Kategori: Frantz Fanon

Sömürgecilik Sonrası Kimlik Çatışmaları: Okonkwo ve Saleem Sinai Üzerinden Fanon’un Özne Teorisi

Kimlik ve Sömürgecilik Arasındaki Gerilim Frantz Fanon’un sömürgecilik sonrası özne teorisi, bireyin kimlik inşasını sömürgeci tahakkümün travmatik etkileri üzerinden ele alır. Fanon’a göre, sömürgeleştirilen birey, kendi kültürel değerleriyle sömürgecinin dayattığı yabancı değerler arasında bir ikilik yaşar; bu da özneleşmeyi karmaşık bir süreç haline getirir. Chinua Achebe’nin Parçalanma romanındaki Okonkwo ve

OKUMAK İÇİN TIKLA

Özgürlüğün ve İnsanlığın Eşiğinde

Mark Twain’in Huckleberry Finn’in Maceraları adlı eserinde Huck’ın Jim’e yardım etme kararı, yalnızca bir hikâyenin dönüm noktası değil, aynı zamanda insanlık, ahlak, toplumsal yapı ve bireysel vicdan arasındaki karmaşık bir çatışmanın kristalleştiği bir an olarak belirir. Bu karar, Frantz Fanon’un Siyah Deri, Beyaz Maskeler eserinde ele aldığı ırksal kimlik, ötekileştirme

OKUMAK İÇİN TIKLA

Varoluşun Çatışmaları: Fanon, Sartre, Bukowski ve Şiddetin Üç Yüzü

Frantz Fanon, Jean-Paul Sartre ve Charles Bukowski’nin eserleri, insan varoluşunun sınırlarında gezinen farklı isyan biçimlerini ele alır. Her biri, bireyin ya da topluluğun özgürlük arayışını, kendi bağlamlarında ve yöntemleriyle sorgular. Sartre, kaygı (angoisse) üzerinden bireyin varoluşsal boşluğunu ve özgürlüğün ağırlığını merkeze alırken; Fanon, sömürgecilik karşıtı mücadelede şiddeti bir kurtuluş aracı

OKUMAK İÇİN TIKLA

Lanetlenmişlik, Absürt ve Dışlanmışlık Üzerine Bir İnceleme

Varoluşun Kıyısında: Fanon’un Lanetlenmişliği Frantz Fanon’un “lanetlenmiş” olma hali, yalnızca bireysel bir durum değil, aynı zamanda sömürgecilik ve ırksal baskının tarihsel ağırlığı altında ezilen bir topluluğun kolektif yazgısıdır. Fanon, Yeryüzünün Lanetlileri eserinde, sömürgeleştirilmiş bireyin kendi benliğini inşa etme sürecinde karşılaştığı derin yabancılaşmayı betimler. Bu lanet, yalnızca fiziksel bir baskı değil,

OKUMAK İÇİN TIKLA

Baskının Karşısında Üç Yakarış: Fanon, Sartre, Bukowski

Baskı, insan varoluşunun en karmaşık sınavlarından biridir. Frantz Fanon’un “şiddetin arkeolojisi”, Jean-Paul Sartre’ın “özgürlük sorumluluğu” ve Charles Bukowski’nin “pislik altında kalan şiir” anlayışı, bu sınav karşısında farklı yollar çizer. Her biri, insanın zulme karşı duruşunu, kendi dilinde ve duruşunda yeniden tanımlar. Fanon, sömürgecilikle yüzleşen bir toplumun öfkesini kazır; Sartre, bireyin

OKUMAK İÇİN TIKLA

Güç, Özgürlük ve İnsanlık: Proudhon, Machiavelli ve Fanon Üzerine Bir İnceleme

Ortaklaşa İdealin Kırılganlığı Proudhon’un anarşist federasyon modeli, insan topluluklarını hiyerarşisiz, karşılıklı yardımlaşma ve özerklik üzerine kurulu bir düzenle yeniden hayal eder. Bu model, merkezi otoritenin reddine dayanır; bireylerin ve toplulukların özgür iradeleriyle, gönüllü iş birliğiyle bir araya geldiği bir sistem önerir. Ancak bu ideal, Machiavelli’nin “Prens”inde betimlenen güç stratejilerinin soğuk,

OKUMAK İÇİN TIKLA

Şiddet, Karşılıklılık ve Erdem: Fanon, Proudhon ve Machiavelli Üzerine Bir İnceleme

Frantz Fanon’un dekolonyal şiddet teorisi, Pierre-Joseph Proudhon’un karşılıklılık ilkesi ve Niccolò Machiavelli’nin virtù kavramı, insan topluluklarının özgürlük, adalet ve güç arayışında kesişen ama aynı zamanda çatışan yollar sunar. Fanon’un sömürgecilik karşıtı mücadelesi, Proudhon’un işbirliğine dayalı toplumsal düzeni ve Machiavelli’nin pragmatik liderlik anlayışı, modern dünyanın etik, toplumsal ve tarihsel sorularına yanıt

OKUMAK İÇİN TIKLA

Yabancılaşmaya Karşı Özgürlük – Nejdet Evren

Arzu etmek/istemek çeşitli nedenlere dayalı olabilir. Biyolojik nedenler ile sosyolojik nedenler arasında kapanmaz bir fark vardır. Her ikisinin de ortak noktası ise, varlığına ihtiyaç duyulan bir eksikliğin hissiyatıdır. Bu nedenle arzu edilen/istenen şey her daim eksikliği duyumsanan/hissedilen varlıktır. Eksikliğin kendine dair hissin bağlandığı arzu ise her ikisinden farklı olarak yoksunluk/doyamama

OKUMAK İÇİN TIKLA

Siyah ve Beyaz – Nejdet Evren

“Konuşmak demek, bir kültürü özümlemek, bir uygarlığın yükünü dilinin ucunda taşıyabilmek demektir her şeyden önce.” (1) Bir dil, bir insan sözü boşuna söylenmemiştir. Günümüze kadar kaç yüz uygarlığın dili yok olmuş ve yok edilmeye yüz tutan kaç dil mevcuttur? Kolonyalist Avrupa’nın İngiliz dil ve edebiyatı neredeyse dünya dili haline gelmiş

OKUMAK İÇİN TIKLA

Siyah Deri, Beyaz Maskeler – Frantz Fanon

“Bir Çinhintli kendine özgü bir kültür keşfettiği için ayaklanmamıştır. ‘Yalnızca’ birçok bakımdan artık soluk alamadığı için ayaklanmıştır,” diyen Frantz Fanon’un Siyah Deri, Beyaz Maskeler’i ABD’deki Kara Panterler ve Üçüncü Dünyadaki bağımsızlık mücadeleleri gibi siyasi hareketlere ilham kaynağı olmuş, aynı zamanda sömürgecilik ve ırkçılıkla bağlantılı kimlik sorunlarının tartışılmasına öncülük etmiş kitaplardan

OKUMAK İÇİN TIKLA

Fanon ve Ezilenlerin Şiddeti – Soner Torlak

“İnsani değerlerin algılanma süreci üzerinde, olmak kuşağının önünde ya da altında bir ‘olmamak’ ya da ‘yokluk’ kuşağı var; son derece kısır, son derece kıraç ve yavan bir bölge burası; bütünüyle çıplak ve böyle olduğu için de sahici bir dirilişin, katıksız bir var olmanın mümkün olduğu sarp bir yamaç. Çoğu hallerde

OKUMAK İÇİN TIKLA

Siyah Deri Beyaz Maske – Frantz Fanon

1925’te Fransız sömürgelerinden biri olan, Karayipler’in Martinik adasında doğan ve 18 yaşında Nazilere karşı savaşmak üzere Fransız ordusuna katılan Fanon; yabancılaşma, sömürgecilik ve sömürgeciliğin psikolojisi üzerine yazılarıyla “ezilenlerin ve ötekileştirilenlerin sesi olmuş, Fransız ordusunda yer aldığı yıllar içinde “beyaz adam”ın ırkçılığıyla bire bir karşı karşıya kalmıştır. Cezayir’in Fransa’ya karşı verdiği

OKUMAK İÇİN TIKLA