”Halk büyük yalanlara, küçük yalanlara göre daha çabuk inanır.” Adolf Hitler’in Propaganda Bakanı Joseph Goebbels V.

🧵 Bu söz, yalanın boyutuyla inandırıcılığı arasındaki ters ilişkiyi anlatıyor. Peki neden büyük olan daha ikna edici?


1️⃣ Ne demek bu söz?

Goebbels’e göre küçük yalanlar, insanların kendi gündelik yalanlarıyla karşılaştırılabilir.
Ama büyük bir yalan…
– Akla sığmaz
– O kadar iddialıdır ki “bu kadar büyük bir şey uydurulmuş olamaz” dedirtir.
Ve tam da bu yüzden, daha inandırıcı olur.


2️⃣ Psikolojik Temel:

İnsanlar şöyle düşünür:

“Kim bu kadar büyük bir şeyi uyduracak kadar gözü kara olabilir?”
Oysa cevabı Goebbels veriyor:
“Biz.”

İşte bu, kitle psikolojisinin kırılma noktasıdır.
Gerçek, yalanın cesareti karşısında geri çekilir.


3️⃣ Tarihsel örnek:

🔴 Nazi propagandası:
– Yahudilerin ekonomik krizden, savaş kayıplarına kadar her şeyden sorumlu tutulması.
– “Tüm kötülüklerin kaynağı” gibi lanse edilmeleri.
– Bu koca yalanın devleti bile şekillendirmesi.

Ve toplum buna küçük yalanlardan çok daha hızlı inandı.


4️⃣ Bugünkü versiyonları:

📺 Siyasette:

– “Tüm medya yalan söylüyor, sadece biz gerçeği biliyoruz.”
– “Tüm dünya bize düşman.”
– “Bizi çekemiyorlar.”

⛔ Bunlar büyük yalanlardır.
Ama o kadar “destansı” anlatılır ki, gerçeklik kontrolünü aşar.

💬 Sosyal medyada:

– “Dünyayı 3 aile yönetiyor.”
– “Tüm salgınlar planlı.”
– “Bu videoda her şeyin sırrı var.”

🔁 Komplo teorileri büyük yalanların en viral formlarıdır.
Ve beyin, karmaşık gerçekle yüzleşmek yerine basitleştirilmiş yalana sığınır.


5️⃣ Peki neden inanıyoruz?

Çünkü büyük yalanlar:
Mitolojik boyuttadır.
– Karmaşık dünyayı basit açıklamalara indirger.
– Bir “düşman” yaratır.
– Ve en önemlisi: kolay bir çözüm sunar.

📌 Küçük gerçeklerle uğraşmak yorucudur.
Ama büyük yalanlar… bir tür “dijital kutsal kitap” gibidir.


6️⃣ Bu döngü nasıl kırılır?

🧭 Yavaşlayarak
🧭 Detaylara inerek
🧭 Bilgiyi hazmetmeye zaman tanıyarak
🧭 “Bu kadar büyükse, neden şimdiye kadar fark edilmedi?” sorusunu sorarak

Ve unutarak değil:
Hatırlayarak.


7️⃣ Son söz:

Büyük yalanlar, büyük sonuçlar doğurur.
Ve çoğu zaman en sessiz anlarda büyür.
Yalanı fark etmek, önce onun sesini duymakla başlar.


#GoebbelsTaktikleri #YalanınPsikolojisi #PropagandaSanatı #Psikopolitika