Okuyun ama yutmayın, çiğneyin.
J.M. Barrie’nin Peter Pan adlı eseri, masum bir çocukluk hikâyesinden çok daha karmaşık bir anlatı sunar. Kayıp Çocuklar, Neverland’in büyülü dünyasında özgürce dolaşan, yetişkin otoritesinden bağımsız bir topluluk gibi görünse de, bu karakterler sömürgeci zihniyetin kurbanları olarak okunabilir. Bu makale, Kayıp Çocuklar’ın durumunu, sömürgecilikle olan bağlarını ve bu bağlamda ortaya
OKUMAK İÇİN TIKLALacan’ın büyük öteki kavramı, bireyin kimlik oluşumunda dışsal bir otorite ya da sembolik düzen olarak tanımlanır. Dijital çağda bu kavram, sanal ağların, algoritmaların ve veri ekosistemlerinin etkisiyle yeniden şekillenmektedir. Bu metin, büyük öteki kavramının dijital mitolojilerdeki dönüşümünü çok katmanlı bir yaklaşımla ele almaktadır. İnsan-makine etkileşiminden sanal kimliklere, dilin dönüşümünden toplumsal
OKUMAK İÇİN TIKLAMezopotamya mitleri, insanlığın doğayla olan karmaşık ve çok katmanlı ilişkisini, nehirlerin bereketi ve fırtınaların yıkıcı gücü üzerinden derinlemesine işler. Bu anlatılar, Dicle ve Fırat nehirlerinin şekillendirdiği bir coğrafyada, insanın doğaya hem hayranlık duyduğunu hem de onun karşısında kırılgan olduğunu gösterir. Mitler, doğanın tanrısal bir kudret olarak tasvir edildiği, insanın ise
OKUMAK İÇİN TIKLAÇatışmanın Kökenleri Toplum ve birey arasındaki gerilim, insan topluluklarının oluşumundan bu yana var olan bir olgudur. Dahrendorf’un çatışma teorisi, bu gerilimi toplumsal yapının temel bir özelliği olarak tanımlar. Ona göre, toplum, güç ve otorite farklılıkları üzerine kuruludur; bu farklılıklar, bireyler ve gruplar arasında sürekli bir mücadele doğurur. Çatışma, bireyin toplumsal
OKUMAK İÇİN TIKLAMichel Foucault’nun tarihsel a priori kavramı, bilginin ve hakikatin tarihsel bağlamda nasıl oluştuğunu anlamak için güçlü bir çerçeve sunar. Bu kavram, mitolojik iktidar söylemlerinin, bireylerin düşünce dünyasını ve toplumsal pratiklerini düzenleyen normlar, inançlar ve ritüeller aracılığıyla nasıl işlediğini çözümlemek için kullanılabilir. Aşağıdaki metin, bu kavramın mitolojik anlatılarla kesişimini çok yönlü
OKUMAK İÇİN TIKLAAntik Bilgelik ve Pythia’nın RolüDelphi, Antik Yunan’da Apollon tapınağında yer alan kutsal bir merkezdi ve Pythia, tanrının sesi olarak kabul edilirdi. Pythia’nın kehanetleri, genellikle muğlak ve çok anlamlı ifadelerle doluydu. Bu muğlaklık, kehanetlerin evrensel bir doğruluğa sahipmiş gibi algılanmasını sağlarken, aynı zamanda yorumlayanların öznel bakış açılarına bağımlıydı. Örneğin, Lidya kralı
OKUMAK İÇİN TIKLAPandora’nın kutusu, Yunan mitolojisinin en güçlü sembollerinden biri olarak, insan doğasının merakla felaket arasındaki karmaşık ilişkisini derinlemesine yansıtır. Bu mit, insanlığın bilgi arayışı, sınırları zorlama dürtüsü ve bu eylemlerin öngörülemez sonuçları üzerine evrensel bir anlatı sunar. Mitolojik hikâye, Pandora’nın yasak bir kutuyu açması ve dünyaya kötülüklerin yayılmasıyla, insanlığın hem yaratıcı
OKUMAK İÇİN TIKLA1. Korkunun Arketipsel Temsili ve İnsan Bilinci Medusa, Yunan mitolojisinde korkunun somutlaşmış bir biçimidir; bakışlarıyla taşlaştıran bu varlık, insan bilincinin derinlerinde yatan kaçınılmaz korkuları temsil eder. İnsanlar, tarih boyunca bilinmeyenden, kontrol edilemeyenden ve kendi içsel zayıflıklarından korkmuştur. Medusa’nın yılan saçları, kaotik ve öngörülemez doğanın bir yansımasıdır; bu, insanlığın doğa ve
OKUMAK İÇİN TIKLAGerçekliğin İnşasında Maya ve Teknolojik İllüzyon Budizm’deki “Maya” kavramı, gerçekliğin bir illüzyon olduğunu ve duyularla algılanan dünyanın mutlak hakikat olmadığını öne sürer. Bu kavram, evrenin geçici ve yanıltıcı doğasını vurgular; birey, bu illüzyonu fark ederek aydınlanmaya ulaşabilir. Sanal gerçeklik (VR) ve deepfake teknolojileri, modern çağda benzer bir yanılsama yaratır. VR,
OKUMAK İÇİN TIKLADeğer hakkında tartışmalı da olabilecek şeyler yazdım. Toplum denilen şeyin var oluşunun temeline yerleştirmeye kalkıştığım bu kavram dışında bir başka önemli olgu daha var. Tıpkı değer gibi toplumsal hayatımızın her anını kaplayan ve en az onun kadar önemli bir şey bu. Toplum geliştikçe geliştiği ve bugünkü haline geldiği kabul edilen
OKUMAK İÇİN TIKLAFilozofların edebiyat üstüne düşünmeleri her zaman ufuk açıcı ve heyecan verici olmuştur. İyi bir edebiyat okuru olduğunu bildiğimiz, kitaplarında kullandığı kıvrak dil hemen fark edilen Foucault, yeni yayımlanan bu konuşma metinlerinde 1960’larda kafasını en çok meşgul eden meselelerden üçünü ele alıyor: dil, delilik ve edebiyat. Birinci konuşmada deliliğin dil ve
OKUMAK İÇİN TIKLADil/1 Çokuluslu şirketler böyle adlandırılır, çünkü aynı zamanda pek çok ülkede faaliyet gösterirler, ama zenginliği, politik, askeri ve kültürel gücü, bilimsel bilgiyi ve yüksek teknolojiyi tekelleştiren az sayıda birkaç ülkeye aittir. En büyük on çokuluslu şirketin şu andaki ederi yüz ülkenin gelirine eşdeğerdir. Gelişmekte olan ülkeler, başkalarının gelişmeleri nedeniyle topal
OKUMAK İÇİN TIKLAHayvanlar birbiriyle, bazen de bizimle iletişim halindedir. Ama insanla hayvan arasındaki bütün benzerlik bundan ibarettir. Alex 31 yaşında beklenmedik bir şekilde ölmeden önce son sözleri şu olmuştu: “Kendine iyi bak. Yarın görüşürüz. Seni seviyorum.” Bunların duygusal cümleler olduğu kesin; ama onları daha etkili kılan şey Afrika’dan gelen bir gri papağanın
OKUMAK İÇİN TIKLAYurtdışında hayalinizdeki bir işe başvurmak istiyorsunuz. Ama bir sorun var. Yabancı dil bilmeniz gerekiyor. Siz ise bilmiyorsunuz ve fazla zamanınız da yok. İmkansızmış gibi gelebilir ama dil uzmanlarına göre, birkaç hafta içinde bir dilde basit iletişim kurmayı, birkaç ayda ise o dili ayrıntılı bir şekilde öğrenmeyi başarabilirsiniz. O dilde edebiyat
OKUMAK İÇİN TIKLAİki buçuk milyon yıl önce Afrika savanlarında yaşayan atalarımız avladıkları hayvanları parçalamak ve etlerini kemiklerinden ayırmak için kırılıp yontulmuş taş aletler kullanıyordu. 700.000 yıl boyunca bütün kıtaya yayılan bu kasaplık teknolojisi, Berkeley’deki Kaliforniya, İngiltere’deki Liverpool ve St. Andrews Üniversitelerinin ortak araştırmalarının gösterdiği kadarıyla, insanın evrimsel gelişiminde temel güçlerden birisi olmuş.
OKUMAK İÇİN TIKLABir önceki yazımda, Türkiye’nin bir diller mozaiği olduğunu yazmış; çok dillik, bir zenginlik olduğunu belirtmiştim. Ama ne yazık ki, Türkiye’de, bu anlam ve önem, pekiyi kavranılmamış; “anadilde eğitim hakkı”, tabiri caizse, herkese “nasip” olmamıştır. Yasak/yasaklar sürüyor. Yıllardır sürdürülen, ?resmi ideoloji – resmi dil? gibi, nihilist (inkârcı) ve asimilasyoncu mantık, hâlâ
OKUMAK İÇİN TIKLATürkiye bir diller mozaiğidir. Resmi dil Türkçe dışında, Anadolu’da Kürtçe, Arapça, ve daha bir sürü dil konuşulmaktadır. Ama, tüm bu dil zenginliğine karşılık, Türkiye’de ne yazıkki ki, “dil”, “anadil”, “ikili dilli” veya “birden fazla dilli” olmanın önemi üzerine pek fazla durulmamış, bu alanda ciddi denecek pedagojik çalışmalar yapılmamıştır. Üzücüdür. Oysa
OKUMAK İÇİN TIKLAAras Yayıncılık’tan çıkan kitap; Ermeni kültürel, toplumsal ve siyasal yaşantısıyla ilgili yaptığı tarih çalışmalarıyla tanınan ünlü tarihçi Anahide Ter Minassian’ın, farklı yer ve zamanlarda yayımlanmış altı makalesini bir araya getiriyor. Ermeni Kültürü ve Modernleşme adını taşıyan bu derleme, Osmanlı Ermeni toplumunun modernleşme sürecinde yaşadığı mücadele, direniş ve dönüşümleri, bunların kültürel
OKUMAK İÇİN TIKLA
