Okuyun, ama yutmayın, çiğneyin.
Erasmus, Deliliğe Övgü (Moriae Encomium) adlı eserini 1509 yılında yazmaya başlamış ve 1511’de yayımlamıştır. Bu eser, dönemin toplumsal ve dini koşullarına yönelik keskin bir hiciv olarak ortaya çıkmıştır. Erasmus’un esin kaynaklarını anlamak için 16. yüzyıl başlarının Avrupa’sındaki konteksti incelemek gerekir. Toplumsal Koşullar Dini Koşullar Eserin Tonu ve Amacı Erasmus, bu
OKUMAK İÇİN TIKLAErasmus’un “Deliliğe Övgü” (Moriae Encomium) adlı eseri, 16. yüzyılda yazılmış hicivli bir metindir ve bu eserde Erasmus, dönemin toplumsal, siyasi ve dini kurumlarını eleştirir. Özellikle din adamları ve dini uygulamalar, Erasmus’un eleştirilerinin merkezindedir. Erasmus, bu eleştirilerini “Delilik” (Stultitia) adlı alegorik bir karakterin ağzından yapar, bu da esere ironik ve keskin
OKUMAK İÇİN TIKLAKendinden nefret eden biri bir başkasını sevebilir mi? Böyle biri kendiyle kavgalı olan başka biriyle uyum içinde olabilir mi? Kendine eziyet çektirip yine kendi kendine çok- bilmişlik taslayan böyle bir insan başka birine huzur verebilir mi? Bu sorulara olumlu yanıt veren varsa, o budalanın dik âlâsıdır. Ancak: Bana kapıyı gösteren
OKUMAK İÇİN TIKLAKendinden nefret eden biri bir başkasını sevebilir mi? Böyle biri kendiyle kavgalı olan başka biriyle uyum içinde olabilir mi? Kendine eziyet çektirip yine kendi kendine çok- bilmişlik taslayan böyle bir insan başka birine huzur verebilir mi? Bu sorulara olumlu yanıt veren varsa, o budalanın dik âlâsıdır. Ancak: Bana kapıyı gösteren
OKUMAK İÇİN TIKLAİnsanı oluşturan şey akla sahip olmasıdır. Ağaçlar ve vahşi hayvanlar kendiliğinden büyür ama inanın bana insan şekillendirilir.
OKUMAK İÇİN TIKLAinkara kalkışmayalım; bir zamanlar yüzyılının en parlak ve en büyük ününün taşıyıcısı olan Ratterdamlı Erasmus’un bugün neredeyse sadece adı var. Artık unutulmuş uluslarüstü bir dilde, hümanist Latince’de kaleme alınmış sayısız eserleri, el değmeksizin kitaplıklarda uyumakta; bir zamanlar ünü dünyayı tutan bu eserlerin içinden sesini zamanımızda da duyurabileni hemen hemen yok gibi. Erasmus’un kişiliği ise, güç anlaşılırlığı ve türlü
OKUMAK İÇİN TIKLAErasmus’un eserleri, Zweig’ın deyişiyle, “Deliliğe Övgü”nün dışında, neredeyse tamamen unutulmuş ve geniş çevreler için Rotterdamlı Erasmus, tarih okumuş olanların bilmesi gerekli bir ad olmanın ötesinde bir anlam taşımamaktaydı. Bugün dünya edebiyatında özellikle biyografi türünün eşsiz ustası olarak tanınan Stefan Zweig, “Rotterdamlı Erasmus: Zaferi ve Trajedisi”ni kaleme aldığında, yani 1934 yılında,
OKUMAK İÇİN TIKLADeliliğe Övgü’nün yazarı Erasmus’un bu ölümsüz eseri, insanın masumiyetinin ve acımasızlığının en güzel ortaya konduğu yapıtların başında gelir. İnsanı anlamak için evrensel bir kılavuz niteliğinde adeta…
OKUMAK İÇİN TIKLAGünümüzde, Rönesansla birlikte ortaya çıkan hümanizm akımının yaratıcılarından ve en büyük temsilcilerinden biri olarak bilinen Rot-terdamlı Erasmus, 1465 yılında Hollanda’nın Rotterdam kentinde doğdu. Bugünkü ortaöğrenimi karşılayan bir öğrenim döneminin ardından Augustin tarikatına girerek rahip oldu. Ancak hiçbir zaman geleneksel anlamda bir rahip olarak etkinlik gösteremedi; kendim daha çok bilime adamak istediği gerekçesiyle, dini makamlardan “cüppe
OKUMAK İÇİN TIKLAStefan Zweig?ın birbirinden değerli yapıtları arasında Rotterdam?lı Erasmus?un Zaferi ve Trajedisi’ni okuyorum. İnsanlığı incelemenin en uygun yolu, insanı incelemektir? diyen Pope?un dediği gibi Stefan Zweig da biyografilerini yazdığı kişilerin yaşamlarındaki iniş ve çıkışları, yaşamlarını adadıkları ilkeleri irdelemiştir. Kişilerinin çıplak gerçeğine; dostunun, babasının, annesinin günlüğünü okuduğunu hissedecek değin yakın kılmıştır okuyucuyu.
OKUMAK İÇİN TIKLA?Arı gibi çalışkan bir bilim adamı, özgür düşünceli bir din bilimcisi, sert bir eleştirmen, yumuşak bir öğretici, biraz kuru dizelere kaçan biraz şair, billur gibi anlatıma sahip bir mektup yazıcısı, hem de acımasız satirik yazıların yazarı, hem de insanoğlunu insan kılan tüm yüceliklerin savunucusu bir havaridir? diyordu Stefan Zweig, Erasmus’un
OKUMAK İÇİN TIKLA“Deliliğe Övgü (özgün adıyla: Morias enkomion seu laus stultitiae), Desiderius Erasmus ? un canlılığını, geçerliliğini ve çekiciliğini günümüze kadar değişmeden koruyabilmiş tek yapıtıdır. Bu küçük kitabın taslağını 1509 yazında, İtalya?dan İngiltere?ye yaptığı yolculuk sırasında çıkaran Erasmus, yazma işini İngiltere?de, dostu Thomas More?un evine vardıktan kısa bir süre sonra gerçekleştirdi; kitabı
OKUMAK İÇİN TIKLA
