Dünyanın Yedi Harikası: Tarihçe, Özellikler ve Günümüzdeki Yansımaları

tarihinde gönderilmiş tarafından

1. Giza Piramitleri (Mısır)

Tarihçe

Giza Piramitleri, MÖ 2630 civarında inşa edilen ve Mısır’ın Giza Platosu’nda yer alan üç büyük piramitten oluşur: Keops (Büyük Piramit), Kefren ve Menkaure. Keops Piramidi, Firavun Khufu için bir mezar olarak inşa edilmiştir ve antik dünyanın yedi harikasından günümüze ulaşan tek yapıdır. Bu piramitler, Eski Krallık döneminde Mısır’ın gücünü ve mühendislik yetkinliğini sergilemek için yapılmıştır.

Önemli Özellikler

  • Keops Piramidi: Yaklaşık 2,3 milyon kireçtaşı bloğundan oluşur ve orijinal yüksekliği 146,5 metreydi (şu an 138,8 metre). İnşası yaklaşık 20 yıl sürmüş ve hassas hizalamasıyla dikkat çeker (kuzey yönüne neredeyse mükemmel şekilde hizalanmıştır).
  • Mühendislik Başarısı: Piramitlerin nasıl inşa edildiği hâlâ tartışma konusudur. İşçilerin taşları taşıma ve yerleştirme yöntemleri, rampalar ve makaralar gibi teknikler üzerine teoriler geliştirilmiştir.
  • Sfenks: Kefren Piramidi’nin yakınında bulunan Büyük Sfenks, insan başlı aslan gövdeli bir heykeldir ve gizemli bir sembol olarak kabul edilir.

Giza Piramitleri, Mısır’ın turizm sektörünün temel taşlarından biridir ve UNESCO Dünya Mirası Listesi’nde yer alır. Modern bilim, piramitlerin astronomik hizalamalarını ve inşaat tekniklerini çözmek için ileri teknolojiler kullanmaktadır. Popüler kültürde, piramitler gizem, macera ve antik bilgelikle ilişkilendirilir; filmlerden romanlara kadar pek çok eserde yer bulur.

2. Babil’in Asma Bahçeleri (Irak)

Tarihçe

Babil’in Asma Bahçeleri, MÖ 6. yüzyılda Babil Kralı II. Nebukadnezar tarafından eşi Kraliçe Amytis için yaptırıldığı söylenir. Ancak, bu bahçelerin varlığı arkeolojik olarak kanıtlanmamıştır ve bazı tarihçiler bunun bir efsane olduğunu düşünür. Bahçeler, Mezopotamya’nın bereketli Fırat Nehri kıyısında yer aldığı belirtilen Babil şehrinde bulunuyordu.

Önemli Özellikler

  • Tasarım: Bahçeler, teraslı yapılar üzerinde yükselen, sulama sistemleriyle desteklenen egzotik bitkilerden oluşan bir cennet olarak tarif edilir. Sulama, Fırat Nehri’nden su çeken karmaşık bir sistemle sağlanıyordu.
  • Mühendislik: Eğer var oldularsa, bu bahçeler antik dünyada sulama ve peyzaj mimarisinin zirvesini temsil ederdi.
  • Efsane mi Gerçek mi?: Arkeolojik bulguların olmaması, bazı tarihçilerin bahçelerin Ninova’da veya başka bir yerde olabileceğini öne sürmesine neden olmuştur.

Asma Bahçeler, modern peyzaj mimarisine ilham vermiştir. Dubai’deki yapay bahçeler ve Singapur’daki Gardens by the Bay gibi projeler, bu efsanevi bahçelerin modern yorumları olarak görülebilir. Efsane, hayal gücünü beslemeye devam eder ve bahçe tasarımı ile ilgili romantik bir ideal olarak popüler kültürde yer bulur.

3. Efes Artemis Tapınağı (Türkiye)

Tarihçe

Efes’teki Artemis Tapınağı, MÖ 6. yüzyılda Lidya Kralı Kroisos tarafından finanse edilerek inşa edilmiştir. Antik dünyanın en büyük tapınaklarından biri olan bu yapı, tanrıça Artemis’e adanmıştır. MÖ 356’da Herostratus tarafından yakılmış, ancak daha sonra yeniden inşa edilmiştir. Tapınak, MS 4. yüzyılda Gotlar tarafından tahrip edilmiştir.

Önemli Özellikler

  • Mimari: Tapınak, 115 metre uzunluğunda ve 55 metre genişliğinde devasa bir yapıydı. 127 mermer sütunuyla ünlüydü ve bu sütunlar ince oymalarla süslenmişti.
  • Kültürel Önem: Efes, antik dünyada önemli bir dini ve ticari merkezdi. Tapınak, hacılar ve tüccarlar için bir çekim noktasıydı.
  • Sanatsal Değer: Tapınak, heykeller ve kabartmalarla doluydu; bu eserler antik Yunan sanatının zirvesini temsil ediyordu.

Bugün tapınağın yerinde sadece birkaç sütun kalıntısı bulunmaktadır. Ancak Efes, Türkiye’deki en önemli arkeolojik alanlardan biridir ve UNESCO Dünya Mirası Listesi’nde yer alır. Tapınak, antik Yunan mimarisi ve dini ritüeller üzerine yapılan çalışmalarda önemli bir referans noktasıdır. Modern mimaride, tapınağın sütunlu tasarımı klasik mimariye ilham vermeye devam eder.

4. Zeus Heykeli (Yunanistan)

Tarihçe

Olimpia’daki Zeus Heykeli, MÖ 5. yüzyılda ünlü heykeltıraş Phidias tarafından yapılmıştır. Antik Yunanistan’ın en kutsal mekanlarından biri olan Olimpia’daki Zeus Tapınağı’nda yer alıyordu. Heykel, MS 5. yüzyılda kaybolmuştur; yangın veya taşınma sırasında yok olduğu düşünülmektedir.

Önemli Özellikler

  • Boyut ve Malzeme: Heykel, yaklaşık 12 metre yüksekliğindeydi ve altın, fildişi ve ahşap kullanılarak yapılmıştı. Zeus’un tahtı, değerli taşlar ve oymalarla süslenmişti.
  • Sanatsal Başarı: Phidias’ın chryselephantine (altın ve fildişi) tekniği, heykelin görkemini artırıyordu.
  • Dini Önem: Heykel, antik Yunan dininin merkezinde yer alan Zeus’a adanmıştı ve Olimpiyat Oyunları’nın dini ritüelleriyle bağlantılıydı.

Zeus Heykeli’nin orijinali kaybolmuş olsa da, onun tasvirleri ve kopyaları antik sikkelerde ve yazıtlarda bulunmuştur. Heykel, Batı sanatında tanrı figürlerinin tasvirine ilham vermiştir. Modern Olimpiyat Oyunları, Olimpia’nın mirasını yaşatır ve Zeus Heykeli’nin kültürel önemini hatırlatır.

5. Halikarnas Mozolesi (Türkiye)

Tarihçe

Halikarnas Mozolesi, MÖ 4. yüzyılda Pers satrapı Mausolos ve eşi Artemisia için Bodrum’da inşa edilmiştir. Mimari tasarımı, Yunan ve Pers etkilerinin bir karışımıydı. Mozole, MS 15. yüzyılda Haçlılar tarafından yıkılmıştır.

Önemli Özellikler

  • Mimari: Yaklaşık 45 metre yüksekliğindeki yapı, bir platform üzerinde yükselen sütunlar, heykeller ve bir piramit çatıyla dikkat çekiyordu.
  • Sanat: Mozole, ünlü heykeltıraşlar Scopas, Leochares, Bryaxis ve Timotheus tarafından süslenmişti.
  • Kültürel Etki: “Mozole” kelimesi, bu yapıdan türeyerek büyük mezar anıtları için kullanılan bir terim haline gelmiştir.

Mozole’nin kalıntıları Bodrum’da bulunabilir ve arkeolojik kazılar devam etmektedir. Yapının tasarımı, modern anıt mezarların ve büyük kamu binalarının tasarımına ilham vermiştir. Örneğin, Washington D.C.’deki Grant Mezarı, mozole konseptinden etkilenmiştir.

6. Rodos Heykeli (Yunanistan)

Tarihçe

Rodos Heykeli, MÖ 3. yüzyılda Rodos Adası’nda inşa edilmiştir. Heykel, güneş tanrısı Helios’a adanmış ve şehrin liman girişinde duruyordu. MÖ 226’da bir depremle yıkılmıştır.

Önemli Özellikler

  • Boyut: Yaklaşık 33 metre yüksekliğindeki heykel, tunç ve demirden yapılmıştı.
  • Konum: Limanın girişinde durduğu söylense de, modern araştırmalar heykelin liman üzerinde değil, şehirde bir tepede durduğunu öne sürer.
  • Sembolizm: Rodos’un bağımsızlığını ve gücünü temsil ediyordu.

Rodos Heykeli, modern heykeltıraşlığa ilham vermiştir; özellikle New York’taki Özgürlük Heykeli’nin tasarımı, Rodos Heykeli’nden etkilenmiştir. Heykelin efsanevi ölçeği, büyük ölçekli kamu sanat eserlerinin sembolik gücünü vurgular.

7. İskenderiye Feneri (Mısır)

Tarihçe

İskenderiye Feneri, MÖ 3. yüzyılda Pharos Adası’nda inşa edilmiştir. Ptolemaios hanedanı tarafından yaptırılan fener, İskenderiye Limanı’nda gemilere rehberlik ediyordu. MS 14. yüzyılda depremlerle yıkılmıştır.

Önemli Özellikler

  • Yükseklik: Yaklaşık 120-140 metre yüksekliğindeydi ve antik dünyanın en yüksek yapılarından biriydi.
  • Tasarım: Üç katlı bir kuleydi: alt kısım kare, orta kısım sekizgen, üst kısım silindirik. Tepesinde bir heykel ve alev bulunuyordu.
  • Mühendislik: Fenerin ışığı, aynalar ve ateşle güçlendiriliyordu, gece görüş mesafesi 50 km’ye ulaşıyordu.

Fenerin kalıntıları, İskenderiye kıyılarında deniz altında bulunmuştur ve arkeolojik çalışmalar devam etmektedir. Fener, modern deniz fenerlerinin öncüsü olarak kabul edilir ve mimari tasarımı, özellikle İslam mimarisindeki minarelere ilham vermiştir.

.