Okuyun ama yutmayın, çiğneyin.
Bağların İnşası ve Toplumsal Doku Sosyal sermaye, bireyler arasındaki güven, karşılıklılık ve ortak değerler ağı olarak tanımlanabilir; bu ağ, gündelik ilişkilerin temel taşını oluşturur. İnsanlar, komşuluk ilişkilerinden iş yerindeki işbirliklerine kadar, sosyal sermayeye dayanarak iletişim kurar ve dayanışma geliştirir. Bu sermaye, bireylerin yalnızlık hissini azaltır, ortak hedeflere ulaşmayı kolaylaştırır ve
OKUMAK İÇİN TIKLARobert Nozick’in Anarşi, Devlet ve Ütopya (1974) adlı eserinde ortaya koyduğu hak temelli adalet teorisi (entitlement theory), modern politik felsefede liberal bireyciliğin en sofistike savunularından biridir. Nozick, bu teoride, adaletin bir toplumda kaynakların nasıl dağıtılması gerektiği sorusuna, bireylerin mülkiyet haklarına dayalı bir çerçeve sunarak yanıt verir. Teorisi, özellikle John Rawls’un
OKUMAK İÇİN TIKLAKarl Marx der ki; “ İnsana dair hiçbir şey bana yabancı değildir.” (1) Kapitalist üretim tarzını ve buna bağlı olarak insanın kendine yabancılaşmasını analiz eden filozof insana dair olana yabancı olunamayacağını belirtmektedir. İnsan sadece yaratmaz, aynı zamanda yaratılır; ekler, çıkarır, yapar, bozar ve yıkılır; ne üstündür ne de alçak; hem
OKUMAK İÇİN TIKLABitmeyen Çaba ve Modern Çalışma Byung-Chul Han’ın Yorgunluk Toplumu tezi, modern bireyin kendini sürekli optimize etmeye zorlandığı bir dünyayı tarif eder. Sisifos’un kayası, mitolojide anlamsız bir çabayı sembolize ederken, Han’a göre bu çaba neoliberal toplumda bireyin kendi varlığını piyasanın taleplerine uydurma mücadelesine dönüşür. Gig ekonomisi, özellikle Uber sürücüleri üzerinden, bu
OKUMAK İÇİN TIKLAToplumsal cinsiyet rolleri, bireylerin toplumsal normlara dayalı olarak üstlendikleri davranış kalıpları ve beklentiler olarak evlilik terapisi süreçlerinde belirleyici bir rol oynar. Bu roller, çiftlerin ilişkisel dinamiklerini, çatışma çözme stratejilerini ve duygusal bağlarını derinden etkiler. Evlilik terapisi, bireylerin bu rolleri sorgulamasına, yeniden yapılandırmasına veya dönüştürmesine olanak tanıyan bir alan sunar. Bu
OKUMAK İÇİN TIKLARichard Dawkins’in Gen Bencildir hipotezi ile Edward O. Wilson’ın grup seçilimi teorisi, doğal seçilim mekanizmalarını anlamak için birbirinden köklü biçimde farklı iki çerçeve sunar. Dawkins, evrimin temel birimi olarak geni merkeze alır ve bireylerin hayatta kalma ile üreme başarısını genlerin yönlendirdiğini savunur. Wilson ise grup dinamiklerini öne çıkararak, bireylerin değil,
OKUMAK İÇİN TIKLAAnkara’nın Polatlı ilçesindeki Gordion Antik Kenti’nde, Frig dönemine ait 2.700 yıllık bir kraliyet mezarının keşfi, insanlık tarihinin derinliklerine yeni bir pencere açtı. Bu anıtsal tümülüs, 8 metre yüksekliği ve 60 metre çapıyla, Frig uygarlığının sosyal, kültürel ve siyasal yapısını anlamak için eşsiz bir fırsat sunuyor. Mezar odasında bulunan bronz ve
OKUMAK İÇİN TIKLAMichael Haneke’nin Yedinci Kıta (1989) filmi, modern tüketim toplumunun ruhsal ve toplumsal yozlaşmasını çarpıcı bir şekilde ele alan bir başyapıttır. Filmde, Anna ve Georg’un başını çektiği bir ailenin ritüelistik intiharı, Jean Baudrillard’ın tüketim toplumunun kendi kendini yok etme eğilimi üzerine tezleriyle derin bir bağ kurar. Bu metin, filmin bu intihar
OKUMAK İÇİN TIKLAToplumsal Düzenin Kırılganlığı John Steinbeck’in Fareler ve İnsanlar ile Fareli Köyün Kavalcısı masalı, bireylerin toplumsal düzenle olan çatışmasını ve bu düzenin kırılganlığını ele alır. Steinbeck’in eserinde, George ve Lennie’nin hayalleri, ekonomik bunalım ve toplumsal hiyerarşinin katılığı karşısında dağılır. Benzer şekilde, Fareli Köyün Kavalcısında kasaba halkı, fare istilasından kurtulmak için dış
OKUMAK İÇİN TIKLATanısal Sınıflandırmanın Evrimi Asperger sendromunun DSM-5’te Otizm Spektrum Bozukluğu (OSB) altında birleştirilmesi, psikiyatrik tanısal sistemlerin evriminde önemli bir dönüm noktasıdır. 2013’te yayımlanan DSM-5, Asperger sendromunu ayrı bir kategori olarak tanımak yerine, otizmin geniş bir spektrum içinde ele alınmasını önerdi. Bu karar, otizmin heterojen doğasını yansıtan bir çerçeveye duyulan ihtiyacı karşılama
OKUMAK İÇİN TIKLAİndus Vadisi Uygarlığı, MÖ 2600-1900 yılları arasında Güney Asya’nın en dikkat çekici medeniyetlerinden biri olarak varlığını sürdürdü. Harappa ve Mohenjo-Daro gibi şehirleriyle tanınan bu uygarlık, karmaşık şehir planlaması, ileri mühendislik ve geniş ticaret ağlarıyla biliniyor. Ancak, MÖ 1900 civarında başlayan çöküşü, tarihçiler, arkeologlar ve iklim bilimciler için uzun süredir bir
OKUMAK İÇİN TIKLAAdmetus ve Alcestis’in hikâyesi, antik Yunan mitolojisinin en dokunaklı anlatılarından biridir. Euripides’in Alcestis tragedyasında işlenen bu öykü, fedakârlık ve ölüm temalarını derinlemesine ele alarak insan doğasının karmaşık yönlerini sorgular. Admetus’un, Apollon’un lütfuyla ölümü erteleme şansı elde etmesi, ancak bunun için bir başkasının onun yerine ölmesi gerektiği koşulu, hikâyenin temel çatışmasını
OKUMAK İÇİN TIKLAÖfke güçlü bir duygudur, dürtü ise anlık bir harekete geçme eğilimi. Bu ikisi birleştiğinde ve hayata kontrolsüzce karıştığında, hem bireyin kendisi hem de çevresi için oldukça yıkıcı sonuçlar doğurabilir. “Öfke ile dürtü karışımı” genellikle dürtüsel agresyon veya dürtüsel öfke patlamaları olarak adlandırılan durumları ifade eder. İşte bu karışımın hayata nasıl yansıdığı ve sonuçları: 1.
OKUMAK İÇİN TIKLAEngellilik, çoğu zaman bireyin kendi bedensel veya zihinsel “eksikliği” olarak algılanır. Ancak bu bireysel (tıbbi) model yerine, engelliliğin sosyal modeli, acıların ve zorlukların kaynağını bireyde değil, toplumun ve yapıların engelli bireyler için yeterince erişilebilir, kapsayıcı ve adil olmamasında bulur. Engelli bireylerin yaşadığı acıları üreten yapılar, fiziksel, tutumsal ve sistemsel engeller olarak üç ana başlıkta incelenebilir:
OKUMAK İÇİN TIKLAToplumda öfke genellikle kontrol edilmesi, bastırılması gereken olumsuz bir duygu, hatta bir patoloji olarak görülür. Öfkelenen bireyler “sakin olmalı,” “kendini kontrol etmeli” gibi nasihatlerle karşılaşır. Elbette, kontrolsüz ve yıkıcı öfke bireysel ve ilişkisel sorunlara yol açabilir. Ancak, bu yaygın bakış açısı, öfkenin altında yatan daha derin anlamları ve toplumsal köklerini göz ardı etmemize neden
OKUMAK İÇİN TIKLATürkçede “nesneleştirme” kelimesi, kullanım bağlamına göre farklı anlamlar taşıyabilen ve bu farklılıkların yazımında da incelikler barındıran bir kelimedir. Aslında, genel kullanımda ve dilbilgisel olarak “nesneleştirme” (bitişik yazım) doğru kabul edilirken, sizin vurguladığınız “nesne’leştirme” (kesme işaretli yazım) genellikle belirli bir bağlama veya vurguya işaret eder. Nesneleştirme (Bitişik Yazım): Genel Anlamlar Bitişik yazılan “nesneleştirme,” en yaygın olarak iki
OKUMAK İÇİN TIKLAKapitalist toplumun görünen yüzü, piyasa, rekabet, özel mülkiyet ve kâr amacı gibi kavramlarla tanımlanır. Ancak bu sistemin derinde, çoğu zaman bilinçli olarak fark etmediğimiz, gizli yapıları ve dinamikleri vardır. Bu yapılar, sistemin kendisini yeniden üretmesini, sürdürmesini ve belirli güç ilişkilerini tahkim etmesini sağlar. Marxçı ve eleştirel teorinin perspektifinden bu gizli yapıları inceleyelim:
OKUMAK İÇİN TIKLASon yıllarda popülerliği giderek artan enerji çalışmaları, çakra açma, bilinç temizliği, regresyon terapisi gibi “yeni dönem ruhsal şifalanma” pratikleri, bireylere iç huzur, denge ve kişisel dönüşüm vaat ediyor. Ancak bu pratikler ile modern kapitalist sistem arasındaki ilişki, derinlemesine analiz edildiğinde karmaşık ve çoğu zaman çelişkili bir tablo ortaya koyar. Bu
OKUMAK İÇİN TIKLABu ifade, özellikle Marksist psikoloji ve sosyal psikoloji gibi akımların temel aldığı bir bakış açısını temsil eder. Temelde, insan zihninin, düşüncelerinin, duygularının, inançlarının ve hatta “ben” algısının (öz-bilincinin) salt biyolojik bir ürün olmayıp, içinde yaşanılan toplumsal koşullar, tarihsel süreçler ve özellikle de ekonomik üretim biçimleri tarafından şekillendirildiğini savunur. Bu ne demek, maddeler halinde açıklayalım: 1. Psikolojik
OKUMAK İÇİN TIKLA“Madde düşünceden önce gelir” ifadesi, felsefede genellikle materyalist bakış açısını temsil eden bir ilkedir. Bu ilke, evrenin temelinin madde olduğunu, bilincin, düşüncenin ve ruhun maddenin bir ürünü veya yansıması olduğunu savunur. Yani, fiziksel gerçekliğin (madde) varlığı, düşüncenin varlığından bağımsız ve önceliklidir. Psikoloji ise bu materyalist ilkeyi farklı şekillerde yorumlayıp kendi alanına entegre
OKUMAK İÇİN TIKLA
