Kategori: Çocuk Edebiyatı

Çocuk Kültürü – Faiz Cebiroğlu

Türkiye?de kültürü tam anlatamamışız. Çocuk kültürünü ise hiç tanımlayamamışız. Bu notum çocuk kültürü üzerinedir. Çocuk kültürü, genelde, çocukların merak, hayal gücü (fantazi) gibi yönlerini teşvik eden, dürten, ?oyun? ve ?yaratım? gibi aktivitelerdir. Bu bağlamda, çocuk kültürü; çocuklar için, çocuklarla birlikte veya çocukların ?kendi kendilerine? yarattıkları bir kültürdür.

OKUMAK İÇİN TIKLA

Çocuk Edebiyatı ve Öğreticilik (Didaktizm) – *Mehmet Kaya

“Bir şey ki bana ders vermekle kalır, ne yaşamımı zenginleştirir, ne coşturur, tiksinirim ondan ” Goethe Çocukları bilgilendirmek amacıyla hazırlanan kitaplara öğretici çocuk kitapları adı verilmektedir. Bu kitaplarda bilgi verme ve öğretme hedeflendiği için dildeki sözcüklerin anlamı, herkesin paylaştığı nitelikte olması; anlatımın ise, açıklamaya ve mantık ölçülerine dayandırılması amaçlanır. Çocuklarda

OKUMAK İÇİN TIKLA

Çocuk Edebiyatının Amacı, İşlevi Ve Özellikleri – Mehmet Kaya*

?Çocuk edebiyatı ürünlerinin temel amacı, (?) çocuklara duyarlılık kazandırmak, onların güzele yönelik duygularını geliştirmek, (?) düşünce evrenini genişletmek, onlara yaşam ve insan gerçeğine ilişkin sanatçı duyarlılığıyla kurgulanmış ipuçları sunmak, anadilinin kullanım olanaklarını sezdirmek ve onları yazılı kültürle sürekli etkileşim kurabilen bireyler kılabilmektir.?(Sever, 2003:133,190) Çocuk edebiyatının amacından hareketle onun başta gelen

OKUMAK İÇİN TIKLA

Bütünsel Düşünme ve Eylemli Bilinç – Müslüm Kabadayı

Ağacın saçağından yaprağına, ormanın da gazelinden ışık huzmesine kadar bir bütünlük içinde biçimlendiği biliniyor. Nâzım Hikmet?in ?hür ağaç?la ?kardeş orman? imgelemi, bu biçimlenmenin diyalektiğini ortaya koymuyor mu? Postmodernizmin bataklığında yaygınlaştırılan ?yapılandırmacı eğitim? anlayışıyla 2005?ten beri ülkemizde de uygulanan müfredat programının verimleri, açıkça alınmaya başlandı. Giriş cümlemizde betimlediğimiz yaşamın parça-bütün diyalektiğiyle

OKUMAK İÇİN TIKLA

Brigitte Labbé: ‘Çocuklar dogmaları sorgulamalı’

Yalanı niçin seviyorum? Özgürlük neye yarar? İki tür cinsiyet olmasaydı, hepimiz yeşil yosun mu olurduk? Çirkinliği sadece dış görünüşte mi aramalı? En sevdiğim dizinin ortasında elektriklerin kesilmesi adil mi? Yaşamın ve dünyanın işleyişini anlamaya çalışan çocuklara, temel kavramları sorgulamanın yolunu açan Günışığı Kitaplığı Çıtır Çıtır Felsefe dizisi, bu ve bunun

OKUMAK İÇİN TIKLA

Kentimi Okuyorum… / Çocuk Edebiyatında ?Tür? Yayıncılığı(?) – Hikmet Temel Akarsu

Konu bulma sıkıntısı çeken üçüncü sınıf gazeteciler mahsus ?Memlekette iyi şeyler de oluyor,? tümcesiyle yazıma başlamamdan dolayı benim de konu sıkıntısı çektiğim düşünülmesin. Belki başka alanlarda konu sıkıntısı çekilebilir ama bizim alanımızda; yani kitaplar konusunda bilakis bereket çağı yaşanıyor. Çok şükür memlekette kitap, hiç olmadığı kadar çok basılıyor. Biz edebiyat

OKUMAK İÇİN TIKLA

Çocuk Edebiyatında Konu – Mehmet Kaya*

Doğada ve toplumda olup biten ve yazarın üzerinde yazı yazdığı her şey konudur. ?Yalınlaştırarak söylersek üzerinde durulan, hakkında söz söylenilen olay, olgu, durum ya da sorundur konu.? (Özdemir, 2002:20) Sevgi, aşk, dostluk, arkadaşlık, iyilik, dürüstlük, başarı, kimsesizlik, kıskançlık, doyumsuzluk, öfke, kin, hastalık, ayrılık, yalnızlık, beslenme sorunları, ölüm, yaşama? çocuk kitaplarında

OKUMAK İÇİN TIKLA

Fantastik romanlar – * Mehmet Kaya

Görülmeyene ve olağanüstüye olan ilgi, insanın tarih boyunca içinde fantastik olayların geçtiği öyküler yaratmasına yol açmıştır. Fantastik romanlar, gerçek ve bilinen dünyanın ötesinde, hayal gücüne dayalı bir dünya oluşturarak burada geçen olayların (öykülerin) anlatıldığı romanlardır. Bu romanlar, gerçek dünyaya bilimdışı ya da fantastik olayların katıldığı romanlar değil, gerçek dünyada yaşanamayacak

OKUMAK İÇİN TIKLA

Çocuk Edebiyatında İleti (Mesaj) – Mehmet Kaya*

“İdeolojiyi eserde ?elmadaki şeker gibi- iyice eritmeye, yaşamı imgesel bir kurgu, estetik bir yapı, kişisel bir anlatım ve duyarlıklı bir yaklaşımla vermek gerekir.” Asım Bezirci Dil ve kurmaca, yazınsal (edebi) metnin temelini oluşturur. Her yazınsal yaratı, okurla iletişim içine girer ve ona öğretici (didaktik) olmayan bir ileti sunar. İleti, yazarın

OKUMAK İÇİN TIKLA

Bilimkurgu – *Mehmet Kaya

“Bilimkurgu edebiyattır, iyi bilimkurgu iyi edebiyattır.”  Bülent SOMAY “Bilimkurgu bir büyüteçle gerçeğe yaklaşır,onu birtakım sayılarla abartarak gözümüzün içine sokar.” BAURDRİLLARD Bilimkurgu Türü Bilimkurgu, geleceğin dünyasını düşgücüyle tasarlarken, pozitif bilimleri ve edebiyatın ölçülerini temel alan bir edebiyat türüdür. Bilim ve teknolojideki gelişmeler bilimkurgunun ana dayanağıdır. Asıl kaygısı ise mantıksal tutarlılık ve

OKUMAK İÇİN TIKLA

Çocuk Edebiyatında Gülmece (Mizah) – *Mehmet Kaya

“Mizahın olmadığı yerde yaşamak zor, ama her şeyin mizah olduğu yerde de yaşamak olanaksızdır.” Bertolt BRECHT Gülme bir ihtiyaç, bir savunma, bir karşı çıkış, bir paylaşma eylemidir ve sadece insana özgü bir niteliktir. İnsanlar yadırgadıkları olay, görüntü ya da dil kullanımlarına gülerek tepki gösterirler. Aziz Nesin (2002:48) gülmeyi, ?İnsanın, kendi

OKUMAK İÇİN TIKLA

Çocuk Şiirleri – Mehmet Kaya*

?Her uyaklı sözcük yığını, şiir değildir. Yetişkin şiirinde olduğu gibi, çocuk şiirlerinin gücü de, azaltılmış sözündedir. Fazla sözcükleri eksiltilmiş, şiir damıtılmış olmalıdır.? (Akal, 2008) Şiir, çocuğun duygu gelişimini desteklemeli; çocukta coşku yaratarak onu heyecanlandırmalı, duygularını inceltmeli, sezme ve düş gücünü geliştirmeli, ufkunu genişletmelidir. Yorum yapma yeteneği kazandırarak sanat duyarlılığını artırmalı,

OKUMAK İÇİN TIKLA

Çocuk Tiyatrosu / Çocuğun Tiyatroyla İlişkisi – Mehmet Kaya*

?Bebeğin en baştaki yaşam deneyiminin içinde dramanın, sanatın ve müziğin embriyonik biçimlerini buluruz. Çocukta tiyatronun en ilkel biçimi çok erken başlar: Önce öykünme sonra da deney ile sürdürülen bu ilkel tiyatro biçimi, önce hareketi sonra da konuşma?yı kullanır. Yani çocukta tiyatro oyun ile başlar.? (Nutku, 1998:80) Fikret Terzi (2008:2), oyunla

OKUMAK İÇİN TIKLA

Çocuk Kitaplarında Resim – Mehmet Kaya

“Resim bir göz şenliğidir.” Orhan Pamuk “Taa çocukluğumdan beri Ne buldumsa okudum Sonunda anladım ki Bir kitapta resim şart” Cemal Süreya Görsel algının öteki algı türleri arasındaki oranı oldukça yüksektir. Nitelikli bulunan görüntüler ile görüntüleri yansıtan resimler, metne ve metnin içerdiği kavramlara göre belleğe daha kolay yerleşir. İnsanlar farklı olan,

OKUMAK İÇİN TIKLA

Mitolojik Kaynaklı Çocuk Yayınları – Aydın Afacan*

?Mitolojik kaynaklı çocuk yayınları? gibi genel bir adın seçimi, bu kaynaktan beslenmiş çeşitli sanat ürünlerinin bulunmasından dolayıdır. Şiirden romana, resimden öyküye birçok sanat alanında çeşitli halkların mitolojik birikiminden yararlanan yapıtlar bulunmaktadır. Bu tür yapıtlara doğrudan ?mitolojik yapıtlar? denilmesi, aynı zamanda bu bilimsel çalışma alanı açısından olduğu gibi mitosun asıl bağlamı

OKUMAK İÇİN TIKLA

Masal – Mehmet Kaya

“Masal bilgeliktir. Ondan zevk almamanın nedenini, duygularımızın körelmiş olmasında aramalıyız.” Goethe ?Masal, bütünüyle düş (hayal) ürünü olan, genellikle olağanüstü olaylara, zaman zaman da olağanüstü varlıklara (cin, peri, dev, ejderha vb.) yer verilen, ağızdan ağza, kuşaktan kuşağa anlatılarak sürüp giden anlatı türüdür.? (C. Kudret) Pertev Naili Boratav?a göre ise masal, ?anlattıklarına

OKUMAK İÇİN TIKLA

Çocuk Edebiyatında Çocuğa Görelik – Mehmet Kaya*

Çocuk edebiyatı ürünleri, çocuğa görelik ilkesine uygun olmalıdır. Çocuklar bedensel, düşünsel, duygusal ve hayalgücü özellikleri bakımından yetişkinlerden ayrılır. Çocukların görsel, sözel ve işitsel ürünlere verecekleri tepkiler onların yaş ve gelişim özelliklerine bağlıdır. Çocuğun değişik yaş dönemlerinde kendi dil evrenine uygun algıları, ilgileri, kavramları, duyguları, hayalleri, ihtiyaçları ve beklentileri farklılaşır. Bu

OKUMAK İÇİN TIKLA