Türkiye İktisat Tarihi (1908 – 2007) – Korkut Boratav

“Her şeyden önce belirtilmesi gereken nokta, kitabın dönemlemesinin, şimdiye kadar hiçbir eserde rastlanmadık ölçüde iktisadi kıstaslara dayanması ve dolayısıyla iktisat-siyaset diyalektiğinde, yazarın iktisada ağırlık veren görüşüyle fevkalade tutarlı olmasıdır. Değerli araştırmacı Korkut Boratav’ın kitabı, Türkiye ekonomisinin nereden geldiği ve nereye gittiği konusunda derin düşünmek isteyenlere bir rehber olarak önerilir ve üniversitede ders kitabı olarak okutulması beklenir.”
Mehmet Ali Kılıçbay

“Meslekten iktisatçı olmayan”lar hedeflenmişse de, iktisatçıların başucu kitabı olacak güçte, kalıcı bir yapıt. Tutarlı değerlendirmeler, nesnel nicel kıstaslar, dengeli iktisat-siyaset birlikteliği, duru, akıcı bir dil… Boratav’ın kitabı bugünü anlamak için son derece yararlı bir yapıt. Dünü bilmek, yarını görmek için Boratav’ın kitabı okunmalı… Bir daha okunmalı…”
Zafer Toprak

ÖNSÖZ
2003 Baskısına Önsöz
Bu kitabın bir önceki baskısı, 1987 yılında kaleme alınmıştı. Kitaptaki verilerin, bulguların ve çözümlemelerin büyük bölümü 1985 yılında son buluyordu.
2003 yılında çalışmayı gözden geçirirken, özgün metnin yapısını korudum; ancak içeriğinde değişiklikler yaptım. Bu değişikliklerin en önemlileri, bir önceki baskının 1980-1985 tarihlerini kapsayan sekizinci bölümünün yeniden kaleme alınarak 1988?i içerecek biçimde genişletilmesi ve 1989-2002 yıllarını kapsayan yeni bir bölümün eklenmesi oldu.
Bunların dışında, kitabın bütün bölümlerini yeni bastan gözden geçirdim; yer yer yeniden kaleme aldım; eklentiler yaptım. 1987?den bu yana Devlet İstatistik Enstitüsü, Cumhuriyetin ilk dönemlerine ait istatistiki verileri geliştirdi; geçmişi bugünle karşılaştırmayı kolaylaştırdı.
Ben, istatistiki ve nicel çözümlemeleri, özgün ve basılı belgelerden elle derleyen ve hesap makineleri ile kullanılır hale getiren bir iktisatçı kuşağındanım.
Bu kitabın bir önceki baskısı da, bu eziyetli çalışma tarzının izlerini taşır. Yeni koşullara ve olanaklara iyi-kötü uyum sağlayanlardan biri olduğum için, elinizdeki metnin nicel bulgularının önemli bir bölümü, basta T.C. Merkez Bankası olmak üzere, kamu kuruluşlarının web sayfalarındaki veri tabanlarının girdilerini içeriyor. Önceki baskının nicel bulguları bu sayede gözden geçirildi. Bu ?gözden geçirme? çabası, bir önceki metnin yorum ve sonuçları üzerinde radikal değişikliklere yol açmadı. On altı yıl önceki yaklaşımımı ve değerlendirmelerimi büyük ölçüde koruyorum.
Ancak, nicel bulgulardaki yenilikler ve son dönemlerde yapılmış yeni araştırmaların sonuçları, eski çözümlemeleri zenginleştirdi. Ayrıca, bu satırların yazıldığı tarihin sorunsalları, ister istemez geçmişe bakısı da etkiliyor.
Elinizdeki kitapta bu tür etkilerin izleri ile de karsılaşacaksınız.
Prof. Dr. Korkut Boratav
Ankara, Ağustos 2003

2008 Baskısına Önsöz
12. baskıyı, kitabın 9. bölümüne 2007 verilerini ekleyerek güncelleştirdim; yorum ve değerlendirmeleri de yeni gelişmeleri dikkate alarak gözden geçirdim.
10. bölümde de aynı doğrultuda, ancak daha sınırlı değişiklikler yapıldı.

Prof. Dr. Korkut Boratav
Ankara, Eylül 2008

Kitabın Künyesi
Türkiye İktisat Tarihi 1908 – 2007
Yazar: Korkut Boratav
Yayınevi: İmge Kitabevi Yayınları
Baskı Tarihi: Nisan 2010
232 sayfa

İÇİNDEKİLER
2008 Baskısına Önsöz… 7
Önsöz… 9
Giriş… 13
I. Devrim ve Savaş Yılları: 1908-1922… 19
II. Acık Ekonomi Koşullarında Yeniden İnşa: 1923-1929… 39
III. Korumacı – Devletçi Sanayileşme: 1930-1939…59
IV. Bir Kesinti – İkinci Dünya Savaşı: 1940-1945…81
V. Dünya Ekonomisiyle Farklı Bir Eklemlenme Denemesi: 1946-1953… 93
VI. Tıkanma ve Yeniden Uyum: 1954-1961…107
VII. İçe Donuk, Dışa Bağımlı Genişleme (1962-1976) ve Yeni Bunalım (1977-1979) …117
VIII. Sermayenin Karsı Saldırısı: 1980-1988 …145
IX. Uluslararası Finans Kapitalin Egemenliği: 1989-2007…171
X. Sonuç: Bazı Ana Çizgiler …207
Kaynaklar …227