Etiket: Temel Demirer

Zamanın Ruhu (AKP, Muhafazakarlık, Milliyetçilik) – Sibel Özbudun, Temel Demirer

Bu kitapta yer alan yazılar, Türkiye’nin 2000’li yıllarda yöneldiği yeni dönem(ec)e değginler. Neo-liberal ekonomik politikaların, Türkiye burjuvazisinin yükselen fraksiyonu, Anadolu’nun [iktisaden liberal, kültürel açıdan muhafazakâr] kaplanları ve onların temsilcisi AKP eliyle pervasızca ve frensizce, iktisadî ve toplumsal yaşamın bütün alanlarını kapsayacak tarzda yaygınlaştırıldığı bir dönem. Bu yazılar, AKP iktidarının aynı

OKUMAK İÇİN TIKLA

Resmi İdeoloji, Devlet, Milliyetçilik (Türküm, Doğruyum, Çalışkanım mı Dediniz?) – Temel Demirer

Dünyanın bu bölgesinde yaşayan halklar çok acı çektiler; hâlâ da çekiyorlar. Kimlikleri, insanlık onurları, emeklerinin ürünleri, yaşam tarzları, kültürleri, dilleri ve sıkça da yaşam hakları inkâr edildi. Gerek gayrimüslim (Rum, Ermeni, Yahudi, Süryani) ve Müslüman yerliler (Araplar, Kürtler), gerekse Müslüman göçmenlerin (Çerkesler, Gürcüler, Arnavutlar, Pomaklar) kültürleri, dilleri ve kültürleri hoyratça

OKUMAK İÇİN TIKLA

Kapitalizmin Ekolojik Sorunları – Temel Demirer

“Kapitalizmin suçları; işkenceden, sömürüden, insanların işsiz ve umutsuz bir yaşama mahkûm edilmesinden, aşağılanmasından, ulusların baskı altında tutulmasından ve hatta soykırımdan ibaret değil, ekolojik suç da var! Bu suç hayat(ımız)a kasteden, bütün insanlığa karşı işlenen bir cinayettir. Örneğin kapitalizm insan(lık)ı kısırlaştırır! Bilmiyor olamazsınız! Erkeklerdeki ortalama sperm sayısı 120 milyondan 15 milyona

OKUMAK İÇİN TIKLA

“Eylül Kokusu” ve Adil Okay – Temel Demirer

?Kaç Kişi Kaldık?? sorusu ile post- modernizmden malûl ?yenik ruh hâline?, ?Hayır? diyen Adil Okay, yaşadığı tarihin umutlarını bizimle paylaşırken, Can Babanın yolunda, İbni Haldun?un uyarısını unutmamacasına ilerliyor… Okay?ın ?uzun yürüyüşu?nde ?düş kırıklıkları?, ?yenilgi?, ?aşk?, ?sürgün? ve ?yitirilenler?; ya da başkaldıran insana ait her şey var! Ama yılgınlık, vazgeçiş, tövbe

OKUMAK İÇİN TIKLA

Kuşatmayı Yarmak: Eğitim, Bilim ve Aydınlar – Sibel Özbudun, Temel Demirer

Hayır; neo-liberal yıkım karşısında “paralı eğitim”i savunmadık; bunu “sol” adına savunanların karşısına “açık mektup”larımız ve itirazımızla dikildik… “Türk(iye) eğitim(sizliğ)i”yle, sonuna kadar kavgalı olduk… Dünyayı değiştirme bilinci vermeyen eğitim, “eğitim” olarak anılmayı hak etmezken; eğitim süreci de toplumun değişimine ayak uydurarak değişmek/ değiştirmek zorundadır. Ve nihayet kanımızca öğretmek, iki kere öğrenmek

OKUMAK İÇİN TIKLA

Şiir ve Şair Üstüne Düşünceler[1] – Temel Demirer

?İşte yine bahar geldi. Yeryüzüne şiirler söyleyen bir çocuk gibi.?[2] Hem kendisi, hem de başkaları olabilmek gibi benzersiz bir ayrıcalığa sahip olan şair, ?Dilin simyageridir,? Melih Cevdet Anday?ın deyişiyle? Sonra da Turgenyev?e göre, ?Şiir, ilâhların dilidir.? Cervantes?e göre, ?Şiir, yalnızlığın dostudur.? Montaigne için ise, ?Büyük şiir düşüncelerimizi doyurmaz, allak bullak

OKUMAK İÇİN TIKLA

Sanat(çı) Olarak Resmin (ve Ressamın) Soru(n)ları[*] – Temel Demirer

?İnsan yüzünü kim daha doğru görür: Fotoğrafçı mı, ayna mı, yoksa ressam mı??[1] Sanat asla yalnızca ?sanat? değildir. Biryerlere tutsak olup, kolunu, yakasını/paçasını kaptıran sanat özgür değildir. Evet, ?gücün? önünde secdeye kapanıp, aklını/ eylemini/ sorumluluğunu terk edenlerin, egemenin dayattığı ?Köle/Efendi? oyununu bozması mümkün değildir.

OKUMAK İÇİN TIKLA

Satıl(amay)ıp, Alına(maya)n Sanat (ile Sanatçı)[*] Temel Demirer

?Ey insan! Sanat yalnız senindir.?[1] Adına ?sanat? denen çok şey ile bu alışveriş konusunun ?sanatçı?larının üzerinde bir fiyat etiketi var? Alıp, satabilirsiniz; paranız kadar ?özgür?sünüz! Ya alınıp-satılanlar! Fiyat etiketlerinden ne kadar ?bağımsız?lar? Sanat, bu/ ve böyle olabilir mi? Eğer Bertolt Brecht gibi, ?İnsanlık yara almışsa sanat yoktur artık. Güzel sözcükleri

OKUMAK İÇİN TIKLA

Sanat: Hayat, İnsan ve Devrim[1] – Temel Demirer

?Eğer sanat yararsızsa, hayat da öyledir.?[2] ?Sanat hayata değil, izleyiciye ayna tutar.?[3] ?Hayat bir oyundur, hayat sanattır.?[4] Net bir formülle ifade edersek: ?Sanat = Hayat + İnsan + Devrim? ya da bunların toplamının ötesindeki sonsuzluktur? * * * * * Oysa, bugünde? Özcan Yaman?ın, ?Sanat, bir yatırım aracı hâline geldi,? dediği bir dünyada?

OKUMAK İÇİN TIKLA

Sanat Ticari Değil, İnsanîdir[*] – Temel Demirer

?Sanat, ekmek peşinde koşarsa alçalır.?[1] Paul Gauguin?in, ?Sanat ya intihâldir ya da devrim?; Albert Camus?nün, ?Sanat gerçeğe karşı çıkabilir ama gerçekten kaçamaz,? diye betimlediği konuda; ?Sanatın en yüce amacı, insanî formlar göstermektir, olabildiğince duyusal anlamlı ve olabildiğince güzel,? notunu düşer W. Goethe de? Bu uğurda ?Ne?yi ve daha çok da

OKUMAK İÇİN TIKLA

Dik Duran Aykırı İnsan(lar)[*] – Temel Demirer

?Artık yapar gibi yapmak değil, gerçekten yapmak söz konusu.?[1] Horatius?un, ?In vitium ducit culpae fuga/ Kusur korkusuyla suç işliyoruz,? sözleriyle betimlenen tiranlık koşullarında, dik duran aykırı insan(lık)ın, yeniden ve bir kez daha en büyük gereksinimimiz olduğu kanısındayım. Evet, evet dik duran aykırı insan(lık)a muhtacız yine; hem de ?Ben gidince hüzünler

OKUMAK İÇİN TIKLA

Şiir(ler) ve Şair(leri) Burada, Ya Siz?[*] – Temel Demirer

?Gümüştür ozanın sözü, susması altın değildir.?[1] ?Yakın yıllara dek devlet şiiri tehlikeli bulur, yargılar, şairleri cezalandırmak, sindirmek için çaba gösterirdi. Günümüzde ise bu tavrından uzaklaşmış görünüyor. Bu süre içinde ne değişti? Şairler artık ?uslu? şiirler mi yazıyor? Rahatsız eden, ?suç işleyen? şiire ne oldu?? Baştan söyleyeyim, en güzel yanıtı Memet

OKUMAK İÇİN TIKLA

Edebiyat Deyince Anımsanan(lar) – Temel Demirer

“İnsan yalnız sözle insandır ve yalnız sözle bağlanırız birbirimize.”[1] “Dünya nasıl yazdığınıza değil, ne yazdığınıza bakar.” [2] “Edebiyat” deyince; Orhan Veli Kanık’ın, “Zamanla anlıyor insan dünyayı”; John B. Buckstone’un, “Zaman tutsaklar için yaratılmıştır”; Goethe’nin, “Anlayamadığımız şeyler bizim olamaz”; Ferit Edgü’nün, “Önemli olan öğrenmek değil, anlamak”; Dostoyevski’nin, “Çabuk anlaşılan şeyler uzun

OKUMAK İÇİN TIKLA

Kurt Kapanı / Türkiye’de Faşizm – Rıdvan Turan

Faşizm bir rejimdir; iktisadi bir arka planı, iktisadi ve siyasal gerekçeleri vardır. En az bunlar kadar önemli olan bir başka şey de faşizmin sosyolojik niteliğidir. Kısaca bu kitapta ele alınan ve tartışılan sosyolojik arka plan ve birey tipolojisi, hem faşizm olgusunu daha iyi kavramamızı sağlayacak, hem de şimdiye dek yapılagelen

OKUMAK İÇİN TIKLA

Kirlenmeyen Şiirin Şairi: Özdemir Asaf[*] – Temel Demirer

?Sanatlar, sanatların en büyüğü olan yaşama sanatına katkıda bulunmalıdırlar.?[1] Şiir ve şair üzerine yazmak, daha önce çokça ifade ettiğim gibi, zor bir iş? Kolay mı? Hakkında Turgenyev?in, ?Şiir, ilahların dilidir?; Victor Hugo?nun, ?Şiir, öyle bir orkestradır ki bütün doğanın ve insanların sesini yansıtır?; Andre Breton ile Paul Eluard?ın, ?Şiirdeki düşünce,

OKUMAK İÇİN TIKLA

Tiyatro -Elbette!- Politiktir?[*] – Temel Demirer

?Her sahne kendi içindedir.?[1] ?Sanat?ın (ve tüm disiplinlerinin) sanat olmaktan çıkarıldığı bir kesitten geçerken; biliyoruz ki, devasa bir yabancılaşmanın kollarındaki insan(lık)a, şimdilerde her zamankinden daha fazla ?sanat?a ihanet etmemiş bir sanat gerekiyor. Gerçekten de Çehov?un, ?Hiçbir şey istemeyen, hiçbir şey ummayan ve hiçbir şeyden korkmayan sanatçı olamaz,? diye betimlediği yaratıcılık

OKUMAK İÇİN TIKLA

Başkaldıran Sanat İçin (Örnekler)[*] – Temel Demirer

?Başkalarına vermeden sahip olamayacağınız tek şey hürriyettir.?[1] Kavafis?in, ?Bineceğin gemi yok, çıkacağın yol yok./ Ömrünü nasıl tükettiysen burada, bu köşecikte,/ Öyle tükettin demektir bütün yeryüzünde de,?[2] dizelerindeki uyarı elbette herkes içindir; ama en çok da sanatçılar için? Hem de Theo Angelopoulos, ?Şiir, inanç ve hayal eksik artık hayatımızda. İnancımız yok,

OKUMAK İÇİN TIKLA

Liberalizm – Muhafazakârlık Kıskacında Kadın / Sibel Özbudun – Cahide Sarı – Temel Demirer

“Kadın Sorunu” denilen şeyin aslında/ esasında, bir erkek sorununa, ataerkilliğin sınıflı-sömürücü işbölümüne mündemiç olduğunu hâlâ bilmeyen var mı? Varsa ne yazık… Evet, ataerkillik, küreselleşme, neo-liberal vahşet, yani sürdürülemez kapitalizm kadar muhafazakârlığın ve gerici-gelenekselliğin kıskacındaki kadın(lar) yerkürenin çifte sömürüsüne maruz bırakılan “dünyanın (gerçek) lanetlileri” kategorisini oluşturuyorlar… Sibel Özbudun, Cahide Sarı, Temel

OKUMAK İÇİN TIKLA

Harold Pinter Hakkında… Temel Demirer

“Ataların ocağına sahip olmak, asla onların küllerini korumak değil; ateşi yakmaktır.”1 Ondan söz ederken, Abraham Lincoln’un, “Doğmamış yarın ve ölü dün…” formülasyonundaki bugün ile sınırlanırız… O hülyalı-acılı bir somutun insani ve yazarıdır… Onun için gerçek daima devrimcidir… Bu nedenle O; “Yanlışlıklar denizine gömüldüğü hâlde, umutla bekleyebilen insan ne talihlidir,” diyen

OKUMAK İÇİN TIKLA