Okuyun ama yutmayın, çiğneyin.
“Masallardaki Ruh Fenomenolojisi” bölümü, C. G. Jung’un psikolojisindeki en önemli iki arketipsel figürü karşılaştırmamıza olanak tanır: Bu figürler, esasen tek ve paradoksal bir arketipin, yani Ruh Arketipinin zıt kutuplarını temsil eder. Aşağıda, bu iki arketipin temel özelliklerini ve günlük yaşamdaki tezahürlerini karşılaştıran detaylı bir analiz sunulmuştur: Bilge Yaşlı Adam ve
OKUMAK İÇİN TIKLAHermetik simyada “Magnum Opus” (Büyük Çalışma), maddenin dönüşümünü ve ruhsal arınmayı temsil eden dört temel aşamadan oluşan bir süreçtir: Nigredo, Albedo, Citrinitas ve Rubedo. Bu aşamalar, yalnızca kimyasal bir dönüşüm değil, aynı zamanda bireyin içsel yolculuğunda karşılaştığı psikolojik ve manevi değişim süreçleriyle de ilişkilendirilir. Nigredo: Karanlığın Derinliklerine İniş Nigredo, Magnum
OKUMAK İÇİN TIKLA“Anima is a life-giving daemon who plays his elfin game above and below human existence” ifadesi, C. G. Jung’un, anima arketipinin bir erkeğin psişesi üzerindeki merkezi, özerk ve yaratıcı gücünü tanımlamak için kullandığı güçlü ve simgesel bir ifadedir. Bu ifade, anima’nın rolünü mistik veya dogmatik bir kavramdan ziyade, ampirik olarak
OKUMAK İÇİN TIKLAJung, kitabın alt bölümde Khidr (Hızır) efsanesini (Kur’an’ın Kehf Suresi) kullanarak, bireyleşme (individuation) sürecinin simgesel olarak nasıl tezahür ettiğini açıklar. Analiz, Khidr figürünü Benlik (Self) arketipinin bir temsili olarak konumlandırır. A. Jung’un Analizindeki Eksiklikler ve Metodolojik Sınırlamalar Jung’un bu bölümdeki analizi, Khidr mitini derinlemesine bir psikolojik dönüşüm süreci olarak mükemmel
OKUMAK İÇİN TIKLABu yazıda C. G. Jung’un Kolektif Bilinçdışının Arketipleri başlıklı eserinin III. Bölümü olan “Yeniden Doğuş Hakkında” makalesinin üçüncü alt bölümü olan, “Dönüşüm Sürecini Gösteren Tipik Bir Simgeler Kümesi” ile ilgili bölümü anlamaya çalışalım. Ana Fikir (Temel Düşünce) Bu bölümün ana fikri, psikolojik dönüşüm veya bireyleşme (individuation) sürecinin, modern bireyin bilinçdışında
OKUMAK İÇİN TIKLAJung, kız çocuktaki anne kompleksinin, dişil tarafın aşırı gelişimi (hipertrofisi- artma-yoğunlaşma) veya körelmesi (atrofisi) ile sonuçlanabileceğini belirtir. a. Annelik Öğesinin Aşırı Gelişimi (Hypertrophy of the Maternal Element) Bu tipte, annelik içgüdülerinde bir aşırı büyüme söz konusudur. Psikolojik Mekanizma (Kaynaktaki Tanım) Gündelik Hayat Örneği Tek hedef çocuk doğurmaktır. Kendi kişiliği ikincil
OKUMAK İÇİN TIKLAKadının Çıplak Varoluşu Munch’un “Madonna”sındaki kadın figürü, ilk bakışta klasik dini ikonografiye bir gönderme gibi görünse de, bu imge geleneksel kutsal kadın tasvirlerinden radikal bir şekilde ayrılır. Figürün çıplaklığı, hem fiziksel hem de duygusal bir savunmasızlığı ifade eder. Kadının yüzündeki ifadeler, farklı versiyonlarda değişse de, genellikle derin bir melankoli, tutku
OKUMAK İÇİN TIKLACesaretin Evrensel Kökenleri Katıraslan’ın cesareti, mitolojik bir kahraman olan Herakles’in arketipsel özellikleriyle paralellik gösterir. Herakles, Yunan mitolojisinde fiziksel güç, kararlılık ve zorlu görevlere karşı dirençle tanımlanır. Katıraslan da benzer şekilde, aslan figürü üzerinden güç ve cesaretin sembolü olarak ortaya çıkar. Ancak, Katıraslan’ın cesareti yalnızca fiziksel bir mücadeleyle sınırlı değildir; tilkiyle
OKUMAK İÇİN TIKLAAnlatıcının İç Dünyasına Giriş Aslı Erdoğan’ın Kabuk Adam adlı eserinde, isimsiz kadın anlatıcı, tropikal bir adada hem fiziksel hem de manevi bir yolculuğa çıkar. Bu yolculuk, Persephone arketipinin modern bir yansıması gibidir. Persephone, Yunan mitolojisinde hem baharın simgesi hem de yeraltı dünyasının kraliçesi olarak çift yönlü bir kimlik taşır. Anlatıcı,
OKUMAK İÇİN TIKLAJames Hollis, derinlik psikolojisi perspektifinden insan ruhunun karmaşık yapısını açıklarken, Carl Jung’un bu temel kavramlarını sıkça kullanır ve okuyucuya anlaşılır bir dille sunar. Bu kavramlar, bireyin kendini, ilişkilerini ve yaşamdaki yolculuğunu anlaması için kritik öneme sahiptir. 1. Kendilik (Self) James Hollis, “Kendilik” (Self) kavramını, Carl Jung’un metaforunu kullanarak “doğuştan gelen,
OKUMAK İÇİN TIKLAMüziğin İnsan Bilincindeki Kökenleri Orpheus miti, müziğin insan bilincindeki yerini anlamak için önemli bir başlangıç noktası sunar. Antik Yunan anlatılarında, Orpheus’un liriyle doğayı ve hatta yeraltı dünyasını etkilediği söylenir. Bu anlatı, müziğin yalnızca bir estetik ifade değil, aynı zamanda evrensel bir güç olarak algılanışını yansıtır. İnsan bilinci, müziği duygusal ve
OKUMAK İÇİN TIKLAİnsan Doğasının Derinliklerinde Kıskançlık Nabizade Nazım’ın Zehra romanında kıskançlık, insan ruhunun karmaşık ve yıkıcı bir yönü olarak ele alınır. Zehra, kıskançlığın pençesinde, kendi iç dünyasında bir kaosa sürüklenir. Bu duygu, onun ilişkilerini, kararlarını ve nihayetinde yaşamını şekillendirir. Carl Gustav Jung’un arketip teorisi, özellikle gölge arketipi, Zehra’nın kıskançlık yoluyla yüzleştiği içsel
OKUMAK İÇİN TIKLABilbo Baggins ve Keloğlan, farklı kültürlerden doğmuş, farklı coğrafyalarda anlatılmış iki kahraman figürüdür. J.R.R. Tolkien’in Yüzüklerin Efendisi serisinin mütevazı hobbit’i Bilbo ile Türk halk anlatılarında yoksul, zekâsıyla sivrilen Keloğlan, ilk bakışta zıt karakterler gibi görünebilir. Ancak, her ikisinin yolculuğu, Joseph Campbell’ın “kahramanın yolculuğu” modelinde tanımladığı evrensel arketipleri takip eder. Bu
OKUMAK İÇİN TIKLASanat, insanlığın varoluşsal arayışlarının hem aynası hem de sorgulayıcısıdır. Adorno, Bukowski ve Barthes’ın sanat anlayışları, bu arayışların farklı yansımalarını sunar: Eleştirel bir duruş, otantik bir ifade ve okurun yeniden yaratım gücü. Bu üç düşünür, sanatın ne olması gerektiği sorusuna yanıt ararken, insan deneyiminin sınırlarını zorlar. Adorno’nun eleştirel yaklaşımı, sanatı toplumsal
OKUMAK İÇİN TIKLAHeidegger’in “Varlık” sorusu ile Spinoza’nın “Deus sive Natura” anlayışı, felsefi düşüncenin temel sorularından birine, varlığın anlamına ve insanlığın evrendeki yerine dair iki farklı yaklaşımı temsil eder. Bu iki düşünce sistemi, ontolojik, etik, antropolojik ve dilbilimsel düzlemlerde birbiriyle çatışır ve zaman zaman örtüşür. Heidegger, varlığın kendisini sorgularken, insan varoluşunun geçiciliği ve
OKUMAK İÇİN TIKLAPerspektifin Gücü: Nietzsche’nin Ahlak Anlayışı Nietzsche’nin ahlak anlayışı, bireyin dünyayı yorumlama biçimine, yani perspektifine dayanır. Ona göre ahlak, evrensel bir doğrular sistemi değil, bireyin güç istenci (Wille zur Macht) üzerinden şekillenen bir yaratımdır. Geleneksel ahlak, özellikle Hristiyan ahlakı, Nietzsche için bir zayıflık ifadesidir; çünkü bu ahlak, bireyin özünü bastırır ve
OKUMAK İÇİN TIKLAİktidarın Üretkenliği ve Söylemin Dokusu Michel Foucault’nun iktidar anlayışı, bireylerin ve toplumların nasıl şekillendiğini anlamak için söylemi merkezine alır. İktidar, ona göre yalnızca baskıcı bir kuvvet değil, aynı zamanda öznellikleri inşa eden, bilgi üreten ve toplumsal ilişkileri düzenleyen bir mekanizmadır. Söylemler, bu bağlamda, tarihsel arşivlerde biriken ve bireylerin kimliklerini, arzularını,
OKUMAK İÇİN TIKLASpinoza ve Aristoteles’in demokrasi anlayışları, insanın doğası, özgürlüğü ve toplumsal düzen üzerine köklü farklılıklarla şekillenir. Spinoza’nın panteist dünya görüşü, evrensel bir akıl düzeniyle bireylerin güçlerini birleştirerek özgürleşebileceği bir demokrasi tasavvur ederken, Aristoteles’in hiyerarşik ve teleolojik bakışı, erdemi merkeze alarak demokrasiyi daha sınırlı bir çerçevede değerlendirir. Bu karşıtlık, Huxley’in Cesur Yeni
OKUMAK İÇİN TIKLACarl Gustav Jung’a göre, bireyin bilinçdışı içeriklerinden bastırılan, inkar edilen, uygunsuz ya da karanlık olan yönleri “gölge” olarak adlandırılır. Ancak bu sadece bireysel değil, kolektif düzeyde de geçerlidir. 🎭 Peki nedir kolektif gölge? Toplumların “biz böyle değiliz” dediği ama davranışlarıyla tam da öyle olduğunu kanıtladığı tüm bastırılmış içeriklerdir: Arthur Fleck’in
OKUMAK İÇİN TIKLADeli Dumrul (Dede Korkut Hikâyeleri’nden) ve Hilebaz (Trickster) Arketipi, ilk bakışta farklı mitik/kültürel çerçevelerde yer alsalar da ortak yönleri vardır. “Trickster” (Hilebaz) arketipi, Carl Gustav Jung’un analitik psikolojisinde kolektif bilinçdışındaki önemli figürlerden biridir ve farklı toplumların efsane ve masallarında değişik kılıklarda ortaya çıkar. Deli Dumrul da Oğuz Türk destan edebiyatında, özellikle Dede Korkut
OKUMAK İÇİN TIKLA
