Rüyayı Taşıyanlar: Amerikan Sinemasında Görünmeyen Emek

tarihinde gönderilmiş tarafından

“Birilerinin rüyasıysa, başkalarının uykusuzluğudur.”
– Psiko-sinematik bir hakikat

🎭 1. Amerikan Rüyası: Kimin Rüyası?

Amerikan Rüyası çoğu zaman şunlarla temsil edilir:

  • Beyaz çitli ev,
  • Gülümseyen çekirdek aile,
  • Mülkiyet, başarı ve statü.

Peki ya bu rüya kimin için kuruldu?
Kim onu yaşadı, kim onu taşıdı, kimse ona uyanamadı?

Amerikan sineması, bu rüyayı görünürde kutlarken, arka planda görünmeyen bir emeği bastırır.
Tıpkı bir rüyanın travmayı örttüğü gibi, bu filmler de “başarı öykülerinin” arkasında sessizce çalışan bedenleri gölgeye hapseder.

🧠 2. Jungiyen ve Psiko-politik Gözle: Bastırılanın Gölgesi

Carl Gustav Jung’un “gölge” kavramıyla düşündüğümüzde, görünmeyen iş gücü — hizmetçiler, köle torunları, göçmen işçiler — Amerikan kolektif bilinçdışının gölge figürleridir.

Bu figürler:

  • Ya adlarıyla bile anılmaz,
  • Ya da mizah, aşağılama ya da sembolik “sadakat” ile nötralize edilir.

Ama her rüyada bastırılmış olan bir şekilde geri döner:

  • Sessiz bir bakışta,
  • Sahneden dışlanan bir figürde,
  • Ya da temsili olmayan bir hikâyede…

🎬 3. Sessiz Figürler: Film Örnekleriyle Okuma

📍 Kızgın Damdaki Kedi (1958)

Zengin Güneyli ailenin arka planında hizmetliler vardır.
Ama isimleri yoktur.
Yüzleri çok az gösterilir.
Sadece var olmaları gerekir – konuşmaları gerekmez.

Jungiyen olarak bu figürler, kolektif gölgeyi temsil eder: bastırılmış emek, tarihsel suç, beyaz üstünlüğünün temeli.

📍 The Help (2011)

Siyahi hizmetçilerin anlatıldığı bu film, onların hikâyesini anlatır gibi yaparken, merkezine beyaz yazar kadını koyar.
Kimin rüyası anlatılır?
Kimin trajedisi, başkasının kariyer basamağına dönüşür?

📍 12 Years a Slave (2013)

Gerçek bir kölelik öyküsüdür.
Ama rüya burada bir kabusa dönüşmüştür.
Ve kabus, beyaz izleyiciye empati kurdurarak bir tür “vicdan temize çekme” fonksiyonu görür.

📍 Get Out (2017)

Jordan Peele’in şaheseri, görünmeyen emek figürlerini metaforlaştırır:
Siyahi bedenler, beyaz arzular için bir “araç”tır.
Rüya burada Amerikan Rüyası değil, *“beyaz bilinçdışının kabusu”*dur.

🧩 4. Rüyayı Kimler Taşır?

Görünmeyen emeği taşıyanlar:

  • Göçmen kadınlar
  • Siyahi hizmetçiler
  • Latinx bahçıvanlar
  • Asyalı mutfak çalışanları
  • Yerli çocuk bakıcılar

Bu figürler, Amerikan Rüyası’nın “dekoru” olurlar.
Ama hikâyeye hiç dahil edilmezler.
Çünkü onların uyanışı, rüyanın bitişidir.

🗣️ 5. Politik ve Estetik Sonuç

“Emeği görünmeyen hiçbir rüya masum değildir.”
Sinemada görünmeyen her karakter, sadece bütçeyle değil, ideolojiyle silinmiştir.
Amerikan Rüyası’nın üzerine kurulduğu sessizlik, bugün hâlâ birçok anlatının temel taşıdır.

Bu nedenle sinemayı yalnızca gösterdikleriyle değil, göstermedikleriyle de okumalıyız.
Çünkü çoğu zaman, hikâyeyi asıl taşıyanlar o görünmeyenlerdir

Yazılarımızı paylaşmayı ve daha çok kişiye ulaşmamızı sağlayarak bize destek olmayı unutmayın. 👇


#sinema, #perşembe, #psikoloji , #sembolikokuma, #CatonaHotTinRoof, #calrgustavjung, #jungiyenanaliz, #filmanalizi , #kızgındamkikedi, #tenessewilliams