Fîdo, anı-günce tarzından çok, sözlü Kürt edebiyatının bir örneği. Küçük küçük hikâyelerden oluşmuş bir anı-günce tarzında bir kitap olarak karşımıza çıkan eserde hikâyelerin ortak kahramanı Fîdo?dur. Fîdo, hayali bir roman veya hikâye kahramanı değildir. O, yaşamın içinde olan ve yaşayan biridir. Fîdo, yoksul bir köylüdür. Çocukluğundan beri hep soru soran ve kolay ikna olmayan biridir. Asi bir ruha sahip olan Fîdo toplumun sorgusuzca benimsediği doğruları sorgulayan ve aklına yatmadıkça karşı çıkan biridir. İsyancıdır ve hiçbir zaman haksızlığa boyun eğmemiştir. Yaşadığı toplum içinde tabulara karşı gelmiştir.
Sözlü edebiyatın örneği
Rojin Zarg?ın Fîdo?sunu okuduğumuzda, kitap bize Kürtlerin sosyal yaşamı hakkında bir hayli bilgi veriyor. Fîdo, bir hikaye anlatıcısıdır aslında. Sözlü Kürt edebiyatının eşsiz bir örneğidir. Fîdo?yu okurken; yıllar önce 90 yıllık acı yaşamını geride bırakıp hakkın rahmetine giden Sevgili ninem Selvi?yi hatırladım. Uzun kış gecelerinde bize mesele anlatırdı. Kıtlığı, zorlukları, Dersim 38?i, kavgaları anlatırdı. O zamanlar, biz masal diye dinlerdik. Oysa şimdi dönüp baktığımda onun anlatımlarını neden yazıya dökmediğime hayıflanıyorum. İşte bu kitabı okurken, bizim geçmişimizin nelerle dolu olduğunu daha iyi anlıyorum.
Serhat Kürtçesi konuşuluyor
Kitap oldukça akıcı bir Kürtçe ile yazılmış. Serhat Kürtçesi yer yer kendini gösteriyor. Yazar Zarg, yazdığı önsözde de ?Ben Apê Fîdo?nun anlatımlarını olabildiğince değiştirmek istemedim. Ancak Kürtçe konuşma dili ile yazım dili arasındaki fark nedeniyle bazen değişiklikler yaptım. Neden değiştirmek istemedim? Çünkü Apê Fîdo?nun yaşamı orijinal haliyle insanlar bilsin istedim.? Sözlü anlatım olmasına rağmen betimlemeleri oldukça güzel yapmış. Buda gösteriyor ki Fîdo, sadece yaşamamış; Kürtçe anlatımının bütün inceliklerini de sergilemiştir.
Erdoğan Zamur
(23.12.2012, http://www.ozgur-gundem.com)
Tanıtım Yazısı
Di nav gele me dek gelek miroven zana, rengîn u fîlozof derketine. Gelen din jiyana zana u filozefen xwe nivisîne, mixabin en me bi devkî mane. Bi mirina wan re zanîn u serpehatiyen wan jî bi wan re dikevin gore. Herweha em ji zanîn, tecrube u mîrasen wan bepar diminin.
Eger Platon jiyan u filozafiye mamosteye xwe Sokrates nenivîsiya, gelo de îro haya kesî ji Sokrates hebuya? Pewîstiya me bi nivisîna jîyana gelek Fîdoyan heye.
Kitabın Künyesi
Fido,
Rojin Zarg,
Aram Yayınevi,
Kürtçe
Aralık 2012
144 sayfa
Rojin Zarg kimdir
1973 yılında Amed?in Licê ilçesine bağlı Fis köyünde dünyaya geldi. Ailesi ile birlikte 1996 yılında İzmir?e göç etti. 2009?da Amed?e döndü burda Kürt Enstitüsünde çalıştı. Kısa bir dönem W dergisinin sahibi ve sorumlu yazı işleri müdürlüğü yaptı. İnsan Hakları derneğinde yönetici olarak çalıştı. 12 folklorik hikâyeyi çocuk hikâyesi halinde yayına hazırladı. Fîdo, Zarg?ın basılan ilk kitabıdır.