Kategori: Bilim

Neden tırnaklarımızı kemiririz? İşte bilimsel gerçekler…

Ellerinizin görünümünü mahveder, hijyenik olarak zararlıdır ve aşırıya kaçtığınızda canınız acır. Peki, neden hâlâ tırnak kemirmeye devam ederiz? Tırnaklarınızı kemirmeye bir başladınız mı bırakması çok zordur. Tırnak kemiren insanların diğerlerinden farkı nedir? İradeleri daha mı zayıftır? Daha mı sinirlidirler? Yoksa daha mı aç? Bunun psikolojik bir açıklaması var mı? Psikiyatristler

OKUMAK İÇİN TIKLA

Nostaljinin bize faydası var mı? işte bilimsel gerçekler…

Geçmiş yalnızca yabancı bir ülke değildir, hepimiz sürülmüşüzdür o ülkeden. Bütün sürgünler gibi oraya geri dönmeyi arzu ederiz. İşte bu özleme nostalji denir. İster bir fotoğraf, ister ilk öpücük ya da değer verdiğimiz bir eşya ile tetiklensin, nostalji belli bir yeri ya da zamanı hatırlatır. Hepimiz biliriz o duyguyu: yaşanıp

OKUMAK İÇİN TIKLA

Geçmişin ve geleceğin Rönesansı üzerine – Ulaş Koç

Kitap, bilimsel düşünme yönteminin kullanılması ve hayal kurulması için bir platform kurmuş. Gözünüz, zihniniz ve hayal gücünüzle sohbeti takip etmeye çalışmanız ilham verici bir deneyim oluyor. Tartışmayı yürüten kişilerden biri belki şu an idolünüz ya da okuyup ilham aldıktan sonra olacak, kim bilir… Kimimiz rüyalarında, kimimiz de fantastik filmlerde/dizilerde şöyle

OKUMAK İÇİN TIKLA

Uzay çöpleri ‘lazer ışınlarıyla temizlenecek’

Dünya’nın yörüngesi, büyük bir hızla ilerleyen yüz binlerce nesneyle dolu. Çarpışma yaşanması halinde bu nesnelerin çoğu, felakete neden olabilecek bir kazayı ateşleyebilir ve Dünya’nın telekomünikasyon ağlarındaki yörünge uzay çöplüğüne dönüşebilir. Avustralya’da uzay araştırmalarında öncü şirket Electro Optic Systems (EOS), yaklaşık 38 bin km yükseklikteki bu potansiyel ölümcül enkazları tespit etmek

OKUMAK İÇİN TIKLA

Psikolojide doğaüstü diye bir şey var mı?

21. yüzyılda neden hala birçok insan doğaüstü olaylara inanıyor? Batıl inançlara sahip olmamızın altında yatan makul nedenler var mı? Son dönemlerde ABD’de yapılan bir araştırma, Amerikalıların dörtte üçünün doğaüstü olaylara inandığını, her beş kişiden birinin ise hayalet gördüğünü iddia ettiğini ortaya koydu. Geçmişte de keskin zekâya sahip bazı ünlülerin kendilerini

OKUMAK İÇİN TIKLA

Vardiyalı çalışma beyninizi yaşlandırıyor, zihinsel becerileri köreltiyor

Bilim adamları uyarıyor: Vardiyalı çalışma düzeni zamanından önce beyni yaşlandırabilir ve zihinsel becerileri köreltebilir. Bir iş sağlığı dergisinde yayımlanan araştırmaya göre, on yıllık vardiyalı çalışma kişinin beynini en az altı yıl yaşlandırabiliyor. Araştırmada “asosyal çalışma saatleri” olarak da adlandırılan vardiyalı çalışma düzeninin bunama, uyku bozukluğu ve başka birçok hastalığa sebep

OKUMAK İÇİN TIKLA

Bir gün öncesinden sınav hazırlığı neden işe yaramaz?

Kendi beynimizi tanıdığımızı sanırız; ama iş hafızaya gelince araştırmalar tersini gösteriyor. Bulgular birçoğumuzun öğrendiğimiz şeyin hafızamızda yer etmesini engelleyen bir yöntem izlediğimizi gösteriyor. Neyse ki bu araştırma en iyi öğrenme şeklini de ortaya koyuyor. Hepimiz hayatta zor bir sınavla karşılaşmışızdır mutlaka. İster okulda sınav olsun, ister üniversite finali ya da

OKUMAK İÇİN TIKLA

Bir komedyenin kaleminden bilim

Komedi ciddi bir iştir, bilim de öyle. İngiliz komedyen Ben Miller, iki ciddi işi bir araya getiriyor. Ben Miller İngiltere’de tanınmış bir komedyen. BBC’de 1997-2001 yılları arasında yayınlanan “Amstrong & Miller” adlı skeç şovunun yıldızı. Miller eğitim hayatındaki keskin dönüşü doktora yaparken yaşıyor. Üstelik bu kararı Katı Hâl Fiziği alanında

OKUMAK İÇİN TIKLA

Patatesle dünyayı aydınlatmak

Patatesinizi nasıl seversiniz? Haşlanmış, kızarmış, ezme… Bazıları ise patatesin ışık saçanını tercih ediyor. Kudüs İbrani Üniversitesi’nde araştırmacı Haim Rabinowitch ve arkadaşları birkaç yıldır patatesten elektrik üretme projesi üzerinde çalışıyor. Patatese basit bir metal düzenek ve ampul takarak elektrikten yoksun köyleri bu yolla aydınlatmayı hedefliyorlar. Rabinowitch, bir tek patatesin bir odayı

OKUMAK İÇİN TIKLA

Düzenden Düzensizliğe Giden Upuzun Yolculuk

Entropi (düzensizlik) oldukça ilginç bir konudur. Düzensizlik, sistemlerde daima artmak zorundadır. Bu, Evren’in yasasıdır. Yani bundan birkaç katrilyon sene sonra, buradaki makalemizde izah ettiğimiz tüm basamaklardan geçildikten sonra, düzensizlik o kadar artacak ki, Evren içerisinde iş yapabilir durumda (“kullanılabilir”) enerji kalmayacak. Ancak şu anda durum bu değil. Entropi adım adım

OKUMAK İÇİN TIKLA

Göz muayenesiyle Alzheimer’ın erken teşhisi mümkün mü?

İskoçya’daki Dundee Üniversitesi’nde bir grup araştırmacı göz muayenesiyle Alzheimer hastalığının erken teşhisinin mümkün olup olmadığı üzerine çalışma yapacak. Bilgisayar bölümünden bir ekibin Edinburg Üniversitesi’nden araştırmacılarla birlikte 2015 Nisan’ında başlayıp üç yıl süreyle yürüteceği çalışmaya 1,1 milyon sterlin ayrıldı. Bazı veriler, gözdeki kan damarlarında meydana gelen değişikliklerin, beyin kanaması, kalp ve

OKUMAK İÇİN TIKLA

Yeni Bir Toplumcu Tıp kitabı – Akif Akalın

Toplumcu Tıp literatürümüz zenginleşiyor. Bu kez zenginliğimize Deniz Akgün, Notabene yayınlarından çıkan Kapitalizm Hasta Eder başlıklı kitabıyla katıldı. Kendisiyle yapılan bir söyleşide “toplumcu tıp Türkiye’de mümkün mü?” sorusunu, “bunun aksi mümkün mü?” sorusuyla yanıtlayan Akgün, “[y]aygınlaşan toplum sağlığı sorunlarına çözüm bulunabilmesi için toplumcu tıp uygulamalarına hareket alanı sağlanması zorunludur” diyor.

OKUMAK İÇİN TIKLA

Dışkınızı Ne Kadar İyi Tanıyorsunuz?

Her ne kadar görmezden gelmek için elimizden geleni ardımıza koyuyor olsak da, dışkımız vazgeçilmez ve sistemlerimizin düzgün çalışabilmesi içim müthiş kıymetli bir parçamız. Ancak onu ne kadar iyi tanıyoruz? Renginin, dokusunun, yapısının ne anlama geldiğini ne kadar biliyoruz? Dışkımızın sağlığımız ve tükettiklerimizle ilgili çok önemli bilgiler verdiğini biliyor muyuz? Yüz

OKUMAK İÇİN TIKLA

Bilim Hakkında Konuşmadan Önce Düşünün…

Bu mini-makale derlememizde okuyacaklarınız, tarih içerisinde önemli şahısların bilimin o günkü konumu ve geleceğiyle ilgili bazı sözlerini içermektedir. Bu sözleri dikkatle okumanızı tavsiye ederiz. Günümüzdeki ünlü simaların ağızlarından çıkanlara ne kadar benzer olduğunu görmeye şaşıracaksınız. Böylece, televizyonlarda saatlerce boy gösterip, bilimden söz eden kimselerin ayaklarının yere ne kadar bastığını, tarihtekilerden

OKUMAK İÇİN TIKLA

Aslında o kadar da akıllı değilsiniz

Gazeteci ve bir blog yazarı olan David McRaney nörobilimden ve psikolojik araştırmalardan faydalanarak, reklamcıların, medyanın ve politikacıların kışkırttığı gibi insanın sınırsız bir varlık olmadığını, gündelik hayatın içinden çarpıcı örneklerle irdeliyor. Günümüz insanı, gelişen teknoloji ve tüketim toplumunun etkisiyle içi boş bir sınırsızlık duygusuna kapıldığı için kaygılarla kuşatılmış bir hayat sürmek

OKUMAK İÇİN TIKLA

Kaos (Kaosun Kutsal Kitabı) – James Gleick

Kaos her yerde karşımıza çıkar. Sigara dumanı bir takım düzensiz helezonlar çizerek yükselir. Musluktan akan su önce düzenli aralıklarla düşerken bir süre sonra düzeni bozulur. Havanın davranışında, otoyolda birbiri peşi sıra giden arabalarda, borsada ve aklınıza gelebilecek her türlü çoklu sistemlerde kaos ortaya çıkar. Çin’de bir kelebeğin kanat çırpışı Atlantik

OKUMAK İÇİN TIKLA

Neden, Hangi, Nasıl, Matematik? (Öğretenler ve Öğrenenler İçin) – Ahmet Doğan

‘Matematik Yaramazdır’ kitabının yazarı matematik öğretmeni Ahmet Doğan, kendi deneyimlerinden yola çıkarak, matematik öğretmenin ve öğrenmenin inceliklerini ve hazzını ele alıyor. Tüm öğretmenlerin el kitabı olabilecek bu eserin çerçevesini şöyle çiziyor Ahmet Doğan: “Branş öğretmeni olarak ortaokul ve lisede matematik öğretmenliğine başladığım zaman matematik öğretmenin zorluğunu daha yoğun yaşadım. Giderek

OKUMAK İÇİN TIKLA

Bilimi bilim yapanlar: Galileo, Newton, Faraday, Darwin, Pasteur, Mendeley, Marie Curie, Einstein, Freud…

Galileo, Newton, Faraday, Darwin, Pasteur, Mendeley, Marie Curie, Einstein, Freud… Öncü 43 ismin çalışmalarıyla tematik bir bilim tarihi: Bilim İnsanları- Bir Keşif Destanı. Dorothy Crowfoot Hodgkin adını pek çok kişi duymamıştır. İtiraf edeyim Bilim İnsanları-Bir Keşif Destanı’nı okuyana kadar ben de bihaberdim kendisinden. Yapı Kredi Yayınları’ndan çıkan kitap Andrew Robinson’un

OKUMAK İÇİN TIKLA

TÜBİTAK’ın beğenmediği proje, dünya birincisi oldu

Hazırladığı fizik projesiyle TÜBİTAK yarışmasına katılan ancak dereceye giremeyen lise öğrencisi, katıldığı “First Step to Nobel Prize in Physics” yarışmasında dünya birincisi oldu. İstanbul’da özel bir lisede okuyan 12. sınıf öğrencisi İlayda Şamlıgil’in TÜBİTAK yarışmasında dereceye giremeyen projesi, “First Step to Nobel Prize in Physics” (Nobel Fizik Ödülü’ne Doğru İlk

OKUMAK İÇİN TIKLA

Bilim Tarihi – John Gribbin

Bilim Tarihi dünyayı algılayışımızı değiştiren insanların ve onların içerisinde yaşadıkları altüst oluş dönemlerinin büyüleyici öyküsüdür. Düşünceleri yüzünden Engizisyonda yargılanan Galileo’dan rakiplerini tarih kitaplarından silen Newton’a; keşfettiği ve adını verdiği element yüzünden ölen Marie Curie’den geçmişte buzul çağının yaşandığını kanıtlamak için meslektaşlarını bir dağın tepesine çıkartan Louis Agassiz’e dek herkesi bu

OKUMAK İÇİN TIKLA