Okuyun ama yutmayın, çiğneyin.
Varlığın Kökenine Doğru Varlık sorusu, insan düşüncesinin en kadim ve en derin meselelerinden biridir. Parmenides, Spinoza ve Heidegger, bu soruya farklı çağlarda, farklı dillerde ve farklı zihinsel dünyalarda yanıt aramışlardır. Parmenides’in varlığın değişmezliği üzerine vurgusu, Spinoza’nın doğanın birliği ve Tanrı-doğa özdeşliği, Heidegger’in ise varlığın tarihsel ve insani bağlamda açığa çıkışı,
OKUMAK İÇİN TIKLASalvador Dalí’nin sürrealist eserleri, gerçeklik ile yanılsama arasındaki çizgiyi kasıtlı bir şekilde eritirken, insan bilincinin, algının ve varoluşun sınırlarını sorgular. Bu eserler, yalnızca görsel bir deneyim sunmaz; aynı zamanda izleyiciyi, varlığın doğası, zamanın akışkanlığı ve bilincin kırılganlığı üzerine düşünmeye zorlar. Martin Heidegger’in varlık sorusu, yani “Neden varlık var da hiçlik
OKUMAK İÇİN TIKLAHeidegger’in “varlık” ve “otantiklik” kavramları, bireyin dünyada kendi varoluşunu anlamlandırma çabasını merkeze alır. Gregor’un böceğe dönüşmesi, onun insan bedeninden koparak Dasein’in (varlık) otantik bir şekilde sorgulanmasına zorlanması olarak okunabilir. İnsan bedeni, toplumsal roller ve beklentilerle şekillenmiş bir kimlik taşırken, böcek bedeni bu kimliği tümüyle parçalar. Gregor, artık bir “seyahat eden
OKUMAK İÇİN TIKLAYusuf Atılgan’ın Anayurt Oteli adlı romanı, Zebercet’in iç dünyasında yankılanan varoluşsal sancılar üzerinden insanlık durumunu derinlemesine sorgular. Zebercet, bir otelin yalnız bekçisi olarak, hem kendi varoluşunu hem de çevresindeki dünyayı anlamlandırma çabasıyla boğuşur. Bu metin, Zebercet’in hikayesini Albert Camus’nün absürd felsefesi, Martin Heidegger’in varlık ve hiçlik kavramları, Friedrich Nietzsche’nin “Tanrı’nın
OKUMAK İÇİN TIKLAGöçmenlerin “vatan” arayışı ile mitolojik “kutsal toprak” kavramı, insanlığın en derin özlemlerini ve varoluşsal mücadelelerini birleştiren güçlü bir karşılaştırma sunar. Her iki kavram da, bir yuvaya, anlama ve aidiyete duyulan evrensel ihtiyacı yansıtırken, aynı zamanda bireylerin ve toplulukların tarih boyunca karşılaştığı zorlukları, umutları ve çelişkileri açığa vurur. Yersiz Yurtsuzluğun Evrensel
OKUMAK İÇİN TIKLAEnstitü’nün Varoluşsal İkilemi Ahmet Hamdi Tanpınar’ın Saatleri Ayarlama Enstitüsü, insanlığın ideal bir düzen arayışıyla bu arayışın kırılganlığı arasında salınan bir aynadır. Enstitü, yüzeyde zamanı düzenleme iddiasıyla modernitenin rasyonel hırsını temsil eder; ancak bu iddia, bürokratik bir karikatüre dönüşerek kendi anlamsızlığını ifşa eder. Ütopik bir düzen vaadi, Enstitü’nün kaotik ve absürt
OKUMAK İÇİN TIKLA1. Spinoza’nın Natura Naturans’ı ile Heidegger’in Dasein’ının Ontolojik KarşılaşmasıSpinoza’nın “Deus sive Natura” kavramsallaştırması, Natura naturans (doğuran doğa) ve Natura naturata (doğmuş doğa) ayrımında köklenir. Burada Tanrı, kendisini sürekli üreten ve dönüştüren bir dinamik olarak karşımıza çıkar. Heidegger’in “Varlık ve Zaman”da geliştirdiği Dasein analizi ise, bu panteist bütünlük içinde insanın ontolojik
OKUMAK İÇİN TIKLAVaroluşun Botanik KodlarıÇiçekler, biyolojik işlevlerinin ötesinde, insan zihninin ontolojik sorgulamalarına cevap veren sessiz filozoflardır. Heidegger’in “Dasein” kavramı çerçevesinde, çiçeklerin zamansal açılımları – tomurcuklanma, çiçeklenme ve solma – insanın “orada-olma” halinin bir mikrokozmosudur. Japon “mono no aware” estetiği, kiraz çiçeklerinin geçiciliğinde insanın kendi faniliğiyle yüzleşmesini sağlarken, Azteklerin savaş çiçeği (Cempoalxochitl), ölüm
OKUMAK İÇİN TIKLAByung-Chul Han’ın şeffaflık toplumu kavramı, modern dünyanın görünürlük, erişilebilirlik ve açıklık taleplerini merkeze alarak bireylerin, toplumların ve kurumların nasıl dönüştüğünü sorgular. Şeffaflık, yüzeyde güven, eşitlik ve özgürlük vaat ederken, derinlemesine incelendiğinde bireysel özerkliği, toplumsal bağları ve hatta varlığın anlamını tehdit eden bir yapı olarak ortaya çıkar. Güvenin İnşası ve Yıkımı
OKUMAK İÇİN TIKLASpinoza, Deleuze, Guattari ve Baker’ın düşünceleri, bireyin iç dünyasından toplumsal hareketlere uzanan bir çerçevede, insan varoluşunun karmaşık dinamiklerini anlamak için güçlü bir zemin sunar. Spinoza’nın “sevinç” ve “keder” etkilenimleri, bireyin yaşam gücüyle olan ilişkisini merkeze alırken, Deleuze ve Guattari’nin “arzu makineleri” ve “mikropolitika” kavramları, bu etkilenimlerin toplumsal ve politik alana
OKUMAK İÇİN TIKLA🌍 1. Bedenden Kopuş: Tanrıyı Ararken Toprağı Kaybetmek İnanç sadece Tanrı’ya değil, yaşama, bedene, doğaya ve başkasına duyulan bir bağdır.Dindarlık azalırken, yalnızca Tanrı figürü değil; ritüelle gelen bedensel düzen, toplumsal zaman, tekrarın sağaltıcılığı da dağılır. 👉 Bugün postmodern birey bedeniyle bağ kurmakta zorlanır çünkü bir ritüel dizgesi yoktur.Yoga’yı da, meditasyonu
OKUMAK İÇİN TIKLAKöklerin Sessiz Çığlığı Aidiyet arayışı, göçmen bireyde çoğu zaman nostaljinin kucaklayıcı ama yanıltıcı kollarında başlar. Nostalji, yalnızca geçmişe özlem değil, aynı zamanda yitirilmiş bir benliğin hayaletidir. Göçmen, anavatanın kokusunu, çocukluk sokaklarının sesini ya da bir bayram sofrasının sıcaklığını hatırlarken, bu anılar birer mitolojik anlatıya dönüşür. Kuramsal açıdan, Freud’un “yas ve
OKUMAK İÇİN TIKLAVarolma Çabasının Özü: Spinoza’nın Conatus Kavramı Spinoza’nın conatus kavramı, her varlığın kendi varlığını sürdürme ve güçlendirme yönündeki içsel dürtüsünü ifade eder. Bu, bir tür ontolojik itki; yaşamın kendisini koruma ve genişletme arzusudur. Conatus, bireyin yalnızca hayatta kalma mücadelesini değil, aynı zamanda kendi özünü gerçekleştirme çabasını da kapsar. Spinoza için bu,
OKUMAK İÇİN TIKLAFark ve Tekrarın Sinemadaki Yansıması Gilles Deleuze’ün “fark ve tekrar” kuramı, özünde varlığın sabit bir öze dayanmadığını, aksine sürekli bir oluş süreci içinde farklılaşarak tekrar ettiğini savunur. Bu, Baker’ın sinema ve imge analizlerinde, imgelerin statik anlamlar taşımadığı, her gösterimde yeni bir bağlamda farklılaştığı bir temel oluşturur. Sinema, Deleuze için, zamanın
OKUMAK İÇİN TIKLAMonizmin Tekil Düzlemi Spinoza’nın monist ontolojisi, varlığın tek bir tözde, Tanrı ya da Doğa’da birleştiğini savunur. Bu töz, sonsuz nitelikleriyle her şeyi kapsar; bireyler, nesneler, düşünceler, yalnızca bu tözün geçici ifadeleridir. Spinoza için gerçeklik, nedensel bir determinizmle işler; her şey, kendi doğasından zorunlu olarak akar. Bu, özgürlüğü bir yanılsama gibi
OKUMAK İÇİN TIKLATotaliter Rejim ve Fırlatılmışlık: Heidegger’in ‘fırlatılmışlık’ kavramı, ‘Dasein’’in (insanın varoluşsal varlığının) dünyaya belirli bir bağlamda, kendi seçimi olmaksızın “atılmış” olduğunu ifade eder. Winston Smith, Okyanusya’nın totaliter rejiminde, Parti’nin her düşünceyi, hareketi ve hatta geçmişi kontrol ettiği bir dünyada doğmuştur. Bu, onun ‘fırlatılmışlık’ durumunun politik bir tezahürüdür: Winston, özgürlüğün ve bireyselliğin
OKUMAK İÇİN TIKLAOblomov’un eylemsizliğini Heidegger’in varlık anlayışı, özellikle ölüm bilinci ve kaygı (Angst) kavramlarıyla birlikte düşünmek, onun pasifliğinin yüzeysel bir tembellikten değil, daha köklü bir ontolojik sarsıntıdan kaynaklandığını düşündürebilir. Oblomov’un pasifliği, belki de gündelik varoluşun sıradanlığına değil, varlığın çıplaklığına ve ölümün kaçınılmazlığına dair sezgisel bir karşılaşmayaverilen örtük bir tepki olabilir. Bu yaklaşımı şimdi adım adım, Heideggerci felsefeyle örerek inceleyelim. ⸻
OKUMAK İÇİN TIKLAAkademik çalışmalarım 1909-1910 kışında Freiburg Üniversitesinde teoloji ile başladı. Fakat teoloji çalışmasının ana yapıtı , her nasılsa müfredat programına dahil edilen felsefe için yine de yeterince zaman bıraktı. Böylece Husserl’in Logical Investigations’larının her iki cildi benim orada bulunduğum ilk sömestreden beri teoloji seminerinde masamın üzerinde durdu. Bu ciltler Üniversite kütüphanesine
OKUMAK İÇİN TIKLABu başlık, soru sormada üsteleyen bir düşünme girişimini gösteriyor. Sorular bir yanıta giden yollardır. Eğer yanıt verilebilirse, bu yanıt, tehlikeli bir- soruna ilişkin önerme niteliğindeki bir ifadeden değil, düşünmenin bir dönüşümünden ibaret olacaktır. Aşağıdaki metin daha geniş bir bağlama aittir. O, Varlık ve Zaman sorusunu daha esaslı bir tarzda şekillendirmek
OKUMAK İÇİN TIKLA“Sevgili Bayan Arendt! Hemen bu akşam size gelmeli ve kalbinize hitap etmeliyim.” 35 yaşındaki filozof, evli ve baba Martin Heidegger en önemli eseri Varlık ve Zaman üzerinde çalışırken 18 yaşındaki Yahudi öğrencisi Hannah Arendt’e 1925 yılında yazdığı ilk mektupta bu satırlarla seslenir. Felsefe tarihinin bu en ilgi çekici aşk ilişkisini
OKUMAK İÇİN TIKLA
