Okuyun ama yutmayın, çiğneyin.
Olric: Gerçekliğin Kırılgan Aynası Olric, Oğuz Atay’ın Tutunamayanlar’ında Turgut Özben’in zihninde beliren bir hayalet, bir yoldaş, bir sorgulayıcı. Peki, Olric gerçeklikten kopuşun bir ürünü mü, yoksa gerçekliği parçalarına ayıran bir provokasyon mu? Olric, Turgut’un bilinçdışının bir yansıması olarak ortaya çıkar; ancak bu yansıma, bireyin kendi zihninde yarattığı bir “öteki” ile
OKUMAK İÇİN TIKLATurgut’un İç Diyaloğu: Ütopik Bir Sığınak mı, Distopik Bir Hapishane mi? Turgut’un Olric’le diyalogları, Oğuz Atay’ın Tutunamayanlar’ında, bireyin kaotik ve yabancılaşmış bir toplumdan kaçışını temsil eden bir iç dünya sahnesi gibi görünür. Bu diyaloglar, ütopik bir sığınak arayışının izlerini taşır; Turgut, Olric’le konuşurken, dış dünyanın baskıcı normlarından, anlamsız ritüellerinden ve
OKUMAK İÇİN TIKLATurgut’un Olric’le Söyleşisi: Özgürlük Arayışı mı, Absürdün Kucağı mı? Turgut Özben’in Olric’le diyalogları, Tutunamayanlar’da bir varoluşsal labirentin aynasıdır. Olric, Turgut’un zihninin kırık bir parçası, belki de kendi benliğine yönelttiği bitimsiz bir sorgu. Bu diyaloglar, Camus’nün Sisifos’unun kayayı zirveye taşıma çabasını anımsatır; ancak Turgut’un kayası, anlam arayışında sürekli yuvarlanan bir yük
OKUMAK İÇİN TIKLATurgut Özben’in Tutunamayan Ruhu: Kapitalizmin Zincirlerinde Bir İsyan mı, Teslimiyet mi? Turgut Özben’in Tutunamayanlar’daki varoluşsal çırpınışı, kapitalist düzenin bireyi öğüten çarklarına karşı bir isyanın trajik bir yansımasıdır. Kapitalizm, bireyi üretim-tüketim döngüsüne hapsederken, Özben’in tutunamama hali, bu mekanizmanın ruhu nasıl lime lime ettiğini gözler önüne serer. Onun yalnızlığı, modern toplumun dayattığı
OKUMAK İÇİN TIKLAJung’un arketipler teorisi, insan bilincinin derinliklerinde yatan evrensel sembollerin ve kolektif bilinçdışının izlerini sürer. Edebiyat, bu arketiplerin ete kemiğe büründüğü bir sahnedir; karakterler, yalnızca hikâyenin değil, insan ruhunun da aynalarıdır. Turgut Özben’in Olric’le diyalogları, Gregor Samsa’nın böceğe dönüşümü ve Bay K’nın kadınlarla ilişkileri, Jung’un gölge, persona ve anima/animus arketiplerini farklı
OKUMAK İÇİN TIKLAOlric’in Sorgusu: Süperego’nun Tiranlığı mı, İd’in Fısıltısı mı? Turgut Özben’in Tutunamayanlar’daki iç sesi Olric, Freud’un psikoanalitik üçlemesi içinde bir süperego figürü olarak belirebilir; ancak bu, basit bir ahlaki bekçi tanımlamasıyla sınırlı kalmaz. Olric, Turgut’un bilincinin karanlık koridorlarında dolaşan bir sorgulayıcı, bir nevi içsel mahkeme olarak işler. Süperego, Freud’un nazarında, toplumsal
OKUMAK İÇİN TIKLAÜtopik Topluluğun Dili Eğer Buzul Çağının Virüsü’ndeki donmuş, içe kapanık karakterler ile Tutunamayanlar’ın tutunamayan, kaotik bilinçlere sahip karakterleri bir ütopik topluluk kursaydı, bu topluluğun iletişim biçimi, Bener’in minimalist sessizliği ile Atay’ın oyunbaz çoksesliliğinin bir sentezini gerektirirdi. Bener’in karakterleri, duygusal ve zihinsel bir buzul çağında sıkışmış, az konuşan, suskunluklarında anlam arayan
OKUMAK İÇİN TIKLAModern İnsanın Ortak Laneti: Yabancılaşma ve Varoluşsal Kriz Buzul Çağının Virüsü ve Tutunamayanlar, modern insanın ortak “lanetini” farklı biçimlerde ele alır: bireyin kendi varoluşunu anlamlandırma çabası ile toplumun dayattığı anlamlar arasındaki çatışma. Bener’in eserinde bu lanet, bireyin içsel donmuşluğu olarak tezahür eder; karakterler, duygusal ve zihinsel bir buzul çağında sıkışmış
OKUMAK İÇİN TIKLASartre’ın “başkalarının bakışı” (le regard), bireyin özünü ve varoluşsal özgürlüğünü derinden sarsan bir karşılaşma olarak ortaya çıkar. Başka birinin gözleri, bireyi yalnızca bir özne olmaktan çıkarır; onu kendi bilincinin dışına taşır ve başkalarının yargılayıcı, tanımlayıcı algısında bir nesneye dönüştürür. Bu bakış, bireyin kimliğini yeniden inşa etmeye zorlar; çünkü insan, kendini
OKUMAK İÇİN TIKLAAdı Oğuz Atay. 12 Ekim 1934’te İnebolu’da doğdu. O, 13 Aralık 1977’de 43 yaşında, beynindeki ur yüzünden öldü. (Banyoda öldüğü, ölmeden 15 dakika kadar önce kendine seslenen arkadaşına “Henüz ölmedim” diye yanıt verdiği söylenir) Devlet Mimarlık ve Mühendislik Akademi Harita Kadastro Bölümü Ölçme Bilgisi Kürsüsünde öğretim görevlisiydi. Öldüğünde iki yıllık
OKUMAK İÇİN TIKLAHepimizin kütüphanesinde en az bir kitabı bulunan Oğuz Atay, günümüzün en sevilen yazarlarından. Hem güldüren hem de ağlatan, hüznün içindeki mizahı bize gösteren yazar hakkında onlarca kitap yazıldı. Onlarcası da yazılacak… İşte hakkında her gün yeni bir şey öğrenilen Oğuz Atay’ın hakkında bilinmeyenler: 1. Babası 11 sene CHP’den milletvekilliği yaptı.
OKUMAK İÇİN TIKLATutunamayanlar, Oğuz Atay’ın ilk romanıdır. 1970 yılında TRT Roman Ödülü’nü kazanmıştır. Çoğu yazar ve okuyucuya göre Modern Türkiye Edebiyatı’nın en önemli eserlerinden biridir. Kullanılan dil ve anlatım şekli itibariyle edebiyatta bir devrim olarak kabul edilmektedir. Edebiyatımızın en önemli eserlerinden biri olan Tutunamayanlar’ı Berna Moran, “hem söyledikleri hem de söyleyiş biçimiyle
OKUMAK İÇİN TIKLATutunamayan (disconnectus erectus): Beceriksiz ve korkak bir hayvandır. İnsan boyunda olanları bile vardır. İlk bakışta, dış görünüşüyle, insana benzer. Yalnız, pençeleri ve özellikle tırnakları çok zayıftır. Dik arazide, yokuş yukarı hiç tutunamaz. Yokuş aşağı, kayarak iner. (Bu arada sık sık düşer). Tüyleri yok denecek kadar azdır. Gözleri çok büyük olmakla
OKUMAK İÇİN TIKLASevgili babacığım, Belki hatırlamazsın ama bugün sen öleli tam iki yıl oluyor. Ne yazık ki bu süre içinde ben daha iyi ve akıllı olamadım; bu fırsatı da kullanamadım. Oysa yıllar önce, bazı zamanlar, sen olmasaydın bir çok şey yapabileceğimi düşünürdüm. Şimdi artık suçun kendimde olduğunu görmek zorundayım. Sana bazı şeyleri
OKUMAK İÇİN TIKLAOĞUZ ATAY’IN “TEHLİKELİ OYUNLAR” ROMANINDA ‘ÜSTKURMACA’ 1. Kurmacanın Kurmacası Geleneksel-gerçekçi edebiyatın, dış dünyayı bire-bir yansıtmaya yönelik estetik anlayışı, 20.yüzyıl başlarında ortaya çıkan modernist edebiyat ürünlerinde köktenci bir biçimde değişime uğrar. Yeni oluşan modernist estetik Aristo’dan bu yana süregelen yansıtmacı/mimetife eğilimi ve etik/ideolojik/psikolojik amaçlara yönelik katharsisci bakış açısını geride bırakmış, farklı
OKUMAK İÇİN TIKLAPakize Kutlu: Tutunamayanlar ile ne yapmak, neyi vermek istediniz? Oğuz Atay: Tutunamayanlar ile çok basit bir iş yapmak istedim; insanı anlatmayı düşündüm. Kapalı dünyalar içinde yaşayan yazarların bile bu cümleye hemen isyan edeceğini, “Peki herkes ne yapıyor?” diye öfkeleneceğini bildiğim halde bu basit gerçeği söylemekten kendimi alamıyorum. Ben, kahramanlarımın iplerini
OKUMAK İÇİN TIKLA1970 TRT Roman ödülünü kazanan ilk romanınız Tutunamayanlar’a karşı, eleştirmenlerimiz genellikle yaklaşmaktan kaçınır bir tavır takındılar. Romanınızı ödüllendiren TRT seçici kurul üyesi edebiyatçılarımız da bu suskunluğa katılır göründüler. Tavrı bütün olarak nasıl yorumluyorsunuz? 1 – Eleştirmenlerimizin, daha doğrusu uzun süredir yazmayanların dışında olanların kafasında belirlenmiş, sınırları çizilmiş bir roman tanımı
OKUMAK İÇİN TIKLAÜlkemizde pek benimsenmemiş bir dalda, biyografik roman türünde, Oğuz Atay’ın, kendine özgü üslubu ve kurgusuyla, kendi hocası da olan Mustafa İnan’ı anlaştı. “Bir Bilim Adamının Romanı, TÜBİTAK’ın Bilim Adamı Yetiştirme Grubu’na ait bir proje kapsamında yaşama geçirilen ısmarlama bir kitaptır. TÜBİTAK’ın ilgili çalışma grubunun birincil amacı, gençlerin bilimsel araştırmacılığa özendirilmesini
OKUMAK İÇİN TIKLA“Amerikalı, Avrupalı, kendi dışındaki kültürleri sadece inceler; bizim samimiyetimiz ve sıcaklığımızla benimsemez… Dostoyevski’ye Tolstoy’a yaklaştığımız gibi yaklaşamaz. Biz Steinbeck’in pamuk ve şeftali toplayan işçileriyle birlikte acı çekeriz, Hamlet’in meselesine katılırız.” Oğuz Atay Dostoyevski’nin Oğuz Atay’ın kurmaca dünyası üzerinde derin bir etkisi olduğu, yapıtlarında yer alan açık ve örtülü göndermeler sayesinde
OKUMAK İÇİN TIKLA
