Gonçarov’un romanında Oblomov’u diğer kişiler neden harekete geçirmede başarısız olurlar?
Oblomov, roman boyunca çevresindeki insanların onu harekete geçirme çabalarına rağmen değişmez. Bunun birkaç temel sebebi vardır:
1. Kendi Karakteri: Tembellik ve Kararsızlık
Oblomov doğası gereği tembel, hayalperest ve iradesizdir. Düşünmekten hoşlanır ama harekete geçmek ona zor gelir. Bir işi yapması gerektiğini bilir ama sürekli erteler.
2. Oblomovluk: Çocukluktan Gelen Alışkanlıklar
Oblomov, çocukluğundan beri konfor içinde, hizmetçiler tarafından büyütülmüş bir aristokrattır. Ona her şey hazır sunulduğu için sorumluluk almayı öğrenememiştir. Kendi kendine yetme gereği hiç hissetmemiştir.
3. Ştolts’un Başarısızlığı: Fazla Rasyonellik
Oblomov’un en yakın arkadaşı Ştolts, çalışkan ve disiplinlidir. Ancak Oblomov’a hep mantıklı tavsiyeler vererek onu değiştirmeye çalışır. Oysa Oblomov’un sorunu mantık değil, derin bir ruhsal uyuşukluk ve nostaljiye bağımlılık olmasıdır. Ştolts’un yöntemleri, Oblomov’un ruhuna hitap etmez.
4. Olga’nın Başarısızlığı: Aşkın Yeterli Olmaması
Olga, Oblomov’u sevse de onun değişmesini ister. Ona hareketli bir hayat sunmak ve onu motive etmek ister ama Oblomov için bu bir yük haline gelir. Oblomov değişmek istemez, rahat ve huzurlu yaşamına tutunur. Sonunda Olga, onun değişmeyeceğini anlayıp Ştolts ile evlenir.
5. Rahatına Düşkünlüğü ve Korkuları
Oblomov, risk almayı sevmez. Yeni bir işe girişmek ya da hayatında büyük değişiklikler yapmak ona zor gelir. Hayal dünyasında yaşamak, gerçek hayatta çaba sarf etmekten daha kolaydır. Gelecekte başarısız olmaktan korktuğu için hiçbir adım atmaz.
6. Agafya ile Kaderine Razı Olması
Sonunda Oblomov, hizmetçisi Agafya’nın yanında kalmayı seçer. Onun şefkati, sıcaklığı ve basit hayatı Oblomov için ideal bir huzur alanıdır. Agafya’nın ona bakması, Oblomov’un hiçbir şey yapmadan yaşayabilmesini sağlar.
Sonuç: Oblomov’un Kendi Seçimi
Oblomov değişmeyi seçmez çünkü o fiziksel hareketten çok, içsel huzuru önemseyen bir karakterdir. Çevresindekiler ona farklı bir hayat sunmaya çalışsa da, Oblomov her zaman eski düzenini tercih eder. Bu yüzden hiçbir çaba onu değiştirmeye yetmez.
