lazuri (Gökyüzündeki Altın, 1904), Pepel (Küller, 1909), Urna (Kül Vazosu, 1909) adlı şiir kitaplarının ardından 1910 yılında ilk romanı Serebriyanniy Golub?u (Gümüş Güvercin) yazdı. İkinci romanı olan Petersburg (1913) anlatımındaki yenilikler ve zengin olay örgüsüyle büyük yankı uyandırdı. Nikolay Berdyayev?in ?Rus kübizminin edebiyat alanındaki bir örneği? olarak nitelediği bu romanı, Vladimir Nabokov, bu romanı dünya edebiyatının en önemli dört romanı arasında saymaktadır. Matematikten ezoterik bilimlere dek geniş bir ilgi alanına sahip olan Andrey Belıy, 1917 yılında devrimi coşkuyla karşılayan yazarlar arasında yer aldı.

Diğer önemli eserleri arasında şunlar anılabilir: Simvolizm (Simgecilik, 1910), Rudolf Şteyner i Göte v Mirovozzrenii Sovremennosti (Çağdaş Dünya Görüşünde Rudolf Steiner ve Goethe, 1915), Kotik Letayev (1917), Hristos Voskres (Dirilen İsa, 1918) Kreşçonıy kitayets (Vaftiz Edilmiş Çinli, 1921), Glossolaliya (Glossolalia, 1922), Moskva (Moskova, 1926), Maski (Maskeler, 1932), Masterstvo Gogolya (Gogol?ün Ustalığı, 1934).

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir