Okuyun ama yutmayın, çiğneyin.
Yaygın bir inanç vardır: Beyin hücrelerimiz zamanla ölürler. Son bilimsel araştırmalar durumun böyle olmadığını gösteriyor. Herkes ara sıra belleği ve aklıyla ilgili şüpheler duyar, özellikle elli yaşını geçenler. İnsan beyni gerilemeye çok daha önceden başlar, ancak korkulacak kadar vahim bir durum yoktur. Hatta yaşlı beyinler genç beyinlere oranla strese karşı
OKUMAK İÇİN TIKLAZaman kaybının en yoğun hissedildiği anlardan biri trafikte araç içinde bekleme anıdır. Texas A&M Üniversitesi’nin Ulaşım Enstitüsü tarafından yapılan bir araştırma, ABD’de şoförlerin yılda 38 saatini araç içinde bekleyerek geçirdiğini ortaya koydu. İngiltere’de ise bu rakam 50 saati buluyor. Trafiğiyle ünlü Paris, Roma, Los Angeles, Tokyo ve Şangay’da ise durum
OKUMAK İÇİN TIKLAZaman algısı oldukça öznel bir kavram olmakla birlikte, içinde bulunulan duruma göre değişebilir; örneğin bir şeyi beklerken ya da bir şeyin teslim tarihi yaklaşırken, zamanın hızlı veya yavaş geçtiği hissine kapılınabilir. Depresyon hastalarının da zaman kavramını sağlıklı bireylerden daha farklı tecrübe ettikleri tespit edildi.
OKUMAK İÇİN TIKLATürkiye’de matematik, fizik, kimya ve biyoloji gibi temel bilimlere olan ilginin azaldığı ve üniversitelerde bu bölümlerin öğrenci bulamadığı için kapanmayla yüz yüze bırakıldığı bir süreçte “en doğru yol gösterici bilim”e yönelmeye çağrı yapan kitaplardan biri Étienne Klein’in “Dünyayı Değiştiren Fizik Devrimi ve Yedi Büyük Fizikçi adlı yapıtı.
OKUMAK İÇİN TIKLAMenopoz, hayvanlar arasında tümüyle tuhaf bir “durum”dur. İnsan dışında sadece dişi balinaların 2 türü, üretkenlik sürecinden daha uzun yaşar. Dişi katil balinalar 12-40 yaş arasında doğum yapabilirler, ancak ömürleri 90 yıldan fazla olabilmektedir. Karşılaştırıldığında erkeklerin ömrü nadiren 50 yılı geçmektedir.
OKUMAK İÇİN TIKLABelli bir hatırayı defalarca akla getirmenin, diğer benzer hatıraların silinmesine yol açabildiği bildirildi. Nörologlar, beyin tarama teknikleriyle gerçekleştirdikleri gözlemlerde, beynin içinde aynı sözcüğün çağrıştırdığı iki görsel hatıranın, kendilerine özgü izlerini saptadı.
OKUMAK İÇİN TIKLALa Fontaine yüzünden yıllardır, insanlar ağustos böceğine meğer büyük haksızlık yapmış. La Fontaine’nin hikayesine göre, karınca tüm yaz çalışıp yiyecek biriktirirken, ağustos böceği şarkı söyleyip, yan gelip yatar. Karınca ile de dalga geçer. Ancak kış gelip kapıya dayanınca yiyecek için karıncaya muhtaç olur.
OKUMAK İÇİN TIKLAPatatesinizi nasıl seversiniz? Haşlanmış, kızarmış, ezme… Bazıları ise patatesin ışık saçanını tercih ediyor. Kudüs İbrani Üniversitesi’nde araştırmacı Haim Rabinowitch ve arkadaşları birkaç yıldır patatesten elektrik üretme projesi üzerinde çalışıyor. Patatese basit bir metal düzenek ve ampul takarak elektrikten yoksun köyleri bu yolla aydınlatmayı hedefliyorlar. Rabinowitch, bir tek patatesin bir odayı
OKUMAK İÇİN TIKLAIllinois Üniversitesi’nden bir araştırma grubu, Çin’deki meslektaşları ile birlikte Dünya’nın çekirdeğinin, farklı yönlere sıralanmış kristallerden meydana gelen ayrı bir iç çekirdek içerdiğini buldu. Deprem okuma teknolojilerindeki yeni uygulamalar sayesinde, Illinois Üniversitesi’nden bir araştırma grubu Çin’deki Nanjing Üniversitesi’ndeki meslektaşları ile birlikte, gezegenimizin çekirdeğinin kendine ait ayrı bir iç çekirdeğe sahip olduğunu
OKUMAK İÇİN TIKLAYıldızlardan gezegenlere evrende görebildiğimiz her şey madde temellidir. Peki başlangıçtaki madde ve anti-maddenin eşit olduğu evrenden şimdiki madde baskın evren nasıl oluştu? Simetri kırılmasının ardında yatan mekanizma nedir? Bilimciler uzun yıllardır bu problem üzerinde uğraşmaktadır.
OKUMAK İÇİN TIKLAGökbilimciler eski bir kara delik tespit ettiler. Bu kara delik öylesine büyük ve aydınlık ki, erken evren anlayışımıza meydan okuyor. Bu süper kütleli kara deliğin oluşturduğu yıldızsı gökcismi evrenin doğumundan sadece 900 milyon yıl sonra oluşmasına rağmen Güneş’ten 420 trilyon kat daha fazla ışıklı. Bu da onu eski evrende karşılaşılan
OKUMAK İÇİN TIKLAİnsan beyninin yetişkinlik döneminde de yeni sinir hücreleri üretmeye devam ettiğinin keşfedilmesi, sinirbilimi alanında büyük bir dogmayı değiştirdi. Ancak, bu sinir hücrelerinin davranışsal ve kavramsal açıdan rolü hâlâ tam bilinmemekte. Cell Press dergisinde yayımlanan makalede, Princeton Üniversitesi’nden uzmanlar bu kapsamda geniş bir araştırma yaparak, beynin “hipokampüs” adlı öğrenme ve hafızada
OKUMAK İÇİN TIKLABu bir gerçek: Kadınlar bilgisayar bilimleri, mühendislik ve matematik alanlarında oldukça az temsil ediliyor. Fakat kadınları diğer alanlara yönelten nedenler muğlak. Yüksek öğretim kurumları, dünyanın pek çok ülkesinde kapılarını kadın ve azınlıklar için eşitlikçi fırsatlara açmış durumda. Peki, ortadaki eşitsizliğin temel noktası, kız öğrencileri doğa bilimleri ve matematiğe yönlendirmede orta
OKUMAK İÇİN TIKLAGazeteci Filiz Yavuz, uzun bir uğraşın ardından Türkiye’de nükleer konusunda ender sayılabilecek bir kaynak oluşturdu. Beni Akkuyu’larda Merdivensiz Bıraktın, elli yıldan fazla süren nükleer serüveni özetliyor. Yüzlerce belge ve makaleyi analiz ediyor. Uzmanların görüşlerine yer veriyor. Neden nükleer santrale karşı olmamız gerektiğini gerekçeleriyle sıralıyor. İşte bazıları…
OKUMAK İÇİN TIKLABeynimizi kullanarak bulmaca çözerken ya da okurken kontrolün bizde olduğunu sanırız; ama yeni bir deney birçok şeyin bilinçaltımızda olup bittiğini gösteriyor. Kendi aklımızı, zihnimizi, beynimizi tanıyormuşuz gibi bir yanlış algı var. Günlük hayatımızın basit işlerini yerine getirirken, yürürken, konuşurken aklımızdan geçen düşünceler vardır. “Bugün ne yesem?” diye sorarız kendimize örneğin.
OKUMAK İÇİN TIKLAKöpekler kendi kuyruklarını kovalarken çok da zeki görünmeyebilir, ama birçok konuda çok akıllı hayvanlar. En büyük özelliklerinden biri ise sosyal farkındalıklarının çok yüksek olması. Yapılmış birçok araştırma, onların insan duygularını anlayabildiğini gösteriyor. Mutlu ve üzgün yüzleri ayırt edebiliyor, hatta kıskançlık yapabiliyorlar.
OKUMAK İÇİN TIKLABirkaç gün önce kullanıma açılan Nuenen, Hollanda’daki bu ışıklandırılmış bisiklet yolu Studio Roosegaarde adlı yenilikçi bir sosyal tasarım laboratuvarı tarafından hazırlandı. Daha önceden hareket halindeki arabaları şarj edebilme potansiyeli taşıyan ya da sürücüleri tehlikelere karşı uyaran Smart Highways araştırmasıyla dikkat çeken bu laboratuvar sanat, kamusal alan, teknoloji ve insanların bütün
OKUMAK İÇİN TIKLAHomo sapiens’in sonu ne olacak? Yuval Noah Harari’nin yazdığı Hayvanlardan Tanrılara: Sapiens, “100 bin yıl önce yeryüzünde en az altı farklı insan türü vardı. Günümüzdeyse sadece Homo sapiens var. Diğerlerinin başına ne geldi ve bize ne olacak?” sorusunun peşinden gidiyor. Evrim geçiren insanların küresel ekosistemde oynadıkları rolden imparatorlukların yükselişine kadar
OKUMAK İÇİN TIKLA“Küçük yaşta bir çocuğu oyalamak için iPad kullanmak çocuğun davranışlarını kontrol yetisinin gelişmesini engelleyebilir.” Boston Üniversitesi Tıp Fakültesi’den bir grup uzmanın yaptığı araştırma, ayrıca taşınır elektronik cihazların çok küçük yaştan itibaren yoğun şekilde kullanılmasının çocukların gelişimi ve davranışlarında tahminlerin çok ötesinde etkiler yapabileceğini söylüyor.
OKUMAK İÇİN TIKLADepresyondaki kişiler, duygusal iletileri, sağlıklı kişilere nazaran daha olumsuz yönden almaya eğilimlidir. Örneğin, üzgün bir yüze verdikleri tepki, mutlu bir yüze verdiklerinden çok daha fazladır. Bu önyargılı tepkilerin biyolojik bir açıklaması olabilir mi? Yeni yayımlanan bir çalışmada bir mekanizma belirlendiği gösterildi. Beynin çok önemli bir alanındaki alışılmadık kimyasal denge düş
OKUMAK İÇİN TIKLA
