Kategori: Orhan Veli

Orhan Veli’nin “Dinle, bu ney nasıl yanıyor” Dizesinde Garip Şiirinin Sadelik Anlayışı

Orhan Veli Kanık’ın “Dinle, bu ney nasıl yanıyor” dizesi, Garip şiirinin sadelik anlayışını yansıtan en çarpıcı örneklerden biridir. Bu dize, Garip hareketinin şiirde yalınlık, gündelik dil ve sıradan insanın duygularına odaklanma gibi temel ilkelerini somutlaştırır. Garip şiiri, 1940’lı yılların Türkiye’sinde edebiyat sahnesinde köklü bir dönüşüm yaratmış, süslü ve ağırbaşlı şiir

OKUMAK İÇİN TIKLA

Orhan Veli ve Dünya Şiiri: Yenilik, Karşılaştırma ve Evrensellik

Fransız Şiirinden Esintiler ve Türk Şiirine Katkılar Orhan Veli’nin şiiri, Fransız sembolist ve sürrealist şairlerden, özellikle Charles Baudelaire ve Guillaume Apollinaire gibi isimlerden derin bir esin taşır. Baudelaire’in gündelik yaşamın sıradanlığını şiirsel bir yoğunluğa dönüştürme çabası, Orhan Veli’nin sade ama etkileyici dilinde yankılanır. Apollinaire’in ise imgeyi özgürleştiren, geleneksel kalıpları kıran

OKUMAK İÇİN TIKLA

Orhan Veli’nin Şiirinde İdeal ve Gerçeklik Arasında

Orhan Veli Kanık’ın şiiri, Türk edebiyatında Garip hareketinin öncüsü olarak, hem bireysel hem de toplumsal düzlemde derin sorgulamalar sunar. Onun “sade yaşam” özlemi, modern kent yaşamına yönelik eleştirileri ve “herkes gibi” olma vurgusu, ideal bir düzen arayışıyla gerçekliğin çelişkileri arasında salınır. Aynı zamanda, şiir sanatına yönelik reddiyesi ve halka yönelişi,

OKUMAK İÇİN TIKLA

Orhan Veli’nin Şiirlerinde İnsan, Kent ve Doğa: Bir Antropolojik Okuma

Bireyin Kültürel Kimlik Arayışı Orhan Veli’nin şiirleri, modernleşen Türkiye’nin toplumsal dönüşümünü yansıtan bir ayna gibi işler. 1940’ların İstanbul’u, Osmanlı’dan Cumhuriyet’e geçişin sancılarını taşırken, birey de geleneksel ile modern arasında sıkışmış bir kimlik arayışı içindedir. Veli’nin insan figürleri, bu geçişin hem tanığı hem de öznesidir. Şiirlerinde sıradan insanlar—balıkçılar, işçiler, sokakta yürüyenler—merkeze

OKUMAK İÇİN TIKLA

Orhan Veli’nin Şiirinde Dil, Anlam ve İnsan: Kuramsal Bir İnceleme

Orhan Veli Kanık, Türk şiirinde sıradanlığın estetiğini yücelten, günlük konuşma dilini şiirin merkezine yerleştiren ve geleneksel poetik normları sorgulayan bir şair olarak modern Türk edebiyatında derin izler bırakmıştır. Şiirleri, dilbilimsel, simgesel, felsefi ve etik boyutlarıyla yalnızca estetik bir yenilik sunmakla kalmaz, aynı zamanda bireyin modern dünyadaki varoluşsal, toplumsal ve ahlaki

OKUMAK İÇİN TIKLA

Orhan Veli’nin Şiir Evreni: Kuram, Duygu ve Toplumun İzleri

Garip’in Modernist Şiirdeki Yeri Orhan Veli’nin Garip akımı, modernist şiir anlayışıyla kesişen özgün bir çizgide konumlanır. Modernizm, geleneksel biçimleri sorgularken bireyin iç dünyasını, parçalanmışlığı ve çağın kaosunu yansıtmaya yönelir. Garip şiiri, bu bağlamda, süslü imgelerden ve klasik şiir kalıplarından arınarak yalın bir anlatımı benimser. Orhan Veli, şiiri bir elit sanat

OKUMAK İÇİN TIKLA

Turgut Uyar, Özdemir Asaf, Orhan Veli ve Cemal Süreya Günümüzde Yaşasaydı ? Bir Fantezi Yazım Denemesi

Turgut Uyar, Özdemir Asaf ve Orhan Veli günümüzde yaşasaydı, farklı tonlarda ama aynı duyarlılıkla bugünün insanına seslenirlerdi. Onların her biri kendi poetikasında hayatı, insanı ve toplumu öyle incelikle işlemiştir ki bugün yaşasalar da sesleri yankılanmaya devam ederdi. Bugün, 29 Mayıs 2025’te, dijital çağın, tüketimin kültürünün ve sosyal medyanın şekillendirdiği bir

OKUMAK İÇİN TIKLA

Acımasızca yapılan eleştirilere, hakaretlere, küçümseyici karikatürlere gülüp geçer Orhan Veli. O yazmak ve yaşamayı beraber götürmenin derdindedir.

“İki incecik bacak, kısaca bir trençkot, kanarya sarısı bir kaşkol, müselles(üçgen)bir yüz, şişirilmiş bir göğüse benzeyen bir sırt- denebilirse- ergenlik bozuğu bir yüz: İşte görünüşte Orhan Veli.”¹ Sait Faik, “Rakı Şişesinde Bir Balık Olmak İsteyen Şair” yazısında edebiyatımızın haşarı çocuğu Orhan Veli’yi gözümüzde böyle canlandırmak ister. İNSANIN NASIRINA BASARHer daim

OKUMAK İÇİN TIKLA

Orhan Veli öldüğünde cebinden çıkan şiir

Sabahattin Eyuboğlu, Orhan Veli’nin ölümünden yaklaşık bir ay sonra Nahit Hanım’a yazdığı mektuptan üzerinden çıkan şiirin “Gelirli Şiir” olduğunu öğreniyoruz. Mektupta ilgili bölüm şöyle: “Cebinden otuz kuruş ile birlikte yalnız Gelirli Şiir çıkmıştı. Hani şu İstanbul’dan ayva da gelir, nar gelir.. Biliyorsunuz.” (Bir Roman Kahramanı Orhan Veli, Haluk Oral, YKY,

OKUMAK İÇİN TIKLA

Yaşar Kemal’in Orhan Veli’ye yazdırdığı “Mapushane İçinde Üç Ağaç İncir” şiirini okuyor

1997 yılında 32. Gün isimli programda Mehmet Ali Birand’ın sözleri dikkat çekiyor. “Sizin Orhan Veli’ye yazdırdığınız şiiri okur musunuz?” diyor Yaşar Kemal’e. Yaşar Kemal, Mapushane İçinde Üç Ağaç isimli şiiri okuyor. Bu dizeleri derleyen Yaşar Kemal ve yayınlayan da Orhan Veli… Akşam olur mapushane kilitlenir Kimi kağıt oynar, kimi bitlenir

OKUMAK İÇİN TIKLA

Orhan Veli öldüğünde, yüreğinde sevdiği bir kadın, cebinde 28 kuruş

Orhan Veli, 14 Kasım 1950 Salı günü, Avukat Muzaffer Gençay’ın evinde fenalaştı. O da Dora Güney’e haber verdi hastaneye götürmesi için. Muzaffer Gençay, Zeliha Tuna’ya Orhan Veli’nin evinde geçirdiği son saatleri şöyle anlatmış: “Önceki akşam kalabalık bir yemek vardı. Şiirler okundu, sohbet edildi. Orhan o gece bizde kaldı. Kanepede yatarken

OKUMAK İÇİN TIKLA

İşsizlik – Orhan Veli

İşsizlik İş­siz­lik kö­tü şey ves­se­lam. İş­siz­li­ğin kö­tü ol­du­ğu­nu da yal­nız aç kal­dı­ğım za­man­lar dü­şü­nü­yo­rum. Can sı­kın­tı­sın­dan bu­nal­dı­ğım sı­ra­lar­da da dü­şün­sem ya. Ol­mu­yor. Bu bah­çe­ye de hep böy­le za­man­la­rım­da ge­li­rim. Ne­den aca­ba? Et­raf­ta­ki­le­rin de ço­ğu iş­siz. Bu bah­çe sa­de­ce ka­der­le­ri bu yol­da or­tak olan­la­rı mı çe­ki­yor der­si­niz. Ola­bi­lir. Va­kit öğ­le­yi ge­çi­yor.

OKUMAK İÇİN TIKLA

Öğleden Sonra – Orhan Veli

Öğleden Sonra Sı­cak bir kış gü­nü. Va­kit öğ­le­den son­ra idi. Bü­tün ya­zı, bel­ki de bir­kaç ya­zı ka­ra­da ge­çir­mek­ten bo­ya­la­rıy­la ma­cun­la­rı­nı at­mış, ara­lık­la­rı açıl­mış bir ala­ma­na­da dört ki­şi ra­kı içi­yor­duk. Bi­ri ben, bi­ri Ham­za, bi­ri Mu­sa Kap­tan, bi­ri de… adı­nı ha­tır­la­ya­mı­yo­rum, tu­haf bir adı var­dı. En tat­lı ko­nu­şa­nı da o idi

OKUMAK İÇİN TIKLA

Baharın Ettikleri – Orhan Veli

Baharın Ettikleri Bir ya­zı yaz­mak is­ti­yor­dum. Kâ­ğı­dı ka­le­mi al­dım, ta­ra­ça­ya çık­tım. Ta­ra­ça de­di­ğim, otur­du­ğum ote­lin en üst ka­tın­da. Ha­va da do­mu­zu­na gü­zel. Ilık bir mart gü­ne­şi, ilik­le­ri­ne ka­dar ısı­nı­yor in­san. Böy­le ha­va­lar, kış son­la­rın­da, çok ki­şi­le­ri me­sut eder. Sa­adet ne­dir? Her­kes sa­ade­ti ta­nı­mış mı­dır bu dün­ya­da? Bu me­se­le­ler üze­rin­de uzun

OKUMAK İÇİN TIKLA

Orhan Veli: “Bu mektubun bütün cümleleri tesadüfen, B ile başladı. Belki de Bella B ile başladığı için.”

Orhan Veli uzun yıllar Bella’ya kur yapar. Bir de isim bulur ona: Düşes. Karşı adlı kitabını 1949’da Bella’ya verirken ilk sayfasına “Bu iş böyle yürümez duchesse!” yazar. Nedir yürümeyen tam belli değil. Belki de kendisi bile bu sorunun cevabını bulamamıştır. 1946’da Bella’ya yazdığı bir mektupta bunun izlerini görebiliriz: Bella, İki

OKUMAK İÇİN TIKLA

Sait Faik’in Orhan Veli İle 1947’de Yaptığı Röportaj

“Orhan Veli elindeki şişeye mahzun bir tebessümle baktı. Şişe bitmek üzere idi. Kadehlere birer tane daha koyduk. Şişe boşaldı. Boş şişeyi pencereden dışarı attık. Sanki Orhan Veli’nin okuyucuyu gaflet uykusundan uyandırmak için yazdığı mısra rakı şişesinin içinde imiş gibi, şişe büyük bir şangırtı ile kırıldı. İçindeki mevhum sarhoş istavrit ayıldı.

OKUMAK İÇİN TIKLA

Yaşasın Aşk – William Saroyan (Çeviren: Orhan Veli)

Uyandığım vakit ne saati kestirebildim, ne günü, ne de hangi şehirde olduğumu. Yalnız, bir otel odasında olduğumu biliyordum. Vakit bir hayli ilerlemişe benziyordu; yahut da küçük bir kasabadaydım. Kalksam mı, yoksa böyle, esvaplarımla, yatağın üzerinde uzanıp yatsam mı; bir türlü karar veremiyordum. Bir de, hislerimin değişmemiş olduğunun farkındayım. Aşk saçma

OKUMAK İÇİN TIKLA

Hoşgör Köftecisi – Orhan Veli (Öykü)

Hoşgör Köftecisi Size bu yazımda üç masalı bir balıkçı meyhanesinde gördüğüm bir dünyadan bahsedeceğim. İşiniz düşer, bilmediğiniz bir semtte kalırsınız. Yemek zamanı geçmiş, karnınız acıkmıştır. “Bir aşçı dükkânı bulsam da iki lokma bir şey yesem,” dersiniz. Dolaşırsınız, sağa bakarsınız, sola bakarsınız, yiyecek bir şey göremezsiniz. Dükkânların camekânları, musluklar, testereler, ip

OKUMAK İÇİN TIKLA

Yüz karası değil, kömür karası – Orhan Veli

Güneşli bir günde Masmavi göreceğiz Karadeniz’i Balkaya’dan Kapuz’ a kadar, Karış karış biliriz bu şehri; EKİ’ nin çiçekli bahçeleri, Rıhtıma kömür taşıyan vagonlarıyla; Paydos saatlerinde yollara dökülen, Soluk benizli insanlarıyla. Siyah akar Zonguldağın deresi Yüz karası değil, kömür karası Böyle kazanılır ekmek parası? Orhan Veli Kanık (1946)

OKUMAK İÇİN TIKLA