FOUCAULT’NUN iktidar kuramının ana tezi

FOUCAULT’NUN iktidar kuramının ana tezi şudur:
İktidar 17. yüzyıldan beri artık bir hükümdarın kelle alıp-veren iktidarı şeklinde değil, disiplin ve biyo-iktidar biçiminde tezahür etmektedir.

Hükümdarın gücü kılıçtan gelir ve tebayı ölümle tehdit eder. “Hayata, yok etmek amacıyla el koyma ayrıcalığı’yla zirveye ulaşır.”

Buna karşın disiplin iktidarı, “tabi kıldığı güçlerin kışkırtılması, kuvvetlendirilmesi, kontrolü, gözetimi, çoğaltılması ve örgütlenmesi” için çaba harcar. Amacı “güçleri boğmak, boyun eğdirmek veya imha etmek yerine gücü ortaya çıkartmak, büyütmek ve düzenlemek”tir. Öldürücü değil yaşatıcı bir iktidardır bu; “en yüksek işlevi artık öldürmek değil, hayatı topyekûn gerçekleştirmek”tir. Hegemonyanın tecelli ettiği o eski ölümcül iktidarın yerini, “bedenlerin itinalı idaresi” ve “hayatın aritmetik hesapları” almıştır.

Disipliner iktidar insan bedenine işkence yapmak yerine, onu bir emirler ve yasaklar sistemine sokarak denetim altına alır. (s.89)

Byung-Chul Han,
Şiddetin Topolojisi
Metiskitap