Dil ve Beyin: Wernicke Alanı ve Afazi Üzerine Psikanalitik Yorumlar
Lacan’ın Gözünden Nöroloji: Simgesel Düzenin Biyolojik Temeli
Bu makale, nörolojik dil bozuklukları olan afazi ve dilin beyindeki temsili (özellikle Wernicke Alanı) üzerine, psikanalitik ve Lacancı bir perspektif sunarak, geleneksel biyolojik indirgemeciliği sorgulamaktadır.
I. Geleneksel Nöroloji ve Dilin Sınırlı Görünümü
Geleneksel nörobilim, dilin üretimini ve algılanmasını beynin belirli bölgelerine (Broca ve Wernicke alanları) lokalize ederek açıklar. Ancak bu yaklaşım, dilin psikanalitik ve simgesel boyutunu ihmal eder.
- Wernicke Alanı: Bu alan, konuşmanın anlaşılması ve yorumlanmasından sorumludur. Bu alandaki hasar, bireyin akıcı konuşabildiği, ancak içeriğin anlamsız olduğu veya başkalarının konuşmasını anlayamadığı Wernicke Afazisi’ne yol açar.
- İndirgemecilik: Afazi, sıklıkla sadece biyolojik bir arıza olarak görülür. Bu, dilin kültürel, toplumsal ve bilinçdışı boyutunun göz ardı edilmesi demektir.
II. Lacancı Psikanaliz ve Simgesel Düzen
Lacan, dilin ve psişenin yapısını incelerken, nörolojik bozukluklara farklı bir gözle bakar.
- Bilinçdışının Yapısı: Lacan için bilinçdışı, dil gibi yapılandırılmıştır. Dil (Lacan’ın Simgesel Düzen dediği şey), psişeyi şekillendiren temel matristir.
- Afazi ve Simgesel Kayıp: Afazi (özellikle Wernicke Afazisi), sadece beynin bir bölümünün fiziksel olarak hasar görmesi değil, bireyin Simgesel Düzenden (Dil ve Kültürel Anlamlar Dünyasından) kısmen dışlanması anlamına gelebilir. Birey, konuşabilir, ancak sözcükler toplumsal anlam yükünü kaybeder. Bu, bireyin sosyal kimliğinin ve gerçeklikle bağının (Lacan’ın Gerçek/The Real dediği şeye karşı kurulan simgesel perde) çatlamasıdır.
- İnsan Olmanın Temeli: Lacan, bireyin özne olmasının temel koşulunun dile girme olduğunu savunur. Afazi, bu özneleşme sürecinin biyolojik bir sekteye uğramasıdır.
III. Bütünleşik Yaklaşımın Çağrısı
nörolojik ve psikanalitik perspektiflerin birleştirilmesi gerektiğini savunur:
- Nöro-Psikanaliz: Nöroloji, dilin nasıl işlediğini gösterir (biyolojik yapı). Psikanaliz ise dilin ne anlama geldiğini ve bireyin psişesi üzerindeki psikolojik ve kültürel etkisini inceler.
- Bütünsel Tedavi: Afazinin tedavisi, sadece hasarlı beyin dokusunu onarmayı hedeflememeli (ki bu çoğu zaman mümkün değildir); aynı zamanda bireyin kaybettiği Simgesel Düzenle yeniden bağlantı kurmasına yardımcı olmalıdır. Bu, psikolojik destek ve ilişkisel terapi gerektirir.
