Kategori: Friedrich Nietzsche

Çernişevski’nin ‘Nasıl Yapmalı’ romanında Rahmetov ile Nietzsche’nin ‘Böyle Buyurdu Zerdüşt’ eserindeki Zerdüşt, despot bir hükümdara karşı birlikte mücadele etseler nasıl olur?

Nikolay Çernişevski’nin Nasıl Yapmalı? romanındaki Rakhmetov ile Friedrich Nietzsche’nin Böyle Buyurdu Zerdüşt eserindeki Zerdüşt’ün, despot bir hükümdara karşı birlikte mücadele ettiğini hayal etmek, bu iki karakterin felsefi temellerinin kesişim ve çatışma noktalarını gözler önüne seren ilginç bir düşünce deneyi sunar. Rakhmetov’un materyalist, kolektivist ve teleolojik duruşu ile Zerdüşt’ün bireyci, yaratıcı

OKUMAK İÇİN TIKLA

Sokrates’in yaşama bakışını Nietzsche neden eleştiriyor, ne öneriyor?

Nietzsche, Sokrates’in yaşama bakışını birkaç temel noktada eleştirir: Nietzsche’nin önerileri: Nietzsche’nin eleştirileri ve önerileri, yaşamın kompleksitesine ve bireyin bu kompleksitede kendi değerlerini yaratma kapasitesine odaklanır, Sokrates’in daha sistematik ve bilgi merkezli yaklaşımına karşı bir alternatif sunar.

OKUMAK İÇİN TIKLA

Herakleitos ve Nietzsche Arasında: Dağlar, Tepeler, İzbeler – Hamza Celâleddin

Felsefenin doğduğu ilk topraklardan –sözgelimi Efes’ten, Miletos’tan−, modern-sonrası felsefeye –sözgelimi Alplere, Norveç’e− kadar, filozoflar geniş düzlüklerden ya da ovalardansa, tepeleri, izbeleri ya da dağları kendilerine mesken etmişlerdir. Bu, bir bakıma tehlikeyi ve bilinemezliği çağıran tutum, tam da felsefenin doğasına uygun düşer. Friedrich Nietzsche’nin “şehirlerinizi Vezüv’ün eteklerine inşa edin”* önerisi de,

OKUMAK İÇİN TIKLA

Nietzsche, yaşamının bir anında, her şeyle ve herkesle ilişiğini tümüyle kesmiştir hemen hemen. Davranışları skandal yaratır: Yeni bir dünya için yeni bir insan ister: “Resmen” deli olmasının zamanı değil midir? Ona daha uzun süre kim katlanabilecektir?

NIETZSCHE’NİN DELİLİĞİ1717 Çeviren: Kenan SarıalioğluJean-Paul Escande1818 Cochin-Tarnier Hastanesi’nde cilt ve zührevi hastalıklar uzmanı olan Jean-Paul Escande’ın Hekimler (Grasset Yay., 1975) ve Hekim, Ayağa Kalk (Albin Nichel Yay., 1978) adlı yapıtları özellikle önemlidir.Nietzsche’nin deliliğinin farazi bir frengi hastalığıyla ilgili olduğu düşünülmüştür çoğu zaman. Bu delilik, kendini “maskelemek” isteyen bir düşüncenin uç

OKUMAK İÇİN TIKLA

Nietzsche’ye göre hastalık bir sağlık dürtüsü, bir yaşam uyarıcısı olabilir: “İnsan böyle yıkımlarla, daha ince bir damak tadıyla gelişmiş bir zevk beğenisiyle yeniden doğmuş gibi olur.” “Beni öldürmeyen her şey beni daha da güçlü kılar.”

EN BÜYÜK SAĞLIK DAHA NEŞELİ BİR SAĞLIKTIR1515 Çeviren: Kenan SarıalioğluDidier Raymond16 16 Lyon-sud Hastaneleri öğretim ve araştırma görevlisi olan Didier Raymond, Nietzsche ya da En Büyük Sağlık (L’Harmattan Yay., 1999), Dişil Eril Nietzsche (Le Rocher Yay.) ve Mozart ya da Sevinç Çılgınlığı (Mercure de France Yay.) adlı yapıtları yayımladı. Nietzsche

OKUMAK İÇİN TIKLA

Nietzsche’nin, değerlerin altüst edilişinin simgesi ve onun sözcüsü olan Zerdüşt’ün çevresini hayvanlarla sarmasının temel bir nedeni vardır

BİR AK BOĞA OLARAK GÖRÜRDÜM SENİFrançois Guery14 14 François Guery: Lyon III Felsefe Fakültesi’nin Dekanı, Böyle Buyurdu Zerdüşt, istenç-hakikat-güç, ikinci kitabın yeni bölümleri’ni yayımladı (éd. Ellipses, 1999). Ayrıca Yeniden Tartışılan Heidegger adlı bir çalışması var (éd. Descartes et Cie, 1995). Zerdüşt’ün etrafını çeviren hayvanlar kendini aşmaya doğru atılımın kaynağı olan

OKUMAK İÇİN TIKLA

Friedrich Nietzsche: Orta Sınıfın Ahlakının Kökünde Ne Yatar?

Kölelerin ahlaki değerlere isyanları tam olarak yaratıcı bir şekilde ve yeni değerleri ortaya çıkararak içerleme ilkesinde başlamaktadır ve bu, uygun eylem çıkışlarından yoksun oldukları için telafisini hayali bir intikamda bulmaya zorlanan yaratıkların yaşadığı bir içerlemedir. Her aristokrat ahlak, kendi taleplerini başarıyla onaylamaktan doğarken köle ahlakı en başından “kendi dışında”, “kendinden

OKUMAK İÇİN TIKLA

FRIEDRICH NIETZSCHE: Felsefede “Akıl”

Felsefede “Akıl” 1 Soruyorlar bana, nedir filozoflardaki bütün bu alerji diye?… Sözgelimi tarih duygusu eksiklikleri, oluşun düşünülmesine bile duyduktan nefret, Mısırcılıkları.[17] Bir davayı tarihsellikten çıkarmakla, ona bir saygınlık kazandırdıklarını sanıyorlar, sub specie aeterni,[18] — bu davayı bir mumyaya dönüştürmekle. Filozofların binlerce yıldan beri kullandıkları her şey, kavram-mumyalarından ibaretti; gerçek olan

OKUMAK İÇİN TIKLA

Sokrates’in Sorunu – FRIEDRICH NIETZSCHE

Sokrates’in Sorunu 1 Yaşam hakkında, tüm zamanlarda en bilgeler hep aynı yargıya varmışlardır: değmez… Her zaman ve her yerde aynı ses duyulmuştur ağızlarından, — kuşku dolu, efkâr dolu, yaşam yorgunluğu dolu, yaşama karşı direnme dolu bir ses. Sokrates bile demişti ki ölürken: “yaşamak — uzun süre hasta olmak demek: kurtarıcı

OKUMAK İÇİN TIKLA

Zarın, iki ayrı masada oynandığını göstermek Nietzsche’ye kısmet oldu: Yeryüzü ve gökyüzü masaları. Zarlar yeryüzünde atılıyor, gökyüzünde düşüyor.

Zar Atma Oyunun iki evresi zarların iki evresidir: Atılan zarlar ve düşen zarlar. Zarın, iki ayrı masada oynandığını göstermek Nietzsche’ye kısmet oldu: Yeryüzü ve gökyüzü masaları. Zarlar yeryüzünde atılıyor, gökyüzünde düşüyor: “Şayet tanrılarla yeryüzünün ilâhi masasında zar atsaydım, yer sarsılır, yarılır ve alev ırmakları fışkırtırdı: Zira yeryüzü, yaratıcı yeni sözlerle

OKUMAK İÇİN TIKLA

Nietzsche “diyalektikçi” midir?

Nietzsche “diyalektikçi” midir? Şunla bu arasındaki özsel ilişki bir diyalektik kurmaya yetmez: Her şey bu bağıntıdaki olumsuzun rolüne bağlıdır. Nietzsche tam da şunu der: Kuvvetin nesnesi olarak başka bir kuvvet vardır. Kesinkes şu var ki, bir kuvvet ancak, başka bir kuvvetle bağıntıya girer. Yaşam başka türlü bir yaşam biçimiyle çarpışır

OKUMAK İÇİN TIKLA

KENDİSİYLE AŞILAN NİHİLİZM – Jean-Paul Ferrand

Nietzsche’ye göre, nihilizme karşı gösterilen direnişler boşuna. Nihilizmin dönüşebilmesi ve sonunda “kutsal bir düşünce tarzı” olabilmesi onun egemenliğini devirmekle olur ancak.Nihilizmin Batı’da 19. yüzyılın ortalarından itibaren sık sık anlam bunalımına ve ortalığı kasıp kavuran değer çöküşüne gelip dayanmasının iki yararı olmuştur. Bu olay, bir yandan, Avrupa kültürünün son zamanlardaki bir

OKUMAK İÇİN TIKLA

Friedrich Nietzsche’nin 1900 Yılı ve Dönemin Kültür Olayları

1900 1900 Nietzsche, 25 Ağustos’ta en ufak bir zihinsel iyileşme göstermeden Weimar’da ölür. 1884’den bu yana oluşturduğu notlarından kızkardeşi Elisabeth Förster, 1901 yılında dörtyüz sayfa kadarını Güçlülük İstenci (Der Wille zur Macht) adı altında yayımlar. Bu yapıtı tamamlamak üzere yine kızkardeşi 1904’de Friedrich Nietzsche’nin Yaşamı (Das Leben Friedrich Nietzsches) yapıtına

OKUMAK İÇİN TIKLA

Friedrich Nietzsche’nin 1895 – 1899 Yılları ve Dönemin Kültür Olayları

1895 – 1899 1888’de yazılmış olan Deccal – Hıristiyanlığa Lanet (Der Antichrist) ve Nietzsche Wagner’e Karşı (Nietzsche Contra Wagner), filozofun toplu yapıtlarının 8. cildi olarak yayımlanırlar. Yine bu sıralarda, August Bebel, Sosyal Demokrasi ve Genel Oy Kullanma Hakkı’nı, Sigmund Freud ve Breuer, Histeri Üzerine İncelemeler’i yayımlarlar; bu iki nörolog, psikanaliz,

OKUMAK İÇİN TIKLA

Friedrich Nietzsche’nin 1889 – 1894 Yılları ve Dönemin Kültür Olayları

1889 – 1894 Nietzsche, ocak ayının başında Turin’de bir bunama krizi (Démence) geçirir. Dostu ve meslektaşı Overbeck, onu Basel’e geri getirir ve filozof genel bir paralizi durumu nedeniyle Jena’da bir sağlık evine yerleştirilir. Daha sonra annesi bakımını üstlenerek onu buradan çıkarır ve Naumburg’a götürür. 1897’de annesinin ölümü üzerine kızkardeşi Elisabeth

OKUMAK İÇİN TIKLA

Friedrich Nietzsche’nin 1878 – 1888 Yılları ve Dönemin Kültür Olayları

1878 – 1888 1878 Nietzsche, İnsanca, Pek İnsanca’yı (Menschliches, Allzumenschliches) yayımlar. Bundan sonraki on yıl boyunca filozof her yıl bir kitap çıkaracaktır. Felsefe alanında Charles Sanders Peirce (ABD) ‘pragmatizm’ini temellendirdiği How To Make Our Ideas Clear? (Düşüncelerimizi Nasıl Açık Kılabiliriz?) adlı kitabını yayımlar. Avusturyalı yahudi din filozofu ve yazar Martin

OKUMAK İÇİN TIKLA

Friedrich Nietzsche’nin 1873 – 1877 Yılları ve Dönemin Kültür Olayları

1873 – 1877 Nietzsche, dostları Alfred Brenner ve Paul Rée ile birlikte İtalya’ya geziye gider. Malwida von Meysenburg’un yanında Sorrento’da tatil yapar. Wagner ile olan bağları çözülmeye başlar. Unzeitgemaesse Betrachtungen (Çağa Aykırı Düşünceler) adlı kitabı içinde şu yapıtlarını yayımlar: David Strauss, der Bekenner und Schriftsteller (David Strauss, Dindar ve Yazar);

OKUMAK İÇİN TIKLA

Friedrich Nietzsche’nin 1871 – 1872 Yılları ve Dönemin Kültür Olayları

1871 – 1872 Nietzsche, ilk kitabı olan Müziğin Ruhundan Tragedyanın Doğuşu (Die Geburt der Tragödie aus dem Geiste der Musik) adlı yapıtını yayımlar. Yine bu yıllarda Amerikalı düşünür Emerson, Denemeler’ini; Mommsen, Roma Devlet Hukuku’nu yayımlarlar. İsviçre’de ilk kez olmak üzere Zürich Üniversitesi’nde tıp fakültesine kadın tıp öğrencisi kabul edilir. Brezilya’da

OKUMAK İÇİN TIKLA

Friedrich Nietzsche’nin 1868 – 1869 Yılları ve Dönemin Kültür Olayları

1868 – 1869 Nietzsche ilk kez Richard Wagner ve Liszt’in kızı Cosima ile karşılaşır, dost olur onlarla. İsviçre’deki Basel Üniversitesi’ne klasik filoloji (Yunanca) ekstraordinaryus profesörü olarak atanır. Quatre-Cantons gölü kıyısında bir eve yerleşir. Felsefe alanında Haeckel, Doğal Yaratma Tarihi adlı çalışmasını yayımlar. Sosyolog ve ekonomist Alfred Weber dünyaya gelir. Edward

OKUMAK İÇİN TIKLA

Friedrich Nietzsche’nin 1865 – 1866 Yılları ve Dönemin Kültür Olayları

1865 – 1866 Nietzsche, Leibzig Üniversitesi’nde çalışmalarını sürdürmektedir. Eski kitaplar satan bir kitapçıda tesadüfen Schopenhauer’in Die Welt als Wille und Vorstellung (İstenç ve Tasarım Olarak Dünya) adlı yapıtına rastlar ve filozofu okumaya başlar; yine bu sıralarda ünlü antikçağ filoloğu Erwin Rohde ile dostluk kurar. Toplum eleştiricisi ve anarşizmin kurucularından P.

OKUMAK İÇİN TIKLA