Kategori: Kürt Edebiyatı

Kürt Mitolojisinde Yasak Aşkın Çatışmaları: Siyabend û Xecê’nin Temel Dinamikleri

Köken ve Anlatı Yapısı Siyabend û Xecê destanı, Kürt sözlü geleneğinin temel unsurlarından biri olarak, Süphan Dağı eteklerinde geçen bir hikaye çerçevesinde gelişir. Destan, yetim bir avcının yetkinliklerini ve bir ağa kızının çekiciliğini merkeze alarak, toplumsal normların bireysel arzularla çarpışmasını belgeler. Anlatı, yıldırımın çarptığı bir ağaçtan elde edilen demirin kılıçlara

OKUMAK İÇİN TIKLA

Kimliği Terennüm Etmek / Erivan Radyosu Kürtçe Yayını – Kamran Elend

Kamran Elend, Kimliği Terennüm Etmek – Erivan Radyosu Kürtçe Yayını’nda Kürt kimliğiyle Erivan Radyosu arasındaki güçlü ilişkiyi ele alıyor. Sovyetler’de yaşayan ve azınlık olan Kürtlerin Erivan Radyosu Kürtçe Servisi aracılığıyla Sovyetler dışındaki Kürtlere, özellikle de Türkiye’deki Kürtlere nasıl ulaştıklarını, Türkiye’deki Kürtlerin kendi sınırları dışında ama yine kendi dillerindeki bir dünyayla

OKUMAK İÇİN TIKLA

Halkların Direniş ve Özgürleşme Günü Newroz, Nû-Roj, Novruz, Nevruz … kutlu olsun. Newroz Pîroz Be!

İnsan, topluluklar biçiminde yaşamaya başladığından bu yana toprakla ve doğayla başka türlü bir ilişki kurdu. Bu da zorunluydu. Varlığının kaynağı, bir parçası olduğu doğayla iç içe, üreterek, bölüşerek, birleşerek, üreyerek neslini devam ettirebilirdi. Her anını paylaştığı doğanın seslerini dinledi, renklerini belledi, farklı her türlü kokuyu ayırt etti. Kendisinden başka hayat

OKUMAK İÇİN TIKLA

İlk kürtçe-latin alfabesini hazırlayan araştırmacı İsahak Marogûlov

Kürtçe için ilk Latin alfabeyi hazırlayan İsahak Marogûlov’un 140. doğum yılı. Hazırladığı Kürtçe Latin alfabesinin kabulünün ise 80. yılı. Kürtçe’nin gelişimi için büyük sarfeden Marogûlov 1933 yılında hayatını kaybetti. Kürtçe-Latin alfabesini hazırlayan İsahak Marogûlov, hayatı boyunca alfabe, dilbilgisiyle birlikte, Kürtçe öğretmenliği yaptı, akedemik yazılar kaleme aldı Aslen Asuri olan İsahak

OKUMAK İÇİN TIKLA

Zazaca-Türkçe Sözlük – Mesut Özcan

Zaza dili ve kültürüne önemli bir katkı olan bu kitap, Mesut Özcan’ın hazırladığı sözlüğün yanı sıra, Mehmet Bedri Gültekin’in Zazaca grameri üzerine bir çalışmasını da içeriyor. Gerek sözlük, gerekse gramer hazırlanırken, Dersim’in merkez yöresinde konuşulan dil esas alınmıştır. Yazı dili aşamasına gelmemiş diller açısından, böyle bir sözcük ve gramer hazırlamanın

OKUMAK İÇİN TIKLA

Fuzûlî’nin ‘Kürtçe’ şiirleri

Fuzûlî’nin Kürtçe şiirleri gün yüzüne çıkarıldı. Kayıp şiirler, şair Selim Temo tarafından latin alfabesine çevrildi. Cemal Süreya, ömrü yetse, Fuzûlî’nin “Beng ü Bâde”sini günümüz Türkçesine çevirecekti. “Bu uzun şiir Kürtlerin ve Türklerin kucaklaşması olacaktır” demiş, Fuzûlî’yi “kardeşliğin” simgesi saymıştı.

OKUMAK İÇİN TIKLA

Kımıl – Musa Anter

31 Ağustos 1959 günü, Diyarbakır’da yayınlanan İleri Yurt gazetesinde Musa Anter, “Amma Ne İleri Yurt” adlı hiciv sütununda “Qimil” (Kımıl) adlı Kürtçe şiir yayınladı. Olayın ayrıntılarına girmeden söyleyelim, “kımıl”, can yoldaşı “süne” ile birlikte, tüm Cumhuriyet tarihimiz boyunca (hatta bugün de) bir türlü baş edemediğimiz bir hububat zararlısıydı. Kürtçe şiirin

OKUMAK İÇİN TIKLA

Kürt Tiyatro Tarihi – Derleyen: Çetoye Zedo / Yavuz Akkuzu

Çetoyê Zêdo ve Yavuz Akkuzu tarafından hazırlanan Kürt Tiyatro Tarihi, bu alandaki en kapsamlı çalışmadır. Bu çalışmada; Kürt tiyatrosunun kaynakları, bilinmeyenleri ele alınmakta, başlangıçtan 1990’lara kadar Kürt tiyatrosunun gelişimi hakkında okura geniş bir perspektif sunulmaktadır. Kürt Tiyatro Tarihi ve külliyatını Türkiye’de görünür kılmayı amaç edinmektedir.

OKUMAK İÇİN TIKLA

İlk Kürtçe roman: Şıvane Kurmanca ve yazarı Erebe Şemo – Özkan Öztaş

Sovyetler Birliği’nde Kürt Edebiyatı İlk Kürtçe roman: Şıvane Kurmanca ve yazarı Erebe Şemo Kürt tarihinin ilk roman örneği, 1935 yılında Sovyetler Birliği’nde, Sovyet Ermenistanı’nda okuyuculada buluştu. Romanın yazarı Sovyetler Birliği’ndeki Kürt tarihi ve kültürü çalışmalarında adı­na en çok rastladığımız aydınlardan biri olan Erebe Şemo idi. Ere be Şe mo (Şamilov),

OKUMAK İÇİN TIKLA

Sessizce Anlatan Bir Roman – Zafer Köse

Yitik Bir Aşkın Gölgesinde: Mehmed Uzun’dan Cumhuriyet’in ilk dönemindeki bir Kürt aydınının hikayesi. Bir karanlık bir aydınlık fotoğraflara bakar gibi okuyorsunuz. Bir dostunuz sizi davet etmiş. Oturmuş, karşınızdaki duvara yansıtılan fotoğrafları izliyormuşsunuz. Yavaş yavaş değişiyormuş fotoğraflar. Hemen arkanızdaki cihazdan çıkan ve omzunuzun yanından geçerek duvara ulaşan huzmenin içinde toz zerrecikleri

OKUMAK İÇİN TIKLA

Kürt edebiyatı okuma listesi

1. Öncelikle Ehmedê Xanî ‘nin 17. yüzyılda yazdığı Mem û Zîn’ine kulak kabartmak gerekir. Hem Kürtçesi hem Türkçesi olan bu kadim metin muazzam bir aşk hikâyesine odaklanırken dönemi de çok iyi tasvir eder. Bir yandan kavuşup mutlu olan iki aşığı, diğer yandan sevip kavuşamayan iki aşığın trajik hikâyesini anlatırken dönemin

OKUMAK İÇİN TIKLA

Geç Bir Sonbahardı – Fırat Ceweri

(*)“Fırat Cewerî’nin ilk romanı olan “Geç Bir Sonbahardı” da yirmi sekiz yıl sonra, elli yaşında, yurduna dönüş hazırlıkları yapan, sürgün ve aidiyetini yitirmiş bir karakteri öne çıkarır. Bu da Ferda’dır. Ferda, katilin, olay mahalline dönüşü gibi, sürgün de doğup büyüdüğü zamanlara dönüş yapmak ister. Ya döner ve kırıklıklarla karşılaşırlar ya da

OKUMAK İÇİN TIKLA

Mem Bawer: Kürt Folkloruyla Gelişen Çocuk Edebiyatı Bin Yıllardır Var

Şair, yazar, Hîva adlı çocuk yayınevinin kurucularından MemBawer, Kürt çocuk edebiyatını, nasıl başladığını, şimdi ne durumda olduğunu, yazarlarını anlattı. “Geleneksel Kürt folkloruyla gelişen ve süregelen bir edebiyattan bahsedeceksek eğer, o bin yıllardan beri hep vardı. Her Kürt çocuğu, yaşlılardan dinlediği Kürtçe fabl masallarla, mitolojik destanlarla, halk hikâyeleriyle, tekerlemeler, bilmeceler, maniler

OKUMAK İÇİN TIKLA

Kürt Tiyatro Tarihi (Dîroka Şanoya Kurdî) Peywend yayınlarından çıktı

Kürt Tiyatro Tarihi (Dîroka Şanoya Kurdî) Peywend yayınlarından çıktı. Kendi alanında Türkiye’de şimdiye kadar yayınlanan en kapsamlı çalışma olması nedeniyle öncü olan bu kitap, dramaturg “Çetoyê Zêdo- Yavuz Akkuzu” tarafından Kürtçe hazırlandı. Kitap, Kürt Tiyatrosu’nun kaynakları, bilinmeyenleri ve başlangıçtan 1990’lara kadar gelişimi hakkında, okura geniş bir perspektif alanı sunuyor. Kürt

OKUMAK İÇİN TIKLA

Serpêhatiyên Kurdan – Seydayê Tîrêj

Serpêhatiyên Kurdan (Kürtlerin Sergüzeştleri)-Tîrêj Walter Benjamin, 1831-1895 yılları arasında yaşamış, işi dolayısıyla neredeyse bütün Rusya’yı dolaşmış ve hikâyelerinin çoğunu da bu yolculuklar esnasındaki gözlem, gezi ve malzemelerden oluşturmuş NikolayLeskov’a dair yazdığı bir yazıda (Hikâye Anlatıcısı), anlatıcılık sanatının sonuna geldiğimizi söyler.

OKUMAK İÇİN TIKLA

Kurd Kitêb Çapxane – Mesud Serfiraz

Kürt, Kitap ve Matbaa: Osmanlı Döneminde Kürt Kitap Yayıncılığı (1844-1923) Mesûd Serfiraz tarafından yazılmış olan Kurd, Kitêb, Çapxane: Weşangeriya Kitêbên Kurdî Di Dewra Osmaniyan De (1844-1923) [Kürt, Kitap ve Matbaa: Osmanlı Döneminde Kürt Kitap Yayıncılığı (1844-1923)] başlıklı bu çalışma Kürt Çalışmaları alanında önemli bir boşluğu dolduracak niteliktedir.

OKUMAK İÇİN TIKLA