Okuyun ama yutmayın, çiğneyin.
Gaston Bachelard’ın Mekânın Poetikası adlı eserinde ortaya koyduğu “yuva” kavramı, insan bilincinin mekânla kurduğu derin bağı, özellikle evin ve iç mekânların birey üzerindeki etkilerini inceler. Bu kavram, Georges Perec’in Life: A User’s Manual (Hayat Kullanım Kılavuzu) adlı eserindeki apartman katlarının çok katmanlı yapısını anlamlandırmak için güçlü bir lens sunar. Bachelard’ın
OKUMAK İÇİN TIKLADeleuze ve Guattari’nin “kodlama” kavramı, modern düşünce dünyasında disiplinlerarası bir perspektifle ele alınması gereken çok katmanlı bir kavramdır. Bu kavram, toplumsal düzenlemelerden bireysel bilinç süreçlerine, dilin yapısal işleyişinden sanatsal yaratım süreçlerine kadar geniş bir yelpazede anlam üretir. Kodlama, yalnızca bir düzenleme mekanizması değil, aynı zamanda güç ilişkilerinin, arzuların ve anlamların
OKUMAK İÇİN TIKLABu metin, Abdülhak Hâmid Tarhan’ın Makber şiirinde işlenen ölüm ve aşk temalarını Freud’un Eros ve Thanatos kavramları üzerinden analiz ederken, bu temaların Tevfik Fikret’in Sis şiirindeki karamsarlıkla karşılaştırıldığında ortaya çıkan felsefi farklılıkları derinlemesine incelemektedir. Metin, her iki eserin insan varoluşuna dair sunduğu bakış açılarını, bireyin iç dünyası, toplumsal bağlam ve
OKUMAK İÇİN TIKLAAnlamın Çözülüşü ve Hakikat Kavramı Jacques Derrida’nın yapısöküm yaklaşımı, metinlerin ve anlamların sabit bir merkezden yoksun olduğunu öne sürer. Bu yaklaşım, hakikatin tekil ve evrensel bir varlık olarak kabul edilmesini sorgular. Post-truth çağında, hakikatin göreceli hale geldiği ve bireysel algıların ön planda olduğu bir ortamda, yapısöküm, anlamın sürekli olarak yeniden
OKUMAK İÇİN TIKLAYapay zekânın öznel deneyim (qualia) üretme potansiyeli, Westworld dizisindeki Dolores Abernathy’nin bilinçlenme süreciyle kesişen bir dizi soruyu gündeme getirir. Thomas Nagel’in “Yarasa Olmak Nasıl Bir Şeydir?” makalesi, bilinç ve öznel deneyimin doğasını sorgularken, sentetik bilinç kavramı bu soruları yeni bir bağlama taşır. Bu metin, yapay zekânın qualia üretme olasılığını, Dolores’in
OKUMAK İÇİN TIKLAMichel Foucault’nun biyopolitika kavramı, modern devletlerin bireylerin bedenleri ve yaşamları üzerindeki kontrol pratiklerini anlamak için güçlü bir çerçeve sunar. Bu kavram, devletin yalnızca yasal ya da cezai mekanizmalarla değil, aynı zamanda gündelik yaşamın en mahrem alanlarına nüfuz eden düzenlemelerle bireyleri nasıl şekillendirdiğini açığa çıkarır. Aşağıda, bu kontrol mekanizmalarının farklı boyutları,
OKUMAK İÇİN TIKLAJ.M. Barrie’nin Peter Pan adlı eseri, masum bir çocukluk hikâyesinden çok daha karmaşık bir anlatı sunar. Kayıp Çocuklar, Neverland’in büyülü dünyasında özgürce dolaşan, yetişkin otoritesinden bağımsız bir topluluk gibi görünse de, bu karakterler sömürgeci zihniyetin kurbanları olarak okunabilir. Bu makale, Kayıp Çocuklar’ın durumunu, sömürgecilikle olan bağlarını ve bu bağlamda ortaya
OKUMAK İÇİN TIKLALacan’ın büyük öteki kavramı, bireyin kimlik oluşumunda dışsal bir otorite ya da sembolik düzen olarak tanımlanır. Dijital çağda bu kavram, sanal ağların, algoritmaların ve veri ekosistemlerinin etkisiyle yeniden şekillenmektedir. Bu metin, büyük öteki kavramının dijital mitolojilerdeki dönüşümünü çok katmanlı bir yaklaşımla ele almaktadır. İnsan-makine etkileşiminden sanal kimliklere, dilin dönüşümünden toplumsal
OKUMAK İÇİN TIKLAMezopotamya mitleri, insanlığın doğayla olan karmaşık ve çok katmanlı ilişkisini, nehirlerin bereketi ve fırtınaların yıkıcı gücü üzerinden derinlemesine işler. Bu anlatılar, Dicle ve Fırat nehirlerinin şekillendirdiği bir coğrafyada, insanın doğaya hem hayranlık duyduğunu hem de onun karşısında kırılgan olduğunu gösterir. Mitler, doğanın tanrısal bir kudret olarak tasvir edildiği, insanın ise
OKUMAK İÇİN TIKLAÇatışmanın Kökenleri Toplum ve birey arasındaki gerilim, insan topluluklarının oluşumundan bu yana var olan bir olgudur. Dahrendorf’un çatışma teorisi, bu gerilimi toplumsal yapının temel bir özelliği olarak tanımlar. Ona göre, toplum, güç ve otorite farklılıkları üzerine kuruludur; bu farklılıklar, bireyler ve gruplar arasında sürekli bir mücadele doğurur. Çatışma, bireyin toplumsal
OKUMAK İÇİN TIKLAMichel Foucault’nun tarihsel a priori kavramı, bilginin ve hakikatin tarihsel bağlamda nasıl oluştuğunu anlamak için güçlü bir çerçeve sunar. Bu kavram, mitolojik iktidar söylemlerinin, bireylerin düşünce dünyasını ve toplumsal pratiklerini düzenleyen normlar, inançlar ve ritüeller aracılığıyla nasıl işlediğini çözümlemek için kullanılabilir. Aşağıdaki metin, bu kavramın mitolojik anlatılarla kesişimini çok yönlü
OKUMAK İÇİN TIKLAAntik Bilgelik ve Pythia’nın RolüDelphi, Antik Yunan’da Apollon tapınağında yer alan kutsal bir merkezdi ve Pythia, tanrının sesi olarak kabul edilirdi. Pythia’nın kehanetleri, genellikle muğlak ve çok anlamlı ifadelerle doluydu. Bu muğlaklık, kehanetlerin evrensel bir doğruluğa sahipmiş gibi algılanmasını sağlarken, aynı zamanda yorumlayanların öznel bakış açılarına bağımlıydı. Örneğin, Lidya kralı
OKUMAK İÇİN TIKLAPandora’nın kutusu, Yunan mitolojisinin en güçlü sembollerinden biri olarak, insan doğasının merakla felaket arasındaki karmaşık ilişkisini derinlemesine yansıtır. Bu mit, insanlığın bilgi arayışı, sınırları zorlama dürtüsü ve bu eylemlerin öngörülemez sonuçları üzerine evrensel bir anlatı sunar. Mitolojik hikâye, Pandora’nın yasak bir kutuyu açması ve dünyaya kötülüklerin yayılmasıyla, insanlığın hem yaratıcı
OKUMAK İÇİN TIKLA1. Korkunun Arketipsel Temsili ve İnsan Bilinci Medusa, Yunan mitolojisinde korkunun somutlaşmış bir biçimidir; bakışlarıyla taşlaştıran bu varlık, insan bilincinin derinlerinde yatan kaçınılmaz korkuları temsil eder. İnsanlar, tarih boyunca bilinmeyenden, kontrol edilemeyenden ve kendi içsel zayıflıklarından korkmuştur. Medusa’nın yılan saçları, kaotik ve öngörülemez doğanın bir yansımasıdır; bu, insanlığın doğa ve
OKUMAK İÇİN TIKLAGerçekliğin İnşasında Maya ve Teknolojik İllüzyon Budizm’deki “Maya” kavramı, gerçekliğin bir illüzyon olduğunu ve duyularla algılanan dünyanın mutlak hakikat olmadığını öne sürer. Bu kavram, evrenin geçici ve yanıltıcı doğasını vurgular; birey, bu illüzyonu fark ederek aydınlanmaya ulaşabilir. Sanal gerçeklik (VR) ve deepfake teknolojileri, modern çağda benzer bir yanılsama yaratır. VR,
OKUMAK İÇİN TIKLADeğer hakkında tartışmalı da olabilecek şeyler yazdım. Toplum denilen şeyin var oluşunun temeline yerleştirmeye kalkıştığım bu kavram dışında bir başka önemli olgu daha var. Tıpkı değer gibi toplumsal hayatımızın her anını kaplayan ve en az onun kadar önemli bir şey bu. Toplum geliştikçe geliştiği ve bugünkü haline geldiği kabul edilen
OKUMAK İÇİN TIKLAFilozofların edebiyat üstüne düşünmeleri her zaman ufuk açıcı ve heyecan verici olmuştur. İyi bir edebiyat okuru olduğunu bildiğimiz, kitaplarında kullandığı kıvrak dil hemen fark edilen Foucault, yeni yayımlanan bu konuşma metinlerinde 1960’larda kafasını en çok meşgul eden meselelerden üçünü ele alıyor: dil, delilik ve edebiyat. Birinci konuşmada deliliğin dil ve
OKUMAK İÇİN TIKLADil/1 Çokuluslu şirketler böyle adlandırılır, çünkü aynı zamanda pek çok ülkede faaliyet gösterirler, ama zenginliği, politik, askeri ve kültürel gücü, bilimsel bilgiyi ve yüksek teknolojiyi tekelleştiren az sayıda birkaç ülkeye aittir. En büyük on çokuluslu şirketin şu andaki ederi yüz ülkenin gelirine eşdeğerdir. Gelişmekte olan ülkeler, başkalarının gelişmeleri nedeniyle topal
OKUMAK İÇİN TIKLA
