Kategori: Ermeni Edebiyatı

Kedername / Osmanlı İmparatorluğu’nda Ermeni Soykırımı (1915 Hayatta Kalanların Tanıklıklarına Dair Belge Koleksiyonu) – Ermenistan Ulusal Arşivi

“Kedername”? Erivan’da ilk kez 2005 yılında yayınlanan ve Ermenistan Devlet Arşivi’ndeki belgelere dayanan bu kitap arşivdeki çarpıcı başlığı ile beni hemen kendine çekmişti. “Kedername”, ne kadar bizden, ne kadar kendine çeken bir başlık. Bu belgeler, Ermeni Devrimci Federasyonu’nun, 1916 yılında, sıcağı sıcağına derlediği tanıklıklardan oluşuyor. “Tarihi Ermenistan” denilen ve Abdülhamit

OKUMAK İÇİN TIKLA

Yoldaş Pançuni

Geçen hafta Şair Fitnat Hanım ile Yazar Ahmet Mithat Efendi?nin gerçek aşk mektuplarını, Edebiyat-ı Evvel okurlarıyla buluşturmuştuk. Bu hafta, her türlü gerçeği kendine göre saptıran, dünyadan habersiz, başkalarının sırtından geçinen, hedef olarak sosyalizmi bellemiş kurmaca bir karakterin yazdığı mektuplar kaplayacak sayfamızı. Mektupların yazarı, roman kahramanımız Yoldaş Pançuni?nin yaratıcısı Yervant Odyan,

OKUMAK İÇİN TIKLA

Bir ömür gizlenen kimlikler

?Vartanuş’un Ali’si yıllarca kimliğini saklamış bir Ermeni gelinin dramından yola çıkarak yazarın babasının yaşamını anlatıyor. 2015’e bir yıl kala yıllardır saklanan, sır kabul edilen Ermenilerin trajik hikâyeleri daha sıklıkla karşımıza çıkmaya başladı. 100 yıldır üstü kapatılmaya çalışılan bir gerçeklik artık karşımızda; saklanamaz, yok sayılamaz durumda. Yavaş da olsa bir şeylerin

OKUMAK İÇİN TIKLA

İki ?garip? Ermeni

İş Bankası Yayınları ?Kader matbaasında 1942 senesi birinciteşrin (Ekim) ayında tam 250 tane olarak? basılan ve 50 kuruştan satılan ?Balkıs? adlı şiir kitabının yeniden basımına hazırlanıyor. Yüzüncü doğum gününü kutladığımız Orhan Veli?nin, Melih Cevdet ve Oktay Rifat?la birlikte yazdığı ve Türkiye şiirinde yeni bir çağı başlatan kitabı ?Garip?ten bir yıl

OKUMAK İÇİN TIKLA

1915 kurbanı 1700 kadın ve çocuğun hikayesi gün ışığına çıkıyor

?Rakka Eyaleti?ne kadar sürüldü. Malatya Bölgesi?nde içinde bulunduğu kervanın bir kısmı öldürüldü, kendisi ağır yaralandı ve ölülerin arasında bilincini kaybetmiş şekilde yattı. Hava karardıktan sonra ölmek üzere olan yaralıların feryatlarıyla ağlayan kadınların sesine uyandı. Çıplak adamlar kanları yerlere akan açık yaralarıyla koşarak geliyordu. Annesini ölmek üzereyken buldu ve bütün akrabaları

OKUMAK İÇİN TIKLA

Yüzyıllık tedirginlik – Tarihçi Ümit Kurt ile söyleşi: Tuğba Tekerek

Doksandokuz yıl önceydi. 24 Nisan?da, bu topraklarda yaşayan bir halkın soyunun kırılması amacıyla bir ölüm yolculuğu başlatıldı. Sonuçta yüzbinlerce insan öldü, yüzbinlercesi kökünden kopartılıp dünyanın dört bir yanına savruldu. O halkın bu topraklardaki izleri büyük ölçüde silindi. Ama tamamıyla değil. Ermeni Soykırımı?nın üzerinden yıllar geçerken, bu topraklarda ancak Ermeni Hristiyan

OKUMAK İÇİN TIKLA

145. yıldönümünde halk ozanı Hovhannes Tumanyan

Kuşaktan kuşağa aktarılmış geleneksel masal, efsane ve şiirleri ile değil, güçlü kişiliği ve siyasi duruşu da Ermeni kültüründe derin izler bırakan Tumanyan, bu yıl 145. doğum yıldönümü ile bir kez daha Ermenicenin konuşulduğu bütün coğrafyalarda çeşitli etkinliklerle anılıyor. Ulusların tarihinde kimi olağanüstü dönemler, olağanüstü özelliklerle donanmış sanatçıların doğmasına yol açabilir.

OKUMAK İÇİN TIKLA

Türkiye ve Ermeni Hayaleti – Guillaume Perrier, Laure Marchand

Kanayan bir yaranın üzerinde barış inşa edilebilir mi? Fransız tarihçi Pierre Vidal-Naquet “inkârcılık bizzat soykırımın devamı, hatta en incelikli, nihai evresidir,” diyor. Buna göre, Türk resmî görüşü de, inkâr politikasıyla yaranın kapanmasına engel oluyor. Bir yandan Ermenistan’la oynanan futbol maçlarındaki dostluk girişimleri, bir yanda Sevag Balıkçı olayı? Fransa’da inkâra karşı

OKUMAK İÇİN TIKLA

Kalmayan yıkıntılar, dinmeyen ağıt – Janet Barış

Yıkıntılar Arasında, 1909 yılında Adana Olayları ya da başka bir deyişle Giligya Olayları olarak da bilinen bir süreci anlatıyor. Zabel Yesayan, Ermeni edebiyatının en önemli kadın yazarlarından biri. Bugüne dek okura ulaşan kitapları, zamanında zorluklar içerisinden yapılmış edebiyatın ne kadar değerli olduğunu gösteriyor. Yesayan?ı bugün okuyabilmek, çeşitli dillerde yayımlanmasını, dolaşımını

OKUMAK İÇİN TIKLA

Parçalanmış Ermenistan – Arşaluys Mardiganyan

1915?in karanlık günlerinde yaşananları dünyaya haykıran Arşaluys Mardiganyan?ın ibret verici hikâyesi neredeyse bir asır sonra Türkçede. Yazar Ayşe Kulin?in televizyon ekranından, ?Biz Ermenileri, Almanların Yahudilere yaptığı gibi durup dururken kesmedik? deyip daha sonra da ?yanlış? anlaşılmasını, ?Maksadım bana atfedilen, ?Ermeniler hak ettikleri için kesildiler? demek asla değildi. Bunu söylemeyeceğimi, böyle

OKUMAK İÇİN TIKLA

Ermeni Soykırımı (Hayatta Kalan Görgü Tanıklarının Anlattıkları) – Verjine Svazlian

Bu araştırmada yer alan 700 tanıklık ve müzik dahil sözel tarih kaynakları, 55 yılı aşkın bir süre boyunca kelimesi kelimesine, parça parça yazıya dökülerek, ses ve görüntü kaydı yapılarak derlendi. 1955 yılında, Yerevan Haçatur Abovyan Pedagoji Enstitüsü’nde öğrenci olan Verjine, başlangıçta Batı Ermenisi olmanın dürtüsüyle ve kendi şahsî inisyatifiyle başlattığı bu çalışmayı,

OKUMAK İÇİN TIKLA

Mardin 1915 (Bir Yıkımın Patolojik Anatomisi) – Yves Ternon

Bu olağanüstü araştırma 1915 soykırımı sırasında bir Ermeni cemaatinin imhasının hangi koşullarda gerçekleştiğini (o güne dek) eşi görülmemiş bir kesinlikle ortaya koymanın yanı sıra, bir şehrin, yani Mardin’in ve bir bölgenin -Mardin sancağının ve Diyarbakır vilayetinin- yerel tarihiyle bireysel trajedileri birbirine bağlıyor. Kürdistan Platosu’yla Mezopotamya Ovası’nın birleştiği noktada yer alan

OKUMAK İÇİN TIKLA

“Davacıyım Ey İnsanlık!” ve “Aşkolsun!” – Hrant Dink

Aldılar bir sabah biz 13 çocuğu… Gedikpaşa’dan yürüyerek Sirkeci’ye… Oradan vapurla Haydarpaşa’ya… Haydarpaşa’dan trenle Tuzla İstasyonu’na… İstasyondan da bir saat yürüyerek, göl ile denizi kenarlayan geniş ve uçsuz bucaksız düz bir araziye götürdüler. O zamanın Tuzla’sı bugünkü gibi zenginlerin ve bürokratların villalarıyla dolu bir mekân değil… İnce kumlu, bakir bir

OKUMAK İÇİN TIKLA

Dram ve acıların başlangıç noktası – Ümit Kurt

24 Nisan 1915, Ermeni aydınlarının İstanbul?da başlayan ölümcül yolculuklarının Çankırı, Ayaş ve Ankara hattında izlerini süren; resmi belgelerden ve anılardan yararlanarak yazılmış bir çalışma. Soykırım ve etnik temizlik gibi devasa kitlesel katliamlarda gözlemlenen ortak örüntülerden biri söz konusu sistemli ve organize imha eylemlerine maruz kalan toplulukların aydınlarının tasfiyesi ve imhasıdır.

OKUMAK İÇİN TIKLA

İstanbul’un Ermeni Amiralar Sınıfı – Hagop L. Barsoumian

Aras Yayıncılık, Osmanlı Ermenileri üzerine incelemeleriyle tanınan tarihçi Hagop L. Barsoumian’ın “İstanbul’un Ermeni Amiralar Sınıfı” başlıklı çalışmasını okuyucularla buluşturuyor. İmparatorluğun modernleşme sürecinde önemli roller üstlenen Ermeni aristokrat sınıfı üzerine sosyolojik, politik ve tarihsel bağlamda önemli analizler içeren kitap bu alanda yazılmış nadir başvuru eserlerinden biri olma özelliğini taşıyor.

OKUMAK İÇİN TIKLA

1915 Öncesinde Osmanlı İmparatorluğu’nda Ermeniler – Paul B. Paboudjian, Raymond H. Kevorkian

Son yıllarda art arda yayımladığı prestij kitaplara bir yenisini daha ekleyen Aras Yayıncılık, Fransalı tarihçi Raymond H. Kévorkian ve Paul B. Paboudjian’ın ortak çalışması olan 1915 Öncesinde Osmanlı İmparatorluğu’nda Ermeniler adlı eseri yayımladı. Fransa’da yayımlandıktan 20 yıl sonra Türkiyeli okurla buluşan kitap, 1915 öncesinde Ermeni nüfus barındıran 2900’ü aşkın yerleşim

OKUMAK İÇİN TIKLA

Ve karşınızda Baronyan oyunları – Murat Cankara

Ermeni hiciv yazarı ve gazeteci Hagop Baronyan’ın (1843-91) adını Türkiye’de pek çok kimse Engin Alkan’ın İstanbul Şehir Tiyatroları’nda sahnelediği ?Şark Dişçisi’yle duydu. Üstelik pek çokları da Osmanlı’da Ermenice konuşan, yazan, tiyatro yapan Ermenilerin ?de? var olduğunu bu vesileyle öğrendi. Edirne’de doğup büyüyen, ömrünün yaklaşık son otuz yılını İstanbul’da ve yazarak

OKUMAK İÇİN TIKLA

Sürgün acısının gölgesi – Sennur Sezer

William Saroyan, ?Bu içinde nefret olmayan bir hikâyedir, çünkü nefret ve ölüm birbirinin eşidir; oysa bu, yaşamın hikâyesidir? diyor Surmelian?ın kitabı için. Leon Zaven Surmelian 1905?te Trabzon?da doğmuş, 1995?te Los Angeles?te ölmüş. Yazdığı roman, Soruyorum Size Hanımlar ve Beyler kendi yaşamının edebiyata yansıması. Bu yaşamın içinde ?tehcir?, sürgün, savaş, işgal,

OKUMAK İÇİN TIKLA

İki dil, bir yayınevi: Aras Yayınları, 20. yılını kutluyor?

?Ermeni edebiyatına açılan pencere? nitelemesine sahip Aras Yayınları, 20. yılını kutluyor. Akşam Kitap, Aras Yayınları?nın editörleri Nıvart Taşçı ve Ararat Şekeryan?la konuştu: Kuruluştan sonra yaşananları anlatır mısınız? Kimler destek oldu? Ne gibi zorluklarla karşılaştınız? Ermeni edebiyatına yoğunlaşma kararı nasıl alındı?

OKUMAK İÇİN TIKLA

Ermeni edebiyatını yakın kılan külliyat – Karin Karakaşlı

Dünya kültür tarihi açısından kıymetli bir eser olan Modern Ermeni Edebiyatı, tarihsel ve toplumsal dinamikler arasındaki incelikli dengeleri gözeterek her dönem için ayrıntılı bir çerçeve çiziyor. Edebiyatı yazarın hayal gücü kadar gayri resmi insanlık tarihi olarak bildim. Hakkı verildiğinde imkânla mümkün anlamlardır her ikisi de edebiyatın. Yazar hayal gücüyle bu

OKUMAK İÇİN TIKLA