Kategori: Denemeler

Yeryüzüne Dayanabilmek İçin – Tezer Özlü

Neden yazılır? Dünya acılı olduğu için yazılır. Duygular taştığı için yazılır. İnsanın kendi zavallılığından sıyrılması çok güç bir işlemdir. Ama insan bir kez bu zavallılıktan sıyrılmayagörsün, o zaman yaşamı kendi egemenliği altına alabilir. İşte böylesi bir egemenliği bir iki kişiye daha anlatmak için yazı yazılır. (Ya da kendi kendine kanıtlamak

OKUMAK İÇİN TIKLA

Canetti?nin hayvanları – Ömer Erdem

Bir yazarın hayvanlarına da bakarım ben. Hayvandan geçmek, hayvandan yazmak, hayvandan süzülmek diye bir şey var sonuçta. Bir yandan hayvandan çıka çıka insana varmak, bir yandan da insandan döne döne hayvana çıkmak var. Hayvansız kalmışsa bir şair, bir öykücü, bir romancı bir tiyatro yazarı sadece soyutlama kuraklığına sıkışmaz, yaratıcılığının imkânlarını

OKUMAK İÇİN TIKLA

Hayvanlar Üzerine – Elias Canetti

Politik, oyunbaz, alet yapan, konuşan, bilen insan tanımlamalarının ortak endişesi, insanı diğer hayvanlardan ayıran özelliği bulmaktır. Peki insanın içindeki hayvan(lar) ve hayvanın içindeki insan(lar)dan bahsetmek bu kadar imkansız mıdır? Uzun yıllarını iktidar ilişkileri ve kitlelerin davranış biçimleri üzerine düşünerek geçiren Elias Canetti için insanlarla hayvanların ilişkileri ve bunların geçirgenliği

OKUMAK İÇİN TIKLA

Dünya adil değil ya da bu dünyayı değiştirmeliyiz* – Efe Gönenç

Nasıl bir evde oturmak istediğimizi veya nasıl bir yerde çalışmak istediğimizi kendimize sorduğumuzda eğer imdadımıza her türlü mecrayı büyük bir cüretle kullanan reklamlar yetişiyorsa, önce ?yaşam alanlarının? parlak resimleri ve bu resimlerde yaşayan mutlu insanlardan biri olmanın maddi bedeli gözümüze çarpar. İlk bakışta seçenek çok gibi görünüyor, İstanbul?da bir Venedik?te

OKUMAK İÇİN TIKLA

Okumalar Okuması – Alberto Manguel

Pinokyo’nun okumayı öğrendikten sonra bütün yapabileceği, ders kitabı laflarını papağan gibi tekrarlamaktır. Sayfadaki kelimeleri özümser ama hazmetmez: Kitaplar hakiki anlamda onun olmaz, çünkü hâlâ, maceralarının sonunda bile, onları kendine ve dünyaya ilişkin tecrübelerine uygulamaktan acizdir. Deneyimin kitapları, kitapların kişisel deneyimi zenginleştirdiği ve dönüştürdüğü yaratıcı bir okuma nasıl olur? Okumalar Okuması

OKUMAK İÇİN TIKLA

Eski Harflerle Kalb Ağrısı Var mı? Var da Onlar Biraz Pahalı – Beliz Güçbilmez

Bankalar bize gelecekten haber veriyor. On yıllık ev kredileri, on yıl boyunca, her gün bir gün öncekinden daha bağımlı ve daha yoksul olacağımızı müjdeliyor. Kredi kartı ekstrelerinin taksit dökümü henüz gelmemiş günlerin utkulu vaatleriyle dolu. Sistem bugünümüzü harcamakla yetinmiyor, geleceğimizi de harcıyor, gelecek daha gelmeden zaten çoktan bitmiş oluyor. Yeni

OKUMAK İÇİN TIKLA

Denizler Geçti Gökyüzümden adlı kitaba dair – Nevzat Süer Sezgin

NEZİH_ER yayınlarının, şair dostumuz Mine Ömer?in editörlüğüyle, biz okurlara sunduğu ?Denizler Geçti Gökyüzümden? Azime Akbaş Yazıcı?nın ikinci kitabı.Geçtiğimiz günlerde ikinci basımı yapıldı. Kitabı elinize alınca ön ve arka kapaktaki Ilgaz Uğurluer?in nefis fotoğrafları ve Perihan Ömer?in özenli tasarımını sevmemek mümkün değil. Arka kapaktaki Gültekin Emre?nin kısa tanıtım yazısıyla sarsılmaya hazırlanarak

OKUMAK İÇİN TIKLA

Kendini Gerçekleştirebilme Kılavuzu – Serkan Engin

İnsan, elbette çağının ve içine doğduğu toplumun ürünüdür, ama aynı insan, birey olarak toplumsal realiteye kendi çapı oranında etki eden, bu realitenin dönüşümünde payı olan bir toplumsal parametredir. İçine doğduğunuz ailenin, şehrin, ülkenin sosyo-kültürel yapısı, ekonomik koşulları ve ilişkileri, din-gelenek bağlamındaki kalıplaşmış davranış modelleri, çağın ve ülkenin politik dinamikleri, siz

OKUMAK İÇİN TIKLA

Kızılcık Ağacı (Kitaplar – İnsanlar – Oyunlar – Kentler) – Neşe Baştürk

Neşe Baştürk?ün yazıları okundukta şu görülür. Yazar Neşe Baştürk, ele aldığı konuyla arasına belli bir uzaklık koyar. Bunu önemsiyorum. Neden. Yazar, ele aldığı konuya belli bir uzaklıktan bakmazsa, o yazı nesnel olamaz. Burası önemli. Yazar, konuya belli bir uzaklıktan bakamazsa, yazı, neden nesnel olamıyor. Olamıyor, çünkü konuya duyguyla yaklaşıyor. Kızdığı

OKUMAK İÇİN TIKLA

Dünyayı Deviren Kentler (Manchester, Paris, St. Petersburg, Selanik, Varna) – Mustafa Tabak

?Çok gezen mi bilir çok okuyan mı?? Ne yalnızca çok gezen ne de yalnızca çok okuyan bilir. Bilmek için çok gezmenin yanında çok da okumak gerekir. Çünkü gezmek bir uygulamaysa okumak onun kuramıdır. Uygulama, deneme yanılmayla değil de önceki deneme yanılmaların, deneyimlerin sonucu olan kuramla gerçekleşirse daha başarılı olur. Örneğin,

OKUMAK İÇİN TIKLA

Alacakaranlıkta – Thomas Mann

Ey, sonsuzlukta birleşmenin sevinci! Yanılma kurtulmanın, zamanın ve uzamın zincirlerinden kopmanın, seninle benim kaynaşmamızın sevinci, senin ve benim tanrısal sevincimiz! Günün aldatıcı işleri onları ayırabilir; ama büyülü içkinin gücüyle gözleri açılalı beri yalanı bağışlamasını öğrenen yüreklerini hiçbir şey aldatamaz artık. Ölüm gecesini aşkla geçiren- lere, bu tatlı gizi çözenlere gün

OKUMAK İÇİN TIKLA

Ve Günler Yürümeye Başladı – Eduardo Galeano

Bir takvim formatında yazılan Ve Günler Yürümeye Başladı, 1 Ocak?tan 31 Aralık?a her gün için yakın tarihte ya da eski çağlarda o gün yaşanan özel bir hikâye anlatıyor. Eduardo Galeano, Aynalar?da olduğu gibi kadın, erkek, iktidar, yerliler, ırkçılık, emperyalizm, kültürler, daldan dala atlayarak; değinilmedik konu, ulaşılmadık coğrafya, çoğaltılmadık ses bırakmıyor.

OKUMAK İÇİN TIKLA

Sözcükleri Sıcak Tutmak – Duran Aydın

Her ne kadar ak kâğıt üstünde kaleminiz kayıyor; sözcükler cilveli bir güzel olup sizinle oynaşıyor, kışkırtıyor, diyelim ?taciz ediyor?sa da; ele geçmesi oldukça zor o sayılı anlarda, hemen daha oracıkta sevişmeye soyunacağınız bir şiir, öykü, deneme, günlük, roman? neyse onunla ?mutlu son?a ulaşmanız, sanıldığı gibi hiç de öyle tereyağından kıl

OKUMAK İÇİN TIKLA

Estetik Kalkışma (Roman – Öykü Nasıl Yazılmalı, Nasıl Okunmalı) – Cengiz Gündoğdu

Bu yapıtta iki amaç güttüm. İlki, gerçeki bir roman gerçekçi bir öyküyü estetik konuma getiren öğeleri örneklerle göstermek. Ama şu bilinmeli. Gerçekçi öykü, gerçekçi roman yazmak için bunlar yeterli değildir. Yazarda gerçekliği derinden kavrama gücü, sağlıklı tür bilinci, bir de düş gücü olmalıdır. İkinci amaç okurlar için. Türkiye’de okur, bir

OKUMAK İÇİN TIKLA

Yengeç Adımlarıyla / Sıcak Savaşlar ve Medyatik Popülizm – Umberto Eco

Eco soruyor: ?Yeni binyılda tarih geriye mi ilerliyor?? Dünyaca ünlü İtalyan yazar ve düşünür Umberto Eco?nun Yengeç Adımlarıyla adlı yeni kitabı, günümüz dünyasıyla ilgili önemli soruları gündeme taşıyor. Eco?nun 2000-2005 yılları arasında yazdığı bazı makale ve konferans metinlerinden oluşan kitap, özellikle ?sıcak savaşlara geri dönüş? ve ?medyatik popülizm? konuları üzerinde

OKUMAK İÇİN TIKLA

İnsan Neyle Yaşar? – Lev Nikolayeviç Tolstoy

Lev Nikolayeviç Tolstoy (1828-1910): Anna Karenina, Savaş ve Barış, Kreutzer Sonat ve Diriliş’in büyük yazarı, yaşamının son otuz yılında kendini insan, aile, din, devlet, toplum, özgürlük, boyun eğme, başkaldırma, sanat ve estetik konularında kuramsal çalışmalara verdi. Bu dönemde yazdığı öykülerde yıllarca üzerinde düşündüğü insanlık sorunlarını edebi bir kurgu içinde ele

OKUMAK İÇİN TIKLA

Benim Gözümden Dünya – Albert Einstein ‘insanın gerçek değeri kendi kendisinden özgürleşmeyi ne ölçüde ve ne anlamda becerebildiği ile belirlenir.’

‘Hayvan sürüsü tabiatının su yüzüne çıkmış en kötü örneği olan militarist sistemden tiksiniyorum. Bir bandonun nağmeleriyle uygun adım marş yürüyüşü yapan bir insanın bundan memnuniyet duyabilmesi, onu küçümsemem için yeterlidir. Tek ihtiyacı olan belkemiği iken, o büyük beyni ona yanlışlıkla verilmiş. Medeniyetin bu hastalıklı noktası, mümkün olduğunca hızlı bir şekilde

OKUMAK İÇİN TIKLA

Gökyüzü Haritası: Toplu Yazılar 3 – Melih Cevdet Anday

Gökyüzü Haritası Melih Cevdet Anday’ın 1975-1979 yılları arasında yayımlanan dergi ve gazetelerdeki deneme ve yazılarından oluşturulmuş bir seçkidir. Bu seçkide ağırlıklı olarak Cumhuriyet gazetesindeki yazıları yer almakla birlikte Çalışan Adam, Varlık ve Türk Tiyatrosu dergilerindeki yazılara da yer verilmiştir. Gökyüzü Haritasında Toplu Yazılar başlığı altında yayımlanan diğer kitaplarda olduğu gibi

OKUMAK İÇİN TIKLA

Toplumsal Direniş ve “Ateş Çiçekleri” – Hülya Soyşekerci

Alime Yalçın Mitap, Yar Yayınları?ndan çıkan yeni kitabı Ateş Çiçekleri?nde uzun bir dönem toplumun üzerine karabasan gibi çöken 12 Eylül karanlığına değiniyor; bu karanlıkta onurlu başlarıyla gökyüzüne ve güneşe uzanmaya çalışan devrimcileri birer ?ateş çiçeği? olarak dile getiriyor şiirsel, içten anlatımı ve etkili imgeleriyle. Ateş Çiçekleri?nde yer alan yazılarda 12

OKUMAK İÇİN TIKLA

Düşüncelerini eyleme geçirenin hayata kattığı anlamlı farktır: Michel Sieur Montaigne – Bedriye Korkankorkmaz

Stefan Zweig?ın dilimize çevrilmiş tüm eserlerini okumaya özen gösteriyorum. İnsana verdiği üstün değer beni içten içe kuşatıyor. Günümüz edebiyatında insanın unutulduğunu düşünüyorum. Okuduğum eserlerin birçoğunda insanın derin açmazlarını, anlam arayışlarını, ekmek kavgalarını, ikili ilişkilerin gelgitlerini tüm çıplaklığıyla hissedemiyorum içimde. Kendi açmazlarımı bana acımasızca anımsatan, güçlü sarsıntıları içimde hissettiren ve bu

OKUMAK İÇİN TIKLA