Kategori: Jorge Luis Borges

Mutlak Olumsallık ile Bahçenin Kesişimleri

Quentin Meillassoux’nun “mutlak olumsallık” fikri, felsefi bir zeminde gerçekliğin temel yapısını sorgularken, Jorge Luis Borges’in “Yolları Çatallanan Bahçe” adlı eseri, anlatısal ve metafiziksel bir çerçevede benzer soruları edebiyat düzleminde işler. Bu iki düşünce, varlık, gerçeklik, zaman, nedensellik ve insan algısının sınırları gibi temel meselelerde kesişir. Meillassoux’nun spekülatif gerçekçilik anlayışı, evrenin

OKUMAK İÇİN TIKLA

Bilginin Sonsuz Kütüphanesi: William ile Dr. B’nin Zihinsel Yolculukları ve Borges’in Evrensel Vizyonu

Bu metin, Umberto Eco’nun Gülün Adı romanındaki William ile Stefan Zweig’ın Satranç eserindeki Dr. B karakterlerini, Jorge Luis Borges’in “kütüphane” metaforu üzerinden karşılaştırmalı bir şekilde inceler. Bilginin sınırları, zihnin karmaşık yapısı ve insan bilincinin evrensel arayışları, bu iki karakterin deneyimleri aracılığıyla ele alınır. William’ın teolojik ve akılcı sorgulamaları ile Dr.

OKUMAK İÇİN TIKLA

Babil’in Kitapları ve Nesnelerin Özerk Gerçekliği: Harman’ın Ontolojisi Üzerine Bir İnceleme

Nesnelerin Bağımsız Varlığı Graham Harman’ın nesne-yönelimli ontolojisi (OOO), gerçekliği insan bilincinden bağımsız bir şekilde ele alır ve nesnelerin kendi içlerinde bir varoluşa sahip olduğunu savunur. Borges’in Babil Kütüphanesi’nde tasvir edilen sonsuz kitaplar, insan algısından bağımsız bir gerçeklikte var olan nesneler olarak düşünülebilir. Harman’a göre, bu kitaplar yalnızca insan tarafından okunduklarında

OKUMAK İÇİN TIKLA

Belleğin Laneti: Borges’in Funes’i ve Hiperthymesia’nın İnsan Deneyimine Yansımaları

Jorge Luis Borges’in Bellek Ustası Funes adlı öyküsü, insan bilincinin sınırlarını sorgulayan bir düşünce deneyi sunar. Öykü, her detayı hatırlama yeteneğine sahip Ireneo Funes’in hikayesi üzerinden, kusursuz belleğin insan deneyimini nasıl dönüştürebileceğini ve hatta yok edebileceğini araştırır. Nörobilimdeki hiperthymesia (aşırı bellek) olgusu, Funes’in kurgusal durumuna bilimsel bir ayna tutar. Bu

OKUMAK İÇİN TIKLA

Babil’in Kitaplığı ve Bilginin Sonsuzluk Arayışı

Jorge Luis Borges’in “Babil Kütüphanesi” öyküsü, insanlığın bilgiyle olan karmaşık ilişkisini ve Google’ın “her şeyi bilme” iddiasını çarpıcı bir şekilde sorgulayan bir düşünce deneyi sunar. Öykü, evreni sonsuz bir kütüphane olarak tasvir eder; her kitap, her harf kombinasyonuyla yazılmış, anlamlı ya da anlamsız tüm metinleri içerir. Google’ın misyonu, bilgiyi evrensel

OKUMAK İÇİN TIKLA

Dijital Çağın Babil Kütüphanesi: Veri Evreninde Anlamın Dönüşümü

Borges’in Vizyonunun Dijital Gerçekleşmesi Borges’in 1941’de hayal ettiği “Babil Kütüphanesi”, tüm olası bilgi kombinasyonlarını içeren devasa bir yapıydı. Günümüzde bu metafor, internetin yapısında somutlaşmış durumda. Ancak önemli bir farkla: Borges’in kütüphanesi sonlu sayıda karakter kombinasyonuna dayanırken, dijital evren sürekli genişleyen dinamik bir sistem. YouTube’da her dakika 500 saatlik yeni içerik

OKUMAK İÇİN TIKLA

Homo Sapiens Sapiens Kabus mu Düş mü Görüyor?

Homo sapiens sapiens’in medeniyeti, bir düş mü, yoksa kabus mu? Bu soru, insanlığın varoluşsal sahnesinde yankılanan bir çığlık gibidir. Slavoj Žižek ve Jorge Luis Borges’in perspektiflerinden bakıldığında, medeniyet bir illüzyon olarak belirebilir; ancak bu illüzyon, ne salt bir serap ne de yalnızca bir gerçekliktir. Žižek’in ideoloji eleştirisi ve Borges’in labirentvari

OKUMAK İÇİN TIKLA

Öteki Soruşturmalar / Borges Metaforu

Jorge Luis Borges, çevresinde pek çok tartışma yaratılmış, sıradışı kişiliği ve kimliğiyle çoğunluğu şaşırtmış, bazen ne olduğuna karar verilememiş, nitelikli edebiyatın izinden gidenlerin sonunda yoluna düştüğü, çağımızın büyük yaratıcılardan biri olduğundan kuşku duyulmayan yazarlardan. Onu gene en son biz mi anladık, bilmiyorum, ama meraklılarının sayısındaki artışa bakarak sonunda anladığımızı söyleyebiliriz.

OKUMAK İÇİN TIKLA

Atlas – Jorge Luis Borges “zamanın dışında bir zamana açılmak”

Atlas, Borges’in dünyanın farklı şehirlerine yaptığı gezilerde biriktirdiği anıları, gözlemleri ve düşleri harmanlayan benzersiz bir metin. Atlas, Jorge Luis Borges’in tüm kitaplarından farklı bir kitap. Borges ile eşi María Kodama’nın, dünyanın dört bir köşesinde benzersiz sesleri, dilleri, alacakaranlıkları, kentleri, bahçeleri, insanları keşfedişlerinin seyri içinde ortaya çıkan bir atlas. Havasını içlerine

OKUMAK İÇİN TIKLA

Düşsel Varlıklar Kitabı – Jorge Luis Borges

Düşsel Varlıklar Kitabı, Borges’in dünya edebiyatına eşine az rastlanır derinlikteki hâkimiyetini gösteren bir referans kitabı. Düşsel Varlıklar Kitabı’nda Borges, Batı ve Doğu kültürlerinin binlerce yıllık kolektif hafızasını şekillendiren figürlerin haritasını edebiyat içerisinden çıkartıyor. Kentaur’dan Sfenks’e, Cheshire Kedisi’nden Minotauros’a edebiyat ve sanat yapıtlarında silinmez izler bırakan figürlerin hikâyesini kendine has şiirsel

OKUMAK İÇİN TIKLA

Öteki Soruşturmalar – Jorge Luis Borges

Peral Bayaz Charum ve Türker Armaner çevirisi, James Woodall’un önsözü, Yazar ve dönem kronolojisiyle, Kitaba dair görsellerle. Öteki Soruşturmalar, Borges’in analitik zekâsı ile sanat beğenisinin kendine özgü zarif üslubunda buluştuğu bir başyapıt. Öteki Soruşturmalar’da Borges, edebiyatın ve felsefenin nicedir gündeminde olan evrensel bir dil kurma ütopyası, intiharın olumlanması, zamanın yadsınması,

OKUMAK İÇİN TIKLA

Sonsuzluğun Tarihi – Jorge Luis Borges

Sonsuzluğun Tarihi, edebiyatın, felsefenin ve çevirinin kadim sorunlarını Borges bilgeliğinin süzgecinden geçiren, çarpıcı bir anlatı. Sonsuzluğun bir tarihi varsa bile o tarihi yazma çabasının beyhudeliğini en iyi Borges gösterebilir. Sonsuzluğun Tarihi’nde Borges, bu kez ironi yüklü diliyle düşünce dünyasının bildik doğrularını ters yüz ediyor. Nietzsche’ye atfedilen bengi dönüş teorisinin aslında

OKUMAK İÇİN TIKLA

Alçaklığın Evrensel Tarihi – Jorge Luis Borges

Borges Alçaklığın Evrensel Tarihi’nde kadim masalları ve gerçek yaşamöykülerini çarpıtarak yeniden anlatırken, insanlığa dair zamanı ve sınırları aşan tespitlerde bulunuyor. Alçaklığın Evrensel Tarihi, Jorge Luis Borges’in 1930’larda Arjantin’de çok satan Critica gazetesinin pazar ekine yazdığı yazıları bir araya getiriyor. Gerçek ile hayalin birleştiği bu yazılarda, Borges kurmacanın olgulardan daha gerçek,

OKUMAK İÇİN TIKLA

Tanrının Elyazısı – Jorge Luis Borges

Zindan derindir, taştır; gerçi zemin (ki o da taştır) tam anlamıyla geniş bir çember sayılamaz ve bu olgu her nedense bir kıstırılmışlık ve onun yanısıra bir bitimsizlik duygusu çağrıştırır ama yapının biçimi hemen hemen kusursuz bir yarıküredir. Ortadan bir duvar geçer; çok yüksek olmasına karşın bu duvar mahzenin üst kısmına

OKUMAK İÇİN TIKLA

Jorge Luis Borges: “Milliyetçilik yalnızca olumlamalara ve şüpheyi ortadan kaldıran öğretilere izin verir; olumsuzlamalar ise fanatikliğin ve aptallığın bir türüdür”

Jorge Luis Borges “Futbol popülerdir; çünkü aptallık popüler,” demişti. Arjantinli yazarın bu “muazzam oyun”a karşı sergilediği tavır ilk bakışta günümüz futbol düşmanlarının ağızlarından düşürmediği laflara benziyor gibi. “Futbol sıkıcıdır. Çok fazla maç beraberlikle bitiyor. Sakatlanma numarası yapanlara da tahammülüm yok.”

OKUMAK İÇİN TIKLA

Savaşçı ile Tutsağın Öyküsü – Jorge Luis Borges

La poesía (Bari, 1942) adlı kitabının 278. sayfasında Croce, tarihçi Diyakoz Peter’in bir Latince metnini özetlerken Droctulft’un yazgısını anlatır ve onun gömüt yazıtını aktarır; her ikisi de benzersiz bir etki bırakmıştır bende; nedenini sonraları kavradım. Droctulft, Ravenna’nın kuşatılması sırasında arkadaşlarının safından ayrılan önceleri saldırıya geçtiği kenti savunurken can veren bir

OKUMAK İÇİN TIKLA

Latin Amerika Hikayeleri Antolojisi

Kolombiyalı Gabriel Garcia Marquez, Arjantinli Jorge Luis Borges ve Julio Cortazar, Kübalı G. Cabrera Infante, Şilili Jose Donoso ve Jorge Edwards, Perulu Mario Vargas Llosa, Uruguaylı J. Carlos Onetti, Uruguaylı Mario Benedetti, Brezilyalı C. Vasconcelos Maia ve J. Guimaraes Rosa, Meksikalı Juan Rulfo ve Carlos Fuentes?den seçilmiş hikayeler. Kitabın Künyesi

OKUMAK İÇİN TIKLA