Okuyun ama yutmayın, çiğneyin.
Söylemin Tanımı ve İşlevi Foucault, söylemi yalnızca kelimeler ya da cümlelerden oluşan bir dil sistemi olarak tanımlamaz; söylem, belirli bir bağlamda anlam üreten, kurallar ve normlarla şekillenen bir pratikler bütünüdür. Ona göre söylem, ne söylendiği kadar kimin, nerede, ne zaman ve nasıl söylediğiyle de ilgilidir. Örneğin, bir doktorun tıbbi bir
OKUMAK İÇİN TIKLAKavramın Kökeni ve İşlevi Büyük Öteki, bireyin öznelliğini şekillendiren sembolik düzenin bir temsilidir. Bu düzen, dil, kültür, toplumsal normlar ve kurumlar aracılığıyla işler. Öteki, bireyin kendi arzularını ve kimliğini anlamlandırmak için başvurduğu bir dışsal otorite olarak ortaya çıkar. Bu kavram, siyasi otoritenin birey üzerindeki etkisini anlamada kritik bir rol oynar,
OKUMAK İÇİN TIKLAİktidarın Yeni Yüzü: Sosyal Medyanın Denetim Mekanizmaları Sosyal medya platformları, bireylerin günlük yaşamını yeniden şekillendiren bir alan olarak, Michel Foucault’nun iktidar ve bilgi kavramlarının çağdaş bir yansımasını sunar. Foucault’nun panoptikon modeli, Bentham’ın hapishane tasarımından esinlenerek, bireylerin sürekli gözetim altında olduğu bir toplumu tasvir eder. Sosyal medya, bu gözetimi dijital bir
OKUMAK İÇİN TIKLABilgi Üretimi ve İktidarın Dolaşımı Foucault’nun düşüncesinde bilgi, nötr bir gerçeklik temsili değildir; aksine, iktidar ilişkileriyle iç içe geçmiş bir üründür. Bilgi, belirli tarihsel dönemlerde ortaya çıkan söylemler aracılığıyla şekillenir ve bu söylemler, hangi bilginin geçerli sayılacağına karar veren güç ilişkileri tarafından yönlendirilir. Örneğin, modern tıbbın yükselişi, hastanelerin ve kliniklerin
OKUMAK İÇİN TIKLAİktidarın Kılcal Damarları Foucault’nun mikro-güç anlayışı, iktidarın hiyerarşik ve merkezi bir yapıdan ziyade, toplumsal ilişkilerin her düzeyinde dağılmış bir ağ olarak işlediğini savunur. Sosyal medya platformlarında bu ağ, kullanıcıların her bir paylaşımı, beğenisi, yorumu ve hatta sessiz kalışıyla yeniden üretilir. Örneğin, bir siyasi paylaşımın viral hale gelmesi, yalnızca içeriğin gücüyle
OKUMAK İÇİN TIKLAİktidarın Mekansal ve Zamansal Dinamikleri Foucault’nun disiplin toplumları, 18. ve 19. yüzyılın endüstriyel toplumlarında ortaya çıkan bir iktidar biçimini tanımlar. Bu modelde, iktidar fiziksel mekanlarla sıkı sıkıya bağlantılıdır. Hapishaneler, okullar, hastaneler, fabrikalar gibi kapalı kurumlar, bireyleri gözetim altında tutarak davranışlarını düzenler. Panoptikon modeli, bu dönemde bireylerin sürekli izlendiklerini hissetmelerini sağlayarak
OKUMAK İÇİN TIKLASophistlerin Retorik Gücü ve Popülizmin YükselişiPlaton’un Sophist diyaloğunda, sophistler bilgi ve hakikati aramaktan ziyade, kitleleri ikna etmeye odaklanan, retorik sanatında ustalaşmış figürler olarak ele alınır. Sophistlerin temel özelliği, argümanlarının içeriğinden çok, biçimsel çekiciliğine ve duygusal etkisine dayanmalarıdır. Günümüz popülizminde bu yaklaşım, liderlerin karmaşık gerçeklikleri basitleştiren, duygusal çağrışımlarla dolu söylemlerle kitleleri
OKUMAK İÇİN TIKLAİktidarın Çekiciliği ve Hırsın Kökenleri Macbeth’in hikâyesi, hırsın ve iktidar arzusunun bireyi nasıl ele geçirdiğini çarpıcı bir şekilde ortaya koyar. Macbeth, başlangıçta sadık bir soylu olarak tanıtılır; ancak cadıların kehaneti, onun içindeki bastırılmış arzuları uyandırır. Foucault’nun iktidar anlayışı bağlamında, bu kehanet, bireyin kendi özneleşme sürecinde dışsal bir etkiye maruz kalışını
OKUMAK İÇİN TIKLAGiriş: Antik Anlatıların Gücü Asur kraliyet yazıtları, Mezopotamya’nın en etkileyici yazılı kaynakları arasında yer alır. Bu yazıtlar, kralların zaferlerini, fetihlerini ve tanrılarla olan ilişkilerini yüceltmek için özenle hazırlanmıştır. Ancak, bu anlatılar yalnızca tarihsel olayları kaydetmekle kalmaz, aynı zamanda iktidarın meşruiyetini pekiştirmek, toplumu yönlendirmek ve kolektif bilinci şekillendirmek için bir araç
OKUMAK İÇİN TIKLAİsimlerin Toplumsal ve Bireysel Anlamı Rumpelstiltskin masalı, Grimm Kardeşler tarafından derlenen ve ismin bilgisinin iktidar dinamiklerini nasıl şekillendirdiğini çarpıcı bir şekilde ortaya koyan bir halk anlatısıdır. İsimler, bireyin kimliğini tanımlayan temel unsurlardır ve toplumsal bağlamda hem bireyi hem de onun sosyal ilişkilerini inşa eder. İnsanlık tarihi boyunca isimler, sadece bir
OKUMAK İÇİN TIKLAMurathan Mungan’ın eserleri, Türk edebiyatında toplumsal cinsiyet normlarını sorgulayan ve queer teorisi perspektifinden zengin analizlere olanak tanıyan bir alan sunar. Onun hikâye ve romanları, bireylerin kimlik arayışlarını, toplumsal normlarla çatışmalarını ve cinsiyetin tarihsel, kültürel ve bireysel boyutlarını derinlemesine inceler. Bu metin, Mungan’ın eserlerini queer teorisi çerçevesinde ele alarak, cinsiyet temsillerinin
OKUMAK İÇİN TIKLAMidas’ın Kulakları efsanesi, Antik Yunan mitolojisinin en çarpıcı anlatılarından biridir. Bu hikâye, genellikle Midas’ın eşek kulaklarıyla alay edilen bir kral olarak tasvir edilmesiyle bilinir, ancak altında yatan anlamlar, insan doğası, iktidar, iletişim ve toplum arasındaki karmaşık ilişkileri sorgular. Efsane, yüzeyde basit bir ahlak dersi gibi görünse de, kralın halkıyla kuramadığı
OKUMAK İÇİN TIKLAİktidarın Birey Üzerindeki Denetim Mekanizmaları Michel Foucault’nun iktidar anlayışı, bireyin toplumsal normlar ve otoriteler tarafından nasıl şekillendirildiğini anlamak için güçlü bir çerçeve sunar. Foucault’ya göre, iktidar sadece baskıcı bir güç değil, aynı zamanda bireylerin düşünce ve davranışlarını düzenleyen normlara karşı bireysel direnişin biçimlerini anlamak için Foucault’nun teorisi, bireyin özneleşme süreçlerini
OKUMAK İÇİN TIKLA“Asıl tehlike özgür zihin mi?” — Yoksa özgür zihinden korkan iktidar mı? Genel olarak iktidarda olanlar sıklıkla bunu söylerler aslında ima ettiği şey nettir : Sanat sorgular, bilim şüphe duyar, medya bilgi yayar.Bunların hepsi birer tehdit.Kime?Kontrol takıntısı olanlara. 🎭 Sanat – Bastırılan duyguları görünür kılar.– Gündelik olanın içindeki politikayı açığa
OKUMAK İÇİN TIKLARoma’nın gladyatör oyunları ile modern çağın reality şovları arasında biyopolitik işlevler açısından dikkat çekici benzerlikler ve farklılıklar bulunmaktadır. Her iki fenomen de insan bedenini, toplumu kontrol etme, seyirciyi yönlendirme ve güç yapılarını pekiştirme aracı olarak kullanır. Bu metin, bu iki olguyu biyopolitik bir perspektiften derinlemesine inceleyerek, bedenlerin, duyguların ve toplumsal
OKUMAK İÇİN TIKLABrecht’in Epik Tiyatrosu ve Hollywood’un Büyülü Perdesi Brecht’in epik tiyatrosu, seyirciyi uykudan uyandırmak için sahneyi bir aynaya dönüştürür; Hollywood ise bu aynayı kırıp yerine bir rüya makinesi koyar. Brecht, seyirciyi eleştirel düşünceye zorlayarak toplumsal çelişkileri açığa vururken, Hollywood’un pürüzsüz anlatıları bireyi bir haz sarmalında uyutur. Antik Yunan tiyatrosu bu çatışmada
OKUMAK İÇİN TIKLA8. Eleştirmen hâkim midir? Tarih Değil Hatalar Tekerrür Ediyor. “Bize geçmişteki deneyimlerin ve tarihin öğrettiği tek şey, halkların ve hükümetlerin tarihten ders almadıkları ve ondan çıkarılması gereken derslere göre hareket etmedikleridir.” Hegel (akt ve çev: Mevlüt Asar) Bu en sık rollerin karıştırıldığı eleştirmenin işlevi ve görevi sorunlarından birisidir. Eleştirmenin kendini
OKUMAK İÇİN TIKLAMichael Kimmel, Erkekleri Yanlış Çerçevelemek (1) başlıklı kitabında, “Biz, Amerika’da erkeklik hakkında nasıl konuşacağımızı bilmiyoruz,” der. Türkiye’de bizim de halimizin pek farklı olmadığını, yıllardır akademi içinde ve dışında erkeklik(ler) meselesini tartışagelmiş bağlamlardan, örneğin ABD’den, pek de daha iyi durumda olmadığımızı söylemek mümkün.
OKUMAK İÇİN TIKLA
