Kategori: Kürt Edebiyatı

Türk Basınında Kürtler – Faik Bulut

Araştırmacı gazeteci Faik Bulut, ‘Türk Basınında Kürtler’ adlı kitabında, Türk basının Kürtlere yaklaşımını sergileyip, medyanın dünya ölçeğinde geçirdiği evrim ve bu alanda yürütülen tartışmalar hakkında bilgi sunuyor. Kitabın genişletilmiş ikinci baskısında ‘Basında Kürt Haberleri’, ‘Basın Kürtleri Aşağılama Görevinde’, ‘Koruyucu Basın ve Basının Koruyucuları’, ‘Yabancı Basın Kürtler Hakkındaki Haberleri Nasıl Veriyor’

OKUMAK İÇİN TIKLA

Orta Anadolu Kürtleri – Rohat Alakom

Türkiye?de Kürtlerin yaşadığı bölgeler denince akla hemen ?Doğu ve Güneydoğu? gelir. Oysa Tuz gölünün çevresindeki çeşitli iller başta olmak üzere Anadolu?nun orta kesimlerinde önemli bir Kürt nüfus yaşamaktadır. Sayıları milyonlarla ölçülen bu Kürtler, anayurtları sayılmayan bu bölgeye hangi sebeplerle ve ne zaman geldiler? Burada nasıl bir yaşam kurdular, çevreleriyle ilişkilerini

OKUMAK İÇİN TIKLA

Cemo – Kemal Bilbaşar

Cumhuriyet’in ilk yılları. Doğu Anadolu’nun yaman coğrafyasında yaşayan bir kadın. Kömür gözleri ocak alevi gibi yanan, çatıldığında bir hançere dönüşen kaslarıyla yürekler yakan Cemo. Nuh dedi mi Peygamber demeyen, halkına da, kendi hayatına da dişiyle, tırnağıyla sahip çıkan yiğit bir kadın. Kemal Bilbaşar, destansı romanı Cemo’da ağalık düzenini, aşiret törelerini,

OKUMAK İÇİN TIKLA

Kürt Halk Tarihinden 13 İlginç Yaprak – Celile Celil

19. ve 20. yüzyıla Kürt tarihi üzerine Celilê Celil?in ortaya çıkardığı önemli 13 ilginç olayın belgeleri, ?Kürt halk tarihinden 13 ilginç yaprak? ismiyle kitaplaştırıldı. Kürtlerin önemli tarihçi, yazar ve kurdologlarından olan Celîlê Celil şimdiye kadar Kürt tarihi, kültürü üzerine çok sayıda araştırma yaptı. Tarih, edebiyat, folklor, dil üzerine yaptığı çalışmaları

OKUMAK İÇİN TIKLA

Klasik Kürt Edebiyatı – Fehim Işık

Hala Kürtlerin varlığı ya da Kürt dili üzerine konuşulduğunda, birileri kalkıp ?Hani Kürtlerin dili? Hani edebiyatları, tarihleri?? diyebiliyor. Kuşkusuz bu yazının amacı, Kürtlerin varlığını, dilini ve edebiyatını birilerine ispat etmek değil. Üstelik bu gerekli de değil. Zaten bunların neredeyse tümü akademik bir bakış açısına da sahip değiller. Konuyu araştırmadan, tamamen

OKUMAK İÇİN TIKLA

Hemû Soneyên William Shakespeare (William Shakespeare?in Tüm Soneleri)

(*) Şairliği ve çevirmeliğiyle tanınan Kawa Nemir artık Shakespeare çevirisiyle tanınacak. Zira Nemir, Shakespeare?in bütün sonelerini orijinal dilinden Kürtçeye çevirdi ve çok zor olan bir işin altından kalktı. Nemir bu soneleri çevirmek için uzun zaman çalıştı. Aslında bu kitap onun çeviri tecrübesinin, aktığı yolun bir özeti ve gelişim güzergâhıdır. Kawa

OKUMAK İÇİN TIKLA

Şehir devletin otoritesinin altındadır – Abidin Parıltı

Kürt edebiyatının sessiz sedasız ilerleyen ama oldukça ilgi çekici eserler veren yazarlarından Bavê Nazê 1946 yılında dünyaya geldi. Dil ve gramer konularında birçok çalışması da bulunan Bavê Nazê, çeviriler de yapmakta. İlk romanı Çiyayên Bi Xwînê Avdayî (Kanla Sulanmış Dağlar) 1978 yılında basıldı. Daha sonra Hêsir û Baran (Gözyaşı ve

OKUMAK İÇİN TIKLA

Topraksız bir şair – Abidin Parıltı

Evdulla Peşêw (Evdilla Peşêw) iktidarın suretlerini açığa çıkaran ve kendi hayatını da bu minvalde yaşayan ender şairlerdendir. Kısası şairin hayatı şiirine dahildir. 1946 yılında Hewlêr?de (Türkçe söyleyişiyle Erbil) doğdu. Babası da şairdi ve aynı zamanda din adamıydı. Çocukluk yıllarından itibaren şiirler yazdı. İlk şiirleri daha on yedi yaşındayken yayımlandı. Kürtlerin

OKUMAK İÇİN TIKLA

Kürtçe Romanlarda Temalar – Abidin Parıltı / Özlem Galip

Kürt romanı genel olarak işledikleri temalar ve anlattıkları hikâyeler bakımından incelendiğinde, romanların, trajedinin anlatım biçimlerinden ve dramdan çokça faydalandığını söylemek yanlış olmaz. Kürtlerin yüzyılı aşkın bir süredir içinde bulundukları politik-siyasal durumdan dolayıdır ki romanlarda savaş hali, sürgün, ölüm, işkence, intihar ve ihanet karşısında bireyin acısı ve mücadelesi trajik bir dille

OKUMAK İÇİN TIKLA

Jana Gel (Halkın Acısı) – Îbrahîm Ehmed

(*) İbrahîm Ehmed 1914 ya da 1915 yılında Süleymaniye?de doğdu. Bağdat?ta hukuk eğitimi aldı. 1942-44 yılları arasında ise Irak?ta yargıçlık yaptı. 1939 yılında Gelawêj adını taşıyan bir edebiyat dergisini Elaeddîn Seccadî ile birlikte çıkardı. Bu derginin yayını on yıl sürdü. Irak?ın mevcut durumundan dolayı zamanın birçok yazarı gibi siyasete girdi.

OKUMAK İÇİN TIKLA

Pêşmerge – Rehîmê Qazî

(*) Rehîmê Qazî, İran Kürtlerindendi ve 1925 yılında doğdu. O da birçok Kürt yazarı gibi siyasi faaliyetler içine girmek zorunda kaldı. İkinci Dünya Savaşı?nın hemen bitiminde İran?da kısa süreli de olsa kurulan Mahabad Kürt Cumhuriyeti?nin temsilcileri tarafından altmış-yetmiş kişiyle birlikte öğrenim görmesi için Bakü?ye gönderildi. Bakü?de Kirov Üniversitesi?nin tarih bölümünde

OKUMAK İÇİN TIKLA

Mutlu aşkın tarihi yoktur! – Abidin Parıltı

(*) Kürtlerin büyük ulusal anlatısı Mem û Zîn?i (Mem ile Zin) yazmış olan Ehmedê Xanî?nin 1651 ya da 1652 yılında doğduğu söylenir. Doğduğu yere ilişkin olarak da çeşitli görüşler vardır. Bu görüşlerden biri Xanî?nin, Xanîyan airetinden olduğunu ve Doğubeyazıt?ta doğduğunu söyler. Bir başka görüş ise onun Hakkari?nin Xanî köyünden olduğuna

OKUMAK İÇİN TIKLA

Dersim Raporları – Faik Bulut

Araştırmacı gazeteci Faik Bulut ‘Dersim Raporları’nda, isyanlarıyla bilinen bir Kürt bölgesi ve zengin bir mirasa sahip Dersim’in dününe eğiliyor. Bunu yaparken yöntemini, kanıtsız yorumlar getirmekle değil, aksine çok kanıt, az ama özlü yorum olarak belirliyor. Dersim’in farklı dönemlerini ele alırken, Osmanlı ve Rus belgelerine başvuran Bulut, yakın dönemler açısından, Meclis

OKUMAK İÇİN TIKLA

Dersim 1938 ve Zorunlu İskan / Telgraflar, Dilekçeler, Mektuplar – Hüseyin Aygün

(*) Dersim harekâtının ardından başlatılan zorunlu iskân uygulamasının üzerinden 70 yılı aşkın bir zaman geçti. Zorunlu iskân, bir devletin herhangi bir topluluğu dini, milli ya da olmadı etnik sebeplerle doğal yerleşim alanından uzaklaştırarak başka bir yere nakletmesinden ibarettir. Ve yaşadığımız ülkenin insanları, ister sürgün edilenlerden isterse onları evlerinde ağırlayanlardan olsun

OKUMAK İÇİN TIKLA

Kürt Edebiyatı Okuma Kılavuzu – Abidin Parıltı

(*) 2009 Yılı TÜYAP Kitap Fuarı?na bu defa birçok Kürt yayınevi katıldı. Son yıllarda birçok Kürtçe metin de Türkçeye çevrilmeye başlandı. Madem kitap fuarı var o zaman Kürdili?nde de eksiği gediğiyle bir okuma listesi yapayım… Öncelikle Ehmedê Xanî ?nin 17. yüzyılda yazdığı Mem û Zîn?ine kulak kabartmak gerekir. Hem Kürtçesi

OKUMAK İÇİN TIKLA

Dersim Dile Geldi / 1938’in Çocukları Konuştu – Celal Yıldız

Dersimli yazar Celal Yıldız’ın “Dersim Dile Geldi” isimli romanı Su Yayınları’ndan çıktı. Yazar, kitabında 1938 Dersim Katliamını gören çocukların gerçek hikayelerini anlatıyor.Kitabın tanıtım yazısında şöyle diyor: “Bu belgesel romanda anlatılanlar hayal ürünü değildir. Celal yıldız uzun uğraşlar sonucu 1937-38 yıllarındaki Dersim’de şiddet ortamında yapılan katliamda cesetler altında kalıp bir mucize

OKUMAK İÇİN TIKLA

Kürtçe Romanlarda Dil Meselesi – Abidin Parıltı / Özlem Galip (*)

Bir milletin kimliğinin sorgulandığı ve yok edilmeye çalışıldığı durumlarda, o milletin dili milliyetçi hissiyatlarının ilgi odağı haline gelir. Diğer bir değişle dil, kimliğin inşasında ve yayılmasında en temel malzeme haline gelir. Bunun örneklerini görmek için, çok uzaklara gitmeden, Cumhuriyet?in kurulma aşamasında Türkiye?ye bir göz atmak yeterli olur. O dönemlerde, Türkçenin

OKUMAK İÇİN TIKLA

Küllerinden Doğan Dil Ve Roman – Mehmed Uzun

“Küllerinden Doğan Dil ve Roman”, Mehmed Uzun?un 1997-2004 yılları arasında, yerli-yabancı pek çok gazete ve dergide yayınlanmış söyleşilerinden oluşan bir derleme. Necmiye Alpay?ın önsözüyle sunduğumuz “Küllerinden Doğan Dil ve Roman”, Uzun?un edebiyat, sanat ve politika ekseninde gerçekleştirdiği, modern bir Kürt roman dili yaratma, evrensellik, çokkültürlülük ve çokdillilik üzerine düşüncelerini bütün

OKUMAK İÇİN TIKLA

Hawar Dergisi – Abidin Parıltı

(*) Kürt edebiyatı denince akla ilk gelen kelime sürgündür. Bir anlamda Kürt edebiyatı sürgün edebiyatıdır da. Cumhuriyetin kuruluşundan itibaren toprağından kopmak zorunda kalan, var olma mücadelesini bu topraklarda sürdüren Kürtler asimilasyona uğramamak, bu kadim kültürü hem var etmek hem diriltmek için yoğun çabalar göstermiştir. Bu münevverler, kendi hayatlarından eksiltip, elleri

OKUMAK İÇİN TIKLA

Hayat Hikayem – Cegerxwin

Modern Kürt şiirinin öncüsü sayılan Cegerxwîn, Kürt tarihinin en olaylı, değişimlerle dolu dönemi olan 20. yüzyılda yaşamıştır. Bir şair ve eylemci olarak, Kürt tarihi içinde özel bir yer tutan pek çok olaya ya bizzat katılmış, tanık olmuş, ya da olayın kahramanlarıyla sohbet olanağı bulmuştur. Kıtlık, hastalık ve yağmanın hüküm sürdüğü

OKUMAK İÇİN TIKLA