Etiket: Romanlar #dostoyevski

Selim Işık’ın Tutunamama Hali ve Sartre’ın Varoluşsal Felsefesi Üzerine Bir İnceleme

tarihinde gönderilmiş tarafından

Oğuz Atay’ın Tutunamayanlar romanındaki Selim Işık karakteri, modern insanın varoluşsal krizini ve toplumsal bağlardan kopuşunu temsil eden derin bir figürdür. Selim’in “tutunamama” hali, Jean-Paul Sartre’ın varoluşsal felsefesiyle, özellikle “varoluş özgürlüğü” ve “hiçlik” kavramlarıyla kesişen anlam katmanları taşır. Bu inceleme, Selim’in tutunamama durumunu Sartre’ın felsefi çerçeveleriyle ilişkilendirerek, onun intiharının bireysel özgürlüğün

OKUMAK İÇİN TIKLA

Gece’nin Adsız Kahramanları: Foucault’nun Özneleşme Kavramı ve Modern Bireyin Kimliksizlik Krizi

tarihinde gönderilmiş tarafından

Bilge Karasu’nun Gece adlı eseri, modern insanın otorite karşısında örselenen varoluşunu, kimliksizlik ve özneleşme süreçleri üzerinden derin bir felsefi sorgulamaya açar. Eserdeki adsız kahramanlar, Michel Foucault’nun özneleşme kavramıyla ilişkilendirildiğinde, bireyin toplumsal ve politik mekanizmalar tarafından nasıl inşa edildiği, aynı zamanda bu inşaya direnme çabalarının çaresizliği ortaya çıkar. Karasu’nun anlatısı, bireyin

OKUMAK İÇİN TIKLA

Kant’ın Evrensel Yasası ve Anna’nın Bireysel İhlali

tarihinde gönderilmiş tarafından

Immanuel Kant’ın kategorik buyruk, ahlaki eylemin öznel arzulara değil, evrensel bir yasa olarak genelleştirilebilir bir ilkeye dayanması gerektiğini savunur: “Yalnızca, senin iradenin aynı zamanda evrensel bir yasa haline gelmesini isteyebileceğin bir ilkeye göre hareket et.” Anna Karenina’nın Vronsky ile olan aşkı, bu ilkeye doğrudan bir başkaldırıdır. Anna, evliliğini ve toplumsal

OKUMAK İÇİN TIKLA

Öfkenin Mitik ve Felsefi Sahnesi

tarihinde gönderilmiş tarafından

Homeros’un İlyada destanında Akhilleus’un öfkesi, yalnızca bireysel bir duygu patlaması değil, insan doğasının kaotik ve çelişkili derinliklerine açılan bir kapıdır. Nietzsche’nin Apolloncu ve Dionysosçu kavramları, bu öfkeyi anlamak için güçlü bir felsefi çerçeve sunar. Apolloncu, düzeni, aklı ve biçimlendirilmiş estetiği temsil ederken; Dionysosçu, kaosu, tutkuyu ve sınırların ötesine taşan coşkuyu

OKUMAK İÇİN TIKLA

Kafka’nın Dava’sı ve Foucault’nun Panoptikonu: Gözetim, İktidar ve Modern Bireyin Kaderi

tarihinde gönderilmiş tarafından

Franz Kafka’nın Dava adlı eseri, Josef K.’nın belirsiz bir suçlamayla karşı karşıya kalması ve anlaşılmaz bir bürokratik sistemin içinde kayboluşu, modern bireyin varoluşsal çaresizliğini ve iktidarın görünmez ağlarını çarpıcı bir şekilde resmeder. Michel Foucault’nun panoptikon kavramı ve iktidar analizleri, Kafka’nın distopik vizyonunu anlamak için güçlü bir kuramsal çerçeve sunar. Belirsizliğin

OKUMAK İÇİN TIKLA

Varoluşun Sınırında: Kierkegaard’ın Kaygı Kavramı

tarihinde gönderilmiş tarafından

Søren Kierkegaard, varoluşsal kaygıyı (angst), insanın özgürlüğü ve sonluluğuyla yüzleştiği anlarda ortaya çıkan derin bir huzursuzluk olarak tanımlar. Bu kaygı, bireyin varoluşsal bir boşluk hissetmesiyle başlar; ne olduğu, neden var olduğu ve nasıl yaşaması gerektiği sorularıyla boğuşur. Gregor Samsa böceğe dönüşmesi, bu kaygının somut bir tezahürüdür. Bir sabah, Gregor, insan

OKUMAK İÇİN TIKLA

Nesnelerin Ağırlığı ve Dilin Sınırları: Sartre’ın Bulantı’sı ile Wittgenstein’ın Dil Felsefesi Üzerine Bir İnceleme

tarihinde gönderilmiş tarafından

Jean-Paul Sartre’ın Bulantı romanı, Antoine Roquentin’in nesnelerin varoluşsal ağırlığına dair hisleri üzerinden, dilin anlam yaratma kapasitesini ve sınırlarını derinlemesine sorgular. Roquentin’in dünyayla kurduğu ilişki, nesnelerin anlamsız varoluşu karşısında duyduğu bulantı, dilin gerçekliği temsil etme çabasını çökertir. Bu sorgulama, Ludwig Wittgenstein’ın dil felsefesiyle, özellikle Tractatus Logico-Philosophicus ve Felsefi Soruşturmalar eserlerindeki dilin

OKUMAK İÇİN TIKLA

Kronos ve Hegel’in Tarih Felsefesi Üzerine Bir İnceleme

tarihinde gönderilmiş tarafından

Kronos’un çocuklarını yutması, Yunan mitolojisinin en çarpıcı imgelerinden biri olarak, yalnızca bir tanrının otorite hırsını değil, aynı zamanda zamanın ve tarihin doğasına dair derin bir sembolizmi barındırır. Hegel’in diyalektik tarih anlayışı, insanlığın özgürlük bilincinin zaman içinde evrilmesini bir çatışma ve sentez süreci olarak ele alır. Bu iki anlatı—mitolojik ve felsefi—birbirine

OKUMAK İÇİN TIKLA

Ulysses’in Dil Labirenti: Göstergebilim, Bilinç Akışı ve Anlamın Çoğulluğu

tarihinde gönderilmiş tarafından

James Joyce’un Ulysses’i, modern edebiyatın en karmaşık ve devrimci eserlerinden biri olarak, dilin sınırlarını zorlar ve anlamı sabitlemekten çok, onu çoğullaştırır. Ferdinand de Saussure’ün göstergebilim kuramıyla ilişkilendirildiğinde, Joyce’un bilinç akışı tekniği, dilin yapısal sınırlarını hem benimser hem de bu sınırları aşar. Bu metin, Ulysses’in dilbilimsel, estetik, felsefi, metaforik, sembolik, mitolojik,

OKUMAK İÇİN TIKLA

Gılgamış ile Sisifos: Ölümsüzlük ve Absürdün Kesişiminde İnsan Varoluşu

tarihinde gönderilmiş tarafından

Mitik Mirasın İzinde: Gılgamış’ın Ölümsüzlük Serüveni Gılgamış Destanı, insanlığın en eski yazılı anlatılarından biri olarak, Uruk’un yarı tanrı kralı Gılgamış’ın ölümsüzlük arayışını merkeze alır. Enkidu’nun ölümüyle yüzleşen Gılgamış, varoluşsal bir kırılma yaşar; tanrısal kudretine rağmen faniliğin ağırlığı altında ezilir. Bu arayış, mitolojik bir kahramanın insanlaşma sürecidir: Gılgamış, tanrılara kafa tutan

OKUMAK İÇİN TIKLA